Ansiklopedi Maddeleri...

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

Ã„Â°lk on madde vatana millete hayÃ„Â±rlÃ„Â± olsun... Bu akÃ…?am... Sizin iÃƒÂ§in yanÃ„Â± pazartesi sabaha karÃ…?Ã„Â± beÃ…? madde daha atarÃ„Â±m en azÃ„Â±ndan...

SonrasÃ„Â±nÃ„Â± da izninizle ÃƒÂ§arÃ…?ambaya bÃ„Â±rakacam.... : ) ) ) SÃƒÂ¶z verdiÃ„?im gibi her baÃ…?lÃ„Â±k ya da tam bir A4 sayfasÃ„Â±nÃ„Â± 12 font ve tek satÃ„Â±r aralÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ile dolduracak kadar bir kÃ„Â±smÃ„Â± biraz daha uzun...

1) cadÃ„Â±lar

Fantastik Edebiyatta CadÃ„Â±larÃ„Â±n Yeri: Fantastik Edebiyatta cadÃ„Â±lar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k burunlu ÃƒÂ§irkin, yaÃ…?lÃ„Â±, ince sesleri ile ÃƒÂ§oÃ„?u zaman dikkat ÃƒÂ§eken en azÃ„Â±ndan cadÃ„Â± gibi tanÃ„Â±mÃ„Â±nÃ„Â±n rahatlÃ„Â±kla yapÃ„Â±labileceÃ„?i kadÃ„Â±nlardÃ„Â±r. Ancak cadÃ„Â±lar gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda da oldukÃƒÂ§a ÃƒÂ¶nemli yer etmiÃ…? bir kavramdÃ„Â±r. Bu kavram 1300 ve 1400lÃƒÂ¼ yÃ„Â±llarda Avrupa’yÃ„Â± 1700lÃƒÂ¼ yÃ„Â±llarda AmerikayÃ„Â± karÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±rmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r ve bu yÃ„Â±llarda cadÃ„Â±lÃ„Â±kla suÃƒÂ§lananlarÃ„Â±n birÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ§irkin ya da biÃƒÂ§imsiz insanlar deÃ„?ildir. Ancak belki bir noktadan bahsetmek gerekir, iÃƒÂ§lerinde erkek olanlar olsa da bu dÃƒÂ¶nemde cadÃ„Â±lÃ„Â±kla suÃƒÂ§lananlarÃ„Â±n ÃƒÂ§oÃ„?u kadÃ„Â±ndÃ„Â±r. Bu belki de kadÃ„Â±nlarÃ„Â±n o dÃƒÂ¶nemin erkeklerin bugÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ne gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha egemen olduÃ„?u DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nda ÃƒÂ§ok daha anlaÃ…?Ã„Â±lmaz olmasÃ„Â±dÃ„Â±r. Nedeni ne olursa olsun o dÃƒÂ¶nemde yakalanan ve yakÃ„Â±lan insanlarla ilgili oluÃ…?turulan sÃƒÂ¶ylentiler ve bazen insanlarÃ„Â± cezalandÃ„Â±rmak iÃƒÂ§in kullanÃ„Â±lan yÃƒÂ¶ntemler daha ileride ÃƒÂ¶zellikle modern edebiyatta cadÃ„Â± ÃƒÂ¶gesinin biÃƒÂ§imlenmesinde ÃƒÂ¶nemli rol oynamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. BugÃƒÂ¼n hikayelerinde cadÃ„Â± ÃƒÂ¶gelerine yer verenlerin belki de hep hatÃ„Â±rlamasÃ„Â± gereken bir Ã…?ey bir zamanlar cadÃ„Â± hikayelerinin ciddiye alÃ„Â±ndÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ve bu nedenle masum insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼m cezasÃ„Â± verilen kiÃ…?ilerden ÃƒÂ§ok daha korkunÃƒÂ§ Ã…?ekillerde ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r.

CadÃ„Â±larÃ„Â±n DiÃ„?er Ã„Â°nsanlardan FarklarÃ„Â±: Ãƒ?ncelikle cadÃ„Â±lar bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile uÃ„?raÃ…?Ã„Â±rlar ancak onlarÃ„Â±n diÃ„?er bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼lerden de farklÃ„Â± olduÃ„?u sÃƒÂ¶ylenebilir. OnlarÃ„Â±n bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile uÃ„?raÃ…?malarÃ„Â±nÃ„Â±n sebebi kendilerini kanÃ„Â±tlamak ya da bir Ã…?eyleri elde etmek deÃ„?ildir. Hatta cadÃ„Â±larÃ„Â±n diÃ„?er birÃƒÂ§ok insana gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha fazla kendi hallerinde yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ve kendilerini uÃ„?raÃ…?larÃ„Â±na verdiÃ„?i sÃƒÂ¶ylenebilir. CadÃ„Â±larÃ„Â±n bu uÃ„?raÃ…?Ã„Â± sÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼rmenin nedeni kimi zaman insanlarÃ„Â±n acÃ„Â± ÃƒÂ§ekmesini izlemekten zevk almalarÃ„Â± ya da sadece bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yapmanÃ„Â±n ve bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n etkilerini izlemekten hoÃ…?lanmalarÃ„Â±dÃ„Â±r.

CadÃ„Â±larÃ„Â±n BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri: DiÃ„?er bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lere gÃƒÂ¶re hazÃ„Â±rlanÃ„Â±Ã…?Ã„Â± ÃƒÂ§ok daha gÃƒÂ¶rseldir. Ãƒ?oÃ„?unlukla ilginÃƒÂ§ ve kolay elde edilmeyecek malzemeler kullanÃ„Â±rlar. Bazen bu malzemelerden birisi ÃƒÂ§ok zor elde edilen bir malzemedir ve o malzemenin elde edilmesi iÃƒÂ§in verilen mÃƒÂ¼cadele hikayede iÃ…?lenen temalardan birisi haline gelir. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler bir kazanÃ„Â±n iÃƒÂ§inde yemek yapar gibi hazÃ„Â±rlanÃ„Â±r. Kazan karÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±rÃ„Â±lÃ„Â±r, kimi zaman kazanÃ„Â±n etrafÃ„Â±nda dans edilir ve Ã…?arkÃ„Â± sÃƒÂ¶ylenir.

CadÃ„Â±larÃ„Â±n SÃƒÂ¼pÃƒÂ¼rgeleri: KuÃ…?kusuz ÃƒÂ¶nemli malzemelerden birisidir. Bir silahdÃ„Â±r, kimi zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yapmaya yarayan bir araÃƒÂ§tÃ„Â±r. Bazen kazanÃ„Â±n karÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±rÃ„Â±lmasÃ„Â±na yarar. Bunun yanÃ„Â±nda elbette en meÃ…?hur ÃƒÂ¶zelliklerinden birisi de cadÃ„Â±larÃ„Â±n uÃƒÂ§masÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamasÃ„Â±dÃ„Â±r. CadÃ„Â±lar normal yerleÃ…?im yerlerinde barÃ„Â±nma Ã…?ansÃ„Â± ÃƒÂ§ok fazla olmayan insanlar olduÃ„?u iÃƒÂ§in ÃƒÂ§oÃ„?u zaman insanlarÃ„Â±n arasÃ„Â±nda yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± izbe yerlerden hÃ„Â±zla gitmelerini saÃ„?layacak bir araca ihtiyaÃƒÂ§ duyarlar, bunun da yollarÃ„Â±ndan birisi sÃƒÂ¼pÃƒÂ¼rgelerdir.

CadÃ„Â± AvlarÃ„Â±: Kimi zaman bir Ã…?ehir ya da kÃƒÂ¶yde bir cadÃ„Â±nÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ¶Ã„?renilip o cadÃ„Â±nÃ„Â±n peÃ…?ine dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼lebilir. YukarÃ„Â±da belirtildiÃ„?i gibi bu durum sadece fantastik hikayelerde rastlanan bir durum deÃ„?ildir. Ancak fantastik hikayelerde de bu durumlarda cadÃ„Â±larÃ„Â±n oyunlar oynayarak cadÃ„Â± olmayan insanlarÃ„Â±n cadÃ„Â± zannedilerek avlanmasÃ„Â± rastlanan bir durumdur. Bu durumu ÃƒÂ¶nlemek iÃƒÂ§in bir insanÃ„Â±n cadÃ„Â± olup olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± anlamaya yarayan methodlar da hikayeye dahil edilebilir. Yine gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda da bÃƒÂ¶yle methodlar dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lmÃƒÂ¼Ã…? ancak ÃƒÂ§oÃ„?u zaman suya atÃ„Â±p boÃ„?uluyorsa cadÃ„Â± olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na karar vermek, boÃ„?ulmazsa cadÃ„Â± olarak kabul edip cezalandÃ„Â±rmak gibi methodlar kullanÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r.

EdebiyatÃ„Â±n Ãƒ?nlÃƒÂ¼ CadÃ„Â±larÃ„Â±: Hansel ve Gratel hikayesinin cadÃ„Â±sÃ„Â±, ya da Ã…?ekspir’in Machbeth hikayesinde Machbeth’i oyuna getiren cadÃ„Â±lar ÃƒÂ¶rnek verilebilir. Ã„Â°ki durumda da insanlarÃ„Â±n heves ve hÃ„Â±rslarÃ„Â±nÃ„Â± kullanÃ„Â±p onlara acÃ„Â± ÃƒÂ§ektirmek isteyen cadÃ„Â±lar vardÃ„Â±r. Ã„Â°lk hikayedeki cadÃ„Â± iki ÃƒÂ§ocuÃ„?un Ã…?eker yeme hevesinden faydalanÃ„Â±rlar. Ã„Â°kinci hikayede ise Machbet’in gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ hÃ„Â±rsÃ„Â±ndan onu kandÃ„Â±rÃ„Â±p zarar vermek iÃƒÂ§in faydalanÃ„Â±rlar.

2) bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼

Fantastik Edebiyatta BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼: Fantastik edebiyatta bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ en ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±lan bu edebiyatÃ„Â±n en temel ÃƒÂ¶gelerinden biridir. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ bir bakÃ„Â±ma doÃ„?anÃ„Â±n kurallarÃ„Â±nÃ„Â± ihlal eden bir olaya ya da insanlarda ya da baÃ…?ka canlÃ„Â±larda olan bir gÃƒÂ¼ce iÃ…?aret eder. Fantastik edebiyatta bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ kimi zaman onun nasÃ„Â±l yapÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶Ã„?renip bizzat yapan insanlar aracÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ile kimi zaman da bazÃ„Â± nesnelerde ya da yerlerde var olan bir ÃƒÂ¶ge olarak girer. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n fantastik edebiyatta kullanÃ„Â±mÃ„Â±nÃ„Â±n neredeyse sÃ„Â±nÃ„Â±rÃ„Â±nÃ„Â±n olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ§ok abartÃ„Â±lÃ„Â± olmayacaktÃ„Â±r.

BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n KaynaÃ„?Ã„Â±: BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ÃƒÂ§oÃ„?u zaman nereden geldiÃ„?i ÃƒÂ§ok belli olmayan bir Ã…?eydir. Ancak kimi kitaplarda bunun kaynaÃ„?Ã„Â± ile ilgili de bazÃ„Â± ÃƒÂ¶geler ortaya atÃ„Â±lÃ„Â±r. Bazen insanlarÃ„Â±n zihin gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ doÃ„?a kurallarÃ„Â±nÃ„Â±n da ÃƒÂ¶tesine geÃƒÂ§ebilen bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ olarak bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n kaynaÃ„?Ã„Â± haline gelebilir. Bazen baÃ…?ka bir boyuttan gelen yaratÃ„Â±klar esir edilerek onlarÃ„Â±n gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nden faydalanÃ„Â±larak bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yapÃ„Â±lÃ„Â±r. Bazen de tÃƒÂ¼m DÃƒÂ¼nya’yÃ„Â± ya da evreni saran bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ aÃ„?Ã„Â± ya da bir ÃƒÂ§eÃ…?it ruh ya da gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ adÃ„Â± verilen bir Ã…?eyle bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼nleÃ…?ilip onun gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ yardÃ„Â±mÃ„Â± ile bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yapÃ„Â±labilir.

BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ler: BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lerin nasÃ„Â±l yapÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± arayan, keÃ…?feden insanlardÃ„Â±r. Zaman zaman bilge ve yardÃ„Â±msever, zaman zaman da hÃ„Â±rslÃ„Â± ve ÃƒÂ¶fkeli olurlar. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler genellikle sihirli bazÃ„Â± sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼kler sÃƒÂ¶ylenerek, kimi zaman bazÃ„Â± ÃƒÂ¶zel yazÃ„Â±lar yazÃ„Â±larak, bazen de ellerindeki bir asanÃ„Â±n yardÃ„Â±mÃ„Â± ile yaparlar. Bir kÃ„Â±smÃ„Â± tek baÃ…?Ã„Â±na ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±r. BazÃ„Â±larÃ„Â± bir kral ya da bir ÃƒÂ¼lke hatta kimi zaman kasaba adÃ„Â±na bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri keÃ…?feder ve kralÃ„Â±n, ÃƒÂ¼lkenin ya da kasabanÃ„Â±n yararÃ„Â±na bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri kullanÃ„Â±r. BazÃ„Â± hikayelerde aralarÃ„Â±nda bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ duellolar yapÃ„Â±lÃ„Â±r. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ler yeni bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri keÃ…?fetmek ya da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ nesneler bulmak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§ok tehlikeli yerlere de gidebilirler. Bu yolculuklar da bazÃ„Â± fantastik kitaplarda ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n bir parÃƒÂ§asÃ„Â± olabilir. TÃƒÂ¼m zamanlarÃ„Â±n en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nden bahsetmek gerekirse muhtemelen bu Kral Artur Efsanesinin Merlin’idir. Modern edebiyatta Tolkien kitaplarÃ„Â±ndaki Gandalf da muhtemelen adÃ„Â± en ÃƒÂ§ok duyulmuÃ…? bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼lerden birisidir. Ã„Â°ki bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ de hikayelerde en ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan karakter deÃ„?ildir. Daha ÃƒÂ§ok asÃ„Â±l sorumluluÃ„?u alan ana karakterlerin yanÃ„Â±nda bir ÃƒÂ§eÃ…?it rehber gibidirler. Zaman zaman da kaybolup ana karakterlerini kendi iÃ…?lerini kendileri yapma mecburiyetinde bÃ„Â±rakÃ„Â±rlar.

BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ KitaplarÃ„Â±: Ãƒ?oÃ„?unlukla bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼lerin bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri not aldÃ„Â±klarÃ„Â± kitaplardÃ„Â±r. Zaman zaman hayat bulup kendi kendilerini geliÃ…?tirebilir ve insanlarÃ„Â± kendilerine ÃƒÂ§ekebilirler. Ãƒ?oÃ„?u zaman onlarÃ„Â± bulmak bulunduklarÃ„Â± zamanda aÃƒÂ§Ã„Â±p okumak kolay deÃ„?ildir. KitaplarÃ„Â±n bazÃ„Â±larÃ„Â± ilk baÃ…?ta aÃƒÂ§Ã„Â±lmayan bazÃ„Â± sayfalarÃ„Â±nda daha ÃƒÂ¶nemli ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler de barÃ„Â±ndÃ„Â±rabilirler. Shannara serisinin ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ncÃƒÂ¼ kitabÃ„Â±nda geÃƒÂ§en insanlarÃ„Â± sesi ile kendine ÃƒÂ§eken bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ kitabÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ kitaplarÃ„Â±na ÃƒÂ¶rnektir. GerÃƒÂ§ek DÃƒÂ¼nyada da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ olduÃ„?una inanÃ„Â±lan bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mler de iÃƒÂ§eren kimi kitaplar vardÃ„Â±r ve bunlar kimi zaman fantastik edebiyatta da kullanÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r.

Ãƒ?zel BazÃ„Â± BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler: BazÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler diÃ„?erleri iÃƒÂ§erisinde daha ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kar. Bunlardan muhtemelen en ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kanÃ„Â± kehanettir. Kehanetin bugÃƒÂ¼n bile kimi insanlarÃ„Â±n sahip olduÃ„?u bir yetenek olduÃ„?una kaydadeÃ„?er sayÃ„Â±da insan inanmaktadÃ„Â±r. Kehanetler kimi zaman doÃ„?rudan kahinlerin ÃƒÂ§abasÃ„Â± ile yaratÃ„Â±lÃ„Â±r. Kimi zaman da bazÃ„Â± insanlar kendileri bunu istemeden gelecekte olacak bazÃ„Â± olaylarÃ„Â± rÃƒÂ¼yalarÃ„Â±nda gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r ya da bir Ã…?ekilde anlar. Fantastik edebiyatta diÃ„?er bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lerin arasÃ„Â±nda ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan baÃ…?ka bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ de ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼lerle iletiÃ…?im kurmaya dayalÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lerdir. Bu tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lerin de yapabilen insanlarÃ„Â±n olduÃ„?una inanan gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde ciddi sayÃ„Â±da insan vardÃ„Â±r.

BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ Nesneler ve Ortamlar: Fantastik edebiyatta sayÃ„Â±sÃ„Â±z nesne bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ olabilir. Irmaklar, evler, giysiler, yÃƒÂ¼zÃƒÂ¼kler, ormanlar bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ olabilecek nesnelere verilebilecek birkaÃƒÂ§ ÃƒÂ¶rnektir. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ nesneler kimi zaman dokunanÃ„Â± ya da kullananÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ ortamlar iÃƒÂ§ine gireni de etkiler ve deÃ„?iÃ…?tirir.

3)elfler

Fantastik Edebiyatta Elflerin Yeri: Elfler farklÃ„Â± kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlerde yer alan mitolojilerde ÃƒÂ§ok eskiden beri yer alÃ„Â±rlar. Tolkien’in meÃ…?hur Hobbit ve yÃƒÂ¼zÃƒÂ¼klerin efendisi kitaplarÃ„Â± onlarÃ„Â± modern edebiyat sahnesine taÃ…?Ã„Â±yan kitaplar olarak anÃ„Â±labilirler. Bu kitaplarÃ„Â±n yazÃ„Â±lmasÃ„Â± ve tanÃ„Â±nmasÃ„Â±nÃ„Â±ndan sonra bu kitaplardaki elf bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±nÃ„Â±n baÃ…?lÃ„Â±ca referans olarak alÃ„Â±ndÃ„Â±Ã„?Ã„Â± iddia edilebilir. Elbette Tolkien’in elfleri de mitolojideki elflerin bir ÃƒÂ§eÃ…?it yorumudur. Ancak bu yorumun Tolkien’in ya da onun ardÃ„Â±lÃ„Â± modern Fantastik edebiyat yazarlarÃ„Â±nÃ„Â±n yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan farklÃ„Â± yapÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± da unutmamak gerekir.

Elflerin Genel Ãƒ?zellikleri: Elflerin belki de ilk akla gelecek ÃƒÂ¶zellikleri uzun ÃƒÂ¶mÃƒÂ¼rleridir. BazÃ„Â± kaynaklarda bu birisi onlarÃ„Â± ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rmedikÃƒÂ§e sonsuza kadar yaÃ…?ayabileceklerinin belirtilmesine kadar varÃ„Â±r. Bu ÃƒÂ¶zelliÃ„?in, baÃ…?ka bir deÃ„?iÃ…?le insanlara gÃƒÂ¶re en azÃ„Â±ndan on onbeÃ…? kat uzun yaÃ…?ama ÃƒÂ¶zelliÃ„?inin elflere neler katacaÃ„?Ã„Â± farklÃ„Â± eselerde farklÃ„Â± Ã…?ekilde iÃ…?lenir. BazÃ„Â± eserlerde bir sÃƒÂ¼re sonra insanlarÃ„Â±n hiÃƒÂ§bir zaman anlayamayacaÃ„?Ã„Â± Ã…?ekilde doÃ„?ayÃ„Â± ve evrenin gidiÃ…?atÃ„Â±nÃ„Â± anlamÃ„Â±Ã…?, bir bakÃ„Â±ma insanlara gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha olgun elfler gÃƒÂ¶zlenebilir. Bazen de hayatÃ„Â± ciddiye almayan, insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ÃƒÂ¶nem verdiÃ„?i pek ÃƒÂ§ok Ã…?eyle dalga geÃƒÂ§en muzip ve Ã…?akacÃ„Â± elfler vardÃ„Â±r. Bu uzun ÃƒÂ¶mÃƒÂ¼rÃƒÂ¼n onlara hem bireysel hem de toplumsal birÃƒÂ§ok sorunla daha fazla baÃ…?a ÃƒÂ§Ã„Â±kabilen bir toplum olma Ã…?ansÃ„Â± da verebileceÃ„?i dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Bu nedenle elfler bazÃ„Â± eserlerde de bir ÃƒÂ§eÃ…?it mÃƒÂ¼kemmel ideal toplum olarak da gÃƒÂ¶sterilirler.

Elfler BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼rken: Elflerin en ilgi ÃƒÂ§ekici yanlarÃ„Â±ndan birisi belki de onlarÃ„Â±n bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼me sÃƒÂ¼reÃƒÂ§leridir. 1000 yÃ„Â±l yaÃ…?ayan bir elf iÃƒÂ§in 40 yaÃ…?Ã„Â±nda olmak bir ÃƒÂ§eÃ…?it ÃƒÂ§ocukluk olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilir ancak elbette bu ÃƒÂ§ocukluk insanÃ„Â±n ÃƒÂ§ocukluÃ„?undan farklÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu dÃƒÂ¶nem belki de bir ÃƒÂ§eÃ…?it acelecilik, olaylarÃ„Â± ve yaÃ…?amÃ„Â± akÃ„Â±Ã…?Ã„Â±na bÃ„Â±rakÃ„Â±p tadÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§Ã„Â±karamama dÃƒÂ¶nemi olarak da gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilir. Elbette 40 yaÃ…?Ã„Â±ndaki elflerin yakÃ„Â±nlarÃ„Â±nda ÃƒÂ¶rneÃ„?in 500 yaÃ…?Ã„Â±ndaki bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼kleri olduÃ„?u iÃƒÂ§in bu ÃƒÂ¶zelliklerini daha fazla dengeleyebilirler. Bu bakÃ„Â±ma 40 yaÃ…?Ã„Â±nda bir insan elflerin bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±na gÃƒÂ¶re 40 yaÃ…?Ã„Â±ndaki elften daha ÃƒÂ§ocuktur. Elflerin hayatlarÃ„Â±ndaki bir baÃ…?ka ilginÃƒÂ§ dÃƒÂ¶nem de hayatlarÃ„Â±nÃ„Â±n son dÃƒÂ¶nemleri ÃƒÂ¶rneÃ„?in son 100 ya da 200 yÃ„Â±lÃ„Â±dÃ„Â±r. Elflerin ÃƒÂ¶mÃƒÂ¼rlerinin sonunun olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bu doÃ„?umlarÃ„Â±ndan 1000 2000 ya da 3000 yÃ„Â±l sonrasÃ„Â± olarak da dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Bu yaÃ…?lara gelen bir elf etrafÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n ÃƒÂ¶zellikle 70 80 yÃ„Â±l ÃƒÂ¶mre sahip insanlarÃ„Â±n hÃ„Â±zla gelip geÃƒÂ§tiÃ„?ini her Ã…?eyin deÃ„?iÃ…?tiÃ„?ini gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r. Bir gÃƒÂ¼n artÃ„Â±k eskisinden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± olan bu DÃƒÂ¼nyada yaÃ…?ayamaz hale gelip baÃ…?ka bir yere, kimi zaman belli bir yaÃ…?Ã„Â±n ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ndeki elflerin gittikleri bir yere, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bir adaya gitmek isteyebilir.

Elfler ve Ã„Â°nsanlar: Ã„Â°nsanlar aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±ndan bakÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda elfler ÃƒÂ§oÃ„?u zaman korkutucudur. Elbette modern fantastik edebiyatÃ„Â±n bazÃ„Â± eserlerinde elfler ve insanlarÃ„Â±n yan yana yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ortamlarda bu iki grup bir ÃƒÂ§eÃ…?it anlaÃ…?ma imkÃƒÂ¢nÃ„Â± bulabilir. Ancak bu eserlerde bile daha ÃƒÂ¶nce hiÃƒÂ§ elf gÃƒÂ¶rmemiÃ…? insanlarÃ„Â±n ilk elflerle karÃ…?Ã„Â±laÃ…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda korktuÃ„?u durumlar vardÃ„Â±r. Bu korkunun nedeni, insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶neml verdiÃ„?i bir ÃƒÂ§ok Ã…?eye ÃƒÂ¶nem vermemeleri ve insanlarÃ„Â±n bu Ã…?eylere verdiÃ„?i ÃƒÂ¶nemi anlamamalarÃ„Â±dÃ„Â±r. Bunun yanÃ„Â±nda eÃ„?er aralarÃ„Â±nda her hangi bir sorun yaÃ…?anÃ„Â±rsa elflerin genellikle zorlu bir rakip olacaÃ„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ncesi de bu korkuyu arttÃ„Â±rÃ„Â±r. Ancak zaman zaman elflerin de insanlara karÃ…?Ã„Â± benzer bir korkuyu paylaÃ…?tÃ„Â±klarÃ„Â± okunabilir. BazÃ„Â± eserlerde insanlar ÃƒÂ§ok daha kÃ„Â±sa ÃƒÂ¶mÃƒÂ¼rleri sayesinde doÃ„?ada ve DÃƒÂ¼nyada olan deÃ„?iÃ…?imlere ÃƒÂ§ok daha ÃƒÂ§abuk uyum saÃ„?lar ve kendilerini ÃƒÂ§ok daha hÃ„Â±zlÃ„Â± geliÃ…?tirebilirler. BÃƒÂ¶yle eserlerde tek bir elf tek bir insana gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha bilinÃƒÂ§li kalabilse bile, insan toplumlarÃ„Â± elf toplumlarÃ„Â± karÃ…?Ã„Â± karÃ…?Ã„Â±ya geldiÃ„?inde ÃƒÂ§oÃ„?unlukla insanlar daha ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼n gelirler. Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n elflere gÃƒÂ¶re ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼n kabul edilen bir yanÃ„Â± da daha kÃ„Â±sa olan hayatlarÃ„Â±nÃ„Â±n deÃ„?erini daha iyi bilmeleri ve zamanlarÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§ok daha etkin deÃ„?erlendirmeleridir.

4)gnomlar

Fantastik Edebiyatta Gnomlar: Fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ÃƒÂ§oÃ„?u zaman cÃƒÂ¼celerle karÃ„Â±Ã…?an bir halktÃ„Â±r. Ancak modern fantastik edebiyat ikisini biraz daha ayÃ„Â±rÃ„Â±p belirginleÃ…?tirmiÃ…?tir. Ansiklopedide de bu ayrÃ„Â±mdan yola ÃƒÂ§Ã„Â±karak gnomlarÃ„Â± tanÃ„Â±mlayacaÃ„?Ã„Â±m. Ãƒ?zellikle bir Ã…?ekilde yer altÃ„Â±nda geÃƒÂ§en ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin ÃƒÂ¶nemli karakterlerinden birisi gnomlardÃ„Â±r. Kimi zaman onlara ait dev yer altÃ„Â± Ã…?ehirleri de hikaye konularÃ„Â±ndan birisidir. Kendi doÃ„?alarÃ„Â±nÃ„Â± keÃ…?fetmeye uÃ„?raÃ…?malarÃ„Â± ya da bazen hayatlarÃ„Â±nÃ„Â± farklÃ„Â± aletler icat etmeye adamalarÃ„Â± da hikÃƒÂ¢yelerde geÃƒÂ§er.

GnomlarÃ„Â±n Genel Ãƒ?zellikleri: Zaman zaman sakallÃ„Â± da tasvir edilseler modern hikayelerde ÃƒÂ§oÃ„?u zaman sakalsÃ„Â±z hatta aynÃ„Â± zamanda kellerdir. BoylarÃ„Â± tÃ„Â±pkÃ„Â± cÃƒÂ¼celer gibi kÃ„Â±sadÃ„Â±r. KeÃ…?fetmek baÃ…?lÃ„Â±ca meraklarÃ„Â±dÃ„Â±r. Bazen bu meraklarÃ„Â±nÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile ilgili konulara ayÃ„Â±rÃ„Â±rlar bazen kendi doÃ„?alarÃ„Â±nÃ„Â± ve evreni keÃ…?fetmeye zaman harcarlar bazen de yeni aletler icat ederek hayatlarÃ„Â±nÃ„Â± geÃƒÂ§irirler. DiÃ„?er halklarÃ„Â±n gÃƒÂ¼ndelik meselelere, kavgalara, ÃƒÂ¶zellikle insanlar sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ oyunlarÃ„Â±na ÃƒÂ§ok daha az zaman ayÃ„Â±rÃ„Â±rlar. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan bakÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda belki buÃƒÂ§ukluklarÃ„Â± andÃ„Â±ran iÃƒÂ§ine kapanÃ„Â±k bir halk sayÃ„Â±labilirler. Bu durum gnom Ã…?ehirleri iÃƒÂ§in de geÃƒÂ§erlidir. Ãƒ?rneÃ„?in insanlara ait bir Ã…?ehirde tek baÃ…?Ã„Â±na yaÃ…?ayan bir gnom iÃƒÂ§in de geÃƒÂ§erlidir.

Gnom Ã…?ehirleri: BaÃ…?ka Ã…?ehirlerle baÃ„?lantÃ„Â±larÃ„Â± sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â± bile olsa genellikle bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve etkileyici Ã…?ehirlerdir. GnomlarÃ„Â±n garip icatlarÃ„Â± ve deÃ„?iÃ…?ik fikirleri bu Ã…?ehirleri sÃ„Â±ra dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± hale getirmiÃ…?tir. GÃƒÂ¼venlik, barÃ„Â±nma, beslenme gibi ihtiyaÃƒÂ§lar bile zaman zaman sÃ„Â±ra dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± yÃƒÂ¶ntemlerle ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zÃƒÂ¼lebilir. Gnomlar ne kadar hayatlarÃ„Â±nÃ„Â± keÃ…?fetmeye adamÃ„Â±Ã…? olsalar da elbette ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â± vardÃ„Â±r, bir toplumsal bilinÃƒÂ§leri vardÃ„Â±r. Ancak ÃƒÂ§evrelerindeki insanlarla ve ÃƒÂ¶zellikle ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â± ile paylaÃ…?tÃ„Â±klarÃ„Â± en deÃ„?erli duygunun keÃ…?fetmenin verdiÃ„?i heyecan olduÃ„?undan bahsedilebilir. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan bir gnom iÃƒÂ§in yeni bir ihtiyacÃ„Â±nÃ„Â± veya ÃƒÂ¶Ã„?rendiÃ„?i yeni bir bilgiyi anlatmak muhtemelen heyecan vericidir.

