Frp World Ana Menü
  • Frp World
    » Anasayfa
    » Forum
    » Anketler
    » Akademi
    » Kitap Tanıtımları
    » Haber Arşivi
    » Haber Gönderin
    » Makale Gönderin

  • Üyelere Özel

  • Kişisel
    » Hesabınız
    » Özel Mesajlar
    » Üye Listesi
    » Üye Arama
    » Siteden Çıkış

  • Site Bilgileri
    » Top10
    » Site Hakkında Yorumlarınız
    » İstatistikler
    » Destekleyen Siteler

  • Kullanıcı Menüsü
    Hoşgeldin, Diyar Gezgini
    Üye Adı
    Şifre
    (Kayıt Ol)
    Üyelik:
    Son Üye: BuyJointPlusCBD
    Bugün: 16
    Dün: 27
    Toplam: 89937

    Şu An Bağlı:
    Ziyaretçi: 1661
    Üye: 0
    Toplam: 1661

    Warhammer Fantasy Battles






    Warhammer Fantasy Battles


    Merhaba arkadaşlar, uzun süren bir ayrılıktan sonra mezun olmuş bir mühendis olarak tekrar yazmaya başlıyorum ve yaz tatili boyunca bu köşeyi elimden geldiğince donatmaya çalışacağım. Eğer minyatür savaş oyunlarına, modelciliğe veya konu ile alakalı aşka birşeye ilginiz varsa veya sadece soru sormak istiyorsanız bana aşağıdaki* adresten ulaşabilirsiniz.



    Bu bölümde bir süredir hakkında yazdığım Warhammer 40000 oyununu bir kenara bırakıp aynı firmanın ülkemizde daha popüler olan Warhammer Fantasy Battles (WFB) oyunundan bahsedeceğim. Geçen sefer oduğu gibi bu oyunu anlatırken ana hikayeyi ve ırkların özelliklerini yazarak başlıyorum.

    Bölüm 1 : Hikaye ve Irklar


    WFB dünyası coğrafi olarak günümüz dünyasına oldukça benzer ve aşağı yukarı her ırkın dünyamızın orta çağ döneminden bir karşılığı bulunabilir. WFB ırkları, Yüzüklerin Efendisi romanlarından beri gelen, çoğu FRP dünyasında ortak bulunan ve oldukça popüler olan ırkları içerir.



    WFB dünyası aslında Warhammer 40000 evreninin milyonlarca gezegeninin karmaşası içindeki tek bir gezegendir. Burayı 40000 yılının yüksek teknolojili ordularından koruyan şey ise yoğun warp fırtınaları ile çevrili olması ve uzay yolculuklarının imkansız olmasıdır.



    Lizardmen: Kadim Tanrıların Hizmetkarları


    WFB dünyasında ilk ırkların ortaya çıkışı bu gezegene gelip hayatı oluşturan Kadim Tanrıların (Old One) ırkının gezegenden gitmesine rastlar. Kadim Tanrılar yaşanabilir gezegenler üzerinde yaşam formları oluşturup onları inceleyen bir ırktır ve ilk olarak kendilerini gezegenin doğal tehlikelerinden korumak için “Lizardmen”leri yaratırlar. Kesin bir emir komuta zinciri altında olan bu sürüngen-savaşçı ırk uzun süre yaratıcılarına tapmaya ve hizmet etmeye devam eder. Bir gün Kadim Tanrılar bütün uzayı etkileyen önemli bir olay sonucu aniden gezegeni terk ederler. Bu yaratıklar Tanrıları gezegeni terketmesine rağmen onlara tapmaya ve dünya üzerine olan her olayın onların planının bir parçası olduğunu düşünmeye devam ederler. Kadim Tanrıların düşmanı olan kaos tanrılarından da hiç hazzetmezler.



    Yaşadıkları kıtanın adı Lustria’dır ve orta çağdaki Aztek ve İnkalara benzer bir kültürleri vardır. Lustria bir imparatorluk kaşifi olan Marco Colombo (Göndermeye dikkat!!!) tarafından keşfedilmiştir ve İnsan İmparatorluğu bölgede yerleşmeye başlamıştır.






