Fantastik Edebiyatta Ozanların Yeri: Ozanlar genellikle halk
edebiyatında hikayelerin içindeki kiÅ?iler deÄ?il, hikayeleri anlatan
kiÅ?ilerdir. Ancak kendileri de hikayelere konu olan ozanlar
bulunmaktadır. Hatta kimi zaman daÄ?a çıkan, zorluklara karÅ?ı mücadele
eden ozanlara bile rastlanmaktadır. Genellikle yiÄ?it olarak
adlandırılan bu ozanlar için ozanlık bir bakıma karakterlerini sadece
kaba duygudan arınmıÅ? bir savaÅ?çı yerine, yaÅ?adıÄ?ı anın, uÄ?runa
savaÅ?tıÄ?ı amacın farkında olan kiÅ?i olduÄ?unun bir göstergesidir.
“Benden selam olsun Bolu Beyine” yahut ferman padiÅ?ahınsa daÄ?lar
bizimdir.” dizeleri ile ünlenen KöroÄ?lu Anadolunun fantastik halk
edebiyatında yer eden ünlü bir halk ozanı karakteridir. Bizzat
savaÅ?mıyorsa bile ozanlık kimi zaman dizeleri ile zalimlere karÅ?ı bir
mücadeleyi simgelerler. KaracaoÄ?lan bu açıdan kendisini sevmeyen bey
çocuÄ?u Kara kıza “Bana kara diyen dilber saçın da kara deÄ?il mi”
dizeleri ile sembol haline gelen ozanlardan birisidir. Kimi zaman da
bir arayıÅ?ın peÅ?inde koÅ?an ve bu kendi arayıÅ?larını dizelerine aktaran
bireyler olarak hikayelerde belirirler. Zaman zaman aÅ?ık oldukları bir
kızın peÅ?inden diyar diyar dolaÅ?ır, kimi zaman da yaÅ?adıkları kasaba, o
kasabada kurdukları hayat onlara anlamsız gelir ve farklı bir hayatı
aramak, bir anlam bulmak için dolaÅ?ırlar. Bazen de gezmek dolaÅ?mak
öyküler bulmak ve bu öyküleri insanlara anlatmak için dolaÅ?ırlar.




Gezgin Ozanlar: Hikâyelerde belki de en çok yer eden ozan tipidir.
Muhtemelen hem halk edebiyatının bir çok hikâyesini, elbette fantastik
hikayeleri yaratmıÅ?, farklı bölgelerde yaratılmıÅ? fantastik hikayelerin
de diÄ?er bölgelerde duyulmasını saÄ?lamıÅ?lardır. Genellikle tek
baÅ?larına dolaÅ?ırlar. Bazen acı bir olaydan kaçmak, bazen yukarıda da
yazdıÄ?ım gibi bir Å?eyi aramak için. Müzik, hikayeler bazen dayanılmaz
gelen acıları biraz olsun paylaÅ?mak, bazen de kendi kendilerine neyi
aradıklarını, neden eski hayatlarının artık kendilerini için
katlanılmaz hale geldiÄ?ini anlatmanın yoludur. Zira bazen insan neden
bir yeri terk ettiÄ?ini, neden farklı bir hayatı seçtiÄ?ini anlayamaz ve
kendi yazdıÄ?ı Å?iirler ile hikayeler onun için kendisini anlaması için
bir yol haline gelebilirler. Köyden köye gezip hikayeleri dinleyen ve
hikayeleri anlatan ozanlar efsaneleri taÅ?ıyan insanlardır. Bazen bu
efsanelerin bizzat içine girer, onları keÅ?feden kiÅ?iler haline de
gelirler. Yalnız yaÅ?ama alıÅ?kanlıÄ?ı onları birçok kiÅ?iden daha cesur
yapar. Bu nedenle kendileri fantastik özellikler barındırmıyorlarsa
bile fantastik hikayeler için tercih edilebilecek karakterlerdir.




Ozanların Hikayelerindeki Sırlar: Fantastik hikayelerde kullanılabilen
bir ögedir, bazen gizemli bir yeri bulmak isteyen, ya da gizemli bir
olay ya da belki de geçmiÅ?te yaÅ?amıÅ? gizemli bir insan hakkında bilgi
bulmak isteyen bir kiÅ?i için en önemli kaynak ozanlardır. Bunun için
bazen ünlü bir ozanın eski yazılarına bakar, kimi zamanda ünlü bir
ozanın köy meydanında ya da bir kahvehanede ya da han salonlarında
söyledikleri Å?arkıları dinlerler. Å?arkıların içinde bazen rastgele
rastlanan bir sözcük, ilk baÅ?ta aradıkları ile hiç ilgisi yokmuÅ? gibi
görünse bile aslında onları çözüme götürecek bir ipucu olabilir.
Ozanların Å?arkıları çoÄ?u zaman yüzlerce bazen binlerce yıldır birikmiÅ?
sırların insanlar tarafından deÄ?iÅ?tirilerek aktarılmıÅ? halidir, bu
nedenle bazen binlerce yıllık sırlar bile bu Å?arkıların içlerinde saklı
olabilir.




Ozanların Çalgı Aletleri: Genellikle ozanlar için bir yoldaÅ?, bir
dosttur çalgı aletleri. Özellikle tek baÅ?larına dolaÅ?an ozanlar için,
ancak tek baÅ?ına olmasa bile genellikle birçok ozan için vazgeçilmez
bir anlamı vardır. Günümüzde bir müzikle uÄ?raÅ?an pek çok kiÅ?inin bile
müzik aletine bir tür yaÅ?am barındırıyormuÅ? gibi baktıÄ?ına Å?ahit olmak
zor deÄ?ildir. Bu duygunun birçok fantastik öyküde gerçekten yaÅ?ayan
çalgı aletlerinin yer almasına, zaman zaman bu aletlerin müziÄ?e kendi
yorumlarını renklerini katan, adeta ozana eÅ?lik ettiÄ?inin, hatta kimi
zaman müziÄ?e dinleyen insanları tam tersini hissetmelerini gerektirecek
anlarda bile mutlu, hüzünlü, öfkeli, acı dolu, aÅ?ık hissettirecek bir
tür büyü barındırdıklarına hikayelerde rastlanabilir. Bu da belki de
doÄ?al bulunabilir. Sonuçta ozanların kendi çalgı aletlerine karÅ?ı
hissettiklerini yarattıkları fantastik hikayelere katmaları çok da
beklenmeyecek bir durum deÄ?il.

Fantastik Ansiklopedi

Telif Hakk� © Gönderen: FRP World © Fantezi Edebiyat ve FRP sitesi - (351 okuma)