DiÃ„?er Gnomlardan Uzakta YaÃ…?ayanlar: DiÃ„?er gnomlardan uzakta yaÃ…?ayan bir gnom, eÃ„?er ÃƒÂ§evresinde kendi duyduÃ„?u keÃ…?fetme heyecanÃ„Â±nÃ„Â± biraz olsun paylaÃ…?an bir insan yoksa genellikle ÃƒÂ§evresinde hafif deli olan belki kimi zaman iÃ…?e yarayan, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman da gereksiz aletler ÃƒÂ¼reten biri olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lÃƒÂ¼r. Ãƒ?rettiÃ„?i bir aleti ya da aklÃ„Â±ndaki fikirleri anlatÃ„Â±rken genellikle muhtemelen heyecandan ÃƒÂ§ok hÃ„Â±zlÃ„Â± ve kelimelerin yerlerini ÃƒÂ§oÃ„?u zaman deÃ„?iÃ…?tirerek konuÃ…?ur ki bu da ÃƒÂ§oÃ„?u zaman diÃ„?er halklar iÃƒÂ§in onu anlaÃ…?Ã„Â±lmaz kÃ„Â±lar. Ancak eÃ„?er etrafÃ„Â±nda keÃ…?fetme heyecanÃ„Â±nÃ„Â± taÃ…?Ã„Â±yan farklÃ„Â± halklardan insanlar varsa, gnomun bu insanlar iÃƒÂ§in bir ÃƒÂ§eÃ…?it ÃƒÂ¶ncÃƒÂ¼ ya da lider olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmesi de olasÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu durumda gnomda bilgilerini sevinerek etrafÃ„Â±ndakilerle paylaÃ…?Ã„Â±r. DiÃ„?er halklardan insanlarÃ„Â±n ona verdiÃ„?i rolÃƒÂ¼ gÃƒÂ¶nÃƒÂ¼l rahatlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ile kabul eder. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan fantastik hikayelerde okullarÃ„Â±n ÃƒÂ¶zellikle bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile ilgili olanlarÃ„Â±n liderleri olmak iÃƒÂ§in gnomlar iyi bir seÃƒÂ§imdir.

Ãƒ?nlÃƒÂ¼ Gnomlar: Fantastik edebiyatÃ„Â±n ve elbette sinemanÃ„Â±n en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ gnomunun Star Wars adÃ„Â± verilen hikayenin Usta YodasÃ„Â± olduÃ„?u sÃƒÂ¶ylenebilir. Usta Yoda tÃ„Â±pkÃ„Â± elfler gibi uzun ÃƒÂ¶mÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ olmuÃ…? bir gnomdur. Onun genÃƒÂ§liÃ„?ini ana hikayede gÃƒÂ¶remeyiz. Ancak evren hakkÃ„Â±nda alabildiÃ„?ince bilgi sahibi olduÃ„?unu ve bu bilginin ona sorumluklar yÃƒÂ¼klediÃ„?ini sÃƒÂ¶yleyebiliriz. Ãƒ?te yandan bu bilgiyi sadece keÃ…?fetmenin verdiÃ„?i heyecanÃ„Â± yeterli bulan bir halktan olmaÃ„Â±nÃ„Â±n da onu o bilgiyi daha fazla gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ elde etmek iÃƒÂ§in kullanabilecek insanlarÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde liderlik iÃƒÂ§in daha ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan bir karakter haline getirdiÃ„?i de ortadÃ„Â±r. Star Wars’un yazarÃ„Â± olan Terry Brooks Shannara serisinde de gnomlardan bahseder. Ancak bu defa ormanlara kÃ„Â±sÃ„Â±lÃ„Â± kalmÃ„Â±Ã…?, geleneksel gnom tanÃ„Â±mÃ„Â±ndan farklÃ„Â± bir gnom halkÃ„Â± ve karakterleri vardÃ„Â±r. Yine de bu hikayelerdeki gnomlar da heyecanlÃ„Â±, kimi zaman sabÃ„Â±rsÃ„Â±z bir halktÃ„Â±r. Bu hikayedeki gnomlar ormanlara hapsolmuÃ…? eski insanlarÃ„Â±n zamanla bedenlerinin deÃ„?iÃ…?mesi ile oluÃ…?muÃ…?tur.

5)buÃƒÂ§ukluklar

Fantastik Edebiyatta BuÃƒÂ§ukluklarÃ„Â±n Yeri: Ãƒ?zellikle modern edebiyatta en bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k yerini Tolkien’in kitaplarÃ„Â±nda bulmuÃ…? bir fantastik edebiyat halkÃ„Â±dÃ„Â±r. Daha ileride baÃ…?ka hikayelerde kullanÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…?sa da onlara ayrÃ„Â±lan yer diÃ„?er fantastik halklara ayrÃ„Â±landan daha kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k olmuÃ…? ve genellikle ana karakter olamamÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r.

BuÃƒÂ§ukluklarÃ„Â±n Genel Ãƒ?zellikleri: KÃ„Â±sa boyludurlar, evleri de kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ktÃƒÂ¼r. Ufak kÃƒÂ¶ylerde yaÃ…?arlar. Ãƒ?ok fazla ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?mayÃ„Â± sevmezler, ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k Ã…?eyler yapmayÃ„Â± genellikle sevmezler. Genelde hayatlarÃ„Â±nÃ„Â± ufak Ã…?eylerden mutlu olarak ve bu ufak Ã…?eylerin tadÃ„Â±nÃ„Â± sonuna kadar ÃƒÂ§Ã„Â±kararak geÃƒÂ§irirler. KavgacÃ„Â±lardÃ„Â±r ancak bu kavgalar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bir kan davasÃ„Â±na ya da Ã…?iddetli bir dÃƒÂ¼Ã…?manlÃ„Â±Ã„?a dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mez. Bir buÃƒÂ§ukluk grubu eÃ„?er bir maceraya atÃ„Â±lÃ„Â±rsa genellikle bu maceradaki tehlikelerin farkÃ„Â±nda deÃ„?ildir. Ya da onlarÃ„Â± kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼msÃƒÂ¼yordur. Bu tehlikelerle karÃ…?Ã„Â±laÃ…?tÃ„Â±klarÃ„Â±nda genelde en fazla korkan halklardan birisi buÃƒÂ§ukluklardÃ„Â±r. Ancak korkmaktan ve bu korkuyu kendilerine itiraf etmekten ÃƒÂ§ekinmemeleri herkesin aynÃ„Â± korkuyu paylaÃ…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ§aresizlik anlarÃ„Â±nda onlarÃ„Â± iÃƒÂ§lerinde bulunduklarÃ„Â± ortamÃ„Â±n en etkin kiÃ…?ileri haline getirir.

BuÃƒÂ§ukluk KÃƒÂ¶yleri: Evler genellikle kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k tek katlÃ„Â± bazen yer altÃ„Â±ndadÃ„Â±r. SÃ„Â±k sÃ„Â±k eÃ„?lenceler dÃƒÂ¼zenlenir. Genellikle kendi hallerinde bazen etraflarÃ„Â±ndaki diÃ„?er buÃƒÂ§ukluk kÃƒÂ¶ylerinden bile habersiz kÃƒÂ¶ylerdir. Bu da onlarÃ„Â± kurban olarak seÃƒÂ§en insanlarÃ„Â±n iÃ…?lerini kolaylaÃ…?tÃ„Â±rÃ„Â±r. Bu nedenle fantastik hikayelerde buÃƒÂ§ukluk kÃƒÂ¶yleri mistik ya da askeri gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerini denemek isteyen kiÃ…?iler iÃƒÂ§in iyi bir ilk hedeftir.

HÃ„Â±rsÃ„Â±z BuÃƒÂ§ukluklar: BoylarÃ„Â±, elleri ayaklarÃ„Â± ufak olduÃ„?u iÃƒÂ§in hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±kta iyidirler. Bu da onlarÃ„Â±n fantastik edebiyatta farklÃ„Â± bir rol de edinmelerini saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Bir buÃƒÂ§ukluk iÃƒÂ§in hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±k belki cazip bir yaÃ…?am biÃƒÂ§imi olmayabilir, ancak bir hÃ„Â±rsÃ„Â±z grubu iÃƒÂ§in iÃƒÂ§lerine bir buÃƒÂ§ukluk katmak muhtemelen cazip bir fikirdir. HÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir tÃƒÂ¼r oyun gibi gÃƒÂ¶rmesi halinde buÃƒÂ§ukluk hem ÃƒÂ¶Ã„?renmesi gereken her Ã…?eyi ayrÃ„Â±ntÃ„Â±lÃ„Â± olarak ÃƒÂ¶Ã„?renecek, hem de bu yetenekleri ile ÃƒÂ¶nemli bir yer ya da ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼l hedeflemeyecektir. AyrÃ„Â±ca gerektiÃ„?inde onlarÃ„Â± korkutarak kontrol altÃ„Â±nda tutmak da mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ancak hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir ÃƒÂ§eÃ…?it oyun olarak gÃƒÂ¶ren bir buÃƒÂ§ukluk zaman zaman baÃ…?Ã„Â±na bela aÃƒÂ§acak bir hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± da oyun gibi algÃ„Â±layabilir. Bu da baÃ…?Ã„Â±nÃ„Â± belaya sokmasÃ„Â±na neden olabilir.

Ã„Â°nsanlar ve BuÃƒÂ§ukluklar: Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â± ile buÃƒÂ§ukluklar ÃƒÂ§ocuk gibidirler. Benzer Ã…?ekilde buÃƒÂ§ukluklar da insanlarÃ„Â± bir ÃƒÂ§ocuÃ„?un yetiÃ…?kin birini gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ gibi gÃƒÂ¶rebilirler. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan bakÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda insan ve buÃƒÂ§ukluÃ„?un karÃ…?Ã„Â±laÃ…?masÃ„Â± bir tÃƒÂ¼r sÃƒÂ¼rekli ÃƒÂ§ocuk kalan birinin bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼yÃƒÂ¼p yetiÃ…?kin olmuÃ…? birisi ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?masÃ„Â± gibidir. Ã„Â°nsanlar aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±ndan buÃƒÂ§ukluklar sÃ„Â±kÃ„Â±cÃ„Â± sayÃ„Â±labilecek, ÃƒÂ§ok da fazla zaman harcanmamasÃ„Â± gereken bir halktÃ„Â±r. BuÃƒÂ§ukluklar aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±ndan da insanlar fazla bulaÃ…?Ã„Â±lmamasÃ„Â± gereken bir parÃƒÂ§a tehlikeli canlÃ„Â±lardÃ„Â±r. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan aralarÃ„Â±ndaki iletiÃ…?imin de ÃƒÂ§oÃ„?u fantastik hikayede geÃƒÂ§erli bir neden olmadan ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± iddia edilebilir.

Ãƒ?nlÃƒÂ¼ BuÃƒÂ§ukluklar: KuÃ…?kusuz fantastik edebiyatÃ„Â±n en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ buÃƒÂ§ukluklarÃ„Â± Tolkien’in buÃƒÂ§ukluklarÃ„Â±dÃ„Â±r. Frodo Tolkien’in hikayesinde en ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan buÃƒÂ§ukluk olsa da Gollum daha derinlemesine iÃ…?lenmiÃ…? bir buÃƒÂ§ukluk karakterdir. Gollum iÃƒÂ§in, bir ÃƒÂ§eÃ…?it gizemli nesne tarafÃ„Â±ndan bir buÃƒÂ§uÃ„?un doÃ„?asÃ„Â±na aykÃ„Â±rÃ„Â± Ã…?ekilde bir nesne aÃ…?Ã„Â±rÃ„Â± ÃƒÂ¶nem kazanmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. BÃƒÂ¶ylesi bir baÃ„?lÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n bir buÃƒÂ§ukluÃ„?a nasÃ„Â±l zarar verdiÃ„?ini hikayede en iyi Gollum’da kÃ„Â±smen de Frodo ve Bilbo da izleriz. Frodo Bilbo ve Gollum’un bu hikayede bu kadar ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kmalarÃ„Â±nÃ„Â±n esas nedeni belki de sÃƒÂ¶z konusu yÃƒÂ¼zÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼n doÃ„?asÃ„Â± ile en fazla ÃƒÂ§eliÃ…?en halkÃ„Â±n birer ÃƒÂ¼yesi olmalarÃ„Â±ndan kaynaklanmaktadÃ„Â±r.

6)korsanlar

Fantastik Edebiyatta KorsanlarÃ„Â±n Yeri: KorsanlÃ„Â±k neredeyse medeniyetin kuruluÃ…?una kadar giden sÃƒÂ¼reÃƒÂ§te hep var olmuÃ…?tur. KorsanlÃ„Â±kla ilgili ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler de neredeyse korsanlarÃ„Â±n kendisi kadar eskidir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin fantastik edebiyatÃ„Â±n dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±na da taÃ…?an ayrÃ„Â± bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ grubu oluÃ…?turduÃ„?u da belirtilebilir. Tamamen gerÃƒÂ§ek bir hikayeye dayalÃ„Â± korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼leri zaten o gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n iletiÃ…?iminin zayÃ„Â±f olduÃ„?u ÃƒÂ§oÃ„?u insana inanÃ„Â±lmaz ve belki hayali geldiÃ„?i iÃƒÂ§in, bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lere zaman geÃƒÂ§tikÃƒÂ§e bazÃ„Â± fantastik ÃƒÂ¶gelerin de eklenmesi zor olmamÃ„Â±Ã…?, bu Ã…?ekilde mevcud korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinin ÃƒÂ¶nemli bir kÃ„Â±smÃ„Â± fantastik edebiyata dahil edilebilir hale gelmiÃ…?tir.

Korsan Ãƒ?ykÃƒÂ¼lerindeki Genel Ãƒ?geler: Muhtemelen en temel ÃƒÂ¶ge hazinelerdir. KorsanlarÃ„Â±n bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ yaÃ…?lanÃ„Â±p korsanlÃ„Â±k yapamayacaklarÃ„Â± zaman geldiÃ„?inde kullanmak ÃƒÂ¼zere Ã„Â±ssÃ„Â±z yerlere hazineler gÃƒÂ¶merler. Fantastik olsun olmasÃ„Â±n ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de bu hazinelerden bahsedilir. Hatta kimi zaman korsan olmayan insanlar bu hazineleri aramaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar. Bu arayÃ„Â±Ã…?ta genelde onlara haritayÃ„Â± ÃƒÂ§izen korsanÃ„Â±n ÃƒÂ§izdiÃ„?i bir harita ve haritadaki iÃ…?aretler ÃƒÂ¶ncÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k eder. Elbette hazinelerin bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ lanetlidir. Bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n yakÃ„Â±nÃ„Â±nda da onu koruyan bir yaratÃ„Â±k, bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ya da daha farklÃ„Â± bir Ã…?ey vardÃ„Â±r. Tabii korsanlar baÃ…?ka korsanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶mdÃƒÂ¼kleri hazineleri de buluÃ„? ÃƒÂ§Ã„Â±karmak iÃƒÂ§in uÃ„?raÃ…?Ã„Â±rlar. Elbette gemiler korsan hikayelerinin en vazgeÃƒÂ§ilmez ÃƒÂ¶geleridir. Genellikle kadÃ„Â±n ismi verilir gemilere ve onlarÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na kendilerine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ bir ruhu olduÃ„?una inancÃ„Â± fantastik olmayan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bile kullanÃ„Â±lacak bir ÃƒÂ¶gedir. Korsan gemilerindeki isyanlar ve bu isyanlarla kaptanlarÃ„Â±n mÃƒÂ¼cadelesi de fantastik olsun olmasÃ„Â±n ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bolca iÃ…?lenen konulardÃ„Â±r. FÃ„Â±rtÃ„Â±nalar ve ÃƒÂ¶zellikle de denizdeki canavarlar korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinde genellikle olan ÃƒÂ¶gelerdir. Ãƒ?zellikle ilk ÃƒÂ§aÃ„?larda ama zaman zaman daha gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ze yakÃ„Â±n zamanlarda da korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinde deniz ve gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ de kendi iradelerine sahip olan gerektiÃ„?inde korsanlarÃ„Â± cezalandÃ„Â±rÃ„Â±p ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼llendiren bir ÃƒÂ¶ge olarak yerlerini alabilmektedirler.

Korsan Ãƒ?ykÃƒÂ¼lerindeki Fantastik Tehlikeler: KuÃ…?kusuz bir korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ hareketli hale getiren ÃƒÂ¶gelerden de bu tehlikelerdir. Bu nedenle zaman zaman ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼den kopuk sadece bir hareket sahnesi olarak da ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ye katÃ„Â±labilmektedirler. Bu tehlikelerin belki de en ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±lanÃ„Â± doÃ„?rudan gemiye saldÃ„Â±ran yaratÃ„Â±klardÃ„Â±r. Ancak bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda ÃƒÂ¶rneÃ„?in sirenler yani korkunÃƒÂ§ derecede gÃƒÂ¼zel ve bir kayanÃ„Â±n ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ne ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±p Ã…?arkÃ„Â± sÃƒÂ¶yleyen ve tayfalarÃ„Â±n o an iÃƒÂ§in her Ã…?eyi unutup sadece kendilerine bakmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan denizkÃ„Â±zlarÃ„Â± da tehlikedir. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ bu kÃ„Â±zlar korsanlarÃ„Â±n gemilerinin en tehlikeli yerlerde kayalÃ„Â±klara vurup batmasÃ„Â±na neden olurlar.

SÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± Korsanlar: Zaman zaman ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde klasik korsanlara benzemeyen bir takÃ„Â±m doÃ„?a ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶zelliklere sahip korsanlar da olabilmektedir. Korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerine en ÃƒÂ§ok katÃ„Â±lan sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± ÃƒÂ¶ge lanetlenmiÃ…? ve sonsuza dek bir yerlerde var olmaya mahkum olmuÃ…? korsanlardÃ„Â±r. Bu korsanlara hayalet korsanlar da denebilir. BÃƒÂ¶yle bir korsan gemisi ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?mak doÃ„?al olarak ÃƒÂ¼rkÃƒÂ¼tÃƒÂ¼cÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. UÃƒÂ§an korsan gemilerinin olduÃ„?u hikayeler de zaman zaman korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinin arasÃ„Â±nda yer alÃ„Â±rlar. Belki gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nda fantastik korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerine eklenebilecek bir baÃ…?ka ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ de uzay korsanlarÃ„Â±dÃ„Â±r. Elbette bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler sadece fantastik ÃƒÂ¶gelerle sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â± olmayacaktÃ„Â±r. Ancak uzayÃ„Â±n farklÃ„Â± yerlerinde karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±labilecek fantastik bazÃ„Â± ÃƒÂ¶geleri de hikayeye katmak bilimsel ÃƒÂ¶gelerle fantastik ÃƒÂ¶gelerin bir arada yer alacaÃ„?Ã„Â± en gÃƒÂ¼zel ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ tÃƒÂ¼rlerinden birisini oluÃ…?turabilir.

Korsan Karakter Ãƒ?rnekleri: Muhtemelen fantastik hikayelerin iÃƒÂ§erisinde en meÃ…?hur korsan Peter Pan hikayesinin Kaptan Hook’udur. GerÃƒÂ§i kaptan Hook ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n bir yan karakteridir ancak ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â±n sÃƒÂ¼rekli ÃƒÂ§ocuk kaldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir adada yaÃ…?ayan tek yetiÃ…?kin grubunun sÃ„Â±radan bir hayatÃ„Â± olmayan, bir bakÃ„Â±ma biraz vahÃ…?i Ã…?ekilde ÃƒÂ§ocukluklarÃ„Â±nÃ„Â± sÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼rmeye devam eden bir korsan grubu olmasÃ„Â± anlamlÃ„Â±dÃ„Â±r.

7) mitolojiler

Fantastik Edebiyatta Mitolojilerin Yeri: Mitolojiler farklÃ„Â± toplumlarÃ„Â±n etraflarÃ„Â±ndaki doÃ„?a ile ilgili aÃƒÂ§Ã„Â±klayamadÃ„Â±klarÃ„Â± olaylarÃ„Â± inandÃ„Â±klarÃ„Â± dinle de harmanlayarak yarattÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼nÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan bakÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda mitolojilerin her biri baÃ…?lÃ„Â± baÃ…?Ã„Â±na bir fantastik edebiyat hareketi sayÃ„Â±labilir. Ancak bunun yanÃ„Â±nda mitolojilerdeki ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler daha ileriki zamanlarda bir ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ye de esinlenme kaynaÃ„?Ã„Â± olmuÃ…?tur.

Mitolojilerdeki Genel Ãƒ?geler: Hemen her mitoloji bir yaratÃ„Â±lÃ„Â±Ã…? hikayesi iÃƒÂ§erir. Ãƒ?oÃ„?unda ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ ve ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼m sonrasÃ„Â±ndaki yaÃ…?amÃ„Â± anlatan bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mler vardÃ„Â±r. Yine bir ÃƒÂ§oÃ„?u bir ya da birden fazla tanrÃ„Â±yÃ„Â± zaman zaman da onlarÃ„Â±n ÃƒÂ§ekiÃ…?melerini mÃƒÂ¼cadelerini iÃƒÂ§erir. BirÃƒÂ§ok mitolojide insan dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda DÃƒÂ¼nya ÃƒÂ¼zerinde yaÃ…?ayan akÃ„Â±llÃ„Â± canlÃ„Â±lardan ya da Ã„Â±rklardan sÃƒÂ¶z edilir. Bu Ã„Â±rklarÃ„Â±n bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ neredeyse insanÃ„Â±n yanÃ„Â± baÃ…?Ã„Â±ndadÃ„Â±r. Benzer Ã…?ekilde mitolojinin yaratÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bÃƒÂ¶lgedeki ÃƒÂ¶nemli yer Ã…?ekillerinin Ã„Â±rmaklarÃ„Â±n, ÃƒÂ§ÃƒÂ¶llerin ya da ÃƒÂ¶nemli daÃ„?larÃ„Â±n mitolojilerde genelde hikayelerine yer verilir.

BazÃ„Â± Ãƒ?nlÃƒÂ¼ Mitolojiler: KuÃ…?kusuz ilk akla gelen Yunan Mitolojisidir. Yunan mitolojisi belki de doÃ„?anÃ„Â±n evrenin ve tanrÃ„Â±larÃ„Â±n arkasÃ„Â±ndaki gizemi en aÃƒÂ§Ã„Â±k Ã…?ekilde anlatan mitolojidir. Ãƒ?yle ki tanrÃ„Â±larÃ„Â±n arasÃ„Â±ndaki evlilikler ve ÃƒÂ§ekiÃ…?meler bile bu mitolojide takip edilebilir. BÃƒÂ¶lgedeki MÃ„Â±sÃ„Â±r ve Mezopotamya mitolojileri de daha gizemli, iÃƒÂ§lerinde hikayenin sonuna gelindiÃ„?inde bile anlaÃ…?Ã„Â±lmayan aÃƒÂ§Ã„Â±klanmamÃ„Â±Ã…? ÃƒÂ¶geler barÃ„Â±ndÃ„Â±ran ve bu nedenle bazen Yunan mitolojisine tercih edilen hikayeleri ile akla gelen mitolojilerdir. Belki de modern fantastik edebiyatÃ„Â±n ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±Ã…? noktasÃ„Â±na yakÃ„Â±n olduÃ„?undan Ã„Â°skoÃƒÂ§ ve Kelt mitolojisi de gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde ilgi duyulan mitolojiler arasÃ„Â±ndadÃ„Â±rlar. Bu mitolojiler dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda Orta Asya, Rus, Ãƒ?in, Hint, Aztek ve Maya mitolojileri de daha az adÃ„Â± geÃƒÂ§en ancak iÃƒÂ§lerinde esinlenilecek ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler barÃ„Â±ndÃ„Â±ran mitolojilerdir.

Mitoloji KaynaklÃ„Â± Ãƒ?ykÃƒÂ¼ler: DoÃ„?rudan mitolojilere dahil olmayan ancak mitolojilerden esinlenilerek yaratÃ„Â±lan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler neredeyse mitolojiler kadar eskidir. Muhtemelen eski dÃƒÂ¶nemlerde bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler zamanla mitolojilere katÃ„Â±lÃ„Â±p yeni ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin yaratÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lÃ„Â±yordu. Bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ mitolojide geÃƒÂ§en bir hikayeyi daha ayrÃ„Â±ntÃ„Â±lÃ„Â± belki orjinal hikayede karanlÃ„Â±kta bÃ„Â±rakÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? bazÃ„Â± noktalarÃ„Â± hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ile tamamlayarak, hikayenin geÃƒÂ§tiÃ„?i Ã…?ehirleri, daÃ„?larÃ„Â±, kÃƒÂ¶yleri ve hikayenin kahramanlarÃ„Â±nÃ„Â± daha ayrÃ„Â±ntÃ„Â±lÃ„Â± Ã…?ekilde tasvir eden ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerdir. BaÃ…?ka bir seÃƒÂ§enek de daha ÃƒÂ¶nce hiÃƒÂ§ anlatÃ„Â±lmamÃ„Â±Ã…? da olsa mitolojilerin oluÃ…?tuÃ„?u dÃƒÂ¶nemde geÃƒÂ§en ve iÃƒÂ§inde mitolojilerden alÃ„Â±nmÃ„Â±Ã…? ÃƒÂ¶gelerin bulunduÃ„?u hikayelerdir. Bu zaman zaman o dÃƒÂ¶nemde yaÃ…?anmÃ„Â±Ã…? gerÃƒÂ§ek bir olayÃ„Â±n, ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir savaÃ…?Ã„Â±n iÃƒÂ§ine mitolojik ÃƒÂ¶geler katÃ„Â±larak yeniden anlatÃ„Â±lmasÃ„Â± olabilir. Ãƒ?ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ncÃƒÂ¼ bir seÃƒÂ§enek ise mitolojik ÃƒÂ¶geleri ya tamamen gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde ya da mitolojilerin oluÃ…?tuÃ„?u dÃƒÂ¶nemden sonra geÃƒÂ§en ya da mitolojilerin oluÃ…?tuÃ„?u dÃƒÂ¶nemde geÃƒÂ§en bir olayÃ„Â± daha ilerideki geÃƒÂ§en bir olaya baÃ„?layan hikayelerdir. Bu hikayeler iÃƒÂ§in esinlenilebilecek en ÃƒÂ¶nemli mitoloji kaynaklarÃ„Â± kehanetlerdir. Zaman zaman kehanetler gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ze kadar uzanan zaman diliminde olacaklarÃ„Â± anlatÃ„Â±rlar. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde artÃ„Â±k inanÃ„Â±lmayan dinler tarafÃ„Â±ndan yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? da olsa bu kehanetlere de inanan dikkate deÃ„?er sayÃ„Â±da insan vardÃ„Â±r. Bir baÃ…?ka esinlenilecek kaynak da o dÃƒÂ¶neme ait bir mezarÃ„Â±, bir tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â± ya da bir Ã…?ehri keÃ…?fetmek isteyenlerin ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼leridir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde antik ÃƒÂ§aÃ„?a iliÃ…?kin birÃƒÂ§ok keÃ…?ifte belirli odalarÃ„Â±n, ÃƒÂ¶zellikle mezarlarÃ„Â±n kapÃ„Â±larÃ„Â±nda iÃƒÂ§eri girenin lanetleneceÃ„?ine dair yazÃ„Â±lar bulunmaktadÃ„Â±r. Bu lanetler de ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lere girebilecek olabilecek birer ÃƒÂ¶gedir. Mitolojik hikayelerden esinlenilerek yazÃ„Â±labilecek baÃ…?ka bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ de mitolojilerde bahsedilen farklÃ„Â± akÃ„Â±llÃ„Â± canlÃ„Â±larÃ„Â±n ÃƒÂ¶rneÃ„?in cÃƒÂ¼celerin, elflerin, gnomlarÃ„Â±n hatta deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n ya gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde bir Ã…?ekilde yeniden keÃ…?fedilmeleri ile baÃ…?layan, ya da mitolojilerden baÃ„?Ã„Â±msÃ„Â±z, farklÃ„Â± bir DÃƒÂ¼nya’da geÃƒÂ§en ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼leridir. YÃƒÂ¼zÃƒÂ¼klerin Efendisi ve Hobbit kitaplarÃ„Â±nda Tolkien’in yazdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hikayeleri bu kapsamda deÃ„?erlendirmek gerekir.

Cool

kaleler

Fantastik Edebiyatta Kaleler: Kaleler ilkÃƒÂ§aÃ„?lardan baÃ…?layarak savunma konusunda neredeyse her zaman ihtiyaÃƒÂ§ duyulmuÃ…? yapÃ„Â±lardÃ„Â±r. Belki de bu nedenle en eski ÃƒÂ§aÃ„?lardan ÃƒÂ§ok uzak gelecekte geÃƒÂ§en hikayelere kadar iÃƒÂ§inde savaÃ…? olan tÃƒÂ¼m ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler iÃƒÂ§in kaleler rahatlÃ„Â±kla ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ye eklenebilecek bir ÃƒÂ¶gedir. Elbette 1700lerin ardÃ„Â±ndan geÃƒÂ§en hikayelerde kaleler giderek daha fazla ÃƒÂ§elik ve beton daha az taÃ…? kullanÃ„Â±larak yapÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? ve eski zamanlarÃ„Â±n kalelerinden daha farklÃ„Â± gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmeye baÃ…?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Uzay ÃƒÂ§aÃ„?Ã„Â± olarak da adlandÃ„Â±rÃ„Â±lan hayali gelecekte geÃƒÂ§en ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ise kaleler genellikle iÃƒÂ§lerinde kimi zaman onbinlerce insanÃ„Â±n yaÃ…?ayÃ„Â±p ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir ÃƒÂ§eÃ…?it ufak gezegenler gibidir. Yine de klasik taÃ…?tan yapÃ„Â±lan Orta Ãƒ?aÃ„? kalelerinin fantastik edebiyatta ayrÃ„Â± bir yeri olduÃ„?unu belirtmek gerekir.