    Lizardmen orduları savaşta Slaan adı verilen kuvvetli büyücülerle yönetilirler. Soğuk kanlı sürüngenler olduklarından kolayına korkmaz ve disiplinlerini kaybetmezler. Ağır silah eksikliklerini zehirli silahlar ve dinazorvari büyük hayvanlarla kapatırlar ve genelde sayıca diğer orduların gerisinde kalmazlar.



    Elfler: Kayıp Bir Geçmiş, Bölünmüş Bir Irk


    Elfler sürüngenlerden sonraki ilk medeniyettir. İlk başta Eski Dünya adı verilen ve şu anda İnsan İmparatorluğunun olduğu topraklarda doğan Elf Krallığı, Elfler için kısa sayılabilecek bir sürede gelişip serpilmişti, fakat bir süre sonra kendi içinde birbirine düşen ve cücelerle ağır savaşlara giren Elfler batıya çekilerek Ulthuan adasında yeni bir medeniyet kurdular.



    Orman Elfleri (Wood Elves)


    Bu çekiliş sırasında bir grup Elf yıllardır iç içe yaşadıkları Athel Loren ormanından ayrılmayı reddeder ve ormanın ruhları ile birlikte ormanı tehlikelerden koruma görevi üstlenirler.






    Orman Elfleri vurkaç ağırlıklı, çevik ve dağınık bir savaş stili benimserler. Ordularının zırh açığını büyülü korumalarla kapatabilir, savaş alanındaki ağaçları hareket ettirmek, kayalardan taş koparıp düşmanlarına atabilmek gibi yer şekillerine bağlı büyülü güçleri kullanabilirler. Orman ruhlarından yardım alan Orman Elfleri ordularına Dryad ve Ent gibi güçlü ve dayanıklı üniteler alabilirler.



    Kara Elfler (Dark Elves)


    Ulthuan adasına çekilen Elfler burada yeni bir medeniyet kurarlar. Fakat kendi aralarındaki kıskançlık ve mücadeleler burada da devam eder. Malekith adlı Elf prensi, babasından sonra tahta geçmeyi beklerken Elf konseyi onu taht için çok saldırgan ve uyumsuz bulduğundan hayal kırıklığına uğrar. Hakkı olduğunu düşündüğü taht için annesi Kraliçe Morathi ile birlikte konseye karşı mücadele edip kaybeder ve adamları ile birlikte kuzeyde Naggaroth denilen bölgeye kaçar.



    Kendilerine Druchii adını veren bu grup, kendilerini savaşa, yağmaya ve katliama adayarak yeni bir düzen kurar. Bu düzende sadece Elflerin cinayet tanrısı olan Khaine ve Kaos tanrısı Slaanesh’in tarikatlerine yer vardır. Bir süre sonra kara elfler hem Ulthuan hem de eski üdnya için bir problem olmaya başlar.






    Kara Elf birimleri hızlı, ölümcül fakat dayanıksızdır. Kara elf taktikleri genelde hızlı hareket etmek, önce vurmak ve geriye vurulmadan hayatta kalmak üzerine kuruludur. Özellikle cadı elfleri ve slaanesh hizmetkarları uygun koşullarda çim biçme makinasına dönebilir. Ayrıca büyü Kara Elf taktiklerinin ayrılmaz bir parçasıdır ve etkinlikleri sayesinde Kara Elf oyuncuları arasında bol miktarda büyücü bulundurma eğilimi vardır.



    Not: Bu arada Kara Elfler diğer fantazi eserlerindeki gibi kara derili ve yer altında yaşayan bir ırk değil, High Elflerin biraz daha kokuşmuş toplum yapısına ve saldırganlığa sahip olan kuzenleridir.

    High Elves


    High Elfler yukarıda belirtilenler dışında kalan ve adalarındaki medeniyetleri korumaya çalışan Elflerdir. Kara Elflere göre daha zırhlı ve dayanıklıdırlar ve taktikleri onlardan daha farklıdır. Savaş alanında High Elf orduları genelde büyü ve ok atışları ile rakibi zayıflatırken, elit savaşçı ve şövalyeleri ile zayıflamış düşmanı kırmaya eğilimlidirler.








    Orc ve Goblinler: Waaaargh!


