Belki bambaÅ?ka bir konu bahsedilebilecek Å?ehir efsaneleri... Aslında bunlar açısında edebiyatımız daha zengin ancak ben yine de yeterli bulmuyorum. Bir de bu tarz edebiyatta bir sorun örneÄ?in New York için yazılmıÅ? öyküyü alıp da arka planına Ä°stanbul u yerleÅ?tirmek Å?eklinde oluyor. Oysa Ä°stanbul un muhtemelen Ä°zmir in Bursa nın kendine özgü ruhu var... Bu ruhu yakalayıp da bu ruhun yanına o Å?ehre ait efsaneleri yerleÅ?tirmek daha baÅ?arılı çalıÅ?malar yaratabilir bence....
Å?ehirlerimiz de pek çok efsaneyi yaratabilecek yerler... Benim Å?ehrim Ä°stanbul mesela... Aslında bu aklıma bir fikir de getirdi.... : ) ) )
_________________ HARBE GÄ°DEN
Harbe giden sarı saçlı çocuk! <br>Gene böyle güzel dön; <br>Dudaklarında deniz kokusu, <br>Kirpiklerinde tuz; <br>Harbe giden sarı saçlı çocuk! <br>
paladin örneÄ?i gerçekten olayı çok iyi açıklamıÅ? ancak olayı salt Türk kültürü olarak deÄ?erlendirmemeliyiz çünkü Türkler Anadoluya gelirken kendi kültürlerini getirirken zaten Anadoluda çok geniÅ? bir kültür vardı örneÄ?in Hititlerin 1000den fazla tanrısı vardı ayrıca ZerdüÅ?tlük ya da Romanın Mithra dini gibi öÄ?elerin etkisi çok uzun süre etkili olmuÅ?tur
ancak sadece Türk kültürünü içeren öÄ?eler arıyorsanız Yedi Uyurları bile kullanabilirsiniz.
mesela muazzam güzelliÄ?i olan gizemli bir geyiÄ?i avlamaya çıkan bir avcı(Cüneyt Arkının filmi vardı )ve daÄ?larda baÅ?ından geçen olayları anlatabilirsiniz. ya da kimsenin bilmediÄ?i bir köyden bir prensese olan aÅ?kı için 7 kafalı ejderhalarla savaÅ?an iyi yürekli birisi olabilir (KeloÄ?lanın yeni versiyonu gibi düÅ?ünün). daha eskiler ait olarak biÅ?eyler isterseniz tanrılara ait bir kılıcı aramaya çıkan farklı ırklardan oluÅ?an bir grup (Tarkan öÄ?esinde Romalı ve Germenler ile mücadelesi gibi). Göktürklerin demirden bir daÄ?ı eritmesi ya da Hunlarda olduÄ?u gibi önemli bir yiÄ?itlik yapmadan isim alamayan bir gencin isim alabilmek için çıktıÄ?ı uzun bir yolculuk gibi. belki de tüm öÄ?elerin birleÅ?tiÄ?i bir hikaye olabilir
Yazdıkların aslında çok güzel kardeÅ?im. Aslında bizim kültürümüzün iki farklı kanadı var. Ä°lki bugünkü Anadolu kültüründe pay sahibi olan eski Türk kültürü. Ä°kincisi Anadolu'nun 1071 öncesine dayanan kendine ait kültürü. Bu iki yapı 1071'de birleÅ?ip bugünkü Anadolu kültür yapısını yaratmıÅ?...
Benim kanımca ikincisi yani Anadolu kültürünün bugünkü yaÅ?am tarzımıza etkisi daha fazla... En azından Anadolu'da yaÅ?amıÅ? diÄ?er devletlere baktıÄ?ımızda onlara aslında ilk baÅ?ta umduÄ?umdan daha fazla benzerlikler görüyorum.
Hititler bu resmin parçalarından birisi... Frigya çoÄ?u zaman unutulan ancak bence belki de en çok bugünkü Türkiye yi hissedebildiÄ?im baÅ?ka bir medeniyet hikayesi...
Sonra Lidya var.... ve Urartu... Uzuun bir Pers Hakimiyeti dönemi... Büyük İskender... Sonra parçalara bölünen Anadolu'nun küçük ancak o dönemde isminden çok söz ettiren devletleri... Aslında bugünkü Anadolu antik tarihinde en çok adı geçen devletler onlar...