Klasik Orta Ãƒ?aÃ„? Kaleleri: Daha ÃƒÂ§ok taÃ…? zaman zaman da tahtadan yapÃ„Â±lÃ„Â±rlar. Ana binanÃ„Â±n yanÃ„Â± sÃ„Â±ra aynÃ„Â± zamanda ele geÃƒÂ§irilmesi daha zor kuleleri vardÃ„Â±r. Zaman zaman iÃƒÂ§ iÃƒÂ§e birkaÃƒÂ§ tane kale yapÃ„Â±larak aÃ…?ama aÃ…?ama geri ÃƒÂ§ekilerek savunma yapma Ã…?ansÃ„Â± yaratÃ„Â±lÃ„Â±r. Genellikle altlarÃ„Â±nda kaÃƒÂ§masÃ„Â± kesinlikle istenmeyen mahkumlarÃ„Â±n bulunduÃ„?u zindanlar vardÃ„Â±r. Zaman zaman bu tÃƒÂ¼r mahkumlar yÃƒÂ¼ksek kulelerdeki odalarda da tutulurlar. AynÃ„Â± zamanda gerektiÃ„?inde kalenin savunmalarÃ„Â±nÃ„Â± aÃ…?arak iÃƒÂ§eri girip ÃƒÂ§Ã„Â±kmayÃ„Â± saÃ„?layacak tÃƒÂ¼neller de ÃƒÂ§oÃ„?u kalede vardÃ„Â±r. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ her kale bir gÃƒÂ¼n dÃƒÂ¼Ã…?ebilir ve dÃƒÂ¼Ã…?en bir kaleyi gerektiÃ„?inde kolayca geri almak iÃƒÂ§in bir takÃ„Â±m yollarÃ„Â±n da olmasÃ„Â± gereklidir. Ãƒ?zellikle terkedilmiÃ…?, yÃ„Â±kÃ„Â±k kaleler fantastik hikayelerde gizemlerin baÃ…?lamasÃ„Â± iÃƒÂ§in ÃƒÂ§ok uygun yerlerdir. Bu tÃƒÂ¼r kaleler ÃƒÂ§ok sayÃ„Â±da odalarÃ„Â±, gizemli kule ve zindanlarÃ„Â±, gizli geÃƒÂ§itleri ile gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda da birÃƒÂ§ok sÃ„Â±rÃ„Â± barÃ„Â±ndÃ„Â±rabilir. Bu tÃƒÂ¼r kaleler doÃ„?a ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ bir takÃ„Â±m olaylarÃ„Â±n baÃ…?layacaÃ„?Ã„Â± yerler olabileceÃ„?i gibi, aynÃ„Â± zamanda gizli bir takÃ„Â±m gruplarÃ„Â±n, ÃƒÂ¶rneÃ„?in hÃ„Â±rsÃ„Â±z ÃƒÂ§etelerinin buluÃ…?tuÃ„?u mekanlar olarak da ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ iÃƒÂ§inde yer alabilirler.

Kalelere Eklenen Fantastik Ãƒ?geler: Elbette belki de ilk bahsedilmesi gereken fantastik ÃƒÂ¶ge kalenin genellikle duvarlarÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼ne yerleÃ…?tirilen fantastik savunma ÃƒÂ¶nlemleridir. Bu ÃƒÂ¶nlemlerin iÃƒÂ§inde en meÃ…?hur olanÃ„Â± kalenin ÃƒÂ¶nene yerleÃ…?tirilen ve bir Ã…?ekilde bilinÃƒÂ§ kazanÃ„Â±p kalenin savunmasÃ„Â±na katkÃ„Â± saÃ„?layan ormanlardÃ„Â±r. Kalenin bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ hale getirilebilecek bir yanÃ„Â± da duvarlarÃ„Â±dÃ„Â±r. Duvarlar sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± malzemelerden yapÃ„Â±labilirler. Ãƒ?rneÃ„?in kale tamamen sarmaÃ…?Ã„Â±klardan ya da alevden ya da Ã„Â±Ã…?Ã„Â±ktan oluÃ…?an bir kale olabilir. Elbette zaman zaman da fantastik ÃƒÂ¶gelerde zor olan kalenin iÃƒÂ§ine girmek deÃ„?il, girdikten sonra kaleden ÃƒÂ§Ã„Â±kmaktÃ„Â±r. Gerek duvarlar gerek kalenin ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼ndeki bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ ormanlar gerekse iÃƒÂ§erideki karmaÃ…?Ã„Â±k koridorlar ve odalar bÃƒÂ¶yle durumlarda kalenin iÃƒÂ§ine girilmesi yerine iÃƒÂ§eriden ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â± zorlaÃ…?tÃ„Â±ran engeller haline gelirler. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bazÃ„Â± hikayelerde kaleler gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmez hale gelip bir ÃƒÂ§eÃ…?it bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile bu gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmezlik bozulana kadar ya da doÃ„?ru zaman ya da doÃ„?ru insan gelene kadar ÃƒÂ¶yle kalabilirler.

Kalelerin Fethedilmesi: Muhtemelen fantastik hikayelerde en ÃƒÂ§ok rastlanan ÃƒÂ¶gelerden birisidir. Fetih kimi zaman doÃ„?rudan kaleye saldÃ„Â±rÃ„Â±p duvarlarÃ„Â± yÃ„Â±karak, kapÃ„Â±yÃ„Â± kÃ„Â±rarak, ya da yukarÃ„Â±dan ya da tÃƒÂ¼neller kazÃ„Â±larak aÃ…?aÃ„?Ã„Â±dan olabileceÃ„?i gibi, zaman zaman da iÃƒÂ§eriden ihanetle de kale ele geÃƒÂ§irilebilir. Kalelerin ÃƒÂ¶nlerinde verilen savaÃ…?lar doÃ„?rudan fantastik ÃƒÂ¶geler barÃ„Â±ndÃ„Â±rabileceÃ„?i gibi, kehanetler, doÃ„?a ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ kahramanlar, bir takÃ„Â±m sÃ„Â±ra dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± olaylar genel olarak fantastik olmayan bir hikayeye de dahil edilebilir.

Ãƒ?nlÃƒÂ¼ Kaleler: Pek ÃƒÂ§ok hikayede geÃƒÂ§en pek ÃƒÂ§ok kale olduÃ„?u iÃƒÂ§in iÃƒÂ§lerinden ÃƒÂ¶zellikle ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ olanlarÃ„Â± seÃƒÂ§mek ÃƒÂ§ok da kolay deÃ„?il. Muhtemelen YÃ„Â±ldÃ„Â±z SavaÃ…?larÃ„Â± Hikayesinin Death Star’Ã„Â± (Ãƒ?lÃƒÂ¼m YÃ„Â±ldÃ„Â±zÃ„Â±) ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ kalelerden birisi sayÃ„Â±labilir. BaÃ…?ka bir ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ kale de Kral Artur Hikayesinin Kamelot’udur. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z Ã„Â°ran’Ã„Â±nda bulunan Alamut da hem fantastik edebiyata hem de diÃ„?er edebiyat tÃƒÂ¼rlerine ilham veren bir kaledir. Ancak pek ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ hikayede bazen ana ÃƒÂ¶ge olarak bazen de yan ÃƒÂ¶ge olarak kalelerin geÃƒÂ§tiÃ„?i gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilir.

9) SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar

Fantastik Edebiyatta SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n Yeri: SavaÃ…? ve savaÃ…? veren insanlar belki de iÃƒÂ§inde yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n durumu nedeni ile kuÃ…?kusuz gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n en ÃƒÂ§ok ilgi duyulan ve o nedenle birbirinden farklÃ„Â± hikayelerde en ÃƒÂ§ok yer alan ÃƒÂ¶gelerinden birisidir. Fantastik edebiyatta gerek kendileri fantastik ÃƒÂ¶zellikler taÃ…?Ã„Â±yan ya da kazanan savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar, gerek kendileri sÃ„Â±radan insan olsalar da fantastik ÃƒÂ¶zellikleri olan dÃƒÂ¼Ã…?manlara, bazen ordulara karÃ…?Ã„Â± savaÃ…?Ã„Â±rlar. Elbette bazen bir ordunun tamamÃ„Â± fantastik bir hikayenin parÃƒÂ§asÃ„Â± haline gelebilir.

Fantastik Hikayenin OrtasÃ„Â±ndaki SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar: Bu tÃƒÂ¼r savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n mitolojilerde ve halk kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nde oldukÃƒÂ§a geniÃ…? bir yeri vardÃ„Â±r. Ã„Â°skoÃƒÂ§ya’da ejderha avlayan Ã…?ovalyeler, Yunan mitolojisinde zaman zaman tanrÃ„Â±lara bile meydan okuyup savaÃ…?an kahramanlar, Japonya’da Samuray hikayeleri bu tÃƒÂ¼r hikayelerin arasÃ„Â±nda sayÃ„Â±labilir. BazÃ„Â± hikayelerde savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar iÃƒÂ§in fantastik gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri olan bir yaratÃ„Â±Ã„?a karÃ…?Ã„Â± savaÃ…?mak gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ ispatlamanÃ„Â±n kimi zaman kendini diÃ„?er savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lara kabul ettirmenin bir yoludur. Zaman zaman da bu tÃƒÂ¼r savaÃ…?lar ailelerini, kÃƒÂ¶ylerini ya da Ã…?ehirlerini, masum insanlarÃ„Â±, kimi zaman tÃƒÂ¼m DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± hatta evreni kurtarmak iÃƒÂ§in gereklidir.

SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n SilahlarÃ„Â±: KuÃ…?kusuz kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§ en ÃƒÂ¶nemli ve en etkili silahtÃ„Â±r. SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± olmakla o kadar bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼nleÃ…?miÃ…?tir ki uzay ÃƒÂ§aÃ„?Ã„Â± adÃ„Â± verilen hayali ÃƒÂ§aÃ„?da geÃƒÂ§en ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bile kimi zaman kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lara rastlanÃ„Â±r. Balta, gÃƒÂ¼rz, mÃ„Â±zrak, topuz gibi silahlar daÃ„?a ikincil, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman hikayedeki kahramanÃ„Â±n dÃƒÂ¼Ã…?manlarÃ„Â±nÃ„Â±n ya da ikincil karakterlerin kullandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± silahlardÃ„Â±r. Bazen de hikayenin ana karakteri bu silahlarÃ„Â± kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n yanÃ„Â±nda ikincil silahlar olarak kullanabilir. Ok daha
kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§tan sonra akla gelen bir silah olsa da gerek fantastik hikayeler gerekse fantastik olmayan hikayelerde birÃƒÂ§ok ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ okÃƒÂ§u vardÃ„Â±r. 1600leri izleyen dÃƒÂ¶nemlerde geÃƒÂ§en hikayelerde ateÃ…?li silahlar giderek daha fazla yer almaya baÃ…?lamÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. Elbette bir ÃƒÂ§eÃ…?it savunma silahÃ„Â± olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilecek bir silah da zÃ„Â±rhlardÃ„Â±r. ZÃ„Â±rhlar da ilkÃƒÂ§aÃ„?dan baÃ…?layarak modern dÃƒÂ¶nemlere kadar savaÃ…?larda dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile fantastik olan ya da olmayan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde de yer almÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. Bir savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± iÃƒÂ§in farklÃ„Â± anlamlarÃ„Â± da olsa bir ÃƒÂ§eÃ…?it silah olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilecek baÃ…?ka bir ÃƒÂ¶ge de atlardÃ„Â±r. AtlarÃ„Â±n hÃ„Â±zlarÃ„Â±, ÃƒÂ§eviklikleri gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerinin yanÃ„Â±sÃ„Â±ra savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± ile bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼k iÃƒÂ§inde hareket edebilmeleri de onlarÃ„Â± ÃƒÂ¶nemli hale getirir. SonuÃƒÂ§ olarak kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§, ok, zÃ„Â±rh ve atlar savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar iÃƒÂ§in dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinde olaÃ„?nÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶neme sahip dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile zaman zaman kendi isimlerini ve benliklerini kazanan savaÃ…? araÃƒÂ§larÃ„Â±dÃ„Â±r.

Fantastik Ãƒ?zellikleri Olan SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar: Bir savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±nÃ„Â±n ne tÃƒÂ¼r doÃ„?a ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶zelliklerinin olabileceÃ„?ine iliÃ…?kin de pek ÃƒÂ§ok hayal kurulmuÃ…? ve bu hayaller de hikayelere yansÃ„Â±tÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Ãƒ?rneÃ„?in yaralarÃ„Â± zamanla kendiliÃ„?inden iyileÃ…?en savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar farklÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde yer ederler. Ã„Â°nsanÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼ÃƒÂ§, ÃƒÂ§eviklik ve hÃ„Â±z kazandÃ„Â±ran belki de en ÃƒÂ§ok hayal edilen ÃƒÂ¶zellikler olduÃ„?u iÃƒÂ§in bu ÃƒÂ¶zelliklerin doÃ„?aÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ yollarla elde etmiÃ…? savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar da fantastik edebiyatta yerlerini almÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. Zaman zaman savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n kendileri deÃ„?il kullandÃ„Â±klarÃ„Â± silahlar da savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±ya asÃ„Â±l insanÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ verebilir. TaÃ…?Ã„Â±, betonu, ÃƒÂ§eliÃ„?i kÃ„Â±sacasÃ„Â± iÃƒÂ§inden geÃƒÂ§tiÃ„?i her Ã…?eyi kesen kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar, ya da buzdan, ateÃ…?ten, ÃƒÂ§elikten yapÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar, gÃƒÂ¶lgeden, Ã„Â±Ã…?Ã„Â±ktan bir bedene sahip atlar fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â± sÃ„Â±ra dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± hale getirebilecek birkaÃƒÂ§ ÃƒÂ¶gedir.

Fantastik DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n Ãƒ?nlÃƒÂ¼ SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±: Muhtemelen gelmiÃ…? geÃƒÂ§miÃ…? en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± Yunan mitolojisindeki tanrÃ„Â±lara bile meydan okuyan HerkÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼r. Ancak yunan mitolojisinin AÃ…?il ve Hektor gibi ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ daha birÃƒÂ§ok savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â± vardÃ„Â±r. Bir diÃ„?er ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±da Ã„Â°ngiltere’de kendisi hakkÃ„Â±nda hikayeler yazÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? olan Kral Artur’dur. KuÃ…?kusuz tarih boyunca yazÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n farklÃ„Â± yerlerinde anlatÃ„Â±lan onbinlerce farklÃ„Â± hikayede birbirinden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± Ã…?ekillerde yer etmiÃ…? onbinlerce savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± fantastik edebiyat DÃƒÂ¼nyasÃ„Â± tarafÃ„Â±ndan keÃ…?fedilecekleri gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ beklemektedir.

10) tapÃ„Â±naklar

Fantastik Edebiyatta TapÃ„Â±naklarÃ„Â±n Yeri: TapÃ„Â±naklar kendi doÃ„?alarÃ„Â± gereÃ„?i iÃƒÂ§lerinde birÃƒÂ§ok gizemi barÃ„Â±ndÃ„Â±rabilecek yapÃ„Â±lardÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?u inanÃ„Â±Ã…? tapÃ„Â±naklarÃ„Â±n tanrÃ„Â±larÃ„Â±n gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n sÃƒÂ¼rekli hissedildiÃ„?i bazen bu gÃƒÂ¼ce doÃ„?rudan tanÃ„Â±k olunan mekanlar olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼r. Ã„Â°ÃƒÂ§lerinde yapÃ„Â±lan ayinler, bu ayinler sÃ„Â±rasÃ„Â±nda bazen tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â± dolduran insanlarÃ„Â±n anlamadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± dilde okunan dualar, tam olarak anlamÃ„Â± anlaÃ…?Ã„Â±lmayan hareketler, bazen ayinler sÃ„Â±rasÃ„Â±nda kullanÃ„Â±lan nesneler bu mekanlarÃ„Â± fantastik hikayeler iÃƒÂ§in cazip ÃƒÂ¶gelerden birisi haline getirmiÃ…?tir.

TapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n Ã„Â°ÃƒÂ§ine Girmek: Bir tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n iÃƒÂ§erisine girdiÃ„?inizde bu tapÃ„Â±nak eski ve yÃ„Â±kÃ„Â±k da olsa orada duvarlarda gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼len resimler, hatta bazen yazÃ„Â±lar, tamamen saÃ„?lam kalamamÃ„Â±Ã…? olsa da iÃƒÂ§erideki heykeller, hatta bazen binanÃ„Â±n Ã…?ekli bile o tapÃ„Â±naÃ„?a bir zamanlar tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n adandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± tanrÃ„Â±ya inanmÃ„Â±Ã…? insanlarÃ„Â±n ne hissettiÃ„?i hakkÃ„Â±nda fikir verir. Muhtelen sÃƒÂ¶z konusu tanrÃ„Â±ya inanÃƒÂ§la iÃƒÂ§eri girmiÃ…? bir insan tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n iÃƒÂ§erisinde her yerde inandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± tanrÃ„Â±dan bir parÃƒÂ§a gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r ve kendisini tanrÃ„Â±sÃ„Â± ile iletiÃ…?im kuruyormuÃ…? gibi hisseder. TapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n iÃƒÂ§erisinde bulunan rahipler de muhtemelen sÃƒÂ¶z konusu tanrÃ„Â± ile iletiÃ…?im kurma hissenin kuvvetlenmesine yardÃ„Â±mcÃ„Â± olurlar. Ãƒ?yle ki zaman zaman tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n iÃƒÂ§erisindeki kiÃ…?i tanrÃ„Â±nÃ„Â±n sÃƒÂ¶zlerini gerÃƒÂ§ekten iÃ…?itmiÃ…? olduÃ„?unu hatta zaman zaman doÃ„?rudan tanrÃ„Â±nÃ„Â±n yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k bir doÃ„?aÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ olaya ÃƒÂ¶rneÃ„?in ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde bir an beliriveren ve sonra kaybolan bir Ã„Â±Ã…?Ã„Â±Ã„?Ã„Â± gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebilir. Bu durum tapÃ„Â±naklarÃ„Â±n fantastik hikayelerde tanrÃ„Â±larÃ„Â±n kendilerine inananlara gÃƒÂ¶revler verdiÃ„?i yasaklar koyduÃ„?u ve bazen muhtemelen iÃƒÂ§eridekilerin zaman zaman Ã…?ahit olduklarÃ„Â±nÃ„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼klerinden daha bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k mucizeler gÃƒÂ¶sterdiÃ„?i yerler olarak yer almalarÃ„Â±na yol aÃƒÂ§mÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r.

TapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n Gizli BÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mleri: Pek ÃƒÂ§ok tapÃ„Â±nak zaman zaman sadece o tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n rahiplerinin girebildiÃ„?i hatta zaman zaman sadece bazÃ„Â± ÃƒÂ¶zel gÃƒÂ¼nlerde aÃƒÂ§Ã„Â±lan bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mler iÃƒÂ§eririr. Bu tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mler gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde inanÃ„Â±lan bazÃ„Â± dinlerin bazÃ„Â± tapÃ„Â±naklarÃ„Â±nda da vardÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r gizli odalar geÃƒÂ§itler fantastik hikayelerin iÃƒÂ§lerinde yer alabilecek en ilgi ÃƒÂ§ekici ÃƒÂ¶geler arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Zaman zaman bu odalar ÃƒÂ¶zel ayinlerin yapÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, mucizevi Ã…?ekilde insanlarÃ„Â±n iyileÃ…?tiÃ„?i rahiplerin mucizevi gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ler kazandÃ„Â±klarÃ„Â±, ya da yaklaÃ…?an bir savaÃ…? ya da bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k felaket hakkÃ„Â±nda bilgi aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± odalardÃ„Â±r. Bazen bu odalarda baÃ…?ka boyutlara ve DÃƒÂ¼nyalara geÃƒÂ§meyi saÃ„?layan gizemli kapÃ„Â±lar da bulunur. Bu odalara ÃƒÂ¶zellikle girmek hikayelerde yer alan ÃƒÂ¶nemli ÃƒÂ¶gelerden birisidir. Genellikle bu odalara girmek iÃƒÂ§in bir sÃ„Â±navdan geÃƒÂ§mek ve kendini kanÃ„Â±tlamak gerekir. Bu sÃ„Â±navlarÃ„Â± tapÃ„Â±naÃ„?a yeni katÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? bir rahibin ya da yÃ„Â±llar sonra yÃ„Â±kÃ„Â±k tapÃ„Â±naÃ„?a gelmiÃ…? bir gezginin vermesi gerekebilir.

SÃ„Â±ra DÃ„Â±Ã…?Ã„Â± TapÃ„Â±naklar: Muhtemelen bu tÃƒÂ¼r tapÃ„Â±naklara verilebilecek ilk ÃƒÂ¶rnekler yasaklanmÃ„Â±Ã…? zaman zaman da korkulan dinlerin Ã…?ehirlere hatta bazen dÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼k alanlara bile aÃƒÂ§Ã„Â±kÃƒÂ§a inÃ…?aa edemedikleri tapÃ„Â±naklarÃ„Â± maÃ„?ralarda, ormanlarÃ„Â±n kuytu kÃƒÂ¶Ã…?elerinde kurduklarÃ„Â± tapÃ„Â±naklardÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle tapÃ„Â±naklara girmek bile zordur. Zaman zaman iÃƒÂ§eri girilmeden tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â± fark etmek de imkansÃ„Â±zdÃ„Â±r. Elbette fantastik hikayeler sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda tapÃ„Â±naklarÃ„Â± koruyan doÃ„?a ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ yollar da olabilir. Ãƒ?rneÃ„?in tapÃ„Â±nak sadece inanan insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde aÃƒÂ§Ã„Â±lacak bir sis perdesi ile ÃƒÂ§evrili olabilir. Ya da tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n etrafÃ„Â±ndaki ormanlar sÃƒÂ¶z konusu tanrÃ„Â±ya inanmayan insanlarÃ„Â±n bir Ã…?ekilde sÃƒÂ¶z konusu tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â± asla bulamamalarÃ„Â±na yardÃ„Â±m ediyor olabilirler.

Fantastik Edebiyata Ã„Â°lham Veren TapÃ„Â±naklar: MÃ„Â±sÃ„Â±r’daki Luksor ve Karnak tapÃ„Â±naklarÃ„Â±, Efes’teki Bergama tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±, MayalarÃ„Â±n Orta Amerika’ya kurduklarÃ„Â± tapÃ„Â±naklar, Atina’da antik Yunan inancÃ„Â±nÃ„Â±n bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n tanrÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â±n hepsinin birden yer aldÃ„Â±klarÃ„Â± Patheon fantastik DÃƒÂ¼nya’ya ilham veren tapÃ„Â±naklardan birkaÃƒÂ§Ã„Â±dÃ„Â±r. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde hala iÃƒÂ§lerinde ibadet edilen kilise, cami ve diÃ„?er dinlere ait mabedlerin de bir kÃ„Â±smÃ„Â± fantastik hikayelerdeki tapÃ„Â±naklar hayal edilen tapÃ„Â±naklara ilham kaynaÃ„?Ã„Â± olmaktadÃ„Â±r.

Posted: Mon Feb 02, 2009 7:16 am

Ã„Â°ki maddeyi tam oalrak koyuyorum diÃ„?erlerini de dÃƒÂ¼zeltmeleri yaptÃ„Â±ktan sonra burada paylaÃ…?Ã„Â±caÃ„?Ã„Â±m. Biraz kÃ„Â±sa oldu ve alÃ„Â±ntÃ„Â±lar var Very Happy

1)PEGASUS: Pegasus Yunan mitolojisi'nde kanatlÃ„Â± at. Deniz tanrÃ„Â±sÃ„Â± Poseidon ile yÃ„Â±lan saÃƒÂ§lÃ„Â± Gorgon Medusa'nÃ„Â±n oÃ„?lu ve dev Chrysaor'un kardeÃ…?i olduÃ„?una inanÃ„Â±lÃ„Â±r.
Perseus tarafÃ„Â±ndan kafasÃ„Â± kesilerek ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rÃƒÂ¼len Medusa'nÃ„Â±n kafasÃ„Â±ndan ya da topraÃ„?a sÃ„Â±ÃƒÂ§rayan kanlarÃ„Â±ndan doÃ„?duÃ„?u gibi iki deÃ„?iÃ…?ik sÃƒÂ¶ylence bulunur. Rengi tamamen beyazdÃ„Â±r ve uÃƒÂ§masÃ„Â±na olanak veren iki bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k kanadÃ„Â± vardÃ„Â±r. UÃƒÂ§arken havada koÃ…?uyormuÃ…? gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼r.
Pegasus doÃ„?ar doÃ„?maz yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nden ayrÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? ve tanrÃ„Â±larÃ„Â±n diyarÃ„Â±na uÃƒÂ§muÃ…?tur. Zeus'a yÃ„Â±ldÃ„Â±rÃ„Â±mlarÃ„Â± getirme gÃƒÂ¶revini ÃƒÂ¼stlenmiÃ…?tir. Helicon DaÃ„?Ã„Â±nda bulunan ve Musalara (veya MÃƒÂ¼zler) ilham verdiÃ„?i sanÃ„Â±lan Hippocrene pÃ„Â±narÃ„Â±nÃ„Â±n Pegasus'un ayaÃ„?Ã„Â±yla yere vurmasÃ„Â± sonucu ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±ktÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na inanÃ„Â±lÃ„Â±r ve Pegasus "Ã…?iirsel ilham" ile ÃƒÂ¶zdeÃ…?leÃ…?tirilir. Daha sonralarÃ„Â± Bellerophon tarafÃ„Â±ndan Athena'nÃ„Â±n ona verdiÃ„?i altÃ„Â±n dizgin yardÃ„Â±mÃ„Â±yla yakalandÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, Kimera ve Amazonlarla olan ÃƒÂ§arpÃ„Â±Ã…?malarÃ„Â±nda da ona yardÃ„Â±m ettiÃ„?i sÃƒÂ¶ylenir.
AÃ…?Ã„Â±rÃ„Â± hÃ„Â±rsÃ„Â±n, zararlÃ„Â± olduÃ„?unun sembolÃƒÂ¼ olarak gÃƒÂ¶sterilen Bellerophon Olimpos daÃ„?Ã„Â±na ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±p ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼msÃƒÂ¼zlerin arasÃ„Â±na karÃ„Â±Ã…?mak isteyince onu ÃƒÂ¼zerinden atan Pegasus tek baÃ…?Ã„Â±na Olimpos daÃ„?Ã„Â±na dÃƒÂ¶nerek eski gÃƒÂ¶revlerine devam etmiÃ…?tir. Pegasus'un Bellerophon'u ÃƒÂ¼zerinden atmasÃ„Â±na sebep olarak Zeus tarafÃ„Â±ndan gÃƒÂ¶nderilen dev bir atsineÃ„?inin Ã„Â±sÃ„Â±rmasÃ„Â±ndan ÃƒÂ¼rkmesi de sÃƒÂ¶ylenceler arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Daha sonralarÃ„Â± kendine eÃ…? olarak Euippe (ya da Ocyrrhoe)'yi aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ve kanatlÃ„Â± atlarÃ„Â±n soyunu baÃ…?lattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± sÃƒÂ¶ylenir.
KanatlÃ„Â± at Pegasus'un TÃƒÂ¼rk mitolojisindeki adÃ„Â± Tulpar'dÃ„Â±r.
2)UNÃ„Â°CORN: Tekboynuz, mitolojik tek boynuzlu at. KafasÃ„Â±nÃ„Â±n ortasÃ„Â±ndan dÃƒÂ¼z bir boynuz ÃƒÂ§Ã„Â±kar. Saf ve masum olduÃ„?una, kanÃ„Â± iÃƒÂ§ildiÃ„?inde kiÃ…?iyi ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼msÃƒÂ¼z kÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na, bu nedenle ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rmenin lanet getireceÃ„?ine inanÃ„Â±lan efsanevi bir hayvan. Latince ismi olan Unicorn; "bir-tek" anlamÃ„Â±na gelen uni- ve boynuz anlamÃ„Â±na gelen cornus sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼klerinden tÃƒÂ¼remiÃ…?tir (TÃƒÂ¼rkÃƒÂ§e karÃ…?Ã„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â± Tekboynuz'dur). Yine bir efsaneye gÃƒÂ¶re, sadece bakire kÃ„Â±zlarÃ„Â±n yanÃ„Â±na yaklaÃ…?Ã„Â±r ve bu Ã…?ekilde yakalanabilir.
BugÃƒÂ¼n herkes Tekboynuz'larÃ„Â±n hiÃƒÂ§ yaÃ…?amadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± konusunda hemfikir olsa da, bu gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼n kabulÃƒÂ¼ ÃƒÂ§ok yenidir. DeÃ„?erine Orta Ãƒ?aÃ„?'da ulaÃ…?an ve o ÃƒÂ§aÃ„?larda bu tÃƒÂ¼r kalÃ„Â±ntÃ„Â±larÃ„Â±n hastalÃ„Â±klarÃ„Â± iyileÃ…?tiren temel ilaÃƒÂ§lar olduÃ„?una, zehirlere karÃ…?Ã„Â± etkili (panzehir) olduÃ„?una inanÃ„Â±lÃ„Â±yordur (ÃƒÂ¶zellikle arseniÃ„?e karÃ…?Ã„Â±). AslÃ„Â±nda Tekboynuz'larÃ„Â±n tarihi ÃƒÂ§ok daha eskidir, M.Ãƒ?. 5. yÃƒÂ¼zyÃ„Â±lÃ„Â±n sonlarÃ„Â±nda YunanlÃ„Â± bir terapist olan Ctesias Tekboynuz'larÃ„Â±n Hindistan'da bulunduklarÃ„Â±na dair bir yazÃ„Â± yazmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. AyrÃ„Â±ca Ã„Â°ncil'de de Tekboynuz'lara deÃ„?inilmektedir.
Tekboynuz'larla ilgili anlatÃ„Â±lanlarÃ„Â±n o zamanda yaÃ…?amÃ„Â±Ã…? gerÃƒÂ§ek bir hayvana ait olmasÃ„Â± olasÃ„Â±dÃ„Â±r. Ctesias tek bir boynuzu olan Hindistan GergedanÃ„Â± hakkÃ„Â±nda birÃ…?eyler duymuÃ…? olabilir. Ã„Â°ncilde bahsedilen de vahÃ…?i bir ÃƒÂ¶kÃƒÂ¼z olabilir ve Tekboynuz ismini Ã„Â°branice'den Yunancaya geÃƒÂ§erken deÃ„?iÃ…?miÃ…? olmasÃ„Â± sÃƒÂ¶z konusudur. Tekboynuz'la ilgili diÃ„?er bir olasÃ„Â± orijin de baÃ…?Ã„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde dÃƒÂ¼z bir boynuzu bulunan ve yandan bakÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda tek boynuzlu gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen bir antilop cinsidir.
BazÃ„Â± kayÃ„Â±tlarda sÃƒÂ¶zÃƒÂ¼ geÃƒÂ§en tekboynuzlar orijinlerinin yÃƒÂ¼zyÃ„Â±lÃ„Â±na gÃƒÂ¶re deÃ„?iÃ…?ik gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?tedirler. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ÃƒÂ§oÃ„?unluÃ„?unun vahÃ…?i ve korkunÃƒÂ§ olduÃ„?u gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ yaygÃ„Â±nsa da Ãƒ?in'deki tekboynuz ÃƒÂ§ok iyi olarak tanÃ„Â±mlanmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Orta Ãƒ?aÃ„?larda tekboynuz Avrupa'da "sÃƒÂ¼per bir hayvan" olarak ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kmÃ„Â±Ã…? ve sanatÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n deÃ„?er verdiÃ„?i bir malzeme olmuÃ…?tur. Genellikle ata benzer ve baÃ…?Ã„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde ileri doÃ„?ru uzanan, spiral bir boynuzu vardÃ„Â±r. Tekboynuz'un boynuzu ilaÃƒÂ§ niteliÃ„?i olarak kabul edilirdi (ÃƒÂ¶zellikle tÃ„Â±bbÃ„Â±n etkin olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± 17. yÃƒÂ¼zyÃ„Â±l sÃ„Â±ralarÃ„Â±nda) ve bazen aÃ„?Ã„Â±rlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nca altÃ„Â±n karÃ…?Ã„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda deÃ„?er biÃƒÂ§ilirdi. 1704 de Valentini 4 deÃ„?iÃ…?ik tip tekboynuz tespit etmiÃ…?tir. Fakat yalnÃ„Â±zca bazÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â± gerÃƒÂ§ek olarak kabul etmiÃ…?tir
Avrupa iÃƒÂ§in unicorn inanÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nÃ„Â± bÃ„Â±rakÃ„Â±p bulduklarÃ„Â±nÃ„Â±n fillere ve diÃ„?er hayvanlara ait fosiller olduÃ„?unu kabul etmeleri iÃƒÂ§in bir yÃƒÂ¼zyÃ„Â±l daha gerekliydi. Fakat bugÃƒÂ¼n bile tepegÃƒÂ¶zler unutulmuÃ…? deÃ„?ildir. Boynuzu halen Almanya'ya bu tÃƒÂ¼r eÃ…?yalarÃ„Â± satan dÃƒÂ¼kkÃƒÂ¢nlarda ve eczanelerde bir sembol olarak kullanÃ„Â±lmaktadÃ„Â±r. AyrÃ„Â±ca Ã„Â°ngiltere DoÃ„?a Tarihi MÃƒÂ¼zesi'nin mektup kÃƒÂ¢Ã„?Ã„Â±tlarÃ„Â±nÃ„Â±n baÃ…?Ã„Â±nda tekboynuz resmi bulunmaktadÃ„Â±r.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

Ahanda beÃ…? madde daha kaldÃ„Â± geriye beÃ…? madde daha..