    Warhammer orc ve goblinleri aynen 40k’daki kuzenleri gibi klanlar halinde yaşar ve tek amaçları savaşmaktır. Yeşil derili toplumunda birçok farklı büyüklükte ve renkte alt sınıf olmasına rağmen bireyler arasındaki tek güç göstergesi büyüklük ve kol gücüdür. Orc orduları patron denilen diğerlerine göre daha iri ve güçlü bireylerce yönetilir ve güçlerini etraftaki yeşil derililerin yaydığı Waaargh enerjisinden alan şamanlar orduların vazgeçilmez büyü unsurlarıdır.






    Orc ordularını tanımlayacak tek kelime belirsizliktir. Bir orc birliği aldığı ilk ok ateşi ile kaçabilir, düşmanı bitirecek olan son saldırıyı yapmak üzereyken askerler birbirleri ile dövüşmeye başlayabilir veya kendilerinden kat kat üstün düşmanları baltaları ile yere yıkabilir. En iyi orc komutanı bile ordusunun ne yapacağını yeniyetme bir komutandan daha iyi bilemez.



    Yeşil derililer düşmanlarına göre daha çok sayıda ve çeşitlilikte birimlerle çıkma eğilimindedirler. Ayrıca aldığınız komutanın özellikleri belli üniteleri normalden fazla veya az alabilme olanağı verir. En temel ork taktiği “ilerle”dir. Zira orc orduları çok az şartta defansta kalıp kazanabilir.



    Cüceler: Duvar Kadar Sağlam, Tüfek Kadar Ölümcül


    Cüceler WFB evreninin en eski ırklarındandır ve çeşitli FRP oyunlarında bulabileceğiniz cüce konsepti ile aynı özelliklere sahiptirler. Cüceler metal, taş ve kimya konusunda ustadır ve ortalama bir cüce vücudu insan ve elflerden kat kat daha dayanıklı ve güçlüdür. Bu durum cüceleri ağır zırhlı, yavaş ve çok sayıda mesafeli silah barındıran bir ordu haline getirir.



    Cüceler büyüden hoşlanmaz, fakat WFB dünyasındaki bütün büyücülerin güçlerini çektikleri büyü rüzgarlarındaki enerjiyi Runlara hapsedip bunları parçalayarak kullanmak konusunda uzmanlaşmışlardır. Run ustaları cüce ordularının büyücüleridir ve yanlarında taşıdıkları portatif örs ve çekici kullanarak cüce ordularını büyüsüz bırakmazlar.






    Cüceler yakın dövüşte yavaş fakat etkilidirler. Genelde ilk vuran düşmanların verdikleri hasarları dayanıklılıkları ve zırhları ile azaltıp bütün güçleri ile geri vururlar. Cüce komutan ve kahramanlarının emrinde silahlarına takabilecekleri çok sayıda Run vardır ve bu sayede cüce karakterleri yakın dövüşte çok ölümcül hale gelebilir. Cüce tüfek ve topları düşman yaklaşıncaya kadar ateş edip yakın dövüşe giren arkadaşlarına yardım etmeye çalışırlar ve genelde bir cüce oyuncusu için ateş fazı çok eğlenceli geçer. Cüce ordularının düşman üzerine yürüdüğü nadir görülür fakat bu da vakit vakit işe yarayabilen bir taktiktir.



    Mezar Kralları (Tomb Kings): Binlerce Yıllık Lanet


    Güneydeki (Khemri bölgesi) çöl krallıklarında, krallar binlerce yıldır öldüklerinde kendileri ile birlikte bütün sadık hizmetkarları ile birlikte mumyalanıp gömülürlerdi. Bütün bu işlemin öteki dünyada kralların krallıklarını rahatça yürütmelerini sağlayacağına inanılır ve krallar bütün bu masrafları seve seve yaparlardı.



    Bir gün Nagash adlı bir rahip bir savaşta ele geçirdiği kara elflerden kara büyüyü öğrenir ve üstünde çalışmaya başlar. Güçleri ile warp evreninden dünyaya çeşitli şeytanları getirip onları hapseder ve onlardan zorla öğrendiklerini de bilgilerine katarak kendi büyü stilini geliştirir: “Necromancy”. Amacı ölümsüz olmaktır.



