Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Tue Feb 17, 2009 2:22 am
Evet arkadaÅ?lar, Dragon_Knight'ın isteÄ?i doÄ?rultusunda bu baÅ?lıÄ?ı açıyorum. Yazım yanlıÅ?ları hakkındaki sorularınızı buraya alalım, sorunun yanıtını bilen arkadaÅ?lar ve ben yanıtlayalım. Böylece Türkçemiz kazansın.
Medyada ve forumlarda en çok gördüÄ?üm yanlıÅ?larını yazarak size yardımcı olmak istiyorum. Ayrıca kendi kullandıÄ?ım bazı yöntemleri de yazacaÄ?ım ki doÄ?ruyu ve yanlıÅ?ı ayırt edebilmeniz kolaylaÅ?sın.
her Ã…?ey
her zaman
her biri
herhangi biri
herhangi bir Ã…?ey
hiçbir Å?ey
bir Ã…?ey
bir zamanlar
herkes
yanlıÅ?
yalnız
hoÃ…? geldiniz
hoÃ…? bulduk
eleÃ…?tiri
espri
sürpriz
takdir
tehdit
direkt
iÃ…? yeri
aÅ?çı
uluslararası
en az
en çok
Ä°pucu: "YANılmaktan YANlıÅ?" ve "YALından YALnız" olarak bilirseniz "yanlıÅ?" ve "yalnız" sözcüklerini doÄ?ru yazarsınız, birbirine karıÅ?tırmazsınız.
Ã…?ey :
"Å?ey" sözcüÄ?ünü ayrı olarak belirtmek istiyorum. Nedense çok önemli medya kuruluÅ?ları da dahil büyük bir çoÄ?unluk tarafından bir sözcük grubunda ise bitiÅ?ik yazarlar; ama Å?ey sözcüÄ?ü her zaman AYRI yazılır! Å?öyle düÅ?ünün, "Å?ey" ne demek? EÅ?ya, meyve, hayvan, insan vb. aklınıza ne gelirse. Siz "elma" sözcüÄ?ünü bitiÅ?ik mi yazıyorsunuz? Hayır, o zaman "Å?ey" de her zaman ayrı olmalıdır, çünkü "Å?ey" adıl(zamir)dır.
---
Ayrıca yardımcı eylemler ayrı yazılır. Gene hep bitiÅ?ik yazılıyor, özellikle ana haber bültenlerinde çok görüyorum.
yok etmek
boÃ…? vermek
saÄ? olmak
ayırt etmek
fark etmek
Ama eÄ?er bir ses olayı varsa, -daha kolay fark edebilmeniz için Å?öyle söyleyeyim- yani yardımcı eylemin geldiÄ?i kök sözcüÄ?ün sonundaki bir iki harf deÄ?iÅ?miÅ?se ya da ekstra harf gelmiÅ?se yardımcı eylem bitiÅ?ik yazılır.
kaybetmek (kayıp -> kayb olmuÅ?, yani etmek bitiÅ?ik yazılacak)
affetmek (af -> aff olmuÅ?, yani etmek bitiÅ?ik yazılacak)
Kolay deÄ?il mi KarıÅ?tıracak bir Å?ey yok; ama bazı istisnalar olabilir, artık onları da bir zahmet ezberleyeceÄ?iz.
Ä°pucu: Aslında çoÄ?u sözcük grubu ayrı yazılır, o nedenle eÄ?er bir yazı yazarken bitiÅ?ik mi ayrı mı olduÄ?unu bilemezseniz ayrı yazın. BitiÅ?ik yazmaktan iyidir bence, hem doÄ?ru yazma Å?ansınız da artar. Ama asıl tavsiyem önce sözcüÄ?ü araÅ?tırıp doÄ?rusunu öÄ?renin.
---
ki:
GördüÄ?üm kadarıyla "-ki" ekiyle "ki" baÄ?lacı acayip karıÅ?tırılıyor. Ä°Å?in komik tarafı ayrı yazılması gerekirken bitiÅ?ik yazılıyor, bitiÅ?ik yazılması gerekirken ayrı yazılıyor. Nasıl beceriyorlar anlamıyorum. Ekler her zaman bitiÅ?iktir, baÄ?laçlar her zaman ayrıdır.