11) lanetler

Fantastik Edebiyatta Lanetlerin Yeri: Lanet bir insanÃ„Â±n zarar gÃƒÂ¶rmesi ya da acÃ„Â± ÃƒÂ§ekmesi iÃƒÂ§in edilen bir dua ya da yapÃ„Â±lan bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ olarak tanÃ„Â±mlanabilir. En eski ÃƒÂ§aÃ„?lardan beri mitolojiler ve hikayeler lanetlenmiÃ…? insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerini iÃƒÂ§erirler. Zaman zaman bu lanetin kaynaÃ„?Ã„Â± baÃ…?ka bir insanÃ„Â±n ÃƒÂ§abasÃ„Â± ve isteÃ„?i olabileceÃ„?i iÃƒÂ§in gibi zaman zaman da bizzat TanrÃ„Â±lar tarafÃ„Â±ndan insanlar lanetlenir. Bazen de tek bir insanÃ„Â±n deÃ„?il tÃƒÂ¼m bir Ã…?ehrin hatta ÃƒÂ¼lkenin de lanetlenmesi mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Lanetler ÃƒÂ¶zel bir ilahi gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ ya da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ olarak fantastik edebiyatta ÃƒÂ¶zel bir ÃƒÂ¶neme sahiptirler.

FarklÃ„Â± lanet tÃƒÂ¼rleri: EtrafÃ„Â±ndaki insanlara ÃƒÂ§irkin gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nme, konuÃ…?amama, yÃƒÂ¼rÃƒÂ¼yememe gibi basit etkileri olan lanetler olabileceÃ„?i gibi daha deÃ„?iÃ…?ik etkileri olan lanetler de vardÃ„Â±r. Bu konuda en zengin ve ÃƒÂ§eÃ…?itli ÃƒÂ¶geleri Yunan mitolojisinde gÃƒÂ¶rmek mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Zaman zaman baÃ…?ta olumlu gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen bir ÃƒÂ¶zellik, ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir insanÃ„Â±n tuttuÃ„?u her Ã…?eyin altÃ„Â±n olmasÃ„Â± yemek yemek istediÃ„?i ya da sevdiÃ„?i bir insana sarÃ„Â±lmak istediÃ„?inde bir lanete dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ebilmektedir. Ya da geleceÃ„?i gÃƒÂ¶rebilmek gibi bir ÃƒÂ§ok insanÃ„Â±n gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda isteyebileceÃ„?i bir yetenek kimsenin kendisine inanmasÃ„Â± ile birleÃ…?tiÃ„?inde sevdiÃ„?i insanlarÃ„Â±n baÃ…?Ã„Â±na gelen felaketleri bildiÃ„?i halde bir Ã…?ey yapamamaya dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mekte ve de bir lanet haline gelmektedir. Hikayelerde kimi zaman bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n bir Ã…?ehir ya da ÃƒÂ¼lke de lanetlenebilir. Bu lanetler Ã…?ehirde ya da ÃƒÂ¼lkede hiÃƒÂ§ gÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼z olmamasÃ„Â±, ya da hiÃƒÂ§ yaz gelmemesi Ã…?eklinde olabilir. Zaman zaman istemediÃ„?i bir amaca bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile zorla hizmet etmek zorunda kalmak da bir tÃƒÂ¼r lanet olarak algÃ„Â±lanabilir.
BazÃ„Â± lanetler de nesilden nesile geÃƒÂ§erler. Bu tÃƒÂ¼r lanetler lanetlenen insana kendi yaÃ…?ayacaÃ„?Ã„Â± acÃ„Â±nÃ„Â±n yanÃ„Â±sÃ„Â±ra ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â±nÃ„Â±n da aynÃ„Â± acÃ„Â±yÃ„Â± yaÃ…?ayacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± bilmenin ÃƒÂ§aresizliÃ„?ini de yaÃ…?atÃ„Â±r.

Lanetli YaratÃ„Â±klar: Genellikle bu tÃƒÂ¼r yaratÃ„Â±klara verilebilecek en iyi ÃƒÂ¶rnek hayaletler ve vampirlerdir. Hayaletlerin lanetli olup olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± farklÃ„Â± fantastik eserlerde farklÃ„Â± Ã…?ekilde yer alsa da, ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mle yaÃ…?am arasÃ„Â±nda hapis kalmanÃ„Â±n onlar aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±ndan bir lanet gibi algÃ„Â±lanabileceÃ„?i aÃƒÂ§Ã„Â±ktÃ„Â±r. Vampirler de ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mle yaÃ…?am arasÃ„Â±nda hapis kalmÃ„Â±Ã…?lar, ancak onlarÃ„Â±n lanetlendiÃ„?ini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmek iÃƒÂ§in daha fazla neden vardÃ„Â±r. Bir vampir hiÃƒÂ§bir zaman gÃƒÂ¼neÃ…?e bakamaz, ya da yaÃ…?amak iÃƒÂ§in insanlarÃ„Â±n kanÃ„Â±nÃ„Â± iÃƒÂ§mek bir bakÃ„Â±ma onlara zarar vermek zorundadÃ„Â±r. Ãƒ?stelik de bu zararÃ„Â± verirken vampirler eÃ„?er normal bir insan olarak yaÃ…?arken insanlarÃ„Â± seven birisi olmuÃ…?larsa kendilerini muhtemelen korkutucu gelecek bir zevk de duyarlar.

Lanetlenmek: Bazen lanetler sadece ÃƒÂ§ok acÃ„Â± ÃƒÂ§ekmiÃ…? bir insanÃ„Â±n sÃƒÂ¶yleyeceÃ„?i sÃƒÂ¶zlerle yapÃ„Â±lÃ„Â±r. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan verilebilecek en iyi ÃƒÂ¶rnek Ã…?ekspirdir. 3. Richard kitabÃ„Â±nda kralÃ„Â±n oÃ„?lu ve kocasÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ kadÃ„Â±n hem kralÃ„Â±n hem onun yanÃ„Â±ndakilerin lanetlenmesi iÃƒÂ§in tek tek dua eder. Ãƒ?ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n sonraki bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mlerinde lanetler bir bir gerÃƒÂ§ekleÃ…?ir. Uyuyan gÃƒÂ¼zel hikayesinin kÃ„Â±zÃ„Â±n doÃ„?umgÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ne davet edilmeyen perisinin yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â± lanet de fantastik edebiyatÃ„Â±n ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ lanetleri arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Zaman zaman lanetlerin yapÃ„Â±lmasÃ„Â± iÃƒÂ§in karmaÃ…?Ã„Â±k bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler ve malzemeler gerekir. Bazen de lanetlenmek girilmemesi gereken bir odaya girmek, aÃƒÂ§Ã„Â±lmamasÃ„Â± gereken bir sandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± aÃƒÂ§mak, sÃƒÂ¶ylenmemesi gereken bir sÃƒÂ¶zÃƒÂ¼ sÃƒÂ¶ylemek, ya da doÃ„?rudan TanrÃ„Â±larÃ„Â±n tepki vereceÃ„?i ÃƒÂ§ok yanlÃ„Â±Ã…? bir Ã…?eyin yapÃ„Â±lmasÃ„Â± ile gerÃƒÂ§ekleÃ…?ir.

Lanetlerin Ortadan KaldÃ„Â±rÃ„Â±lmasÃ„Â±: Ãƒ?zerindeki bir laneti kaldÃ„Â±rma ÃƒÂ§abasÃ„Â± kimi zaman bir fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n ana konusunu oluÃ…?turabilecek kadar geniÃ…? bir konudur. EÃ„?er lanet bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile yapÃ„Â±ldÃ„Â±ysa ortadan kaldÃ„Â±rÃ„Â±lmasÃ„Â± da genellikle bu Ã…?ekilde olur. Birinin bedduasÃ„Â± lanete neden olmuÃ…?sa bazen tek ÃƒÂ§are o kiÃ…?inin yeniden ikna edilmesidir. TanrÃ„Â±larÃ„Â±n doÃ„?rudan ya da birinin duasÃ„Â± sonucu neden olduÃ„?u lanetleri kaldÃ„Â±rmak, ilgili hikayedeki sÃƒÂ¶z konusu tanrÃ„Â±nÃ„Â±n inancÃ„Â±na ve yapÃ„Â±lan hataya gÃƒÂ¶re deÃ„?iÃ…?ir. EÃ„?er lanetin nedeni ÃƒÂ¶rneÃ„?in aÃƒÂ§Ã„Â±lmamasÃ„Â± gereken bir sandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± aÃƒÂ§mak ya da girilmemesi gereken bir yere girmekse bazen lanetin nasÃ„Â±l kaldÃ„Â±rÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â± girilen yerin kapÃ„Â±sÃ„Â±nda ya da aÃƒÂ§Ã„Â±lan sandÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerinde yazabilir.

12)Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â±

Fantastik Edebiyatta Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n Yeri: Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â± muhtemelen denizin altÃ„Â±nda da bize benziyen canlÃ„Â±larÃ„Â±n olduÃ„?u hayali ile Ã…?ekil bulmuÃ…? bir fantastik varlÃ„Â±ktÃ„Â±r. Ãƒ?ok basit olarak altÃ„Â± balÃ„Â±k gibi, ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ de kadÃ„Â±n vucuduna sahip bir canlÃ„Â± olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilir. Denizin ortasÃ„Â±ndaki adalarda geÃƒÂ§en ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler ile uzun sÃƒÂ¼ren deniz yolculuklarÃ„Â±nÃ„Â± anlatan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±na sÃ„Â±kÃƒÂ§a rastlanÃ„Â±r. Deniz altÃ„Â±ndaki yaÃ…?amÃ„Â±n hayal edildiÃ„?i ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler ile, denizin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde geÃƒÂ§en bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mleri olan fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde rastlanÃ„Â±lan bir ÃƒÂ¶gedir.

Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n Ãƒ?zellikleri: Ã„Â°lk akla gelen ÃƒÂ¶zellikleri insanÃ„Â±n nefesini kesen, belki bir ÃƒÂ§eÃ…?it bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ de iÃƒÂ§eren gÃƒÂ¼zellikleridir. Benzer bir Ã…?ekilde insanÃ„Â± adeta bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leyen ve baÃ…?ka her hangi bir Ã…?eye dikkatini vermesini engelleyen bir sesleri vardÃ„Â±r. Zaman zaman denizlerin kayalÃ„Â±k bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mlerinde taÃ…?larÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerine ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±p Ã…?arkÃ„Â± sÃƒÂ¶yler ve dikkatleri daÃ„?Ã„Â±lan denizcilerin gemilerinin kayalÃ„Â±klara ÃƒÂ§arparak paralanmasÃ„Â±nÃ„Â± izlerler. Gemi parÃƒÂ§alandÃ„Â±ktan sonra deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â± denizcilere sarÃ„Â±larak yer altÃ„Â±na ÃƒÂ§ekerler ve onlarÃ„Â±n boÃ„?ulmalarÃ„Â±na neden olurlar. Deniz kÃ„Â±zÃ„Â±nÃ„Â±n bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leyici gÃƒÂ¼zelliÃ„?ine kapÃ„Â±lan gemiciler boÃ„?ulduklarÃ„Â±nÃ„Â±n farkÃ„Â±na varmazlar bile. Elbette hikayelerin iÃƒÂ§lerinde daha iyi kalpli deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â± da vardÃ„Â±r. Peter Pan hikayesindeki deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â± ile, belki fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin iÃƒÂ§indeki en meÃ…?hur deniz kÃ„Â±zÃ„Â± olan KÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k Deniz KÃ„Â±zÃ„Â± hikayesinin deniz kÃ„Â±zÃ„Â± bu tÃƒÂ¼r iyi deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±ndan sayÃ„Â±labilir. Ã„Â°kinci hikaye bir deniz kÃ„Â±zÃ„Â±nÃ„Â±n karadaki bir adama aÃ…?Ã„Â±k olup karaya ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±p o adamÃ„Â± bulma ÃƒÂ§abasÃ„Â±nÃ„Â± anlatÃ„Â±r.

Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n YaÃ…?amlarÃ„Â±: Bu konuda ÃƒÂ§ok fazla hayal kurulmamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. SonuÃƒÂ§ olarak ÃƒÂ¶zellikle adalarda geÃƒÂ§en hikayelerde de belirdikleri modern fantastik edebiyat hikayeleri hariÃƒÂ§ onlar denizcilerin rastladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ve ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ÃƒÂ§ekindikleri yaratÃ„Â±klardÃ„Â±. DenizaltÃ„Â±nda onlarÃ„Â±n nasÃ„Â±l bir yaÃ…?am sÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼klerini ÃƒÂ§ok fazla dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmediler, hatta muhtemelen dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmekten de belki biraz korktular. Ancak modern edebiyat bu konuyu biraz daha hayal etmeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±. Zaman zaman deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k sualtÃ„Â± Ã…?ehirlerinde ya da batÃ„Â±k gemilerin iÃƒÂ§lerinde yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± hayal edildi. BazÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ise adeta kendine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ bir ruhu olan denizin ÃƒÂ§Ã„Â±kardÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, belki de aslÃ„Â±nda var olmayÃ„Â±p sadece denizcilerin zihinlerinde olan bir tÃƒÂ¼r hayal olarak yer aldÃ„Â±lar. Ne olursa olsun denizle ÃƒÂ¶zleÃ…?leÃ…?miÃ…? ve ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bunu insanlarÃ„Â±n kara ile ÃƒÂ¶zleÃ…?tiÃ„?inden daha iyi yapan canlÃ„Â±lardÃ„Â± deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±. Daha ÃƒÂ§ok tam olarak ne olduÃ„?u belli olmayan bir gizem olarak fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde yer ettiler.

Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â± ve Ã„Â°nsanlar: Ã„Â°nsanlar iÃƒÂ§in deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n hem ÃƒÂ§ekici hem de korkutucu olduÃ„?unu belirtmiÃ…?tik. Muhtemelen bunun bir nedeni hikayelerdeki denizcilerinin ÃƒÂ§oÃ„?unun erkek olmasÃ„Â± ve gÃƒÂ¼nlerce karadan uzak kalmasÃ„Â± idi. Ãƒ?oÃ„?u zaman denizciler deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±ndan kaÃƒÂ§mayÃ„Â± ve onlarla beraber olmayÃ„Â± aynÃ„Â± anda istediler. Hatta bazÃ„Â±larÃ„Â± onlarÃ„Â±n peÃ…?lerine de dÃƒÂ¼Ã…?tÃƒÂ¼ler. Deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â± iÃƒÂ§in ise insanlar muhtemelen kendi kurallarÃ„Â± ile oynandÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda kolay kandÃ„Â±rÃ„Â±lan ve istedikleri gibi oynanabilen canlÃ„Â±lardÃ„Â±. Ancak yanlarÃ„Â±na ÃƒÂ§ok yaklaÃ…?mak ve kurallarÃ„Â± insanlarÃ„Â±n koymasÃ„Â±na karar vermek muhtemelen onlar iÃƒÂ§in tehlikeliydi. Onlarda insanlardaki gibi ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼ne ÃƒÂ§Ã„Â±kacak tehlikeleri de gÃƒÂ¶ze alÃ„Â±p maceraya atÃ„Â±lma gÃƒÂ¼dÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ yoktu. Onlar muhtemelen bildikleri DÃƒÂ¼nyada bildikleri canlÃ„Â±larla beraber kalÃ„Â±p gÃƒÂ¼ven iÃƒÂ§inde yaÃ…?amayÃ„Â± ve kendilerine yaklaÃ…?acak kadar cesur insanlarla eÃ„?lenmeyi tercih ettiler.

Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n Etkisinden Kurtulmak: GÃƒÂ¼zellikleri genellikle kolay kolay kaÃƒÂ§Ã„Â±lamayacak bir ÃƒÂ¶zellikti. Sadece bu ÃƒÂ¶zellikleri ile bile ÃƒÂ§oÃ„?u denizciyi etkilerine alÃ„Â±p felakete sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼klemek deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â± iÃƒÂ§in fazla zor deÃ„?ildi. Ancak bir de bu ÃƒÂ¶zelliÃ„?e muhtemelen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ bir etkileyiciliÃ„?i de olan sesleri eklendiÃ„?inde felaket neredeyse kaÃƒÂ§Ã„Â±nÃ„Â±lmaz hale geliyordu. O nedenle kulaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± tÃ„Â±kamak ancak bazen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ bir sesin bile geÃƒÂ§emeyeceÃ„?i Ã…?ekilde tÃ„Â±kamak deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±nÃ„Â±n etkisinden kurtulup yollarÃ„Â±na devam etmek iÃƒÂ§in denizcilerin tek Ã…?ansÃ„Â±ydÃ„Â±.

17)HÃ„Â±rsÃ„Â±zlar

Fantastik Edebiyatta HÃ„Â±rsÃ„Â±zlarÃ„Â±n Yeri: EÃ„?er bir fantastik hikayeye o hikayede gÃƒÂ¶receÃ„?i sÃ„Â±rlara yabancÃ„Â± o sÃ„Â±rlarÃ„Â± bizlerle beraber keÃ…?fedecek bir karakter katmak istenirse bÃƒÂ¶yle bir karakter sahip olacaÃ„?Ã„Â± en doÃ„?ru meslek kesinlikle hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±ktÃ„Â±r. HÃ„Â±rsÃ„Â±zlar genellikle her hangi bir baÃ…?ka iÃ…?te ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?acak yetenekleri olmayan, ya da bu yeteneklerini hiÃƒÂ§ keÃ…?fedemeden toplumun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±na itilmiÃ…? ya da toplumla ÃƒÂ§eliÃ…?erek kendileri o toplumun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±na ÃƒÂ§Ã„Â±kmÃ„Â±Ã…? bireylerdir. Ãƒ?evrelerindeki tÃƒÂ¼m gerÃƒÂ§ekler kendileri alehine geliÃ…?irken onlar ellerindeki her imkÃƒÂ¢nÃ„Â± bu arada yeteneklerini de sonuna kadar keÃ…?fetmek ve kullanmak zorundadÃ„Â±rlar. OnlarÃ„Â±n bu keÃ…?fetme duygularÃ„Â± fantastik bir hikayede sÃ„Â±radan bir karakterden ÃƒÂ§ok daha iyi gÃƒÂ¶zlem yapan bir karakter yaratma imkanÃ„Â± verir yazarlara. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± ortamlara daha ÃƒÂ§abuk alÃ„Â±Ã…?an, daha ÃƒÂ¶nce karÃ…?Ã„Â±laÃ…?madÃ„Â±Ã„?Ã„Â± zorluklarla mÃƒÂ¼cadele yollarÃ„Â±nÃ„Â± daha iyi bulan karakterlerdir hÃ„Â±rsÃ„Â±z karakterleri. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda kendi boylarÃ„Â±nÃ„Â± aÃ…?an iÃ…?lere bulaÃ…?Ã„Â±rlar ki zaten bu hayatta kalma yoludur. Fantastik bir maceranÃ„Â±n iÃƒÂ§inde de genelde karakterler boylarÃ„Â±nÃ„Â± aÃ…?an iÃ…?leri yapmak zorundadÃ„Â±rlar.

HÃ„Â±rsÃ„Â±z TopluluklarÃ„Â±: Lonca, ÃƒÂ§ete birlik gibi isimler alÃ„Â±rlar, zaman zaman ÃƒÂ§ok etkin gruplar da olabilirler. Genellikle en etkin olduklarÃ„Â± yerlerde bile resmen kabul gÃƒÂ¶rmeyen gruplardÃ„Â±r. Bu gruplara giren hÃ„Â±rsÃ„Â±zlar bir bakÃ„Â±ma kendilerine dahil olacak yeni bir insan grubu bulmuÃ…? gibidir. Elbette bu yeni grup tam olarak toplumun yerini tutmaz. Genellikle herkes kendi baÃ…?Ã„Â±nadÃ„Â±r, yapÃ„Â±lan hatalar tÃƒÂ¶lere edilmez ve de insanlarÃ„Â±n arasÃ„Â±nda dayanÃ„Â±Ã…?ma varsa da zayÃ„Â±ftÃ„Â±r. Elbette bu durumun istisnasÃ„Â± olan hÃ„Â±rsÃ„Â±z gruplarÃ„Â± da vardÃ„Â±r. HÃ„Â±rsÃ„Â±z topluluklarÃ„Â± fantastik hikayelerde kimi zaman hikayenin iÃƒÂ§erisindeki gizemin ta kendisi de olabilirler. NasÃ„Â±l bir hÃ„Â±rsÃ„Â±z yaÃ…?amak iÃƒÂ§in mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olan her yolu keÃ…?fedip kullanÃ„Â±yorsa, bir hÃ„Â±rsÃ„Â±z topluluÃ„?u da var oluÃ…?unu sÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼rmek ya da gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ arttÃ„Â±rmak iÃƒÂ§in farklÃ„Â± yollarÃ„Â± keÃ…?fedip kullanÃ„Â±r. Bu yol iÃƒÂ§inde gizem barÃ„Â±ndÃ„Â±ran bir yol da olabilir. Bu durumda hÃ„Â±rsÃ„Â±z topluluÃ„?u belki iÃƒÂ§inde bulunan hÃ„Â±rsÃ„Â±zlarÃ„Â±n bile tamamÃ„Â±nÃ„Â±n bilmediÃ„?i bir sÃ„Â±rÃ„Â± barÃ„Â±ndÃ„Â±ran bir grup haline gelir.

BaÃ„?Ã„Â±msÃ„Â±z HÃ„Â±rsÃ„Â±zlar: Elbette bazÃ„Â± hÃ„Â±rsÃ„Â±zlar iÃƒÂ§in hÃ„Â±rsÃ„Â±z topluluklarÃ„Â± bile baÃ„?layÃ„Â±cÃ„Â± olur, ya da onlarla bile uyuÃ…?malarÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olmaz. Bu durumda hÃ„Â±rsÃ„Â±zlarÃ„Â±n loncadan ya da ÃƒÂ§eteden baÃ„?Ã„Â±msÃ„Â±z olarak ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?masÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bu durumda hÃ„Â±rsÃ„Â±z lonca ya da ÃƒÂ§etenin kurallarÃ„Â±na uyarak varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± sÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼rebileceÃ„?i gibi, bu kurallarÃ„Â± ihlal eden, ÃƒÂ§ete ya da loncanÃ„Â±n da dÃƒÂ¼Ã…?man ilan ettiÃ„?i bir karakter olabilir. Ã„Â°kinci durumda hÃ„Â±rsÃ„Â±z tÃ„Â±pkÃ„Â± kendisi gibi olan, dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile kendisi ile ÃƒÂ§ok daha etkin mÃƒÂ¼cadele edecek bir grubu karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±na almÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r, bu nedenle iÃ…?i ÃƒÂ§ok daha zordur. BÃƒÂ¶yle karakterler ÃƒÂ§ok daha karanlÃ„Â±k ya da gizemli yollara sapabilirler.

FarklÃ„Â± HÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±klar: Bazen fantastik hikayelerde gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda ÃƒÂ§alÃ„Â±namayacak bazÃ„Â± Ã…?eyler de ÃƒÂ§alÃ„Â±nabilir. Ãƒ?rneÃ„?in genÃƒÂ§ ve gÃƒÂ¼zel kÃ„Â±zlarÃ„Â±n genÃƒÂ§lik gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri ve gÃƒÂ¼zellikleri ÃƒÂ§alÃ„Â±nabilir. Ya da ÃƒÂ¶zellikle ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â±n gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼kleri gÃƒÂ¼zel rÃƒÂ¼yalar onlardan ÃƒÂ§alÃ„Â±nabilir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nda ÃƒÂ§alÃ„Â±namayÃ„Â±p fantastik bir hikayede ÃƒÂ§alÃ„Â±nacak baÃ…?ka bir Ã…?ey de insanlarÃ„Â±n anÃ„Â±larÃ„Â± hatta bedenleridir. TÃƒÂ¼m bu hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±klarÃ„Â±n tek seferlik yapÃ„Â±lan bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ deÃ„?il de, bu tÃƒÂ¼r hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± meslek haline getirmiÃ…? bir karakterin, hatta bunu bir hÃ„Â±rsÃ„Â±zÃ„Â±n evdeki parayÃ„Â± alÃ„Â±p kaÃƒÂ§masÃ„Â±na benzer bir yÃƒÂ¶ntemle ÃƒÂ§alÃ„Â±yor olmasÃ„Â± hikayeyi daha da ilginÃƒÂ§ hale getirecektir.

HÃ„Â±rsÃ„Â±z Karakter Ãƒ?rnekleri: Alaattin ve Ali Baba iki ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ hÃ„Â±rsÃ„Â±z olarak ÃƒÂ¶rnek verilebilir. GerÃƒÂ§i Alaattinin hÃ„Â±rsÃ„Â±z ÃƒÂ¶zelliÃ„?i daha sonra cinin devreye girmesi ile biraz daha geride kalÃ„Â±r. Ancak Ali Baba parasÃ„Â±zlÃ„Â±ktan zor durumda kalan ve son ÃƒÂ§are olarak hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±Ã„?a boÃ…? vuran ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ karakterden biridir. Zor durumda kalÃ„Â±p hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±Ã„?a baÃ…?vuran bir baÃ…?ka karakter de ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ Jack ve FasÃƒÂ¼lye AÃ„?acÃ„Â±ndaki Jack karakteridir.