    WFB evreninin ilk ölüm büyücüsü olarak Nagash hemen mezarlardaki mumya ve iskeletleri ayağa kaldırarak bir ordu oluşturur. Bilgisini çeşitli kitaplara yazar ve istekli rahiplere ölüm büyülerini öğretip onları da ordusuna katar. Bu arada bölgedeki krallar kendisine karşı birlik oluşturmuş ve üzerine yürümektedir. Yapılan büyük savaşta yenilen Nagash kaçar ve kitaplarının çoğu yok edilir. Kendine yeni bir kale kuran ve işlerini gizlice yürüten Nagash önce büyüleri ile Vampirleri oluşturur, sonra da krallıkların bütün halklarını iskelet savaşçılara çevirmek için büyülere başlar. Büyük savaşlar sonucunda Nagash İnsan imparatoru Sigmar tarafından öldürülür fakat bütün Khemri halkı iskelet savaşçılara dönüşmüş ve bütün mumyalar uyanmıştır.



    Binlerce yıl sonra Nagash kendini tekrar oluşturmaya başlar ve gücünü tekrar kazanmak için bütün dünyaya dağılmış olan parçalarını ve büyülü eşyalarını toplamak için ordular gönderir.






    Tomb King orduları iskeletler ile sayı üstünlüğü sağlayıp düşmanı yavaşlatırken ana vurucu gücü olan büyücüler, at arabaları ve dev çöl yaratıkları ile düşmanı vurmak üzerine kuruludur.



    Vampir Kontlar (Vampire Counts): Bir Kadeh Kan


    Nagash ile Khemri krallarının savaşı devam ederken Nagash’a ait bir kitap ele geçiren Kraliçe Neferta ölümsüzlük kazanmak için yanıp tutuşmaya başlar. Nagash ile gizlice bir anlaşma yapan Neferta kendisine ve adamlarına vampirlik lanetini bulaştırır ve diğer kralların nefretini üzerine çeker. Diğer krallıklar birleşip Neferta ve krallığını dümdüz ederler. Neferta adamlarını dünyanın dört bir yanına laneti yayması için yollar ve bunların her biri kendi soyunu oluşturur. Bu soylardan bazıları İnsan İmparatorluğu ve Bretonya krallığına girerek bazı kontlukların Vampir kontrolüne geçmesini sağlarlar.






    Vampir orduları kullandıkları vampirlerin soylarına göre değişiklik gösterseler de ana olarak iskelet ve zombi gibi moral sorunu olmayan yem ünitelere, büyücülere ve kara şövalyeler gibi vurucu ünitelere dayanır.



    Skaven: Yeraltı İmparatorluğu


    Skavenlar için basitçe fare-adamlar veya iki ayaklı fareler denilebilir. Ama onlara sadece bu özelliklerle hitap etmek hata olur. Skaven ırkı bütün şehirlerin ve dağların altındaki tünellere yayılmış devasa bir imparatorluktur. Skavenlar kısıtlı büyü yeteneklerini ürettikleri ilginç teknolojiler ve warp taşı denilen ve dünya üzerinde çok az bulunan büyülü maddelerin gücünü kullanan aletler yaparak kapatırlar.








    Skaven orduları sayı üstünlüğüne ve çeşitli teknolojik silahların kullanımına dayanır. Skaven komutanlar için hayat o kadar önemsizdir ki diğer bütün ırkların aksine yakın dövüşteki adamlarına ateş açabilirler. Ayrıca skaven birliklerinin moralleri asker sayısına bağlıdır ve bir birlikte ne kadar çok fare varsa o kadar iyidir.



    Ogre Krallıkları: Midesinin Üzerinde Yürüyen Ordu


    Ogre Krallıkları İnsan İmparatorluğunun doğusunda kalan dağlara yerleşiktir ve buradan diğer krallıklara savaş, yağma veya paralı askerlik için giden birçok ogre grubu vardır. Warhammer ogreleri devasa vücutları sayesinde kas kuvveti ve dayanıklılık konusunda çok iyi olsa da çok fazla zırh giyememeleri ve sayıca az olmaları dezavantajlarıdır.



    Ogre orduları sayılarını arttırmak ve kendilerine kalkan yapmak üzere gnoblar adı verilen ve goblinlerin uzak akrabaları olan ufak yaratıkları kullanırlar. Warhammer ogreleri genelde yakın dövüşü tercih etse de aralarında top kullananlar (Diğer ırkların ağır silah olarak kullandıkları topu ellerinde taşırlar) devasa hayvanları eğitip kullananlar ve “mide büyüleri” yapanlar vardır.






