Fantastik Edebiyatta AteÅ?: AteÅ?
göz alıcı, hareket eden, yok edici, sıcak, kendi kendini tüketen ve ne
olduÄ?u nasıl var olduÄ?u tam olarak anlaÅ?ılmayan, günümüzün bilimsel
açıklamalarından sonra bile seyrederken canlı yaÅ?ayan bir Å?eye
bakıyormuÅ? duygusunu yaÅ?amamızın çok da zor olmadıÄ?ı bir doÄ?a olayıdır.
Tüm bu özellikler ateÅ?i öncelikle ne olduÄ?u üzerinde insanların
düÅ?ünmesini hem fikirler hem de hayaller üretmesini ve kimi zamanda bu
hayallere halk edebiyatında yer vermesini saÄ?lamıÅ?tır. YaÅ?ayan ve canlı
bir ateÅ? ögesi fantastik edebiyatta yer alabilecek en temel ateÅ?
ögelerinden birisidir. Ä°kinci bir seçenek de ateÅ?i insanların kontrol
etme çabasını hayal etmektir. Aslında bu çaba tarihin ilk dönemlerine
kadar uzanır, maÄ?ralarda yakılan ilk ateÅ?ten günümüzün çelik
fabrikalarında binlerce dereceyi bulan fırınlara kadar insan için hep
ateÅ?in gücünü, hem yıkım hem de yaratma gücünü kontrol etmek en büyük
hayallerden birisi olmuÅ?tur. Bu kontrolün büyüsel yollarla hatta
doÄ?anın verdiÄ?i bir yetenekle yapılabilen ya da ateÅ?in yıkımından
kendini koruyabilen insanlar ve yaratıklar da hem modern hem de eski
fantastik öykülerin içinde yerlerini almıÅ?lardır. AteÅ?in fantastik
edebiyatta edindiÄ?i üçüncü yer ise onun tarafından hayat verilen
canlılar, ırmaklar, kapılar, denizler kısacası yaÅ?amımızda var olan
birçok farklı ögenin onlara hayat veren su, et, tahta gibi maddeler
yerine bu ögelerin ateÅ? tarafından yaratıldıÄ?ının hayal edilmesi ile
edinilmiÅ?tir.






YaÅ?ayan AteÅ?: Bir kamp ateÅ?inin sürekli hareket eden sürekli dans eden
hatta bazen çevresinde yakacak baÅ?ka bir Å?eyler görüp sıçramak yayılmak
büyümek ister gibi bir görüntüsünün olduÄ?una muhtemelen onu seyretmiÅ?
pek çok kiÅ?i katılacaktır. Bu duygu fantastik edebiyata kendi iradesi
ve yaÅ?amı olan ateÅ? ögesini yaratmıÅ?tır. Kimi zaman bu tür ateÅ?ler
sürekli yanmak sürekli var olmaya devam etmek zorundadırlar, çünkü
nasıl sıradan bir ateÅ? ısı ve ıÅ?ık veriyorsa, bu ateÅ?ler de insanlıÄ?ın,
doÄ?anın, Evren’in ya da mesela bir medeniyetin, bir Å?ehrin var olmasını
saÄ?layan büyüsel enerjiyi veriyordur. Bu durumda ateÅ?in sürekli yakacak
tüketecek yeni bir Å?eyler bulmasına o Å?ehirdeki, o ülkedeki, Dünyadaki,
ya da Evrendeki insanlar yardımcı olmak zorundadırlar. Bazen ateÅ?
hareketleri, bir bakıma yaptıÄ?ı dans ile onu izleyenlere bir Å?eyler
anlatmaya çalıÅ?ır. Bazen de bir ateÅ?in sönmesinin bir kehanetin
gerçekleÅ?eceÄ?ini iyi ya da kötü bir olayın gerçekleÅ?eceÄ?ine ve
insanların bu olaya hazırlanması gerektiÄ?ine iÅ?aret eder.






AteÅ?i Kontrol Edenler: Eski dönemlerde bu insan topluluklarında ateÅ?in
doÄ?asını anladıÄ?ı düÅ?ünülen kiÅ?ilere verilirdi. GeliÅ?en teknoloji her
ne kadar insanların ateÅ?i kontrol etme yeteneÄ?ini arttırsa da onu daha
iyi anlayan ve kontrol eden insanları diÄ?er kiÅ?ilerin bir tür insan
üstü yeteneÄ?e sahip kiÅ?iler gibi görmelerini engellemedi. ÖrneÄ?in
madenciler bu tür özel yeteneÄ?e sahip, insana benzeseler de ateÅ?i
sıradan bir insandan çok daha iyi tanıyan, onu adeta büyüsel bir
Å?ekilde kontrol edebilen istediÄ?i madenleri, istediÄ?i sertlikte metal
eÅ?yalara dönüÅ?türmesini saÄ?layan bir yeteneÄ?e sahip oldukları
düÅ?ünüldü. AteÅ?i kontrol edebilen bu özel ırkın cücelere hayat verdiÄ?i
söylenebilir. Benzer Å?ekilde ejderhalar ve de Å?amanlar da zaman zaman
ateÅ?i kontrol edebilirler. Elbette büyücülerin de birçoÄ?u için ateÅ?i
kontrol etmek en büyük amaçlardan biridir. Ancak ateÅ? onu kendi gücü
için kullanmak isteyen bir insanın sözünü dinlemeyebilir ve bir anda
kontrolden çıkıp bir felakete de yol açabilir. Kısacası onun sahip
olduÄ?u muazzam gücü, ateÅ?in sahip olduÄ?u hayatın doÄ?asını anlamadan
kullanmaya çalıÅ?mak tehlikelidir.






AteÅ?ten Canavarlar, Irmaklar, Kapılar: KuÅ?kusuz fantastik edebiyatta
normal yaÅ?amda gördüÄ?ümüz bir nesneyi bile ateÅ?ten yapılmıÅ? olarak
okuduÄ?umuzda bu öge iyi bir yazar tarafından kullanılıyorsa muhtemelen
öyküye heyecan katan ögelerden birisi haline gelir. AteÅ?ten ırmak ya da
kapı, onu geçmek isteyen için normal bir kapıdan çok daha zorlu bir
engeldir. Hatta bazen onu aÅ?mak için ateÅ?lerin sönmesini saÄ?layacak bir
tür büyüyü bilmek ya da bir tür sınavı geçmek gerekebilir. AteÅ?ten
canavarlar ise genelde ateÅ?in sahip olduÄ?u yaÅ?amın bir canlı Å?eklinde
yansımasıdır. Bu konuda en güzel örnek Anka kuÅ?udur. Anka KuÅ?u yanarak
hem kendini tüketen, hem de saldırdıÄ?ı kiÅ?ilere de genellikle çok büyük
zarar verebilen bir kuÅ?tur. AteÅ?ten yapılacak birçok canlıya esin
kaynaÄ?ı olabilecek bu kuÅ? ansiklopedinin Anka KuÅ?u maddesinde tasvir
edilmektedir.

Fantastik Ansiklopedi

Telif Hakk� © Gönderen: FRP World © Fantezi Edebiyat ve FRP sitesi - (343 okuma)