Adıyaman da Komogene ( Hani Å?u meÅ?hur Nemrut DaÄ?ındaki mezarları yaptıranlar) Kuzey Ege de Bergama, güneyde Aspendos, Trabzon'da Pontus....
Sonra parça parça ele geçirilen devletler ve yine uzuuun bir Roma dönemi....
Ä°lginçtir ilk baÅ?ta Roma Anadolu yu ele geçirmiÅ?ken en sonunda Anadolu Roma'yı ele geçiriyor. Büyük Konstantin'in 300lerdeki hakimiyeti ile baÅ?layarak Anadolu öncelikle Roma'yı temsil eden merkez haline geliyor. Sonra da Roma'yı 1000 yıl daha yaÅ?atacak coÄ?rafyaya dönüÅ?üyor...
Ki bu dönem bizim için bence kahpe Bizans ın dönemi olmamalı... Ä°lginçtir mesela Avrupa Yunanlıların en çok antik çaÄ?daki dönemine hayrandır. Felsefenin geliÅ?tiÄ?i Atina nın öne çıktıÄ?ı dönem... Ancak Yunanistan'ın en çok gurur duyduÄ?u dönem bu dönem deÄ?il... 300lerle baÅ?layan 1000li yılların ortalarına uzanan Bizans devri... Ã?ünkü antik çaÄ?da Yunan kültürü ile en azından kıyaslanabilecek Mısır, Mezopotamya, Hint ve elbette Anadolu kültürleri varken... Bu dönemin büyük çoÄ?unluÄ?unda bölgenin kıyaslanamayacak ölçüde büyük bir kültürel merkezi idi Anadolu... Yunanlılar o nedenle o dönemden baÅ?layarak yer yüzünde tek bir Å?ehrin var olduÄ?unu düÅ?ünürler... O Å?ehir de Ä°stanbuldur... Zaten Ä°stanbul adı da buradan gelir. Sta Boli... Biraz kurcalarsak... Sta Polis...
1071 de elbette yeni bir dönem baÅ?lıyor. Ancak bu dönem ilk baÅ?ta bölük pörçük bir Anadolu yaratıyor. Bizans yine çok etkin ama ortada bir de Türk beylikleri var. Selçuklu nun da parçalanması ile belki Bizans zamanla kontrolü yine saÄ?layabilirdi. Ancak bu defa baÅ?ka bir gücü, Bizans biraz da kendisi kaÅ?ınarak davet ediyor. Haçlılar...
Haçlılar Anadolu da bir fırtına gibi esip muazzam bir zarar yaratıyorlar. Ancak en büyük zararı 1204 de baÅ?kentini ele geçirdikleri Bizans a veriyorlar... Ki Bizans bir daha toparlanamıyor.
Böylece Anadolu Beyliklerinden birisi bir parça olsun kendini gösterip güçlenmeyi baÅ?arıp Anadolu Selçuklu Devletini kuruyor.... Ki bu dönem bence Anadolu'nun çok fazla söz edilmeyen ancak çok ilginç ve çok üzerinde durulması gereken baÅ?ka bir dönemi... O büyük fırtına durulup biraz rahat bir ortam oluÅ?tuÄ?unda Anadolu muazzam düÅ?ünürler çıkarıyor... Bunlardan en çok adı duyulan Mevlana... Ancak tek kiÅ?i o deÄ?il. Daha epey insan var... Bunun yanında çok farklı fikirler kurumlar ve devlet yapıları yaratıyor bu yeni devlet... Ne yazık ki baÅ?ka bir fırtına bu devleti de deviriyor. MoÄ?ol Ä°stilasına bu devlet dayanamıyor ve çöküyor...
1200lerin ortasına girilirken Anadolu da dört güç var... Bölgeyi kontrol altında tutumaya çalıÅ?an MoÄ?ollar, Anadolu Selçuklu Devletinin daÄ?ılması ile kurulan Türk devletleri, Bizans'ın daÄ?ılması ile kurulan Rum devletleri, ve de haçlıların kalıntıları olan bazı devletçikler...