Dün seninkini gördüm. (burada eleman, "senin kızı" demek istemiÅ?, aitlik biliren "ki" ektir; yani hemen bitiÅ?tiriyoruz!)
Bu adama öyle bir komplo kurmalıyız ki adam Allah'ını Å?aÅ?ırsın. (burada "ki", iki birbirini takip eden cümleyi birleÅ?tirmiÅ?; yani hemen ayırıyoruz!)
Peki ek ile baÄ?lacı nasıl ayırt edeceÄ?iz? "ki"yi hemen kaldırın. Ä°lk cümle bozuldu dikkat ederseniz. Demek oradaki "ki" ekmiÅ?. Ä°kinci cümle ise iki ayrı cümle oldu, yani ordaki "ki" baÄ?layıcıymıÅ? sadece.
Ä°pucu: Dikkat ederseniz görürsünüz, genelde ad olmayanlardan sonra (yüklemler örneÄ?in) gelen "ki" ayrı yazılır.
---
de:
"de"yi doÄ?ru yazanı ben daha görmedim. Ä°nsanlar "de"yi görünce hemen bitiÅ?ik yazıyorlar. "ki"deki kural geçerli; ek olan bitiÅ?ik, baÄ?laç olan ayrı yazılır. YazacaÄ?ınız cümleyi kendi kendinize tekrar edin, farkı anlayacaksınız. "ki"deki ipucunu burada da uygulayın, aynı mantık.
Ä°pucu: Ä°ki "de" arka arkaya gelirse hemen ikincisini ayırın. "burada da" gibi. "buradada" yanlıÅ? bir yazım. Ama bu pratik bir yöntem, iÅ?in gerçeÄ?ini öÄ?renirseniz zaten bunu da karıÅ?tırmazsınız.
---
Å?imdilik aklıma gelen bunlar. Biraz dikkat ederseniz sonradan alıÅ?ırsınız ve yanlıÅ? yazmazsınız. Aklınıza gelen her soruyu sorun, seve seve yanıtlarım. Ayrıca yukarıdaki baÅ?lıklardan birini açarak anlatmamı isterseniz onu da yaparım. Ben burada ders kitabı yazmaya çalıÅ?madım, ufak ipuçları vermeye çalıÅ?tım.
Tanımlamalar, ipuçları ve örnekler tamamen bana aittir, bir yerlerden araklamadım. Daha geniÅ? tanımlar için TDK'nin sitesine bakınız.
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Neyse ben fazla karıÅ?tırmayayım Ama Possessed ben "de" ekinin yazılıÅ?ını kolay kolay karıÅ?tırmam "ki" için de aynısı geçerli
_________________ I always knew I was a star And now, the rest of the world seems to agree with me.
The reason we're successful, darling? My overall charisma, of course.
I never thought of myself as the leader. The most important person, perhaps.
Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Tue Feb 17, 2009 7:56 am
KarıÅ?tır Edmond karıÅ?tır, herkes istediÄ?ini eklesin/sorsun. Bir nevi mini alt-forum gibi olsun
"ki" ile ilgili bir Å?ey daha geldi aklıma. KalıplaÅ?mıÅ? sözcükler var, onlarda "ki" bitiÅ?ik yazılır:
oysaki
halbuki
mademki
Ama bazılarında da ayrı yazılıyor, burası biraz kafa karıÅ?tırabilir:
neyse ki
ne yazık ki
Bunları ezberleyeceÄ?iz, mantıÄ?ını tam bilmiyorum.