1 Cool

gÃƒÂ¼zellik

Fantastik Edebiyatta GÃƒÂ¼zelliÃ„?in Yeri: GÃƒÂ¼zellik zamana ve DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n farklÃ„Â± yerlerine gÃƒÂ¶re deÃ„?iÃ…?en bir ÃƒÂ¶zelliktir. YÃƒÂ¼zyÃ„Â±l ÃƒÂ¶ncesinin gÃƒÂ¼zellik anlayÃ„Â±Ã…?Ã„Â± ile bugÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n bile birÃƒÂ§ok farklarÃ„Â±nÃ„Â±n olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼rsek bambaÃ…?ka diyarlarda bambaÃ…?ka ÃƒÂ¶zellikleri olan halklarÃ„Â±n ve canlÃ„Â±larÃ„Â±n farklÃ„Â± gÃƒÂ¼zellik anlayÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±nÃ„Â±n olabileceÃ„?ini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebiliriz. Ancak ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede her zaman geÃƒÂ§erli olan evrensel bir gÃƒÂ¼zellik anlayÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nÃ„Â±n olduÃ„?u kabul edilir. Hatta bazen bazÃ„Â± kadÃ„Â±nlarÃ„Â±n gÃƒÂ¼zelliÃ„?i birbirinden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± yerlerde yaÃ…?ayan birÃƒÂ§ok insanÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leyecek kadar fazladÃ„Â±r. Fantastik edebiyatta, daha gÃƒÂ¼zel olmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an kadÃ„Â±nlar, gÃƒÂ¼zel kadÃ„Â±nlarÃ„Â±n etkisi altÃ„Â±na giren erkekler birÃƒÂ§ok hikayede yer sahibi olan ÃƒÂ¶gelerdir.

SÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± GÃƒÂ¼zelliÃ„?i Olan KadÃ„Â±nlar: Muhtemelen ilk akla gelebilecek ÃƒÂ¶rnek deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±dÃ„Â±r. Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â± ÃƒÂ¶yle gÃƒÂ¼zeldir ki, denizciler gemileri kayalÃ„Â±klara ÃƒÂ§arpÃ„Â±p parÃƒÂ§alanmak ÃƒÂ¼zereyken bile gÃƒÂ¶zlerini onlardan alamazlar. Orman perileri de kimi zaman deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â± gibi efsanevi ÃƒÂ¶zelliklere sahip yaratÃ„Â±klar olarak hikayelerde yer alÃ„Â±rlar. Deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â±na benzer Ã…?ekilde orman perileri de insanlarÃ„Â± gÃƒÂ¼zellikleri ile bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler, ormanÃ„Â±n derinliklerine ÃƒÂ§eker ve kaybolmalarÃ„Â±na neden olurlar. Benzer Ã…?ekilde bazÃ„Â± hikayelerde de efsanevi gÃƒÂ¼zelliÃ„?e sahip ve bu gÃƒÂ¼zellikle bazÃ„Â± erkeklerin imparatorluklarÃ„Â±nÃ„Â± bile felakete sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼klemeyi gÃƒÂ¶ze alabildiÃ„?i kadÃ„Â±nlar vardÃ„Â±r. SpartalÃ„Â± Helena bu kadÃ„Â±nlara bir ÃƒÂ¶rnektir. Yunan mitolojisinde efsanevi gÃƒÂ¼zelliÃ„?i olan bir kadÃ„Â±ndÃ„Â±r. Truva Prensi Paris ona aÃ…?Ã„Â±k olup tÃƒÂ¼m ÃƒÂ¼lkeyi felakete sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kler. KarÃ…?Ã„Â±laÃ…?an herkesi etkileyen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leyici gÃƒÂ¼zelliÃ„?e hemen her insanÃ„Â± etkileyen bir gÃƒÂ¼zellik standartÃ„Â±nÃ„Â±n olduÃ„?u Ã…?eklinde ifade edilebilse de bu tÃƒÂ¼r gÃƒÂ¼zelliÃ„?i aÃƒÂ§Ã„Â±klamanÃ„Â±n bir yolu daha vardÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r gÃƒÂ¼zelliÃ„?e sahip olan kadÃ„Â±nlarÃ„Â±n insanlarÃ„Â±n zihinlerindeki ideal gÃƒÂ¼zelliÃ„?in gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ aÃƒÂ§Ã„Â±Ã„?a ÃƒÂ§Ã„Â±karÃ„Â±p her insana tam olarak onun gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmek istediÃ„?i gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmesi ile saÃ„?landÃ„Â±Ã„?Ã„Â± da dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir.

GÃƒÂ¼zelliÃ„?in PeÃ…?indeki KadÃ„Â±nlar: Bir kadÃ„Â±nÃ„Â±n gÃƒÂ¼zelliÃ„?i elde etmesinin farklÃ„Â± yollarÃ„Â± vardÃ„Â±r. Bunlardan bir tanesi belki de ilk akla geleni genÃƒÂ§leÃ…?mektir. Bu bir iksirle ya da doÃ„?rudan bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile ya da baÃ…?ka bir kadÃ„Â±nÃ„Â±n genÃƒÂ§liÃ„?ini ile mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir. Elbette bir kadÃ„Â±nÃ„Â±n doÃ„?rudan gÃƒÂ¼zelliÃ„?ini ÃƒÂ§almak da gÃƒÂ¼zelleÃ…?menin yollarÃ„Â±ndan birisidir.

Ãƒ?irkinlik Lanetleri: Kimi zaman bir sihir bir tÃ„Â±lsÃ„Â±m bir lanet kadÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ§irkin gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmesine de yol aÃƒÂ§abilir. Bu tÃƒÂ¼r lanetler sadece kadÃ„Â±nlarÃ„Â±n deÃ„?il erkeklerin de baÃ…?Ã„Â±na gelebilecek lanetlerdir. Bu ÃƒÂ§irkinlik sÃƒÂ¼rekli devam edebileceÃ„?i gibi sÃƒÂ¶z konusu kurbanÃ„Â±n gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ngÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n belirli saatlerinde eskisi gibi gÃƒÂ¼zel veya yakÃ„Â±Ã…?Ã„Â±klÃ„Â± gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n belirli saatlerinde ise ÃƒÂ§irkin olarak kalÃ„Â±nmasÃ„Â± da mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bu lanetten kurtulmanÃ„Â±n en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ yolu eÃ„?er kurban bir kadÃ„Â±nsa bir erkeÃ„?in erkekse bir kadÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ§irkin gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n arkasÃ„Â±ndaki insanÃ„Â± fark etmesidir. Bir kere sÃƒÂ¶z konusu ÃƒÂ§irkinliÃ„?in sadece gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼ olduÃ„?u anlaÃ…?Ã„Â±ldÃ„Â±ktan sonra ÃƒÂ§oÃ„?unlukla kadÃ„Â±nlarÃ„Â±n lanetlenmiÃ…? erkekleri ÃƒÂ¶pmeleri de fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lere eklenmiÃ…? ÃƒÂ¶gelerdir.

GÃƒÂ¼zellik TemasÃ„Â±nÃ„Â±n Yer AldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± Hikayeler: Elbette Truva efsanesi bu konuda en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶rneklerden birisidir. Hikayenin baÃ…?Ã„Â±nda tanrÃ„Â±larÃ„Â±n kendi aralarÃ„Â±nda kavga ettikleri ve en sonunda Paris’i yani Truva Prensini kimin daha gÃƒÂ¼zel olduÃ„?unu belirlemek iÃƒÂ§in hakem olarak seÃƒÂ§erler. Paris gÃƒÂ¼zellik tanrÃ„Â±ÃƒÂ§asÃ„Â± olarak da bilinen Afrodit’i seÃƒÂ§er. Helena onun hem ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼lÃƒÂ¼, hem de yarÃ„Â±Ã…?mayÃ„Â± kaybeden tanrÃ„Â±ÃƒÂ§alarÃ„Â±n ona verdiÃ„?i bir cezadÃ„Â±r. KurbaÃ„?a prens hikayesinde ise lanetlenmiÃ…? ve o nedenle ÃƒÂ§irkin bir kurbaÃ„?a olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen ve yeniden eskisi gibi yakÃ„Â±Ã…?Ã„Â±klÃ„Â± olabilmesi iÃƒÂ§in bir kadÃ„Â±nÃ„Â±n kendisini ÃƒÂ¶pmesine ihtiyaÃƒÂ§ duyan bir adamÃ„Â±n ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ anlatÃ„Â±lÃ„Â±r. Pamuk Prenses hikayesi de kimi anlatÃ„Â±mlara gÃƒÂ¶re ÃƒÂ¼lkedeki kimi anlatÃ„Â±mlara gÃƒÂ¶re ise DÃƒÂ¼nyadaki en gÃƒÂ¼zel kadÃ„Â±n olmak isteyen. Ancak Pamuk Prensesin kendisinden gÃƒÂ¼zel hale gelmesi yÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nden bu isteÃ„?ini Pamuk Prensesi ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rerek gerÃƒÂ§ekleÃ…?tirmek isteyen kadÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ anlatÃ„Â±r.

19)aynalar

Fantastik Edebiyatta AynalarÃ„Â±n Yeri: BazÃ„Â±larÃ„Â±mÃ„Â±z daha ÃƒÂ¶nce hiÃƒÂ§ ayna gÃƒÂ¶rmemiÃ…? bir ÃƒÂ§ocuÃ„?un ilk defa bir ayna ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?masÃ„Â±na Ã…?ahit olmuÃ…?uzdur. Ã„Â°lk defa gÃƒÂ¶renler iÃƒÂ§in ayna bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leyici bir Ã…?eydir. Bir an iÃƒÂ§in arkasÃ„Â±ndaki fizik yasalarÃ„Â±nÃ„Â± bilmediÃ„?imizi varsaysak, aynanÃ„Â±n iÃƒÂ§inde birisinin var olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebiliriz. Bu kiÃ…?i bizim yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z hareketlerin aynÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â± yapÃ„Â±yordur. Yine de onun farklÃ„Â± bir insan olup olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan Ã…?ÃƒÂ¼phe duyabiliriz. Acaba bizi taklit eden birisi olabilir mi iÃƒÂ§erideki? Bu fikir bizi aynen taklit eden birisinin ya da bir Ã…?eyin aynada olduÃ„?u fikri belki de aynalarÃ„Â±n fantastik edebiyatta en rahatÃƒÂ§a kullanÃ„Â±labilecek ÃƒÂ¶gelerinden birisidir. Bu bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â± ile ayna bir bakÃ„Â±ma canlÃ„Â± sayÃ„Â±labilir. Ve bu canlÃ„Â± ayna bize bakar, belki de sadece dÃ„Â±Ã…? gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ deÃ„?il iÃƒÂ§ gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ de gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r ve bize gÃƒÂ¶sterir. Bazen bize kendimizle ilgili yorumlarÃ„Â± konuÃ…?arak da yapar. YalnÃ„Â±z zaman zaman farklÃ„Â± durumlarÃ„Â± olabilse de belki de en sinir bozucu yanÃ„Â± aynalarÃ„Â±n genellikle gerÃƒÂ§eÃ„?i gÃƒÂ¶stermeleri ve sÃƒÂ¶ylemeleridir. Ãƒ?rneÃ„?in hep kendimizden gizlemek istediÃ„?imiz bir ÃƒÂ¶zelliÃ„?imiz varsa mesela tek bir arkadaÃ…?Ã„Â±mÃ„Â±z yoksa, ve bunu kendimize bile ifade etmekten korkuyorsak, ayna ÃƒÂ¶yle bir Ã…?ey gÃƒÂ¶sterir veya sÃƒÂ¶yler ki bununla yÃƒÂ¼zleÃ…?mek zorunda kalÃ„Â±rÃ„Â±z. Belki de bu nedenle kendine bakmaya cesaret edemeyen ya da kendileri ile yÃƒÂ¼zleÃ…?emeyen insanlar aynalarÃ„Â± kÃ„Â±rarlar.

Daha FarklÃ„Â± GerÃƒÂ§ekleri GÃƒÂ¶steren Aynalar: BazÃ„Â± aynalar bizlere sadece kendi benliÃ„?imizle ilgili gerÃƒÂ§eklerden fazlasÃ„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¶sterirler. Ãƒ?rneÃ„?in aynaya bakarak kendimize bile itiraf edemediÃ„?imiz hayallerimizi ya da korkularÃ„Â±mÃ„Â±zÃ„Â± izleyebiliriz. Ya da ayna bulunduÃ„?u evde ya da ortamda olmuÃ…? olan olaylarÃ„Â± bize yansÃ„Â±tabilir. Hatta kimi zaman ÃƒÂ§ok uzaklarda hatta ÃƒÂ§ok eskiden olmuÃ…? ya da ileride olacak olaylar aynalara bakÃ„Â±larak ÃƒÂ¶Ã„?renilebilir. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan fantastik edebiyatta aynalarÃ„Â± bir ÃƒÂ§eÃ…?it saklÃ„Â± gerÃƒÂ§ekleri aÃƒÂ§Ã„Â±Ã„?a ÃƒÂ§Ã„Â±karan bir araÃƒÂ§ olarak gÃƒÂ¶rebiliriz. Ve de aÃƒÂ§Ã„Â±Ã„?a ÃƒÂ§Ã„Â±kacak aklÃ„Â± gerÃƒÂ§eklerin sÃ„Â±nÃ„Â±rÃ„Â± yoktur. Fantastik DÃƒÂ¼nyada belki aynalarÃ„Â±n en ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± alanlardan biri de hayalet, vampir gibi aslÃ„Â±nda olmayan canlÃ„Â±larÃ„Â±n kimliÃ„?ini aÃƒÂ§Ã„Â±Ã„?a ÃƒÂ§Ã„Â±karmalarÃ„Â±dÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?u hayalet ya da vampir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nde sÃ„Â±radan bir aynada bile ne vampirler ne de hayaletler gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmezler. Yine sÃ„Â±radan ayna bile kimi zaman, bir Ã…?ekilde olduÃ„?undan farklÃ„Â± gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen bir insanÃ„Â±n ya da yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n gerÃƒÂ§ek gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ gÃƒÂ¶rmemizi ve yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n aslÃ„Â±nda ne oldÃ„?unu anlamamÃ„Â±zÃ„Â± saÃ„?lar.

AynanÃ„Â±n Ã„Â°ÃƒÂ§erisindeki DÃƒÂ¼nya: Zaman zaman aynalarÃ„Â±n bize gÃƒÂ¶sterdiÃ„?i DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n iÃƒÂ§erisine girmek de mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan zaman zaman aynalarÃ„Â±n farklÃ„Â± DÃƒÂ¼nyalara aÃƒÂ§Ã„Â±lan bir ÃƒÂ§eÃ…?it kapÃ„Â± da olabileceÃ„?i sÃƒÂ¶ylenebilir. Bu kapÃ„Â± kimi zaman bizleri geÃƒÂ§miÃ…?e, geleceÃ„?e, evrenin farklÃ„Â± bir yerine gÃƒÂ¶tÃƒÂ¼rebileceÃ„?i gibi zaman zaman da bizleri kendi iÃƒÂ§ DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±za da gÃƒÂ¶tÃƒÂ¼rebilir. Ãƒ?zellikle son seÃƒÂ§enekte aynalarÃ„Â±n kullanÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â±n ayrÃ„Â± bir ÃƒÂ¶nemi vardÃ„Â±r. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ kendi iÃƒÂ§ DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±zÃ„Â± ve orada yatanÃ„Â± ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ancak aynalar bize gÃƒÂ¶sterebilir. Ãƒ?yle ise aynalarÃ„Â±n biz adÃ„Â±m ÃƒÂ¶tesini de yapÃ„Â±p bizleri o iÃƒÂ§ DÃƒÂ¼nya’ya sokmasÃ„Â±, kendi zihnimizin ya da rÃƒÂ¼yamÃ„Â±zÃ„Â±n iÃƒÂ§inde serbestÃƒÂ§e dolaÃ…?mamÃ„Â±zÃ„Â± saÃ„?lamasÃ„Â± da bir fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ye sokulabilecek bir ÃƒÂ¶gedir.

AynalarÃ„Â±n GÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ DeÃ„?iÃ…?tirmesi: AynalarÃ„Â±n genellikle gerÃƒÂ§ekleri gÃƒÂ¶sterdiÃ„?ini ya da sÃƒÂ¶ylediÃ„?ini belirtmiÃ…?tik. Peki bunun istisnalarÃ„Â± var mÃ„Â±dÃ„Â±r? VardÃ„Â±r. GerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda bile dev aynalarÃ„Â± bizleri daha uzun ya da daha Ã…?iÃ…?man gÃƒÂ¶sterebilir. Bu durumda bizi farklÃ„Â± gÃƒÂ¶steren bir aynanÃ„Â±n gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amdaki gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ de deÃ„?iÃ…?tirmesi mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir. Aynanalar bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amdaki gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n farklÃ„Â± hale gelmesini saÃ„?layan bir ÃƒÂ§eÃ…?it gÃƒÂ¶z yanÃ„Â±lsamasÃ„Â± ( Ã„Â°lÃƒÂ¼zyon) aleti olarak kullanÃ„Â±labilir fantastik bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de.

Fantastik Edebiyatta Aynalar: Fantastik edebiyatÃ„Â±n en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ aynasÃ„Â± kuÃ…?kusuz ki Pamuk Prensesin ÃƒÂ¼vey annesinin aynasÃ„Â±dÃ„Â±r. Ancak bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda da birÃƒÂ§ok ayna vardÃ„Â±r. Ãƒ?zellikle bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ konulu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler ile vampir ve hayalet ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼leri bol bol ayna barÃ„Â±ndÃ„Â±rÃ„Â±rlar.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

Son beÃ…? maddeyi de yazarak ocak ayÃ„Â± ansiklopedi maddelerine son noktayÃ„Â± koyuyorum. Mart ayÃ„Â±nda gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼Ã…?mek dileÃ„?i ile... : ) ) )

13) Hanlar

Fantastik Edebiyatta Hanlar: Fantastik Edebiyattaki han ÃƒÂ¶gesi genelde karakterini ortaÃƒÂ§aÃ„?larda Ã…?ehir ve kasabalarda bulunan hanlardan alÃ„Â±r. Bu dÃƒÂ¶nemde hanlar, belki bugÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ oteller gibi kentin ya da kasabanÃ„Â±n sokaklarÃ„Â±na ilk ayak basanlar iÃƒÂ§in bir sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nak gibidir. EÃ…?yalarÃ„Â±nÃ„Â± koymak, yerleÃ…?mek, kentteki ya da kasabadaki iÃ…?lerini halletmek ya da yoluna devam etmek iÃƒÂ§in gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ toplamak bir bakÃ„Â±ma bir tÃƒÂ¼r dinlenme yeri ya da bir duraktÃ„Â±r hanlar. Ancak bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda kentin ya da kasabanÃ„Â±n diÃ„?er insanlarÃ„Â± ile uyumsuz, ÃƒÂ§ok da kabul gÃƒÂ¶rmeyen insanlar iÃƒÂ§in de hanlar yabancÃ„Â± insanlarÃ„Â±n, hatta farklÃ„Â± dilleri konuÃ…?an insanlarÃ„Â±n, bazÃ„Â± fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde insan bile olmayan kiÃ…?ilerin arasÃ„Â±nda karÃ„Â±Ã…?Ã„Â±p kaybolabilecekleri bir tÃƒÂ¼r sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±naktÃ„Â±r. Ya da kendileri gibi garip gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen pek ÃƒÂ§ok insanÃ„Â±n arasÃ„Â±nda dikkat ÃƒÂ§ekmeden gizli bir Ã…?eylerin konuÃ…?alabileceÃ„?i bir yer. SonuÃƒÂ§ olarak doÃ„?rudan fantastik bir ÃƒÂ¶ge olmasa bile ÃƒÂ§oÃ„?u zaman fantastik edebiyatÃ„Â±n hatta ÃƒÂ§oÃ„?u zaman fantastik olmayan edebiyatÃ„Â±n iÃƒÂ§inde de gizem, yabancÃ„Â±lÃ„Â±k gibi ÃƒÂ¶gelerin olduÃ„?u ya da uzun yolculuklarÃ„Â±n konu edildiÃ„?i hikayelerde hanlar genellikle yeri olan ÃƒÂ¶gelerdir.

HanlarÃ„Â±n Genel Ãƒ?zellikleri: Genellikle ÃƒÂ¼st katlarda odalar, giriÃ…? katÃ„Â±nda da iÃƒÂ§ki iÃƒÂ§ip bazen de yemek yenebilecek bir salon bulunur. Bazen yukarÃ„Â±daki odalarÃ„Â±n bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ aslÃ„Â±nda o Ã…?ehir ya da kasabada yaÃ…?ayÃ„Â±p aÃ…?Ã„Â±rÃ„Â± iÃƒÂ§ki iÃƒÂ§ip sarhoÃ…? olmuÃ…? olanlarÃ„Â±n kalmasÃ„Â± iÃƒÂ§in ayrÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? bazen iÃƒÂ§lerinde hiÃƒÂ§bir eÃ…?yanÃ„Â±n hatta kimi zaman yataÃ„?Ã„Â±n bile olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± odalardÃ„Â±r. Bazen giriÃ…? katÃ„Â±nda bir de mutfak, aÃ…?aÃ„?Ã„Â±da da ÃƒÂ¶zellikle iÃƒÂ§kilerin saklandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir kiler de bulunabilir. BazÃ„Â± hanlar ayrÃ„Â±ca, gizli gruplarÃ„Â±n toplandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bazÃ„Â± odalar da iÃƒÂ§erebilir. Bu tÃƒÂ¼r odalar kimi zaman istenmeyen kiÃ…?ilerin girmesini ÃƒÂ¶nlemek iÃƒÂ§in bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile ya da farklÃ„Â± yollarla korunabilirler. Bu tÃƒÂ¼r odalara ilk defa girecek kiÃ…?iler bazen hancÃ„Â±ya bir tÃƒÂ¼r parola sÃƒÂ¶ylerler ve hancÃ„Â± onlarÃ„Â± toplantÃ„Â±nÃ„Â±n yapÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â± odaya gÃƒÂ¶tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼r.

HancÃ„Â±lar: BazÃ„Â± hikayelerde sÃ„Â±cak ve dost canlÃ„Â±sÃ„Â±dÃ„Â±rlar. Hatta handa kalmaya gelen yabancÃ„Â± insanlarÃ„Â± tehlikelere, bazen iÃƒÂ§inde yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± kentin insanlarÃ„Â±na karÃ…?Ã„Â± bile korurlar. Bazen de gizemli, hatta kimi zaman gelen insanlar iÃƒÂ§in tehlike de oluÃ…?turabilecek karakterlerdir. Ãƒ?oÃ„?u zaman kentin dÃ„Â±Ã…?arÃ„Â±sÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nyada olup bitenler hakkÃ„Â±nda kimi zaman kentin iÃƒÂ§indeki olaylar hakkÃ„Â±nda da en ÃƒÂ§ok bilgi sahibi olan insanlardandÃ„Â±rlar. Bu nedenle kimi zaman birisi ya da bir nesne hakkÃ„Â±nda bilgi edinmek iÃƒÂ§in ilk baÃ…?vurulan insanlar hancÃ„Â±lardÃ„Â±r.

BuluÃ…?ma Yeri Olarak Hanlar: Herkesin duymak istemediÃ„?i gizli bir Ã…?eyler konuÃ…?mak iÃƒÂ§in en uygun yerler hanlardÃ„Â±r. Ãƒ?zellikle de eÃ„?er konuÃ…?ulacak kiÃ…?iler baÃ…?baÃ…?a kalÃ„Â±nmayÃ„Â± gÃƒÂ¶ze alacak kadar gÃƒÂ¼venilecek kiÃ…?iler deÃ„?illerse. Kentin iÃƒÂ§indeki gizli gruplara, ÃƒÂ¶rneÃ„?in hÃ„Â±rsÃ„Â±z loncalarÃ„Â±na girmek iÃƒÂ§in ya da krala karÃ…?Ã„Â± ayaklanma planlayan asi gruplarÃ„Â±na katÃ„Â±lmak iÃƒÂ§in ilk buluÃ…?malarÃ„Â±n yapÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, hatta kimi zaman sÃ„Â±navlarÃ„Â±n verildiÃ„?i yerler hanlardÃ„Â±r. AynÃ„Â± zamanda birbirini ÃƒÂ§ok da tanÃ„Â±mayan iki ya da daha fazla insanÃ„Â±n bir iÃ…? iÃƒÂ§in ilk bir araya geleceÃ„?i yerler de genellikle hanlardÃ„Â±r. Belki de bu nedenle ÃƒÂ§oÃ„?u amatÃƒÂ¶r fantastik hikayede macera baÃ…?lamadan ÃƒÂ¶nce gruplar hanlarda toplanÃ„Â±r ve oradan yola ÃƒÂ§Ã„Â±karlar.

Han KavgalarÃ„Â±: Kimi zaman hanlar birbirinden hoÃ…?lanmayan insanlarÃ„Â±n da bir araya geldikleri yerlerdir bazen de kendini kanÃ„Â±tlamak isteyen bazÃ„Â± ÃƒÂ§eteler hanlarda kavga etmek iÃƒÂ§in birilerini aramaya gelirler. Genellikle hancÃ„Â±lar bu tÃƒÂ¼r kavgalarÃ„Â± ÃƒÂ¶nlemek ister hatta kimi zaman kavgalarÃ„Â± ÃƒÂ¶nlemek iÃƒÂ§in iyi dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?en birisini salonun kapÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde ya da iÃƒÂ§eride tutarlar.

Hanlarda AnlatÃ„Â±lan Hikayeler: Hanlar aynÃ„Â± zamanda ozanlarÃ„Â±n, sihirbazlarÃ„Â±n bazen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼lerin de gÃƒÂ¶steri yaptÃ„Â±klarÃ„Â± yerlerdir. Bu kiÃ…?ilerin iÃƒÂ§inde ozanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶zel yerleri vardÃ„Â±r. Bir hanÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde bazen bir ozandan dinlenilen bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ ya da bir Ã…?iir hatta bazen bir Ã…?arkÃ„Â±nÃ„Â±n iÃƒÂ§inde geÃƒÂ§en bir sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼k fantastik bir hikayenin uzun zamandÃ„Â±r bir gizemi ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zmeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an karakterine aradÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ipucunu verebilir. Bazen ozanlar hikayelerine ya da Ã…?arkÃ„Â±larÃ„Â±na bilerek belirli insanlarÃ„Â±n dikkatini ÃƒÂ§ekecek sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼kler eklerler. Ãƒ?rneÃ„?in kimi zaman dahil olduklarÃ„Â± krala karÃ…?Ã„Â± bir asi grubu keÃ…?fetmek iÃƒÂ§in gelen birinin dikkatini ÃƒÂ§ekebilecek bir sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ Ã…?arkÃ„Â±sÃ„Â±na eklemek, bÃƒÂ¶yle birinin yaratacaÃ„?Ã„Â± tehlikeyi baÃ…?tan ÃƒÂ¶nlemenin en etkin yoludur.

14)KapÃ„Â±lar

Fantastik Edebiyatta KapÃ„Â±lar: KapÃ„Â±lar etrafÃ„Â± duvarlarla ÃƒÂ§evrili bir yere bazen bir Ã…?ehire ya da DÃƒÂ¼nyaya girmek iÃƒÂ§in duvarlarÃ„Â±n ortasÃ„Â±nda yer alan geÃƒÂ§itler gibidir. Elbette kimi zaman duvarlar aÃ…?Ã„Â±lmaz daÃ„?lar ya da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel engeller olabilir. Bu durumlarda kapÃ„Â±lar daÃ„?larÃ„Â±n aralanÃ„Â±p geÃƒÂ§it verdiÃ„?i ya da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel engellerin zayÃ„Â±fladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerlerin ismi de olabilir. Elbette kapÃ„Â±larÃ„Â±n bu engellerin zayÃ„Â±fladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerler olmalarÃ„Â± onlarÃ„Â± geÃƒÂ§menin bÃƒÂ¼sbÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n kolay olduÃ„?u anlamÃ„Â±na gelmez. KapÃ„Â± tamamen aÃƒÂ§Ã„Â±k olan ve herkesin iÃƒÂ§inden geÃƒÂ§ebildiÃ„?i bir boÃ…?luk deÃ„?ildir. Bazen kapÃ„Â±lar aÃƒÂ§Ã„Â±lmasÃ„Â± iÃƒÂ§in ÃƒÂ§aba harcamak gereken, ya da kapÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶bÃƒÂ¼r tarafÃ„Â±nda, sÃƒÂ¶z konusu bina, Ã…?ehir ÃƒÂ¼lke ya da DÃƒÂ¼nyada birilerinin sadece geÃƒÂ§ilmesine izin verilebilecek kiÃ…?ilere onlarÃ„Â± aÃƒÂ§ar, bazen de kapÃ„Â±yÃ„Â± aÃƒÂ§mak iÃƒÂ§in bir sÃƒÂ¶zÃƒÂ¼n, bir aletin, bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n yani bir ÃƒÂ§eÃ…?it anahtar yardÃ„Â±mÃ„Â± ile aÃƒÂ§Ã„Â±lÃ„Â±rlar. KapÃ„Â±lar ÃƒÂ¶zellikle iÃƒÂ§inde gizem bulunduran yerlere gidecek kiÃ…?iler iÃƒÂ§in birÃƒÂ§ok defa gizemin baÃ…?ladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ilk duraklardÃ„Â±r.