Bunlardan Bizansı tekrar ele geçiren Rum Devleti ve Konya yı elinde tutan Karamanlılar öne çıkıyor... Ancak tarih bir defa daha eskiyi diriltmek yerine eskiden ders alıp yeni bir güç yaratmak isteyenlerin önünü açıyor. Ne Bizans ne de Anadolu Selçuklu yeniden dirilmiyor bunun yerine yeni bir devlet Osmanlı yükseliyor....
Osmanlı'nın dönemi Anadolu da ayrıca ilginç bir dönem... Ortada büyük bir imparatorluk var... Dev bir güç ancak bu güç ortaya çıktıÄ?ı bölgede otoritesini zar zor koruyor... Yavuz, Kanuni gibi güçlü hükümdarların döneminde bile Anadolu durmadan isyan ediyor... Bu dönemde de Anadolu'nun özellikle de 1600ler boyunca Anadolu'nun çok ilginç bi dönem yaÅ?adıÄ?ını düÅ?ünüyorum....
Ve tabii KurtuluÅ? SavaÅ?ı, sanırım hepimiz biliyoruz. Anadolu'nun Dünya'yı Å?aÅ?ırttıÄ?ı yakın tarih olayı... Bu dönem de ilginç hikayelere konu olabilecek baÅ?ka bir dönem...
_________________ HARBE GÄ°DEN
Harbe giden sarı saçlı çocuk! <br>Gene böyle güzel dön; <br>Dudaklarında deniz kokusu, <br>Kirpiklerinde tuz; <br>Harbe giden sarı saçlı çocuk! <br>
Klasik fantastik hikayelerinin cogunda olmayan ama bizim kendimizden edinlenerek hikayelere katabilecegimiz birkac mekan...
Hamamlar bir ornek... Orta Cag Avrupasinda yaygin bir temizlik kulturu olmadigi icin bunu onlarin hikayelerinde bulamazsiniz. Hatta karakterlerin nasil yikandiklarini gosteren sahne benim gordugum kadariyla cok az... Oysa hikayenin gidisatini etkileyecek olaylarin boyle bir anda gelismemesi icin hicbir neden yok sonucta...
Bizim kulturumuz, hem Turklerin oncesinde hem de sonrasinda ciddi bir temizlik kulturu yaratmis. Oyle ki kendi evlerinde yikanma olanagi bulunamayanlar icin yikanma olanagi saglayan mekanlar hamamlar Anadoluda bugun bile son derece yaygin...
Hamamlarin Romaya uzanan kendilerine ozgu bir kulturu var. Mesela Roma da hamamlarda kimin nereye oturacagi kentteki hiyerarsiye gore belirlenirmis. Bizim bugunku kulturumuzde de evlenmeden once gelinin hamama goturulmesi gibi bir adet varmis eskiden...
Bunlarin hepsinin bir hikaye yazilirken ise yarayabilecegini dusunuyorum.
Belki bir baska mekan da kahveler.... Bunlar daha sonra modern Avrupa da CAFE olarak bilinen mekanlarin atalari aslinda... Viyana kusatmasindan sonra Osmanli ordusunun biraktigi tonlarca kahve Avrupa "cafe"lerinin ilk orneklerinin acilmasini saglamis ki hala Viyana bu konuda Avrupada liderdir...
Bizim kahvelerimiz bildigim kadariyla Selcuklulara uzanan bir donemde varlar... Ozellikle koylerde ve kasabalarda cok onemli islevleri var. Ozanlarin tuccarlarin ve baska koylerden gelenlerin birbirleri ile iletisim kurabildikleri en uygun yerler bu mekanlar.... Ve bu mekanlarin da kendilerine ozgu bir kulturleri var... Cogu zaman kahve kulturu olarak da anilan bir kultur... Zaman zaman kucumsense de bence bizim kesinlikle esinlenebilecegimiz kulturlerden birisi...
_________________ HARBE GÄ°DEN
Harbe giden sarı saçlı çocuk! <br>Gene böyle güzel dön; <br>Dudaklarında deniz kokusu, <br>Kirpiklerinde tuz; <br>Harbe giden sarı saçlı çocuk! <br>
View next topic View previous topic
You cannot post new topics in this forum You cannot reply to topics in this forum You cannot edit your posts in this forum You cannot delete your posts in this forum You cannot vote in polls in this forum