"mi" soru ilgeci:
Allah rızası için arkadaÅ?lar, "mi" soru ilgeci kesinlikle ve kesinlikle AYRI yazılır. KarıÅ?tıracak bir Å?ey yok, neden herkes bitiÅ?ik yazıyor
Joined: Oct 04, 2007
Posts: 2670
Location: Innsmouth
Posted:
Tue Feb 17, 2009 9:31 am
Ã?ok güzel bir baÅ?lık olmuÅ? sahiden Ben genellikle bir kelimenin nasıl yazıldıÄ?ını merak ettiÄ?imde TDK'nın sitesine bakıyorum. Ama tabii bazen yazılıÅ?ını bilmediÄ?im kelimeler çıkıyor. O zaman artık sana soracaÄ?ız
Ara not: TDK demiÅ?ken, Türkçe'de "K" harfinin okunuÅ?uyla ilgili büyük bir çeliÅ?ki var. Bazı yerlerde "Ke" diye okurken bazı yerlerde ise "Ka" diye okuyoruz. Bunun doÄ?rusu nedir? Bir keresinde "Ke"nin doÄ?ru olduÄ?unu duymuÅ?tum, sebebi ise tüm sessiz harflerin "e"yle birlikte okunduÄ?u, "K" için böyle bir istisna olmasının saçma olmasıydı.
BaÅ?lıÄ?ın sabitlenmesi çok iyi olur aslında. Ben de iÅ?te son zamanlarda -dediÄ?im bayaÄ?ı oluyor- Türkçe kurallarına önem vermeye baÅ?ladım, ondan önce derslere hiç dikkatimi vermediÄ?imden dolayı pek umursamıyordum (o yüzden sık sık hata yapıyorum ya da google'dan bakmak zorunda kalıyorum -ki google biz nasıl yazarsak öyle bildiÄ?i için herkes yanlıÅ? biliyorsa vay halime ). Sonra baktım ve dedim ki: "bu ne lan?". Cidden, ne ola ki bu? Türkçe'den çıkmıÅ?ız resmen. Å?imdi öyle abuk subuk yazan insanlara bakıyorum da cidden muhabbet bile edilmiyor. Kelimeler öyle deÄ?iÅ?iyor ki binbir türlü anlama geliyor. Ä°nsanların bunu yavaÅ? yavaÅ? kavravıp Türkçe'yi böyle kötü kullananları ciddiye almamaları dünya için küçük bir adım olsa bile bizim için büyük bir adımdır
Not: Ä°Å?in garip tarafı yeni kelimeler türüyor. Geçenlerde bir resim için yapılan yorumu gördüÄ?ümde dumura uÄ?radım: "çok shagy" (tabii ki "çok" böyle yazılmamıÅ?tı). Hani "Shaggy" desen anlarım, Scooby-Doo'daki sakallık ürkek sırık. Da shagy ne? Hadi bir tane "g" koymadın, "çok shagy" ne demektir yahu? Aynı resim altındaki diÄ?er yorumları görseniz monitörü kırarsınız Kafamı sallayıp geçiyorum artık, alıÅ?tım ben de bir yerde.
Böyle bir iÅ?e el attıÄ?ın için öncelikle teÅ?ekkür ederim, çünkü sitenin böyle bir kaynaÄ?a ihtiyacı vardı. Ama bir Å?eyi eleÅ?tirmek istiyorum. O soru eklerini anlattıÄ?ın yerde "double" sözcüÄ?ünü kullanmak yerine "çifte" demek daha doÄ?ru olmaz mı? Orada espri yapmıÅ? olsan da burada sonuçta bir Å?ey yapılıyor, bari tam olsun. Bu sadece gözüme çarptıÄ?ı için söyledim, sakın yanlıÅ? anlama!
Bir de emeÄ?ine saÄ?lık, Possessed kardeÅ?! :clap: :clap: :clap: :clap:
Böyle bir iÅ?e el attıÄ?ın için öncelikle teÅ?ekkür ederim, çünkü sitenin böyle bir kaynaÄ?a ihtiyacı vardı. Ama bir Å?eyi eleÅ?tirmek istiyorum. O soru eklerini anlattıÄ?ın yerde "double" sözcüÄ?ünü kullanmak yerine "çifte" demek daha doÄ?ru olmaz mı? Orada espri yapmıÅ? olsan da burada sonuçta bir Å?ey yapılıyor, bari tam olsun. Bu sadece gözüme çarptıÄ?ı için söyledim, sakın yanlıÅ? anlama!
Bir de emeÄ?ine saÄ?lık, Possessed kardeÅ?! :clap: :clap: :clap: :clap:
HAYIR, POSSESSED'E LAF SÃ?YLETMEM.O KESÄ°NLÄ°KLE FULL TÃ?RKÃ?E KONUÅ?UYOR!!!!!