FarklÃ„Â± KapÃ„Â±lar: Belki de hem hikayelerde hem de gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda en farklÃ„Â± Ã…?ekillerde yer alabilen nesnelerden birisi kapÃ„Â±lardÃ„Â±r. Kimi zaman kapÃ„Â±lar sadedir, ÃƒÂ¼zerlerinde en ufak bir ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±ntÃ„Â± bile bulunmaz. Ãƒ?yle ki kapÃ„Â±yÃ„Â± aÃƒÂ§mak iÃƒÂ§in bir kulp, anahtarÃ„Â± sokacak bir delik bile yoktur. Kimi zaman ÃƒÂ¼zerinde heykeller, resimler, yazÃ„Â±lar vardÃ„Â±r. Bazen kapÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶geler onun nasÃ„Â±l aÃƒÂ§Ã„Â±lacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± insanlara anlatan ipuÃƒÂ§larÃ„Â±dÃ„Â±r. Bazen de bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶geler kapÃ„Â±nÃ„Â±n arkasÃ„Â±nda yer alan ev, Ã…?ehir, ÃƒÂ¼lke veya DÃƒÂ¼nya ile ilgili bilgi verir, bazen de oraya gitmemesi iÃƒÂ§in insanlarÃ„Â± uyarÃ„Â±rlar. Bazen kapÃ„Â±lar duvarlarÃ„Â±n iÃƒÂ§lerine gizlenmiÃ…?tir, ya da sÃ„Â±ra sÃ„Â±ra dizili kitap raflarÃ„Â±nÃ„Â±n arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kmasÃ„Â± iÃƒÂ§in sihirli bir sÃƒÂ¶z sÃƒÂ¶ylemek ya da duvarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki bir kolu ÃƒÂ§ekmek gerekir. Bazen ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir fantastik DÃƒÂ¼nyaya geÃƒÂ§mek iÃƒÂ§in insanlarÃ„Â±n aradaki boÃ…?luÃ„?u kolayca aÃ…?mak iÃƒÂ§in kendi kapÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â± kendileri aÃƒÂ§malarÃ„Â± gerekir. BÃƒÂ¶yle kapÃ„Â±lar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman belirli bir sÃƒÂ¼re iÃƒÂ§in var olur sonra yok olurlar. EÃ„?er sÃƒÂ¶z konusu DÃƒÂ¼nyaya geÃƒÂ§en insanlar daha sonra eski DÃƒÂ¼nyalarÃ„Â±na geri dÃƒÂ¶nmek istiyorlarsa kapÃ„Â± kapanmadan ÃƒÂ¶nce iÃ…?lerini bitirmek zorundadÃ„Â±rlar.

KapÃ„Â±yÃ„Â± AÃƒÂ§mak: Ãƒ?oÃ„?u zaman kapÃ„Â±yÃ„Â± aÃƒÂ§mak iÃƒÂ§in onu aÃƒÂ§acak bir anahtar bulmak gerekir. Bazen bir kapÃ„Â±yÃ„Â± aÃƒÂ§mak iÃƒÂ§in birden fazla anahtar gerekebilir. Kimi zaman bu birbirinden farklÃ„Â± anahtarlarÃ„Â±n aynÃ„Â± anda kapÃ„Â±daki deliklere sokulmasÃ„Â± ve ÃƒÂ§evrilmeleri gerekir. Ancak zaman zaman kapÃ„Â±lar kimi zaman yÃ„Â±lÃ„Â±n belirli zamanlarÃ„Â±nda kimi zaman bir olayÃ„Â±n, ÃƒÂ¶rneÃ„?in ay tutulmasÃ„Â±nÃ„Â±n ardÃ„Â±ndan kendiliÃ„?inden aÃƒÂ§Ã„Â±lÃ„Â±rlar. BÃƒÂ¶yle durumlarda kapÃ„Â±nÃ„Â±n aÃƒÂ§Ã„Â±lacaÃ„?Ã„Â± zamanÃ„Â± bilmek ve tam o zamanda kapÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde olmak gerekir. Elbette bazen de arkasÃ„Â±nda istenmeyen bir Ã…?eylerin olduÃ„?u kapÃ„Â±larÃ„Â± kapalÃ„Â± tutmak gerekir. Ãƒ?rneÃ„?in bir kapÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ yaratÃ„Â±klarÃ„Â±n hapsedildiÃ„?i bir yere aÃƒÂ§Ã„Â±lÃ„Â±yorsa o zaman kapÃ„Â±nÃ„Â±n kapalÃ„Â± tutulmasÃ„Â± gerekli olabilir. BÃƒÂ¶yle kapÃ„Â±larÃ„Â±n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde kapÃ„Â±yÃ„Â± birisinin aÃƒÂ§Ã„Â±lmasÃ„Â± iÃƒÂ§in bir bekÃƒÂ§i ya da gardiyan da bulunabilir. Bazen de eÃ„?er anahtar bulunamÃ„Â±yor ya da iÃ…?e yaramÃ„Â±yorsa kapÃ„Â±larÃ„Â±n zor kullanÃ„Â±larak aÃƒÂ§Ã„Â±lmasÃ„Â± gerekir. Bu durumun belki biraz uÃƒÂ§ ÃƒÂ¶rneÃ„?i savaÃ…?lar sÃ„Â±rasÃ„Â±nda Ã…?ehirlerin kapÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â±n kÃ„Â±rÃ„Â±larak aÃƒÂ§Ã„Â±lmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?masÃ„Â±, hatta sadece Ã…?ehirlerin kapÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â±n aÃƒÂ§Ã„Â±labilmesi iÃƒÂ§in koÃƒÂ§baÃ…?Ã„Â± gibi ÃƒÂ¶zel bir silahÃ„Â±n geliÃ…?tirilmiÃ…? olmasÃ„Â±dÃ„Â±r.

KapÃ„Â±yÃ„Â± Kapatmak: Zaman zamanda hikayede asÃ„Â±l yapÃ„Â±lmasÃ„Â± gereken aÃƒÂ§Ã„Â±k bir kapÃ„Â±yÃ„Â± kapatmaktÃ„Â±r. YakalanmasÃ„Â± istenilen bir kiÃ…?i, ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼, bir yaratÃ„Â±k, hatta hikayenin kahramanlarÃ„Â± tutulmak istendikleri yere geÃƒÂ§tiklerinde, ya da istenmedikleri bir yerden dÃ„Â±Ã…?arÃ„Â± ÃƒÂ§Ã„Â±karÃ„Â±ldÃ„Â±klarÃ„Â±nda onlarÃ„Â± orada tutmak iÃƒÂ§in kapÃ„Â±nÃ„Â±n kapanmasÃ„Â± gerekir. KapÃ„Â±larÃ„Â±n kapanmalarÃ„Â± kimi zaman bir anahtarÃ„Â±n bulunmasÃ„Â±, kilidin ÃƒÂ§evrilmesi, kimi zaman bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ sÃƒÂ¶z kimi zaman gÃƒÂ¼nler sÃƒÂ¼ren ayinlerin sonucunda gerÃƒÂ§ekleÃ…?ir. EÃ„?er kapÃ„Â±nÃ„Â±n kapanmasÃ„Â± uzun sÃƒÂ¼recekse ÃƒÂ¶bÃƒÂ¼r taraftakilerin orada tutulmasÃ„Â± gerekir ve bazen bunun iÃƒÂ§in verilen uÃ„?raÃ…?ta hikayenin ÃƒÂ¶gelerinden birisi haline gelebilir.

15) RÃƒÂ¼yalar

Fantastik Edebiyatta RÃƒÂ¼yalar: RÃƒÂ¼yalar insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ§ok eski ÃƒÂ§aÃ„?lardan beri aÃƒÂ§Ã„Â±klamakta zorlandÃ„Â±klarÃ„Â± olgulardan birisidir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde her ne kadar bu konuda psikoloji biliminin getirdiÃ„?i bir takÃ„Â±m aÃƒÂ§Ã„Â±klamalar olsa da, rÃƒÂ¼yalarÃ„Â±n bizde bÃ„Â±raktÃ„Â±Ã„?Ã„Â± etki ve heyecan o kadar fazladÃ„Â±r ki, hala bilimsel aÃƒÂ§Ã„Â±klamanÃ„Â±n ÃƒÂ¶tesinde bir takÃ„Â±m hayali fikirler ortaya atÃ„Â±labilmekte ve bu fikirlere ciddi sayÃ„Â±da kiÃ…?i inanabilmektedir. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan rÃƒÂ¼yalarÃ„Â±n binlerce yÃ„Â±ldÃ„Â±r mitolojilerin, efsanelerin ve her tÃƒÂ¼rden birÃƒÂ§ok fantastik edebiyat eserinin iÃƒÂ§inde bir ÃƒÂ¶ge olmasÃ„Â±na Ã…?aÃ…?Ã„Â±rmamak gerekir. RÃƒÂ¼yalar fantastik eserlerde kimi zaman gelecekte yaÃ…?anan, geÃƒÂ§miÃ…?te yaÃ…?anmÃ„Â±Ã…?, ya da o anda baÃ…?ka bir yerde yaÃ…?anan olaylara rÃƒÂ¼yayÃ„Â± gÃƒÂ¶ren kiÃ…?inin tanÃ„Â±klÃ„Â±k etmesini saÃ„?lar. Kimi zaman ÃƒÂ§ok uzaklarda olan ya da belki ÃƒÂ§ok eskiden yaÃ…?amÃ„Â±Ã…? bir insanÃ„Â±n hikayenin geÃƒÂ§tiÃ„?i zamanda yaÃ…?ayan birisi ile iletiÃ…?im kurmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lar. Kimi hikayelerde ise rÃƒÂ¼yalar gerÃƒÂ§ek DÃƒÂ¼nyadan bambaÃ…?ka kurallarÃ„Â± olan bir DÃƒÂ¼nyada geÃƒÂ§irilen bir zaman dilimidir. Uyku sÃ„Â±rasÃ„Â±nda insanÃ„Â±n ruhu bu bambaÃ…?ka DÃƒÂ¼nyaya yolculuk etmiÃ…? bedeni ise hikayenin geÃƒÂ§tiÃ„?i yerde kalmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r.

Gelecekten Haber Veren RÃƒÂ¼yalar: Bir tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶zel bir kehanet tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ olarak sayÃ„Â±labilirler. Tarih boyunca bu tÃƒÂ¼r rÃƒÂ¼yalar gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼klerini iddia eden, bu tarz rÃƒÂ¼yalarÃ„Â±n gelecekte olacak olaylarÃ„Â± bildirdiÃ„?ine inanan birÃƒÂ§ok insan olagelmiÃ…?tir. Bazen de gelecekte olmuÃ…? olaylarla bu tÃƒÂ¼r insanlarÃ„Â±n rÃƒÂ¼yalarÃ„Â± karÃ…?Ã„Â±laÃ…?tÃ„Â±rÃ„Â±lÃ„Â±r ve de bu tÃƒÂ¼r kehanetlerin gerÃƒÂ§ekleÃ…?tiÃ„?i anlatÃ„Â±lmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±lÃ„Â±r. Ãƒ?rneÃ„?in Truva efsanesinin baÃ…?Ã„Â±nda Truva KraliÃƒÂ§esi o sÃ„Â±rada hamile olduÃ„?u ÃƒÂ§ocuÃ„?un yani Paris’in bir gÃƒÂ¼n Ã…?ehri felakete sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kleyeceÃ„?ini rÃƒÂ¼yasÃ„Â±nda gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r. Bu nedenle Paris bebekken bir sepetin iÃƒÂ§inde bir dereye bÃ„Â±rakÃ„Â±lÃ„Â±r. Ancak Kaz DaÃ„?larÃ„Â±nda yaÃ…?ayan bir kaz ÃƒÂ§obanÃ„Â± tarafÃ„Â±ndan bulunup yetiÃ…?tirilir ve zamanÃ„Â± geldiÃ„?inde gerÃƒÂ§ekten Ã…?ehrini felakete sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kler. Bu ÃƒÂ¶rnekte olduÃ„?u gibi genellikle bu tÃƒÂ¼r rÃƒÂ¼yalarda gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼len kehanetler ne yapÃ„Â±lÃ„Â±rsa yapÃ„Â±lsÃ„Â±n kesinlikle gerÃƒÂ§ekleÃ…?ecek olaylardÃ„Â±r. RÃƒÂ¼yayÃ„Â± gÃƒÂ¶renin yapmasÃ„Â± gereken gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼klerinin gerÃƒÂ§ek olacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± bilmek ve bu gerÃƒÂ§eÃ„?e kendini hazÃ„Â±rlamaktÃ„Â±r.

RÃƒÂ¼ya Yolu ile Kurulan Ã„Â°letiÃ…?im: Ãƒ?oÃ„?u zaman eskiden yaÃ…?amÃ„Â±Ã…? insanlarla, ancak bazen de uzaklarda yaÃ…?ayan insanlarla da kurulabilir. Hatta bazÃ„Â± hikayelerde iki insanÃ„Â±n bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yardÃ„Â±mÃ„Â± ile yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir iletiÃ…?im yoludur. Bazen de iletiÃ…?imi kuran bir insan deÃ„?il normal DÃƒÂ¼nyada konuÃ…?amayan bir hayvan ya da bitki, hatta belki de bildiÃ„?imiz yaÃ…?amayan ÃƒÂ¶rneÃ„?in toprak, deniz ya da rÃƒÂ¼zgar olabilir.

RÃƒÂ¼yalarÃ„Â±n Ã„Â°ÃƒÂ§indeki DÃƒÂ¼nya: Bu konu ile ilgili pek ÃƒÂ§ok insanÃ„Â± etkileyen geniÃ…? bir hayali fikirler vardÃ„Â±r. Bu fikirler doÃ„?al olarak fantastik edebiyat eserlerini de etkilemiÃ…?tir. Bu inanÃƒÂ§ rÃƒÂ¼yalar sÃ„Â±rasÃ„Â±nda iÃƒÂ§inde bulunan DÃƒÂ¼nyayÃ„Â±, bazen iÃƒÂ§ine girilebilecek birden fazla DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± paralel DÃƒÂ¼nyalar olarak isimlendirir. RÃƒÂ¼yalar sÃ„Â±rasÃ„Â±nda bu DÃƒÂ¼nyalardan zihnimiz birisinin iÃƒÂ§ine girer ve orada kalÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r DÃƒÂ¼nyalarda kurallar bizim DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±zdan farklÃ„Â±dÃ„Â±r. Ãƒ?ncelikle zihnimiz iÃƒÂ§inde yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nyada olduÃ„?undan ÃƒÂ§ok daha gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r ve etrafÃ„Â±mÃ„Â±zdaki nesneleri olaylarÃ„Â± rÃƒÂ¼yalar sÃ„Â±rasÃ„Â±nda iÃƒÂ§ine girdiÃ„?imiz bu DÃƒÂ¼nyada sadece dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nerek Ã…?ekillendirebiliriz. Ancak bu DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde bizim zihnimiz dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda da kontrol sahibi olan gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ler vardÃ„Â±r. Bazen bu gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ler bizlere istediÃ„?imiz rÃƒÂ¼yayÃ„Â± gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼rÃƒÂ¼rler. Bazen de kendi zihnimizi, dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmek istediklerimizi kontrol edemez ve kendimizi aslÃ„Â±nda gÃƒÂ¶rmek, ve yaÃ…?amak istemeyeceÃ„?imiz kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ bir rÃƒÂ¼yanÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde buluruz. Kabuslar ve karabasanlarÃ„Â±n bu Ã…?ekilde oluÃ…?tuÃ„?u iddia edilir. Karabasanlar aynÃ„Â± zamanda gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda da devam eden rÃƒÂ¼yalardÃ„Â±r, zihnimizin bir yanÃ„Â± gerÃƒÂ§ek DÃƒÂ¼nyaya geri dÃƒÂ¶nmÃƒÂ¼Ã…? ve oradaki olaylarÃ„Â± yaÃ…?amaktadÃ„Â±r bir yanÃ„Â± ise hala rÃƒÂ¼yanÃ„Â±n geÃƒÂ§tiÃ„?i DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n iÃƒÂ§inde kalmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. EÃ„?er bu farklÃ„Â± DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n kurallarÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶Ã„?renirsek ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ze ÃƒÂ§Ã„Â±kabilecek engellere raÃ„?men onu keÃ…?fetmek ve istediÃ„?imiz pek ÃƒÂ§ok Ã…?eyi yapmak da mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bazen rÃƒÂ¼yalarÃ„Â±n geÃƒÂ§tiÃ„?i bu DÃƒÂ¼nya bir ÃƒÂ§eÃ…?it mistik sÃ„Â±navÃ„Â±n yapÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ya da ÃƒÂ¼nvanlarÃ„Â±n verildiÃ„?i bir yer haline de gelebilir. Ãƒ?rneÃ„?in Anadolu ozan geleneÃ„?inde her bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ozanÃ„Â±n ismi duyulmadan ÃƒÂ¶nce rÃƒÂ¼yalarÃ„Â±nda kendilerine ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ farklÃ„Â± tasa doldurulmuÃ…? Ã…?erbetlerden birini iÃƒÂ§meleri istendiÃ„?i rivayet edilir. RÃƒÂ¼yalarÃ„Â±nda iÃƒÂ§ecekleri bu Ã…?erbet onlarÃ„Â±n ÃƒÂ¼stad ozanlÃ„Â±Ã„?a kabul ediliÃ…?i gibidir.

16)Okullar

Fantastik Edebiyatta Okullar: Fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde okullarÃ„Â±n iki tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ iÃ…?lendiÃ„?ini gÃƒÂ¶rebiliriz. Normal ÃƒÂ¶Ã„?rencilerin gittiÃ„?i normal okullar da kimi zaman fantastik hikayelerin geÃƒÂ§tiÃ„?i mekanlar haline gelebilmektedirler. OkullarÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde ÃƒÂ¶zellikle yatÃ„Â±lÃ„Â± olanlar zaman zaman insanlarÃ„Â±n onlarca insanÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde yalnÃ„Â±zlÃ„Â±k hissini en ÃƒÂ§ok yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerlerdir. Belki de bu nedenle ÃƒÂ§oÃ„?u zaman korkutucu fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler iÃƒÂ§in okullar tercih edilen mekanlardan birisidir. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bir de sÃ„Â±ra dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± bir Ã…?eylerin ÃƒÂ¶Ã„?retildiÃ„?i sÃ„Â±ra dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± okullar vardÃ„Â±r. Bu okullar zaten dersleri, ÃƒÂ¶Ã„?retmenleri bazen ÃƒÂ¶Ã„?rencileri ile de diÃ„?erlerinden farklÃ„Â±dÃ„Â±rlar.

SÃ„Â±radan OkullarÃ„Â±n Ã„Â°ÃƒÂ§lerindeki Gizemler: Genellikle yatÃ„Â±lÃ„Â± okullar bu tÃƒÂ¼r gizemlerin olduÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde daha ÃƒÂ§ok yer alÃ„Â±rlar. YatÃ„Â±lÃ„Â± okullar zaman zaman yÃƒÂ¼zlerce ÃƒÂ§ocuÃ„?un bir arada yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yatakhanenin dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bomboÃ…? ve gizemli okul binasÃ„Â±nÃ„Â±n insanlarÃ„Â± davet edercesine beklediÃ„?i, bazen yatakhanenin bile girilmesine izin verilmeyen ya da boÃ…? ya da soÃ„?uk yerlerinin korkulacak bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mler haline gelebildiÃ„?i okullardÃ„Â±r. Ã„Â°lkokullar ve liseler bu tÃƒÂ¼r hikayelerde daha ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±lÃ„Â±r ancak bazen ÃƒÂ¼niversiteler bile bu tÃƒÂ¼r hikayeler iÃƒÂ§in uygun mekanlar haline gelebilirler. Bu tÃƒÂ¼r hikayelerde bazen yatakhanenin hemen dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda ya da koridorlarda gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼len ne olduÃ„?u anlaÃ…?Ã„Â±lmayan birisisin ya da bir Ã…?eyin, bazen iÃƒÂ§inden garip sesler bazen Ã„Â±Ã…?Ã„Â±klar gelen gizemli bir odanÃ„Â±n, hatta bazen birkaÃƒÂ§ oda ileride kalan gizemli bir baÃ…?ka ÃƒÂ§ocuÃ„?un fantastik bir hikayenin konusu haline gelebilme ihtimali vardÃ„Â±r. Gizemli ya da korkutucu bir durumdan Ã…?ÃƒÂ¼phelenen ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â±, ÃƒÂ¶zellikle bu ÃƒÂ§ocuklar yatakhanede yeni kalmaya baÃ…?lamÃ„Â±Ã…?larsa diÃ„?er ÃƒÂ§ocuklar bazen yatakhanedeki sorumlular tarafÃ„Â±ndan ciddiye almazlar. Bazen de bu tÃƒÂ¼r Ã…?ÃƒÂ¼phe ve efsaneler yatakhanedeki pek ÃƒÂ§ok ÃƒÂ§ocuk, hatta bazen sorumlularca da tarafÃ„Â±ndan paylaÃ…?Ã„Â±lÃ„Â±r. Ancak kimse bu olaylarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerine gitmeye cesaret edemez. SÃƒÂ¶z konusu hikaye bir ÃƒÂ¼niversitede geÃƒÂ§iyorsa hikayeye ayrÃ„Â±ca gizli deneyler mistik araÃ…?tÃ„Â±rmalar da eklenebilir. Ãƒ?rneÃ„?in ÃƒÂ¼niversitenin bir labaratuarÃ„Â±nda bir bilimadamÃ„Â± bir fantastik yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ya da bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ nesneyi araÃ…?tÃ„Â±rÃ„Â±yor olabilir.

SÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± Okullar: Fantastik hikayelerde sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± bilgilerin ÃƒÂ¶Ã„?retildiÃ„?i yeteneklerin geliÃ…?tirildiÃ„?i okullardÃ„Â±r. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ okullarÃ„Â±, cadÃ„Â± okullarÃ„Â±, bazen hÃ„Â±rsÃ„Â±zlarÃ„Â±n ya da ozanlarÃ„Â±n okullarÃ„Â± bu tÃƒÂ¼r okullarÃ„Â±n arasÃ„Â±nda sayÃ„Â±labilir. Bu tÃƒÂ¼r okullar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± yerlerdedir. YÃƒÂ¼ksek bir daÃ„?Ã„Â±n tepesinde, Ã…?ehrin kanalizasyonlarÃ„Â±nda, bazen gerÃƒÂ§ekte var olmayan bir hayal DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±ndÃ„Â±r. Zaman zaman bu okullara sadece okullarÃ„Â±n ÃƒÂ¶Ã„?rencileri olan ÃƒÂ§ocuklar ya da insanlar girebilir. DiÃ„?er insanlarÃ„Â±n okula girmesi iÃƒÂ§in duvarlara gizli kapÃ„Â±lar, okula giden geÃƒÂ§itlere konulmuÃ…? tuzaklar ya da okulun gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmesini engelleyen bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ olabilir. Bu tÃƒÂ¼r okullarda okumak iÃƒÂ§in kimi zaman ÃƒÂ¶zel sÃ„Â±navlara girmek gerekir. Bu sÃ„Â±nav ÃƒÂ¶Ã„?renci adayÃ„Â±nÃ„Â±n bazen bir yeteneÃ„?ini, ÃƒÂ¶rneÃ„?in hÃ„Â±rsÃ„Â±zlÃ„Â±k yeteneÃ„?ini kanÃ„Â±tlamak iÃƒÂ§in yapÃ„Â±lÃ„Â±r. Bazen dayanÃ„Â±klÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±, ÃƒÂ¶rneÃ„?in uyumadan ne kadar sÃƒÂ¼re ayakta kalabileceÃ„?ini ÃƒÂ¶lÃƒÂ§er. Bazen de dÃƒÂ¼rÃƒÂ¼stlÃƒÂ¼k gibi ya da duygularÃ„Â±nÃ„Â± karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndaki kiÃ…?iye belli etmeme gibi belirli ÃƒÂ¶zelliklerin sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?ide var olup olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶lÃƒÂ§ebilir. Okullar zaman zaman aynÃ„Â± zamanda iÃƒÂ§lerinde sÃ„Â±rlar barÃ„Â±ndÃ„Â±ran bir grubun yavaÃ…? yavaÃ…? gÃƒÂ¼venini kazanmanÃ„Â±n ve yavaÃ…? yavaÃ…? sÃ„Â±rlarÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶Ã„?renmenin bir yoludur. Ãƒ?Ã„?renciler kendini gÃƒÂ¶sterdikÃƒÂ§e, ilerlemeleri gereken yolda ilerledikÃƒÂ§e daha ÃƒÂ¶nce girmedikleri bazÃ„Â± yerlere girmek, daha ÃƒÂ¶nce tanÃ„Â±klÃ„Â±k etmedikleri bazÃ„Â± olaylara tanÃ„Â±klÃ„Â±k etmek hakkÃ„Â±nÃ„Â± kazanÃ„Â±r, ya da zorunda bÃ„Â±rakÃ„Â±lÃ„Â±rlar. Bu tÃƒÂ¼r bir hakkÃ„Â± kazanmadan ÃƒÂ¶nce bazen bir takÃ„Â±m yeni sÃ„Â±navlarÃ„Â± geÃƒÂ§mek ya da gÃƒÂ¶revleri yerine getirmek gerekir. KuÃ…?kusuz bu tÃƒÂ¼r farklÃ„Â± okullarÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde modern fantastik edebiyatta en ÃƒÂ§ok yer etmiÃ…? olanÃ„Â± Harry Potter’Ã„Â±n Hogwart Okuludur. Bu okul sÃ„Â±radan bir Amerikan okulunda olan birÃƒÂ§ok etkinliÃ„?in, olayÃ„Â±n, tartÃ„Â±Ã…?manÃ„Â±n, ÃƒÂ¶Ã„?retmen hatta ÃƒÂ¶Ã„?renci tÃƒÂ¼rlerinin benzerlerinin bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ okulunda nasÃ„Â±l olabileceÃ„?ini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmÃƒÂ¼Ã…? ve bu ÃƒÂ¶gelerin bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ okuluna uyarlanmÃ„Â±Ã…? hallerini hikayenin iÃƒÂ§erisine yerleÃ…?tirmiÃ…?tir. Okul aynÃ„Â± zamanda bildiÃ„?imiz DÃƒÂ¼nya’da yaÃ…?ayan ancak normal insanlardan farklÃ„Â± yeteneklere sahip bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ Ã„Â±rkÃ„Â±nÃ„Â±n gÃƒÂ¶rebildiÃ„?i ancak sÃ„Â±radan insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶remediÃ„?i bir okuldur.

20) Ã„Â±rmaklar

Fantastik Edebiyatta Irmaklar: Ã„Â°lk ÃƒÂ§aÃ„?lardan beri hayal kuran insanlarÃ„Â±n zihinlerinde Ã„Â±rmaklarÃ„Â±n birkaÃƒÂ§ farklÃ„Â± anlamÃ„Â± olduÃ„?undan sÃƒÂ¶z edilebilir. Birincisi Ã„Â±rmaklar kimi zaman hayatÃ„Â±n zorlukla var olduÃ„?u yerlere, ÃƒÂ¶rneÃ„?in bozkÃ„Â±r ve ÃƒÂ§ÃƒÂ¶llere bile yaÃ…?am veren bir kaynaktÃ„Â±r. FÃ„Â±rat, Dicle ve Nil bu tÃƒÂ¼r Ã„Â±rmaklara ÃƒÂ¶rnektir. Ã„Â°kincisi Ã„Â±rmaklar bir yoldur. Zaman zaman balta girmemiÃ…? ormanlarda ya da yol vermeyen daÃ„?larÃ„Â±n arasÃ„Â±ndan ilerlemenin tek yolu bir Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â± takip etmektir. Irmaklar hep bir yerlere varÃ„Â±r. Bazen Ã…?ehirlere, hiÃƒÂ§ olmazsa gÃƒÂ¶llere ve deniz kÃ„Â±yÃ„Â±sÃ„Â±na varÃ„Â±rlar. Ãƒ?ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ncÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ Ã„Â±rmaklar bir sÃ„Â±nÃ„Â±rdÃ„Â±r. Ã„Â°lkÃƒÂ§aÃ„?lardan gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¼lke ve medeniyet arasÃ„Â±nda pek ÃƒÂ§ok Ã„Â±rmak doÃ„?al sÃ„Â±nÃ„Â±r olmuÃ…?tur. O nedenle bir Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â± geÃƒÂ§mek kimi zaman arkada bir DÃƒÂ¼nya’yÃ„Â± bÃ„Â±rakÃ„Â±p yenisine geÃƒÂ§mek anlamÃ„Â±nÃ„Â± da taÃ…?Ã„Â±r.

Hayat KaynaÃ„?Ã„Â± Irmaklar: Nehir kÃ„Â±yÃ„Â±sÃ„Â±nda kurulan medeniyetler iÃƒÂ§in ÃƒÂ¶zellikle Ã„Â±rmaklarÃ„Â±n bu anlamÃ„Â± ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. Bu algÃ„Â± bu medeniyetlerin mitolojilerine de yansÃ„Â±mÃ„Â±Ã…? ve kimi zaman modern fantastik edebiyatÃ„Â±n yazarlarÃ„Â± da bu algÃ„Â±dan esinlenmiÃ…?lerdir. Bu tÃƒÂ¼r algÃ„Â±yÃ„Â± paylaÃ…?an medeniyetler iÃƒÂ§in Ã„Â±rmaklar bir bakÃ„Â±ma yaÃ…?ayan bir canlÃ„Â± gibidir. Hayat verdikleri ÃƒÂ¼lkenin insanlarÃ„Â±na kimi zaman sinirlenir, o senenin kurak geÃƒÂ§mesine neden olabilirler. Ya da sinirlerini Ã…?ehirleri yÃ„Â±kÃ„Â±p geÃƒÂ§en sellerle gÃƒÂ¶sterirler. Zaman zaman bu Ã„Â±rmaklarÃ„Â±n iÃƒÂ§inde yaÃ…?ayan ve hareketleri ile adeta Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±n o ÃƒÂ¼lkenin insanlarÃ„Â±ndan memnun olup olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¶steren kutsal hayvanlar vardÃ„Â±r. Elbette Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±n isteklerini insanlara doÃ„?rudan ileten rahipler ve onlarÃ„Â±n Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±n ruhuna adadÃ„Â±klarÃ„Â± tapÃ„Â±naklarÃ„Â± vardÃ„Â±r. TÃƒÂ¼m bu ÃƒÂ¶geler modern fantastik edebiyatta da rahatlÃ„Â±kla kullanÃ„Â±labilecek son derece zengin ÃƒÂ¶gelerdir.

Yol Olarak Irmaklar: OrmanÃ„Â±n ortasÃ„Â±na uÃƒÂ§aÃ„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?en, ya da ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lde kaybolan birisi iÃƒÂ§in eÃ„?er bir Ã„Â±rmak bulabilirse kesinlikle yapmasÃ„Â± gereken Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â± izlemektir. Ancak bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda fantastik edebiyat da dahil pek ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de Ã„Â±rmaklarÃ„Â±n doÃ„?duklarÃ„Â± ve dÃƒÂ¶kÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼kleri yerler kahramanlarÃ„Â±n belirli gizemleri ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zmek iÃƒÂ§in gitmeleri gereken yerler olarak kullanÃ„Â±lÃ„Â±r.