    Mide büyüleri ogre büyücülerinin en garip özelliğidir. Bütün ogrelerin en önemli organı midedir ve diğer organların çoğu onun etrafına dizilmiştir. Bu yüzden ogreler için karın kısmı zırhla örtmek önemlidir. Bütün ogeler yedikleri, metal dahil, herşeyi sindirebilirken, bazı ogreler yedikleri canlılardaki enerjiyi midelerinde büyü enerjisine çevirip kullanabilirler. Bu yüzden büyücüler büyü yapmadan önce yanlarında taşıdıkları gnoblarlardan bir ısırık alırlar.



    Ogre ordularının en büyük avantajı dayanıklılık ve yakın dövüşken en büyük problemleri sayıca az olmak ve kendilerinden daha hızlı ordularca sarılmaktır. İyi bir ogre komutanı gnoblar ve ogrelerini etkili kullanarak düşmanı akşam yemeği yapabilirken, kötü bir komutan düşmanına ulaşamadan ordusunu masada bırakacaktır.



    Bretonnia: şövalyeler Diyarı


    Bretonnia orta çağ Fransız krallığı ile özdeşleştirilebilir. Bretonnia halkı şövalyelerine ve lordlarına bağlı serflerdir ve bütün krallık hiyerarşik bir şövalye-lord-dük-kral yönetimi ile yönetilmektedir. Breton efsanelerine göre “Gölün Hanımı” adı verilen mistik bir varlık ilk breton kralına kutsal kaseyi vererek şövalyelik mitini başlatmıştır.






    Bu şövalyelik mitlerinin peşinden giden Breton komutanları sıradan halktan oluşan orduları ve ağır zırhlı şövalyeleri ile savaş alanlarında boy gösterirler. Breton taktikleri ağırlıklı olarak çok kuvvetli şövalyeler ile düşmana sağlam bir darbe vurmak ve savaşın devamında şövalyelere normal askerlerin desteğini vermektir. Bretonlar, deneyimli oyuncular arasında “Bretonnia Kraliyet Hava Kuvvetleri” de denilen pegasusları da kullanabilir ve şövalyelerini onlara bindirebilir. Ayrıca oyunun en etkili olmasa da en uzun menzilli okçusu da Bretonlara aittir.

    İmparatorluk: İnsanlığın Işıltısı


    İmparatorluk eski dünyanın ortasında birçok şehir, kasaba ve köyden oluşan devasa bir güçtür. Nerdeyse her ırkla sınırı olan ve savaşan İnsan İmparatorluğunun askerleri ne elfler gibi çevik ve yetenekli, ne orclar gibi güçlü, ne de cüceler gibi dayanıklıdır ama onları zafere götüren sayıları ve inançlarıdır.



    İmparatorluk orduları taktiklerini ağırlıklı olarak sayı üstünlüğüne, tüfek ve top gibi silahlara, Bretonlar kadar olmasa da etkili şövalyelere ve hatta buharla çalışan savaş tanklarına dayandırır. Bütün bunların yapımını insanlara öğreten ırk impraratorluğun kuruluşu sırasında insanlarla dost olan cücelerdir.



    2000 yıl önce insanlar ve orclar kabileler halinde yaşar ve savaşır iken bir kabile şefinin çok farklı bir oğlu oldu. Efsaneye göre bu çocuğu götken yere inen bir kuyruklu yıldız getirmişti. şef oğluna Sigmar adını verdi ve onu her açıdan iyi yetiştirdi. (Bazı oyuncular bu hikayeye dayanarak Sigmar’ın Warhammer 40k dünyasındaki imparatorun kayıp oğullarından biri olduğunu düşünür)



    Sigmar çok güçlü bir savaşçı ve çok becerikli bir yönetici olmuştu. Cüce kralı ile dostluk kuran Sigmar onu bir orc pususundan kurtarınca cüceler sırlarını insanlar ile paylaştılar. Bu sırları kullanan Sigmar insan kabilelerini birleştirip yerleşik hayata geçirdi ve ilk insan imparatoru oldu. Sigmar ölümünden yüzlerce yıl sonra bazı tarikatlerce tanrı kabul edildi ve sigmar rahip ve şövalyeleri imparatorlukta boy göstermeye başladılar.