Å?aka Ama bundan iki yıl önce bir arkadaÅ?la konuÅ?urken:
"Lan Erman, bundan sonra Full Türkçe konuÅ?alım lan!"
demiÃ…?tim.Cevaben:
"Full Türkçe mi?"
demiÅ?ti ve yaptıÄ?ım gafın farkına varmıÅ?tım
_________________ I always knew I was a star And now, the rest of the world seems to agree with me.
The reason we're successful, darling? My overall charisma, of course.
I never thought of myself as the leader. The most important person, perhaps.
Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Wed Feb 18, 2009 11:44 am
Ehehe, yok yanlıÅ? anlamam, küçük bir ironiydi o. Ben Türkçe bir terim bulmaya çalıÅ?madım ki, orada yapılan Türkçeye göre korkunç bir yanlıÅ? zaten. O nedenle Ä°ngilizce bir sözcük kullanmakta sakınca görmedim
Edmond müthiÅ? bir gaf olmuÅ? o xD Tam karikatürlük...
AlenthasLeasess, "shagy" sözcüÄ?üne bir açıklama getiremedim Seninki en iyisi
Madem hatırlattın, hemen belirteyim:
Sessiz harflerin "e" sesiyle okunduÄ?u Türkçemizde "ka" ve "haÅ?" diye harfler yok. Nerden çıktıklarını bilmiyorum; ama olmadıklarını biliyorum. Güzelim "ke" olan harfimiz nasıl oldu da "ka"ya dönüÅ?üverdi? Zaten alfabeyi baÅ?tan sona tekrarlarsanız garipliÄ?i sezersiniz.
a, be, ce, çe, de, e, fe, ge, yumuÅ?ak ge, haÅ?(?), ı, i, je, ka(?), le, me, ne diye gider....
DoÄ?al olarak onların orjinalleri "he" ve "ke". Yani Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kısaltmasını okumaya kalkarsak: TeSeKe. Ya da bir tek Türkiye'nin tanıdıÄ?ı ülke: KeKeTeCe. KulaÄ?a garip gelse de doÄ?rusu bu. Ben böyle kullandıÄ?ım için garip gelmiyor, alıÅ?ırsanız sorun yok.
Possessed çok güzel olmuÅ? :clap: . BaÅ?lık sabitlenmeli ki zamanla kaybolmasın. (Ä°nÅ?allah yanlıÅ? yazmamıÅ?tırım )
Sorularıma baÅ?lıyorum
"ya da " böyle mi yazılıyor ?
Hangi noktalama iÅ?aretlerinden sonra büyük harfle baÅ?lamak gerekir ?
";" ":" ne zaman kullanılmalı ?
Å?imdilik bunlar. TeÅ?ekkürler
_________________ Neden insanlar bu kadar acımasız ? Neden dostum düÃ…?manımdan farksız ? Neden kaybedilince deÄ?erler anlaÃ…?ılır ? Neden güçlü hep duygularla oynaÃ…?ır?
Last edited by Dragon_Knight on Sat Feb 21, 2009 9:00 pm; edited 1 time in total
Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Sat Feb 21, 2009 9:45 am
Evet "ki"yi doÄ?ru kullanmıÅ?sın
Ä°lginize teÅ?ekkür ederim, sabitlenirse öykü yazan herkes buradan faydalanabilir, iyi fikir yani.
-Kısaltmalar haricinde noktadan sonra büyük olduÄ?unu biliyorsundur. Ayrıca iki noktadan sonra da hep büyüktür. Yerine göre üç noktadan sonra da büyük baÅ?lar. Noktalı virgül ve virgülden sonra hiçbir zaman büyük harf baÅ?lamaz.
-Ä°ki nokta basit aslında. Bir Å?ey açıklanacaÄ?ı veya biri konuÅ?acaÄ?ı zaman hemen iki noktayı iliÅ?tir. Senden örnek vereyim: (bak burada da kullandım)
Sorularıma baÅ?lıyorum: "ya da" böyle mi yazılıyor?