SÃ„Â±nÃ„Â±r Olarak Irmaklar: Zaman zaman Ã„Â±rmaklar, belirli ÃƒÂ¼lkeleri ve bazen fantastik DÃƒÂ¼nyalarÃ„Â± ayÃ„Â±ran sÃ„Â±nÃ„Â±rlar olarak da betimlenirler, bÃƒÂ¶yle durumlarda insanlarÃ„Â±n Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â± geÃƒÂ§mesini zorlaÃ…?tÃ„Â±ran birÃƒÂ§ok etken ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ye dahil edilir. IrmaÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ§ok hÃ„Â±zlÃ„Â± akmasÃ„Â±, suyun ÃƒÂ§ok soÃ„?uk veya sÃ„Â±cak olmasÃ„Â±, Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±n iÃƒÂ§erisinde onu geÃƒÂ§meye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?anlara saldÃ„Â±racak hayvanlarÃ„Â±n ya da belki fantastik yaratÃ„Â±klarÃ„Â±n olmasÃ„Â± gibi engeller Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±n geÃƒÂ§ilmesini zorlaÃ…?tÃ„Â±ran etkenlere ÃƒÂ¶rnektir. BazÃ„Â± durumlarda Ã„Â±rmak bir defa geÃƒÂ§ildiÃ„?inde geri dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…? yoktur. Ya da asÃ„Â±l zorluk Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â± ilk geÃƒÂ§iÃ…? sÃ„Â±rasÃ„Â±nda deÃ„?il geriye dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…? sÃ„Â±rasÃ„Â±nda olur.

SÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± Irmaklar: BazÃ„Â± fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ ve efsanelerde insanlar sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± Ã„Â±rmaklar da hayal etmiÃ…?lerdir. AÃ…?aÃ„?Ã„Â±ya deÃ„?il de yukarÃ„Â±ya doÃ„?ru akan Ã„Â±rmaklar bu tÃƒÂ¼r hayallerden birisidir. Ancak muhtemelen bu hayaller en fazla su dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda baÃ…?ka bir Ã…?eyin akmasÃ„Â± ile oluÃ…?an Ã„Â±rmaklar ÃƒÂ¼zerinedir. YukarÃ„Â±da verilen ateÃ…? Ã„Â±rmaklarÃ„Â± bu tÃƒÂ¼r Ã„Â±rmaklar bir ÃƒÂ¶rnektir. AÃƒÂ§Ã„Â±kÃƒÂ§asÃ„Â± insan gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼ne akarak ilerleyen dev bir bal Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± ve onun iÃƒÂ§ine dÃƒÂ¼Ã…?me ihtimalini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼nce biraz irkilse de balÃ„Â±n tatlÃ„Â± ve sevilen bir Ã…?ey olmasÃ„Â± nedeni ile insan bÃƒÂ¶yle bir ihtimali dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmeden bal Ã„Â±rmaklarÃ„Â±nÃ„Â±n aktÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± hayal edebilmiÃ…?tir. Bunun yanÃ„Â±nda sÃƒÂ¼t Ã„Â±rmaklarÃ„Â±, Ã…?arap Ã„Â±rmaklarÃ„Â± gibi yiyip iÃƒÂ§ilmesi sevilen Ã…?eylerin Ã„Â±rmaklarÃ„Â± genellikle hayal edilmiÃ…?tir. Hayali kurulabilecek diÃ„?er bir Ã„Â±rmak tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ ise gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde akÃ„Â±p belki de ÃƒÂ¼zerinde yÃƒÂ¼rÃƒÂ¼yerek gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ne ÃƒÂ§Ã„Â±kabileceÃ„?imiz Ã„Â±Ã…?Ã„Â±k Ã„Â±rmaklarÃ„Â±dÃ„Â±r. Elbette bu tÃƒÂ¼r farklÃ„Â± Ã„Â±rmaklarÃ„Â± hayal etmenin sÃ„Â±nÃ„Â±rÃ„Â± yoktur. Fantastik edebiyattaki sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± Ã„Â±rmaklara verilebilecek diÃ„?er bir ÃƒÂ¶rnek de suyu bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ olan Ã„Â±rmaklardÃ„Â±r. Bu bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ kimi zaman suy iÃƒÂ§enin geÃƒÂ§miÃ…?ini unutmasÃ„Â± Ã…?eklinde, kimi zaman belirli gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ler kazanmasÃ„Â±, lanetlenmesi, bir hayvana ya da bir yaratÃ„Â±Ã„?a dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mesi, ya da bir gerÃƒÂ§eÃ„?in farkÃ„Â±na varmasÃ„Â± Ã…?eklinde olabilir.

Posted: Mon Feb 09, 2009 6:00 am

Kurt adamlar
- Fantastik edebiyatta kurt adamlarÃ„Â±n yeri: Ã„Â°lk ÃƒÂ¶rneklerine Yunan mitolojisinde rastlanÃ„Â±lan kurt adamlar fantastik edebiyatÃ„Â±n her kÃƒÂ¶Ã…?esinde bir Ã…?ekilde kendine yer bulmayÃ„Â± baÃ…?arabilmiÃ…?tir. Yunan mitolojisinde ilk kurt adam efsanelerine ÃƒÂ¶rnek teÃ…?kil edebilecek eser Lycaon’un ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. Daha sonra Roma zamanÃ„Â±nda yazÃ„Â±lan Latince Ã…?iirlerde de kendine yer bulmuÃ…?tur kurt adamlar. Roma EdebiyatÃ„Â±nda daha ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ iÃ…?i olarak bahsi geÃƒÂ§mektedir.
- Vampirlerle olan iliÃ…?kisi: Genelde ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de kurt adamlar ve vampirler dÃƒÂ¼Ã…?man Ã„Â±rklar olarak anÃ„Â±lÃ„Â±rlar.
- YÃƒÂ¼zÃƒÂ¼klerin Efendisi’nde kurt adamlar: Tolkien, Orta DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n ilk ÃƒÂ§aÃ„?larÃ„Â±nda kurt adamlardan bahsetmiÃ…?tir. Kurt adamlarÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir adanÃ„Â±n Sauron’un hÃƒÂ¢kimiyetinde olduÃ„?u ve kendisinin de o zamanlar kurt adam veya vampir Ã…?ekline dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ebildiÃ„?i anlatÃ„Â±lÃ„Â±r. Daha fazla bilgi Orta DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n ilk iki ÃƒÂ§aÃ„?Ã„Â±nÃ„Â±n anlatÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yazarÃ„Â±n ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼nden iki yÃ„Â±l sonra basÃ„Â±lan Silmarillion isimli kitaba bakabilirsiniz.

Posted: Sun Mar 29, 2009 6:19 am

Minator

Girit’te hÃƒÂ¼kÃƒÂ¼m sÃƒÂ¼ren gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ kral Minos, gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ kanÃ„Â±tlamak iÃƒÂ§in Poseidon’dan ona kurban edeceÃ„?i bir boÃ„?ayÃ„Â± denizden ÃƒÂ§Ã„Â±kartÃ„Â±p vermesini ister. Ama hayvan Minos’a o kadar gÃƒÂ¼zel gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼r ki onu kurban etmeye kÃ„Â±yamaz ve saklar. Bunun yerine baÃ…?ka bir boÃ„?ayÃ„Â± kurban eder. Poseidon bunu fark ettiÃ„?inde ÃƒÂ§ok sinirlenir ve Minos’un karÃ„Â±sÃ„Â± Pasiphae’de boÃ„?aya karÃ…?Ã„Â± bir aÃ…?k uyandÃ„Â±rÃ„Â±r. Pasiphae’nin boÃ„?ayla ÃƒÂ§iftleÃ…?mesinden boÃ„?a baÃ…?lÃ„Â± ve kuyruklu, insan bedenli Minotor doÃ„?ar.

Minotor, sanatÃƒÂ§Ã„Â± Daidalos’un yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, Labyrinthos adlÃ„Â±, iÃƒÂ§inden kimsenin ÃƒÂ§Ã„Â±kamayacaÃ„?Ã„Â± yapÃ„Â±ya kapatÃ„Â±lÃ„Â±r. Minotor insan etiyle beslenmektedir. Bunun iÃƒÂ§in, AtinalÃ„Â±lara karÃ…?Ã„Â± savaÃ…? kazanmÃ„Â±Ã…? olan Minos onlardan, haraÃƒÂ§ olarak, her yÃ„Â±l Minotor’un yemi iÃƒÂ§in yedi genÃƒÂ§ erkek, yedi genÃƒÂ§ kÃ„Â±z ister. Ãƒ?ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ncÃƒÂ¼ haraÃƒÂ§ yÃ„Â±lÃ„Â± geldiÃ„?inde, Theseus Minotor’u ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rmek iÃƒÂ§in Girit’e giden gemiye biner. Labyrintos’a sokulacak kafile halkÃ„Â±n gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nden geÃƒÂ§irilirken, kralÃ„Â±n kÃ„Â±zlarÃ„Â±ndan Ariadne Theseus’u gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r gÃƒÂ¶rmez ona aÃ…?Ã„Â±k olur. Daidalos’un ÃƒÂ¶Ã„?ÃƒÂ¼dÃƒÂ¼yle Theseus'a bir yumak iplik verir. Ã„Â°pliÃ„?in ucunu giriÃ…?e baÃ„?lamasÃ„Â±nÃ„Â±, bÃƒÂ¶ylece dÃƒÂ¶nerken ipi takip edip ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±Ã…?Ã„Â± bulabileceÃ„?ini sÃƒÂ¶yler. Ariadne Theseus'un kendisiyle evleneceÃ„?ine dair bir de sÃƒÂ¶z alÃ„Â±r. Theseus, uykuda yakaladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± Minotor’u kÃ„Â±pÃ„Â±rdamaz halde yere bastÃ„Â±rÃ„Â±p yumruklarÃ„Â± ile ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rÃƒÂ¼r.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

BeÃ…? maddeyi koyuyorum buraya 15 madde daha var. Biraz nisana da sarkabilir. Ama bitecek inÃ…?allah.

1) Anka kuÃ…?u

Fantastik Edebiyatta Anka KuÃ…?unun Yeri: Efsaneye gÃƒÂ¶re ateÃ…?ten bir kuÃ…? olarak tasvir edilir. Alevden kanatlarÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§Ã„Â±rparak uÃƒÂ§ar. Her yanÃ„Â± alevlerle kaplÃ„Â± olduÃ„?undan ona bir zarar vermek ÃƒÂ§ok zordur. Ancak zaten asÃ„Â±l zararÃ„Â± kendi kendine verir, yavaÃ…? yavaÃ…? ve iÃƒÂ§ten iÃƒÂ§e yanar ve tÃƒÂ¼kenir. En sonunda bir kÃƒÂ¼l yÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±na dÃƒÂ¶nmÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼r. Ancak bu kÃƒÂ¼l yÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± anka kuÃ…?u iÃƒÂ§in bir son deÃ„?ildir. KÃƒÂ¼ller zamanla yeniden Ã…?ekillenir, kÃƒÂ¼llerden doÃ„?an Ã…?ekil yeniden yaÃ…?am bulur ve anka kuÃ…?u tekrar doÃ„?ar. KuÃ…?un gazabÃ„Â±ndan kaÃƒÂ§anlar iÃƒÂ§in bu dehÃ…?et verici bir andÃ„Â±r. EÃ„?er anka kuÃ…?u kÃƒÂ¼llerinden yeniden doÃ„?ana kadar kaÃƒÂ§amamÃ„Â±Ã…?larsa Ã…?imdi anka kuÃ…?u ile yeniden yÃƒÂ¼zleÃ…?eceklerdir. Taa ki kuÃ…? kendini yeniden tÃƒÂ¼ketene kadar, ancak kuÃ…?un tam bir yok oluÃ…?un ardÃ„Â±ndan yeniden yaÃ…?am bulmasÃ„Â± bu dehÃ…?etten bir defa kendini kurtaranlar iÃƒÂ§in ÃƒÂ§ok etkileyici bir olaydÃ„Â±r. Anka kuÃ…?u gerek fantastik edebiyatta, gerekse gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z insanlarÃ„Â±nÃ„Â±n aklÃ„Â±nda en fazla bu ÃƒÂ¶zelliÃ„?i ile yer eder.

Bir Fantastik Ãƒ?ge Olarak Anka KuÃ…?u: Anka kuÃ…?u diÃ„?er fantastik ÃƒÂ¶gelere gÃƒÂ¶re oldukÃƒÂ§a ayrÃ„Â±ntÃ„Â±lÃ„Â± tasvir edilmiÃ…? ve farklÃ„Â± Ã…?ekillerde yorumlanmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olsa da ÃƒÂ§ok saÃ„?lÃ„Â±klÃ„Â± olmayabilecek bir yaratÃ„Â±ktÃ„Â±r. O nedenle bu yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hikayelerinde yer edecek olan kiÃ…?ilerin mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olduÃ„?unca orjinal efsaneye baÃ„?lÃ„Â± kalmalarÃ„Â± hele bu yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â± sÃ„Â±k sÃ„Â±k karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±lan sÃ„Â±radan bir yaratÃ„Â±Ã„?a ÃƒÂ§evirmemeleri faydalÃ„Â± olur. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bu kuÃ…?un en etkileyici yanÃ„Â±nÃ„Â±n yani kendi kendini tÃƒÂ¼ketme ile yeniden doÃ„?ma ÃƒÂ¶zelliklerinin o kuÃ…? ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?an birinin o anda hissedeceÃ„?i korku nedeni ile hikayede vurgulanmasÃ„Â± zor olabilir. Hikayede bu ÃƒÂ¶zelliklerin bir Ã…?ekilde vurgulanmasÃ„Â± ve iÃ…?lenmesi bu ÃƒÂ¶genin kullanÃ„Â±lÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nÃ„Â± daha etkili hale getirebilir.

Kendi Kendini TÃƒÂ¼ketme Ãƒ?zelliÃ„?i: Anka kuÃ…?unun ÃƒÂ¶zellikleri bu kuÃ…?tan ayrÃ„Â±larak hikayelerdeki farklÃ„Â± karakterlere de verilebilir. Bu ÃƒÂ¶zelliklerden ilki yani bir karakterin dÃƒÂ¼Ã…?manlarÃ„Â±na en fazla zarar veren, onu en tehlikeli ve karÃ…?Ã„Â± konulmaz yapan ÃƒÂ¶zelliÃ„?inin aslÃ„Â±nda kendisini de iÃƒÂ§ten iÃƒÂ§e sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kleyen ve yok oluÃ…?a sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kleyen bir ÃƒÂ¶zellik olmasÃ„Â± hikayelere eklenebilecek gÃƒÂ¼zel ÃƒÂ¶gelerden birisidir. Bu sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?iyi gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ hale getiren ancak aynÃ„Â± zamanda onu yok oluÃ…?a sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kleyen bir ÃƒÂ¶zellik fiziksel bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§, ya da iÃƒÂ§ten iÃƒÂ§e onu gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lendiren bir ÃƒÂ§eÃ…?it bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ olabilir. Elbette hikaye ne kadar fantastik olursa olsun, bu ÃƒÂ¶zelliÃ„?in bir iktidar hÃ„Â±rsÃ„Â±, intikam isteÃ„?i, ya da bir kiÃ…?iye duyulan aÃ…?Ã„Â±rÃ„Â± sevgi, nefret ya da ÃƒÂ¶fke duygusu olmasÃ„Â± da hikayeyi hikayeye eklenmesi dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilecek bir seÃƒÂ§enektir.

KÃƒÂ¼llerinden Yeniden DoÃ„?ma: Bir insanÃ„Â±n, ya da bir yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n tam yok olduÃ„?u zannedilen anda yeniden doÃ„?masÃ„Â± ÃƒÂ§ok etkileyici bir ÃƒÂ¶zelliktir. Ãƒ?zellikle o kiÃ…?inin dÃƒÂ¼Ã…?manlarÃ„Â± iÃƒÂ§in kuÃ…?kusuz bu ÃƒÂ¶zellik hoÃ…?a gitmeyecek hatta korkulabilecek bir ÃƒÂ¶zelliktir. Ancak her tÃƒÂ¼keniÃ…?in ardÃ„Â±ndan yeniden doÃ„?mak insanlar iÃƒÂ§in de her zaman sahip olunmak istenecek bir ÃƒÂ¶zellik olmayabilir her zaman. Ne olursa olsun ÃƒÂ¶yle bir ÃƒÂ¶zelliÃ„?in bir insanÃ„Â± kaakterini ve davranÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±nÃ„Â± nasÃ„Â±l Ã…?ekillendireceÃ„?ini izlemek, hatta bÃƒÂ¶yle bir insanÃ„Â±n, yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n ya da baÃ…?ka bir Ã…?eyin ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir daÃ„?Ã„Â±n tepesinde yanan ateÃ…?in her yok oluÃ…?un ardÃ„Â±ndan tekrar dirilmesinin ÃƒÂ§evresindeki kiÃ…?ilerde yaratacaÃ„?Ã„Â± etki bile oldukÃƒÂ§a ilginÃƒÂ§ bir hikaye ÃƒÂ§Ã„Â±kmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layabilir.

Anka KuÃ…?u Ã„Â°le Birlikte KullanÃ„Â±labilecek Ãƒ?geler: KuÃ…?kusuz ki sÃƒÂ¼rekli yeniden dirilen bir yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n en saÃ„?lÃ„Â±klÃ„Â± olarak ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bulunabileceÃ„?i yerler adalar, yer altÃ„Â± maÃ„?aralarÃ„Â± ya da terk edilmiÃ…? Ã…?ehirler veya tapÃ„Â±naklardÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r yerlerde bazen bu kuÃ…? terk edilmiÃ…? bir hazinenin bekÃƒÂ§isi olabilir. Elbette bÃƒÂ¶yle bir kuÃ…?un ÃƒÂ§ok insanÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir Ã…?ehirde hatta moden DÃƒÂ¼nyada ne tÃƒÂ¼r olaylar yaratabileceÃ„?ini incelemek de ilginÃƒÂ§ bir hikaye yaratma potansiyeline dahildir. Belki de anka kuÃ…?u ile ilgili bir hikayede olabilecek en klasik konu bu kuÃ…?un gerÃƒÂ§ekten var olup olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±, varsa tam olarak nasÃ„Â±l bir yaratÃ„Â±k olduÃ„?unu anlamaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an bir maceracÃ„Â±nÃ„Â±n anka kuÃ…?unu arama ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r.
2) Vampirler

Fantastik Edebiyatta Vampirlerin Yeri: Vampir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinin kaynaÃ„?Ã„Â± olarak genellikle Romanya gÃƒÂ¶sterilir. Denilir ki Ã…?atosuna kapanan bir voyvoda hakkÃ„Â±nda ilk defa insanlarÃ„Â±n kanlarÃ„Â±nÃ„Â± iÃƒÂ§tiÃ„?ine iliÃ…?kin sÃƒÂ¶ylentiler ÃƒÂ§Ã„Â±kmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. BaÃ…?ka bir sÃƒÂ¶ylenti de insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¼neÃ…?e ÃƒÂ§Ã„Â±kmasÃ„Â±nÃ„Â± engelleyen ve derilerinin beyaza dÃƒÂ¶nmesine neden olan bir hastalÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n Orta Ãƒ?aÃ„? AvrupasÃ„Â±nda zamanla insanlarÃ„Â± ÃƒÂ¼rkÃƒÂ¼ten vampir efsanesine dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mÃƒÂ¼Ã…? olduÃ„?udur. Zamanla bu efsaneler sarÃ„Â±msaktan vampirlerin korkmasÃ„Â±, gecelerin tabutta geÃƒÂ§irilmesi gibi birÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶ge ile zenginleÃ…?miÃ…?tir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n fantastik edebiyat eserlerinde bu konu oldukÃƒÂ§a en fazla ilgi ÃƒÂ§eken konulardan birisidir. BazÃ„Â± hikayelere gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±na da pek ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶ge de eklenmiÃ…?. BirÃƒÂ§ok baÃ…?ka fantastik ÃƒÂ¶ge gibi vampirler de modern hikayelerde 20. yÃƒÂ¼zyÃ„Â±la ve 21. ye uyum saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. Sadece vampirler ÃƒÂ¼zerine yazÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? birÃƒÂ§ok eser vardÃ„Â±r ve bunlarÃ„Â±n da takip eden oldukÃƒÂ§a fazla sayÃ„Â±da insan vardÃ„Â±r.

Vampirlerin Genel Ãƒ?zellikleri: Bir bakÃ„Â±ma ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼msÃƒÂ¼zdÃƒÂ¼rler, elbette bu ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼msÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼k ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rÃƒÂ¼lemeyecekleri anlamÃ„Â±na gelmez, ama kimse ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rmezse sonsuza kadar yaÃ…?ayacaklarÃ„Â± anlamÃ„Â±na gelir yalnÃ„Â±zca. Bu nedenle bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼mez ve yaÃ…?lanmazlar da. Ãƒ?ocuk yaÃ…?larÃ„Â±nda vampir olanlar ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede sonsuza kadar bu yaÃ…?larda kalÃ„Â±rlar. Hatta bazÃ„Â± hikayelerde yarandÃ„Â±klarÃ„Â± zaman vampirlerin yaralarÃ„Â± kendiliÃ„?inden kapanÃ„Â±r. KÃ„Â±sacasÃ„Â± onlara kalÃ„Â±cÃ„Â± bir zarar vermek de zordur. Ancak bir bakÃ„Â±ma da ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mle yaÃ…?am arasÃ„Â±nda kaldÃ„Â±klarÃ„Â± da dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Belki de bu nedenle kendilerinde olmayan yaÃ…?amÃ„Â± yani yaÃ…?amÃ„Â± simgeleyen kanÃ„Â± baÃ…?ka insanlardan almalarÃ„Â± gerekmektedir. GÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼z vakitleri dolaÃ…?amazlar, gÃƒÂ¼neÃ…? Ã„Â±Ã…?Ã„Â±Ã„?Ã„Â± onlar iÃƒÂ§in ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mcÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼r. Kimi eserlerde bu Ã„Â±Ã…?Ã„Â±Ã„?Ã„Â±n derilerini yaktÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yazar. Kimi zaman mezarlÃ„Â±klarda, eski terkedilmiÃ…? yerlerde yaÃ…?arlar, ancak bazen asil, lÃƒÂ¼ks dÃƒÂ¼Ã…?kÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ bireyler olarak da gÃƒÂ¶sterilirler. Ancak hikayelerde ne Ã…?ekilde yer alÃ„Â±rlarsa alsÃ„Â±nlar genelde yaÃ…?ama sevincinin neredeyse hiÃƒÂ§ olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± genellikle hep bir hÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n ve bir parÃƒÂ§a da intikam duygusunun hakim olduÃ„?u karakterlerdir. BazÃ„Â± hikayelerde gÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼z vakti bir tabutta yatmalarÃ„Â± gerektiÃ„?inden de bahsedilir. Ancak oldukÃƒÂ§a sÃ„Â±k iÃ…?lenen karakterler olduklarÃ„Â±ndan ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± vampir karakterlerine de rastlanabilmektedir.

Kont Drakula: BirÃƒÂ§ok vampir karakterine ilham veren bir karakterdir. Hikayesinin aslÃ„Â±nÃ„Â± Romanya’da yaÃ…?ayan voyvodadan aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan bahsedilir. Emrinde hizmetkarlarÃ„Â±, savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â± bazen koskoca krallÃ„Â±klarÃ„Â± olur ve bazen bu koskoca krallÃ„Â±kta yaÃ…?ayan onca insan onun vampir olduÃ„?unu bilse de ona karÃ…?Ã„Â± koymaya korkar ve onun emirlerini yerine getirir. Genellikle gerek orjinal kont drakula gerekse ondan esinlenilen karakterler baÃ…?ka insanlara acÃ„Â± vermekten zevk alan kiÃ…?iler olarak tasvir edilirler, ancak ÃƒÂ§oÃ„?u karakterde dikkatli okunduÃ„?unda gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilecek bir hÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n ÃƒÂ¶gesi de mevcuttur.

Vampir AvcÃ„Â±larÃ„Â±: Zaman zaman bir vampirin gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmesi ile geÃƒÂ§ici olarak oluÃ…?turulan bir grubun ÃƒÂ¶gesi olarak belirirler. Zaman zamansa DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± dolaÃ…?Ã„Â±p gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼kleri vampirleri avlayan gezginlerdir. Genellikle vampirlerde varolan hÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n onlarda da vardÃ„Â±r. BaÃ…?ka bir deÃ„?iÃ…?le biraz avladÃ„Â±klarÃ„Â± vampirlere benzerler. Kimi zaman ÃƒÂ¶zellikle teklerse geÃƒÂ§miÃ…?te sevdikleri bir insanÃ„Â± vampire kurban da vermiÃ…? olabilirler. Vampirler genellikle onlardan korkar ve kaÃƒÂ§arlar. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ bir vampir avcÃ„Â±sÃ„Â± genellikle bir vampirin ona ulaÃ…?masÃ„Â±nÃ„Â± engelleyecek ÃƒÂ¶nlemi almÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Ki ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede bir insanÃ„Â±n vampirin yanÃ„Â±na yaklaÃ…?mamasÃ„Â± iÃƒÂ§in alÃ„Â±nacak bir ÃƒÂ¶nlem vardÃ„Â±r. O nedenle genellikle bir vampir avcÃ„Â±sÃ„Â± avlayacaÃ„?Ã„Â± vampirle tam olarak istediÃ„?i anda karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±r. Vampirlerin en zayÃ„Â±f olduklarÃ„Â± zaman olan gÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼z vakti bu karÃ…?Ã„Â±laÃ…?manÃ„Â±n yapÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â±n daha doÃ„?ru olacaÃ„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Ancak gÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼z vakti genellikle vampirler saklanacak iyi bir yer bulduklarÃ„Â± iÃƒÂ§in bu karÃ…?Ã„Â±laÃ…?malar genellikle gece olur. Belki de vampirin kendisini savunmasÃ„Â±nÃ„Â± da isteyen vampir avcÃ„Â±sÃ„Â± da ÃƒÂ¶zellikle avlanma zamanÃ„Â±nÃ„Â± geceye rast getirir.

3) Cinler

Fantastik Edebiyatta Cinlerin Yeri: Cinler ÃƒÂ¶zellikler Ã„Â°ran Anadolu Hindistan gibi bÃƒÂ¶lgelerde yaÃ…?ayan insanlarÃ„Â±n yarattÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ÃƒÂ§ok eskiden beri var olan bir ÃƒÂ¶gedir. Ãƒ?oÃ„?unlukla insanlarÃ„Â±n anlayamadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ve korktuÃ„?u ÃƒÂ¶zellikleri olan varlÃ„Â±klar olarak tasfir edilirler. Zaman zaman insanlarÃ„Â±n cinleri esir edebildiÃ„?i ve dÃƒÂ¼Ã…?manlarÃ„Â±na karÃ…?Ã„Â± kullandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± da bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde anlatÃ„Â±lÃ„Â±r. Modern EdebiyatÃ„Â±n cinlerle ilgili en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ muhtemelen Alaaddinin LambasÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de ve bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ye benzer ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde cin onu elinde tutanlara insanÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ veren bir araÃƒÂ§ gibidir. Cinlerin kendi doÃ„?alarÃ„Â±na ait ÃƒÂ¶geler Alaattin’in hikayesinde ikinci plandadÃ„Â±r. Ancak ÃƒÂ¶zellikle son yÃ„Â±llarda cinlerin doÃ„?alarÃ„Â± hakkÃ„Â±ndaki ÃƒÂ¶geler de modern fantastik hikayelere girmeye baÃ…?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r.

Cinlerin Genel Ãƒ?zellikleri: Ãƒ?oÃ„?u hikayede yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nya’dan ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± kurallarÃ„Â±n geÃƒÂ§erli olduÃ„?u bir DÃƒÂ¼nya’da var olduklarÃ„Â±ndan bahsedilir. BazÃ„Â± hikayelerde insanlarÃ„Â±n topraÃ„?a baÃ„?Ã„Â±mlÃ„Â± bir canlÃ„Â± olduÃ„?u cinlerin ise ateÃ…?e baÃ„?Ã„Â±mlÃ„Â± olduÃ„?undan bahsedilir. AteÃ…?e baÃ„?lÃ„Â± bir yaÃ…?amÃ„Â±n nasÃ„Â±l bir yaÃ…?am olduÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ÃƒÂ§ok fazla tasvir edilmemiÃ…?tir. Ancak hikayelerde bu tÃƒÂ¼r canlÃ„Â±larÃ„Â±n ne gibi ÃƒÂ¶zelliklere sahip olacaÃ„?Ã„Â±na iliÃ…?kin tasvirlere sÃ„Â±k sÃ„Â±k rastlanÃ„Â±r. Cinlerin genellikle insanlardan ve topraÃ„?a baÃ„?lÃ„Â± canlÃ„Â±lardan ÃƒÂ§ok daha hÃ„Â±zlÃ„Â± deÃ„?iÃ…?im geÃƒÂ§iren canlÃ„Â±lar olacaÃ„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lmÃƒÂ¼Ã…?tÃƒÂ¼r. Bu onlarÃ„Â±n bir yerden bir yere ÃƒÂ§ok hÃ„Â±zlÃ„Â± hareket edebilmelerini saÃ„?lar. GÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mlerini de ÃƒÂ§ok hÃ„Â±zla deÃ„?iÃ…?tirebilir ve istedikleri insana ya da canlÃ„Â±ya benzeyebilirler. AynÃ„Â± zamanda onlarÃ„Â±n insanlarÃ„Â± diÃ„?er canlÃ„Â±larÃ„Â± ve cansÃ„Â±zlarÃ„Â± da kendileri gibi hÃ„Â±zla deÃ„?iÃ…?tirebilirler. Durmak, hareket edememek, hapsolmak ve kendilerini yenileyememek cinler iÃƒÂ§in korkutucu bir Ã…?eydir. Bu onlarÃ„Â±n en bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k zayÃ„Â±flÃ„Â±klarÃ„Â± olarak tasvir edilir, ÃƒÂ§oÃ„?unlukla onlarÃ„Â± kontrol etmek isteyen insanlar da onlarÃ„Â±n bu zayÃ„Â±flÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â± kullanÃ„Â±rlar.