    İmparatorluk gerek yapısıyla gerekse haritadaki yeri ile orta çağ Kutsal Roma Germen Imparatorluğunu andırır. Başlangıçta 14 kabilenin kurduğu 14 eyaletten oluşsa da sonradan eyalet sayısı 10’a inmiştir. Her eyaletin soylu bir elektor-kont’u vardır ve her imparator öldüğünde elektor-kontlar toplanıp yeni bir imparator seçerler. Her eyaletin ordusu ayrı da olsa imparatorluk içindeki belli başlı kurumlar standartlaşmış ve bütün imparatorluğun hizmetinde çalışmaya başlamışlardır.






    İmparatorluk orduları genelde savunma ağırlıklı olup bol miktarda barut ve zırh kullanımına dayanırlar. İmparatorluk büyücüleri oldukça etkilidir ve birçok farklı büyü okulundan büyü yapabilirler. İmparatorluk şövalyeleri ise genelde uygun pozisyonda son vuruşu yapmak üzere pozisyon alınıp bekletilirler.

    Kaos: Barbarlar ve şeytanlar


    Kuzey buz çölleri ve kar kaplı ormanları, kaos ordularına ev sahipliği yapar. Bu ordular kuzeydeki kabilelerden oluşur ve kendilerini tek bir kaos tanrısına veya hepsine birden tek bir inanç olarak adayarak onlardan güç ve warptan getirdikleri şeytanlar yolu ile asker yardımı alırlar.






    Kaos orduları genelde kuvvetli, dayanıklı ve zırhlı askerlerden oluşur ve güçlü büyücü ve yaratıklarla desteklenir. Genelde yakın dövüş ağırlıklı olan kaos orduları sayıca az olmalarının oluşturduğu problemleri iyi bir ordu yönetimi ile çok rahat aşabilir ve düşmanlarını ezebilirler.


    Ölümlü kaos askerlerinden hoşlanmayanlar için bir seçenek de sadece kaos şeytanları ve yaratıklarından oluşan bir ordu kullanmaktır. Bu tip bir ordu hızlı, güçlü ve dayanıklı olacak ve büyük bir ihtimalle yakın dövüşe odaklanacaktır.



    Ölümlü olsun, yaratık olsun bütün kaos askerleri bağlı oldukları tanrıya (veya ayrım gözetmeden hepsine) göre özellikler alırlar. Bu sayede kaos orduları en çok özelleştirilebilen ordulardan biridir.



    Bu seferlik bu kadar. Bir dahaki sefere 40k ve Fantasy oyunlarının dinamiklerini anlatmaya başlayacağım. Herkese iyi oyunlar!



    Çağlar “kilerik” Kalaycıoğlu



    Not: Warhammer Fantasy Battles, Warhammer 40000 ve bununla alakalı bu yazıda geçen bütün terim ve resimler Games Workshop’ın tescilli fikir eserleridir ve bu yazıda kaynak gösterielerek ve kar amacı güdülmeden legal olarak kullanılmışlardır.



    * Mail ve MSN: [email protected]









    Copyright © FRP World © Fantezi Edebiyat ve FRP sitesi T�m haklar� sakl�d�r.

    Yay�nlanma:: 2006-07-13 (9296 okuma)

    [ Geri Dön ]
     
    FRPWorld.Com ülkemizdeki fantezi edebiyatı ve frp sevenleri bir araya getirmeyi amaçlayan bir web sitesidir. 2003 yılında kurulmuş olan sitemiz kullanıcı ve yöneticilerimizin katkıları ile büyüyüp Türkiyenin en büyük frp sitelerinden birisi olmuştur. Galerisi, indirilecekler kısmı, akademisi, yazarları ile sitemiz tam bir frp hazinesidir. FRPWorld sizin de desteklerinizle böyle olmaya devam edecektir. FRP'nin doyumsuzca yaşandığı bu diyara hoş geldiniz.

    FRPWorld, yeni bir frp dünyası


    Sitede bulunan yazı, doküman ve diğer içerikler siteye ait olup başkaları tarafından kopyalanması, dağıtılması ya da ticari amaçla kullanılması yasaktır.
    Siteye yapmış olduğunuz katkılar frpworld.com'un olup bunları yayınlama ya da yayınlamama hakkı site yöneticilerine aittir.


    Sayfa Üretimi: 0.69 Saniye