Not: Ä°kinci örneÄ?i yazarken aklıma geldi; adımdan sonra virgül koyarsan özneyi belirlemiÅ? olursun, böylece anlatım bozukluklarının da önüne geçersin.
Noktalı virgülü, normal virgülün bir üst versiyonu gibi düÅ?ün. Virgüllerin karıÅ?acaÄ?ı yerde noktalı virgül devreye girer. Bir yerde gördüÄ?üö güzel bir örnek kalmıÅ? aklımda, onu yazıyorum:
At ölür, meydan kalır; yiÄ?it ölür, Å?an kalır.
Not: EÄ?er gene virgül kullanılsaydı virgüller karıÅ?acaktı. Daha büyük görevi olan virgülü noktalı virgüle terfi ettirerek virgüllerin karıÅ?masından kurtuluyoruz. Atın ölmesi ve meydanın kalması birbiriyle daha yakın iliÅ?kili, bu iki olguyu virgül ayırmalı. Atın ölüp meydanın kalmasıyla, yiÄ?idin ölüp Å?anın kalması da ayrı iki olgu grubu. Bu iki olgu grubunu ayıranın noktalı virgül olması gerekir. Ã?ünkü daha yakın olan olguları virgülle ayırdık, geneli ayırmak için Å?imdi bize daha güçlü bir virgül lazım. O da noktalı virgüldür.
Ayrıca baÄ?laçlardan hemen önce noktalı virgül konabilir:
Ä°zmir güzel Å?ehir; ama yazları çok sıcak!
Noktalama iÅ?aretleri tehlikelidir biraz, çok kullanırsan da az kullanırsan da anlatımı bozar. Dikkatli olmak lazım. "KullanacaÄ?ım!" diye kasma, kullanılmasa da olan yerleri boÅ? bırak. Ama anlatım bozukluklarına neden olacak yerlerde unutma.
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Possessed, ben Å?öyle biliyordum. İçinde nokta geçen noktalama iÅ?aretleri, cümleyi bitirdiÄ?inden dolayı onlardan sonra büyük harfle baÅ?lanır (Soru iÅ?areti, ünlem iÅ?areti, iki nokta üst üste). Ama içinde virgül geçen noktalama iÅ?aretleri bir cümle içindeki duraklama yerleri olduÄ?undan dolayı onlardan sonra küçük harfle baÅ?lanır.
Ama "mi" soru ilgecini ayırmayı unutmuÅ?sun.
Hemen düzelttim. Genelde yanlıÅ? kullanmam ama cevabı yayınlamadan önce üç dört kez silip baÅ?tan yazınca arada kaynamıÅ?
_________________ Neden insanlar bu kadar acımasız ? Neden dostum düÃ…?manımdan farksız ? Neden kaybedilince deÄ?erler anlaÃ…?ılır ? Neden güçlü hep duygularla oynaÃ…?ır?
Joined: Oct 04, 2007
Posts: 2670
Location: Innsmouth
Posted:
Sat Feb 21, 2009 9:43 pm
Edmond wrote:
Possessed, ben Å?öyle biliyordum. İçinde nokta geçen noktalama iÅ?aretleri, cümleyi bitirdiÄ?inden dolayı onlardan sonra büyük harfle baÅ?lanır (Soru iÅ?areti, ünlem iÅ?areti, iki nokta üst üste). Ama içinde virgül geçen noktalama iÅ?aretleri bir cümle içindeki duraklama yerleri olduÄ?undan dolayı onlardan sonra küçük harfle baÅ?lanır.
Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Tue Feb 24, 2009 2:03 am
Edmond wrote:
Possessed, ben Å?öyle biliyordum. İçinde nokta geçen noktalama iÅ?aretleri, cümleyi bitirdiÄ?inden dolayı onlardan sonra büyük harfle baÅ?lanır (Soru iÅ?areti, ünlem iÅ?areti, iki nokta üst üste). Ama içinde virgül geçen noktalama iÅ?aretleri bir cümle içindeki duraklama yerleri olduÄ?undan dolayı onlardan sonra küçük harfle baÅ?lanır.
Edmond, aÅ?aÄ?ı yukarı doÄ?rusun; ama böyle bir genelleme yapamazsın. Senin genellemene göre noktalı virgül hangisine oturacak?
Bir de AlenthasLeasess benden önce belirtmiÅ?, yerine göre üç noktadan sonra küçük harf gelebilir. Ayrıca kısaltmalarda kullanılan noktadan sonra da büyük harf söz konusu deÄ?il.
Dragon_Knight wrote:
Hemen düzelttim. Genelde yanlıÅ? kullanmam ama cevabı yayınlamadan önce üç dört kez silip baÅ?tan yazınca arada kaynamıÅ?
Haklısın, bana da olur o. Zaten baÅ?ka yerlerde yazılarınıza karıÅ?mıyorum; ama bu baÅ?lık altında belirtsem iyi olur. YanlıÅ?ı yüzünüze vurmak gibi bir isteÄ?im yok.
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Joined: Oct 04, 2007
Posts: 2670
Location: Innsmouth
Posted:
Wed Apr 01, 2009 9:33 am
Possessed wrote:
Haklısın, bana da olur o. Zaten baÅ?ka yerlerde yazılarınıza karıÅ?mıyorum; ama bu baÅ?lık altında belirtsem iyi olur. YanlıÅ?ı yüzünüze vurmak gibi bir isteÄ?im yok.
Belirt belirt! Nerde görürsen belirt, lütfen! Yani baÅ?kasını bilemem ama benim yanlıÅ?larımı belirt
Possessed kurtar bizi! Vallahi böyle bir Å?ey ne duyulmuÅ? ne görülmüÅ? yahu! Bir kaç gündür Cem Yılmaz'ıydı, Bana Bir Å?eyhler Oluyor'du, böyle çeÅ?it çeÅ?it Å?eyleri internetten izliyorum (can sıkıntısı). Orda Sen Hiç AteÅ?böceÄ?i Gördün Mü adındaki oyunu gördüm. Hani dedim ki Bana Bir Å?eyhler Oluyor'u bitirdikten sonra onu izleyeyim madem, izlemiÅ?tim ama hafıza tazeleme hesabı. Yazdım çıkmadı, nasıl olur yav dedim kendi kendime. Daha demin görmüÅ?tüm? AteÅ?böceÄ?ini ayrı yazdım yine çıkmadı, sonra gördün mü yerine gördünmü yazdım o zaman çıktı. Ä°sim Å?öyle: "sen hıc ates bocegı gordunmu" (yazarken zorlandım yauv). Ä°lkokul zorunlu deÄ?il miydi ya?
Haklısın, bana da olur o. Zaten baÅ?ka yerlerde yazılarınıza karıÅ?mıyorum; ama bu baÅ?lık altında belirtsem iyi olur. YanlıÅ?ı yüzünüze vurmak gibi bir isteÄ?im yok.
Belirt belirt! Nerde görürsen belirt, lütfen! Yani baÅ?kasını bilemem ama benim yanlıÅ?larımı belirt
Possessed kurtar bizi! Vallahi böyle bir Å?ey ne duyulmuÅ? ne görülmüÅ? yahu! Bir kaç gündür Cem Yılmaz'ıydı, Bana Bir Å?eyhler Oluyor'du, böyle çeÅ?it çeÅ?it Å?eyleri internetten izliyorum (can sıkıntısı). Orda Sen Hiç AteÅ?böceÄ?i Gördün Mü adındaki oyunu gördüm. Hani dedim ki Bana Bir Å?eyhler Oluyor'u bitirdikten sonra onu izleyeyim madem, izlemiÅ?tim ama hafıza tazeleme hesabı. Yazdım çıkmadı, nasıl olur yav dedim kendi kendime. Daha demin görmüÅ?tüm? AteÅ?böceÄ?ini ayrı yazdım yine çıkmadı, sonra gördün mü yerine gördünmü yazdım o zaman çıktı. Ä°sim Å?öyle: "sen hıc ates bocegı gordunmu" (yazarken zorlandım yauv). Ä°lkokul zorunlu deÄ?il miydi ya?
View next topic View previous topic
You cannot post new topics in this forum You cannot reply to topics in this forum You cannot edit your posts in this forum You cannot delete your posts in this forum You cannot vote in polls in this forum