Cinleri Esir Etmek: Bunun iÃƒÂ§in ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ kullanÃ„Â±lÃ„Â±r. SÃƒÂ¶z konusu bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ cinleri ya kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k bir boÃ…?luÃ„?a mesela bir lambanÃ„Â±n ya da Ã…?iÃ…?enin iÃƒÂ§ine hapseder, ya da onlarÃ„Â±n bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yapan bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n izni olmadan hareket etmelerini ve kendilerini yenilemelerini engeller. BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ler sÃƒÂ¶z konusu cinleri sÃƒÂ¶z konusu esaretten kurtarmak, ya da en azÃ„Â±ndan onlar iÃƒÂ§in hayati olan kendilerini yenileme ihtiyacÃ„Â±nÃ„Â± biraz olsun karÃ…?Ã„Â±lamalarÃ„Â±na izin vermek iÃƒÂ§in onlarÃ„Â± kendi isteklerini yapmaya zorlarlar. Cinlerden istenilen bazen DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n farklÃ„Â± yerlerine gidip bilgi ve haber getirmektir. Mesela bir ordunun bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼sÃƒÂ¼, rakip ordunun komutanÃ„Â±nÃ„Â±n ne planladÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na cinin gidip bakmasÃ„Â±nÃ„Â± isteyebilir. Ya da DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n ÃƒÂ¶bÃƒÂ¼r ucunda olan olaylarÃ„Â± cinden ÃƒÂ¶Ã„?renmek isteyebilir. Cinler hem ÃƒÂ§ok hÃ„Â±zlÃ„Â± olduklarÃ„Â± hem de her tÃƒÂ¼r Ã…?ekile girebildikleri iÃƒÂ§in bu isteÃ„?i yerine getirmeleri kolaydÃ„Â±r. Bazen de istedikleri bir Ã…?eyin yaratÃ„Â±lmasÃ„Â±, ÃƒÂ¶rneÃ„?in bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir sarayÃ„Â± inÃ…?aa ettirmek, ya da tonlarca kÃƒÂ¼lÃƒÂ§e altÃ„Â±nÃ„Â± oluÃ…?turmak iÃƒÂ§in, ya da dÃƒÂ¼Ã…?manlarÃ„Â±na karÃ…?Ã„Â± bizzat savaÃ…?malarÃ„Â± iÃƒÂ§in cinleri zorlarlar. DoÃ„?ada ÃƒÂ§ok yavaÃ…? ve ÃƒÂ§ok zor gerÃƒÂ§ekleÃ…?en dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼mleri cinler ÃƒÂ§ok hÃ„Â±zlÃ„Â± gerÃƒÂ§ekleÃ…?tirebildikleri iÃƒÂ§in bu tÃƒÂ¼r istekleri de onlarÃ„Â± ÃƒÂ¶nlemeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an baÃ…?ka bir cin yoksa yerine getirmeleri kolaydÃ„Â±r.

Cinlerden Dilek Dilemek: Bazen cinlerden sÃ„Â±radan insanlarÃ„Â±n da dilek dilemesi mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bu muhtemelen bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ tarafÃ„Â±ndan cinin bir yere hapsedilmesi sayesinde olur. Cinin ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ne kavuÃ…?masÃ„Â± ancak cinin kapatÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± Ã…?iÃ…?eyi lambayÃ„Â± ya da nesneyi bulan kiÃ…?inin bir ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ ya da baÃ…?ka bir sayÃ„Â±daki dileÃ„?ini yerine getirmesi ile mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ancak bu durumda dilenen dileÃ„?in ÃƒÂ§ok dikkatli dile getirilmesi gereken. YanlÃ„Â±Ã…? bir sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼k hatta kimi zaman yanlÃ„Â±Ã…? bir vurgu cinin dileÃ„?i bambaÃ…?ka Ã…?ekilde yorumlamasÃ„Â±na ve aslÃ„Â±nda dilenen Ã…?eyden ÃƒÂ§ok daha farklÃ„Â± bir Ã…?eyi yerine getirmesine neden olabilir.
Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n KÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na Giren Cinler: Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n cinleri kontrol denemeleri modern fantastik edebiyatÃ„Â±n daha ÃƒÂ§ok yeÃ„?lediÃ„?i konudur. Ancak eski ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde cinlerin insanlarÃ„Â±n kÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na girmesi ve onlarla oyun oynamasÃ„Â± daha ÃƒÂ§ok rastlanÃ„Â±lan bir temadÃ„Â±r. Cinler insanlarla oyun oynamak iÃƒÂ§in farklÃ„Â± Ã…?ekillere girerek ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± yollar kullanabilirler. En ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±lan yÃƒÂ¶ntem muhtemelen sevilen bir kiÃ…?inin kÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na girmektir. Ancak bu Ã…?ekilde kÃ„Â±lÃ„Â±k deÃ„?iÃ…?tirmiÃ…? bir cini gerÃƒÂ§ek bir insandan ayrÃ„Â±rt etmek iÃƒÂ§in bazÃ„Â± hikayelerde bazÃ„Â± yollardan bahsedilir. Bazen vucudundaki bir ÃƒÂ¶zellik, bazen ses tonu, bazen de kullanÃ„Â±lan bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±lan kiÃ…?inin aslÃ„Â±nda cin olduÃ„?unu anlamak mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r.

4) Zombiler

Fantastik Edebiyatta Zombilerin Yeri: Zombiler fantastik edebiyatta dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nme kabiliyetleri kÃ„Â±sÃ„Â±tlÃ„Â± olan, ÃƒÂ§ok yavaÃ…? hareket eden. Ancak kimi zaman defalarca vurulsa, yaralansa, zarar verilmesine raÃ„?men ÃƒÂ¶lmeyen, ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rÃƒÂ¼lmesi zor olan yaratÃ„Â±klar olarak yer alÃ„Â±rlar. Ãƒ?oÃ„?unlukla ÃƒÂ¶len ve ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼n ardÃ„Â±ndan yeniden dirilen varlÃ„Â±klar olarak tasvir edilirler. Bazen de ÃƒÂ¶zellikle modern edebiyatta bir tÃƒÂ¼r hastalÃ„Â±k olarak yer alÃ„Â±rlar ve bir zombinin Ã„Â±sÃ„Â±rmasÃ„Â± ya da yaralamasÃ„Â± ile kiÃ…?iden kiÃ…?iye geÃƒÂ§ebilirler. Bu durumda hastalÃ„Â±k bir kiÃ…?iye bulaÃ…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda belirli bir zaman geÃƒÂ§tikten sonra sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?i bilincini kaybeder ve zombileÃ…?ir. Ãƒ?oÃ„?unlukla tek bir zombi ÃƒÂ¶zellikle kaÃƒÂ§acak bir yeri olan insanlar iÃƒÂ§in ÃƒÂ§ok korkutucu deÃ„?ildir. Ancak sayÃ„Â±larÃ„Â± yÃƒÂ¼zlerce bazen binlerce olduÃ„?unda ÃƒÂ§ok daha korkutucu hale gelirler.

Zombilerin Ãƒ?zellikleri: Genellikle zombiler ana karakterin korktuÃ„?u ve kaÃƒÂ§tÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yaratÃ„Â±klardÃ„Â±r. Bu nedenle gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼leri dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki ÃƒÂ¶zellikleri ÃƒÂ§ok fazla tasvir edilmez. Ãƒ?lÃƒÂ¼ sayÃ„Â±lmadÃ„Â±klarÃ„Â± hikayelerde bile ÃƒÂ¶lmekte olan bir bedenin iÃƒÂ§indedirler. O nedenle vucudlarÃ„Â±nÃ„Â±n belirli bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mleri ÃƒÂ§ÃƒÂ¼rÃƒÂ¼mÃƒÂ¼Ã…? olabilir. Zaman zaman sÃ„Â±radan bir insandan ÃƒÂ§ok daha gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ tasvir edilirler. Ancak yavaÃ…? olmalarÃ„Â±nÃ„Â±n yanÃ„Â±sÃ„Â±ra yakÃ„Â±nlarÃ„Â±ndaki bir insanÃ„Â± fark etmeleri de genellikle ÃƒÂ§ok kolay olmaz. Bazen insanlara nedensizce saldÃ„Â±rÃ„Â±rlar kimi zamanda insanlarÃ„Â± bir tÃƒÂ¼r yiyecek olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼rler ve saldÃ„Â±rmalarÃ„Â±nÃ„Â±n nedeni karÃ„Â±nlarÃ„Â±nÃ„Â± doyurmak istemeleridir.

Zombiye DÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mek: YukarÃ„Â±da da belirtildiÃ„?i gibi bunun bir yolu ÃƒÂ¶zellikle modern edebiyatta kullanÃ„Â±lan yol genellikle hastalÃ„Â±k, daha aÃƒÂ§Ã„Â±kÃƒÂ§a yazmak gerekirse bir tÃƒÂ¼r virÃƒÂ¼stÃƒÂ¼r. VirÃƒÂ¼s insanÃ„Â±n bilincideki anÃ„Â±larÃ„Â± tamamen ya da ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ÃƒÂ¶lÃƒÂ§ÃƒÂ¼de yok eder, duygularÃ„Â±, dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nceleri eskisine gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok ÃƒÂ§ok zayÃ„Â±f hale getirir. KarnÃ„Â±nÃ„Â± doyurma iÃƒÂ§ gÃƒÂ¼dÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ diÃ„?er tÃƒÂ¼m duygularÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerine ÃƒÂ§Ã„Â±karÃ„Â±r. VirÃƒÂ¼sÃƒÂ¼n etkilediÃ„?i kiÃ…?inin bu dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ bazen aniden ve hÃ„Â±zlÃ„Â± bazen de yavaÃ…? yavaÃ…?, baÃ…? dÃƒÂ¶nmesi, unutkanlÃ„Â±k tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ belirtilerle baÃ…?layan ve uzun sÃƒÂ¼ren bir sÃƒÂ¼reÃƒÂ§tir. Kimi zaman bu sÃƒÂ¼reci durduran ya da geri ÃƒÂ§eviren ilaÃƒÂ§larda hikayelerde bulunur. Ancak genellikle dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼m sÃƒÂ¼reci tamamlandÃ„Â±ktan sonra artÃ„Â±k zombileÃ…?miÃ…? kiÃ…?inin kiÃ…?iliÃ„?i tamamen kaybolmuÃ…?tur. BazÃ„Â± modern hikayelerde ve daha eski fantastik edebiyat eserlerinde bu dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼m bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ olarak tasvir edilir. Genellikle zombiler zaten ÃƒÂ¶lmÃƒÂ¼Ã…? olan insanlarÃ„Â±n uyandÃ„Â±rÃ„Â±lmasÃ„Â± ile yaratÃ„Â±lÃ„Â±rlar. Ancak bu durumda genellikle zombilerin bilinci duygularÃ„Â± kendi kendilerine karar verme yetenekleri yoktur.

Zombileri Kullanmak: Modern hikayelerde zombileri yaratan hastalÃ„Â±k genelde bir biyolojik silah olarak tasvir edilir, bu durumda hastalÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n bir Ã…?ehirde yayÃ„Â±lmaya baÃ…?lamasÃ„Â± ile zaten kendiliÃ„?inden istenilen amaca ulaÃ…?Ã„Â±lÃ„Â±r. Ancak bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile zombilerin kaldÃ„Â±rÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hikayelerde bazen zombiler bizzat yÃƒÂ¶nledirilerek de istenilen hedeflere zarar vermeleri saÃ„?lanabilir. Bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde zombilere bazen ses bazen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yolu ile kimi zaman saldÃ„Â±racaklarÃ„Â± bir hedef kimi zamanda gidecekleri bir yÃƒÂ¶n gÃƒÂ¶sterilir. Bazen bir defa bir hedef gÃƒÂ¶sterildikten sonra o hedefi deÃ„?iÃ…?tirmek ÃƒÂ§ok zordur ve kimi zaman bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel ÃƒÂ§aba gerektirir. Hedef deÃ„?iÃ…?tikten sonra zombilerin bunu anlamasÃ„Â± ve yÃƒÂ¶nlerini deÃ„?iÃ…?tirmesi ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de uzun sÃƒÂ¼rer. Zombiler kimi zaman tek baÃ…?larÃ„Â±na kimi zaman binlercesi bir araya getirilerek kullanÃ„Â±lÃ„Â±rlar. EÃ„?er kullanÃ„Â±lan tek bir zombi ise bazen hedef seÃƒÂ§ilen kiÃ…?inin sevdiÃ„?i ve zarar vermek istemeyeceÃ„?i bir kiÃ…?i ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mden kaldÃ„Â±rÃ„Â±lÃ„Â±p zombi olarak kullanÃ„Â±lÃ„Â±r. Bu durumda sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?inin artÃ„Â±k sevdiÃ„?i kiÃ…?i olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± bilse bile hedeflenen kiÃ…?inin zombi ile savaÃ…?masÃ„Â± zor bazen imkansÃ„Â±z olabilir. AslÃ„Â±nda zombi sÃ„Â±radan bir insansa bile bazen yanÃ„Â±na yaklaÃ…?Ã„Â±lana kadar ÃƒÂ§oÃ„?unlukla yaralÃ„Â± ve yardÃ„Â±ma ihtiyacÃ„Â± olan bir insanmÃ„Â±Ã…? gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼r, kimi zaman bu yanÃ„Â±lgÃ„Â± insanlarÃ„Â±n aniden saldÃ„Â±ran zombinin karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±nda savunmasÃ„Â±z kalmasÃ„Â±na neden olabilir, ÃƒÂ¶zellikle bir zombi saldÃ„Â±rÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â± beklemiyorsa. Hele bir de zombilerin ne olduÃ„?unu bile bilmeyen birisi ise bÃƒÂ¶yle bir saldÃ„Â±rÃ„Â±nÃ„Â±n onu Ã…?aÃ…?Ã„Â±rtma ihtimali daha da fazladÃ„Â±r. BazÃ„Â± hikayelerde zombiler kiÃ…?ilik ve duygularÃ„Â±nÃ„Â± hala taÃ…?Ã„Â±salarda bu kiÃ…?ilik ve duygular onlarÃ„Â± kullanan kiÃ…?ilerce bastÃ„Â±rÃ„Â±lÃ„Â±rlar, sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?i ne kadar zombiyi kullanÃ„Â±yorsa onlarÃ„Â±n duygularÃ„Â±nÃ„Â± bastÃ„Â±rmasÃ„Â± o kadar zorlaÃ…?Ã„Â±r. Bazen ÃƒÂ¶zellikle zombiyi yaÃ…?arken sevdiÃ„?i bir kiÃ…?iye saldÃ„Â±rttÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda zombiyi kontrol etmesi daha da zorlaÃ…?Ã„Â±r ve zombi kendi bilincini yeniden kazanabilir.

5) Ejderhalar

Fantastik Edebiyatta EjderhalarÃ„Â±n Yeri: Ejderhalar DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n farklÃ„Â± bÃƒÂ¶lgelerinde ÃƒÂ¶teden beri fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde yer etmiÃ…? canlÃ„Â±lardÃ„Â±r. Ãƒ?zellikle Ãƒ?in ve Ã„Â°skoÃƒÂ§ya fantastik edebiyatÃ„Â±ndaki ejderha temasÃ„Â± ile ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kar. Bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ejderhalar kimi zaman korkulan ve savaÃ…?Ã„Â±lan yaratÃ„Â±klar olarak belirirken, kimi zamanda saygÃ„Â± duyulan bazen de itaat edilen bir tÃƒÂ¼r insanÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ otorite olarak belirir. Modern fantastik edebiyat eski ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde yer alan bu klasik ÃƒÂ¶geyi sÃ„Â±klÃ„Â±kla iÃ…?lemiÃ…?tir. genellikle eski ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerdeki genel ÃƒÂ¶zellikler ve ejderha ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinin, ya da hikayelerin ejderhalarla ilgili bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mlerinin genel tarzÃ„Â± ÃƒÂ§ok fazla deÃ„?iÃ…?memiÃ…?tir. Modern fantastik edebiyat akÃ„Â±mÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ§Ã„Â±ktÃ„Â±Ã„?Ã„Â± coÃ„?rafyada olduÃ„?u iÃƒÂ§in Ã„Â°skoÃƒÂ§ya ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinin ejderha temasÃ„Â±nÃ„Â±n modern fantastik edebiyatta daha fazla yer ettiÃ„?ini savunmak yanlÃ„Â±Ã…? olmaz.

EjderhalarÃ„Â±n Genel Ãƒ?zellikleri: Genel olarak insanlardan ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k olarak tasvir edilirler. Kimi zaman sÃ„Â±radan bir insanÃ„Â±n otuz kÃ„Â±rk misli, kimi zamansa 100 200 misli boylarÃ„Â± vardÃ„Â±r. GÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…? olarak sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ngenlere benzerler. KanatlarÃ„Â± vardÃ„Â±r, uÃƒÂ§abilirler. Modern edebiyatta bu ÃƒÂ¶zellikle zaman zaman deÃ„?iÃ…?tirilse de ÃƒÂ§oÃ„?unlukla aÃ„?Ã„Â±zlarÃ„Â±ndan ateÃ…? pÃƒÂ¼skÃƒÂ¼rtebilirler. Bu ÃƒÂ¶zellikle genelde ejderhalarÃ„Â±n sahip olduÃ„?u bir ÃƒÂ§eÃ…?it bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ gibi tasvir edilir. Ãƒ?oÃ„?unlukla ÃƒÂ§ok zekidirler. En azÃ„Â±ndan birÃƒÂ§ok baÃ…?ka bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ canlÃ„Â±dan daha zeki, kimi zaman ÃƒÂ§oÃ„?u insandan da daha zeki olarak tasvir edilirler. Ancak ÃƒÂ§oÃ„?unlukla ÃƒÂ¶zellikle Ã„Â°skoÃƒÂ§ temelli ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ejderha nesli insanlar karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±nda geri ÃƒÂ§ekilen sayÃ„Â±larÃ„Â± gittikÃƒÂ§e azalan ve yok olma yolundaki bir tÃƒÂ¼r olarak gÃƒÂ¶sterilir. Ãƒ?oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de belirtilen en azÃ„Â±ndan fiziksel ÃƒÂ¶zellikleri ile doÃ„?adaki en gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ canlÃ„Â± olmalarÃ„Â±, bu nedenle kendilerini tehtid edebilecek bir canlÃ„Â±nÃ„Â±n olamayacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± zannetmeleri onlarÃ„Â± kendi gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerini kanÃ„Â±tlamak isteyen insanlarÃ„Â±n karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±nda hazÃ„Â±rlÃ„Â±ksÃ„Â±z hale getirir. Bu da nesillerinin tÃƒÂ¼kenmesinin nedenlerinden birisi olarak gÃƒÂ¶sterilebilir. Belki de sayÃ„Â±larÃ„Â± iyice azaldÃ„Â±ktan sonra insanlardan korunmak iÃƒÂ§in, belki de sadece bir ev inÃ…?aa etme derdinden kurtulmak ÃƒÂ§oÃ„?unlukla maÃ„?aralarda yaÃ…?arlar. BazÃ„Â±larÃ„Â± yakÃ„Â±nlardaki kasabalara saldÃ„Â±rÃ„Â±p onlarÃ„Â±n hayvanlarÃ„Â±nÃ„Â± veya depoladÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nleri ÃƒÂ§alarak beslenir. BazÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â±n maÃ„?aralarda hazine depolama tutkusu vardÃ„Â±r. VarlÃ„Â±klÃ„Â± insanlara saldÃ„Â±rarak onlarÃ„Â±n hazinelerini alÃ„Â±r ve maÃ„?aralarÃ„Â±na getirirler.

EjderhalarÃ„Â± Avlamak: Ã„Â°skoÃƒÂ§ temelli ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerle bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin yansÃ„Â±masÃ„Â± olan modern ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde sÃ„Â±kÃƒÂ§a geÃƒÂ§en bir temadÃ„Â±r. Kimi zaman ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼deki karakterden birisi bu avlanmayÃ„Â± ejderhanÃ„Â±n maÃ„?arasÃ„Â±nÃ„Â±n civarÃ„Â±ndaki kasabalarÃ„Â±, ya da hazinelerini ÃƒÂ§almak iÃƒÂ§in saldÃ„Â±rÃ„Â±ya uÃ„?rayan zengin insanlarÃ„Â± korumak iÃƒÂ§in ejderhaya saldÃ„Â±rmaya karar verir. Bazen diÃ„?er savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lara belki de baÃ…?ka bir savaÃ…?ta kendisini desteklemelerini isteyeceÃ„?i kasabanÃ„Â±n insanlarÃ„Â±na kendi gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ ispatlamak iÃƒÂ§in bir ejderha arayÃ„Â±p bulmak ve onu ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rmek ister. Kimi zamanda ejderhalara saldÃ„Â±rÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â±n ve avlanmalarÃ„Â±nÃ„Â±n nedeni, onlarÃ„Â±n depoladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hazineleri ele geÃƒÂ§irmektir. BazÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinde de ejderhanÃ„Â±n vucudu bir takÃ„Â±m bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri yapmak iÃƒÂ§in gerekli malzemeleri iÃƒÂ§erir ve ejderhalar bu nedenle avlanÃ„Â±rlar. Neden ne olursa olsun ejderhayÃ„Â± avlamak isteyen kiÃ…?inin iki seÃƒÂ§eneÃ„?i vardÃ„Â±r. Ya ejderhanÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± maÃ„?arayÃ„Â± arayacak bulacak, bu maÃ„?aranÃ„Â±n iÃƒÂ§inde ejderhayÃ„Â± rahatÃƒÂ§a uÃƒÂ§up hareket edemeyeceÃ„?i bir ortama sÃ„Â±kÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±rmÃ„Â±Ã…? olacak ve iÃ…?i kolaylaÃ…?acaktÃ„Â±r. EÃ„?er bu yolu izlerse ejderhayÃ„Â± uyurken bulma ihtimali de vardÃ„Â±r ki eÃ„?er ejderha uyuyorsa o zaman ejderhayÃ„Â± avlayan kiÃ…?inin neredeyse hiÃƒÂ§ uÃ„?raÃ…?madan ejderhayÃ„Â± ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rme Ã…?ansÃ„Â± da vardÃ„Â±r. YalnÃ„Â±z diÃ„?er fiziksel ÃƒÂ¶zellikler gibi duyma ÃƒÂ¶zelliÃ„?i aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±ndan da ejderhalarÃ„Â±n epey geliÃ…?miÃ…? olduÃ„?u ve ÃƒÂ§ok ufak tÃ„Â±kÃ„Â±rtÃ„Â±larÃ„Â±n da ejderhalarÃ„Â± uyandÃ„Â±rabileceÃ„?ini belirtmek gerekir. Bir ejderha avlamak isteyenler iÃƒÂ§in diÃ„?er seÃƒÂ§enek ise ejderhanÃ„Â±n kendisi ile yÃƒÂ¼zleÃ…?mesini saÃ„?lamaktÃ„Â±r. EÃ„?er ejderha zaten bir kasabaya ya da maÃ„?arasÃ„Â±nÃ„Â±n civarÃ„Â±ndaki yerlere sÃ„Â±k sÃ„Â±k saldÃ„Â±rÃ„Â±yorsa bu zaten kolaydÃ„Â±r. Bir defa ejderha ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda zaten genellikle ejderhalar kendilerini tehtid eden insanlardan korkmaz ve onlarla savaÃ…?Ã„Â±rlar. Ãƒ?zgÃƒÂ¼venleri ise ÃƒÂ§oÃ„?u zaman onlarÃ„Â± hazÃ„Â±rlÃ„Â±ksÃ„Â±z yakalar. Oysa ejderha ile savaÃ…?an insan kendisinin daha zayÃ„Â±f olduÃ„?unu ÃƒÂ§ok iyi bilmektedir. Bu da her ne kadar garip gelse de onun gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ aslÃ„Â±nda arttÃ„Â±ran bir bilgidir.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

BeÃ…? madde daha....

6) Orklar

Fantastik Edebiyatta Orklar: Modern fantastik edebiyatta en ÃƒÂ§ok bilinen ve kullanÃ„Â±lan kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ karakterlerdir. Zaman zaman neredeyse sadece ana karakterlerin dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? kabiliyetlerini okuyuculara gÃƒÂ¶stermek iÃƒÂ§in hikÃƒÂ¢yelere sokulurlar. Ãƒ?oÃ„?u zamanda zekÃƒÂ¢larÃ„Â± hatta gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri ile deÃ„?il, sayÃ„Â±larÃ„Â± ile etkili ve korkutucu olurlar. Az sayÃ„Â±daki bazÃ„Â± hikayelerde insanlarda uyandÃ„Â±rdÃ„Â±klarÃ„Â± dehÃ…?etin dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda ne gibi ÃƒÂ¶zelliklere sahip olduklarÃ„Â±, nasÃ„Â±l yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â±, ne gibi ahlaki deÃ„?erleri sahip olduklarÃ„Â± iÃ…?lenmiÃ…? ve sorgulanmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Hatta Terry Brooks’un Shannara’nÃ„Â±n Elf taÃ…?larÃ„Â± isimli kitabÃ„Â±nda insanlarla, elflerle ve cÃƒÂ¼celerle omuz omuza savaÃ…?Ã„Â±rlar. Ancak ÃƒÂ§ok az hikÃƒÂ¢yede bir ork karakter ana karakterlerden birisi olarak yer alÃ„Â±r. Hatta kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ karakterlerin iÃƒÂ§inde bile sivrilip ÃƒÂ¶nemli bir karakter haline geldikleri enderdir. Bir yan karakter olarak bile yer aldÃ„Â±klarÃ„Â±na bile ÃƒÂ§ok fazla rastlanmaz. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan da fantastik edebiyatÃ„Â±nÃ„Â±n bir tÃƒÂ¼r arka planÃ„Â±nda yer alan Ã„Â±rk olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilirler.

OrklarÃ„Â±n Genel Ãƒ?zellikleri: Belki de en belirgin ÃƒÂ¶zellikleri savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lÃ„Â±klarÃ„Â±dÃ„Â±r. SavaÃ…?mak bir ork iÃƒÂ§in hem bir kendini diÃ„?er orklara ispat etme yoludur, hem de ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de bir tÃƒÂ¼r zevk, eÃ„?lence hatta kimi zaman bir ihtiyaÃƒÂ§ olduÃ„?undan da bahsedilir. SavaÃ…? sÃ„Â±rasÃ„Â±nda cesur olduklarÃ„Â±ndan bahsedilebilir, baÃ…?larÃ„Â±na gelebilecek her Ã…?eyi gÃƒÂ¶ze alÃ„Â±rlar bu da onlarÃ„Â± birÃƒÂ§ok Ã„Â±rka gÃƒÂ¶re daha tehlikeli yapar. Ancak ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de ÃƒÂ§ok zeki ve ÃƒÂ§ok fazla deÃ„?iÃ…?ik taktikler ÃƒÂ¼retebilen bir Ã„Â±rk deÃ„?illerdir. Kimi zaman baÃ…?ka Ã„Â±rklar, mesela insanlar, elfler ve baÃ…?ka Ã„Â±rklar tarafÃ„Â±ndan bir tÃƒÂ¼r savaÃ…? gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ olarak kullanÃ„Â±lÃ„Â±rlar. OnurlarÃ„Â±na dÃƒÂ¼Ã…?kÃƒÂ¼n bir Ã„Â±rk olduklarÃ„Â± onlarÃ„Â± biraz daha ayrÃ„Â±ntÃ„Â±lÃ„Â± iÃ…?leyen ÃƒÂ§oÃ„?u hikÃƒÂ¢yede yer alÃ„Â±r. BazÃ„Â± hikÃƒÂ¢yelerde barbar insan topluluklarÃ„Â±na benzer bir yaÃ…?amlarÃ„Â±nÃ„Â±n olduÃ„?undan da bahsedilir. Kimi zaman maÃ„?aralarda yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â±, kimi zamanda barbar insanlarÃ„Â±nkini andÃ„Â±ran ÃƒÂ§adÃ„Â±rlarda yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â±ndan da hikayelerde bahsedilir.

Orklarla Ã„Â°letiÃ…?im Kurmak: Muhtemelen ÃƒÂ§ok az hikayede ÃƒÂ§ok az karakterin yapacaÃ„?Ã„Â± bir Ã…?eydir. Ancak bÃƒÂ¼sbÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n imkansÃ„Â±z da deÃ„?ildir. Bazen umutsuz bir savaÃ…?ta mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olan her desteÃ„?i toplamak isteyen ÃƒÂ§aresiz bir lider, kimi zamanda daÃ„?larÃ„Â±n ortasÃ„Â±nda dÃƒÂ¼Ã…?manÃ„Â±ndan saklanmak isteyen ÃƒÂ§aresiz bir kaÃƒÂ§ak orklarla iletiÃ…?im kurmak zorunda kalÃ„Â±r. OrklarÃ„Â± tanÃ„Â±mak ve anlamak isteyen bir kiÃ…?inin de onlarla iletiÃ…?im kurmak istemesi muhtemelen ÃƒÂ§ok ender rastlanacak bir hikaye temasÃ„Â± da olsa ÃƒÂ§ok imkansÃ„Â±z deÃ„?ildir. Elbette onlarÃ„Â± kendi amacÃ„Â± iÃƒÂ§in esir edip kullanmak isteyen bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ya da savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± da orklarla iletiÃ…?im kurmak isteyebilir. SÃƒÂ¶z konusu iletiÃ…?imin nasÃ„Â±l kurulacaÃ„?Ã„Â± muhtemelen hikayeyi yazan kiÃ…?inin orklara bakÃ„Â±Ã…?Ã„Â±na gÃƒÂ¶re deÃ„?iÃ…?ir. EÃ„?er orklar iÃƒÂ§gÃƒÂ¼dÃƒÂ¼leri ile hareket eden ve dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nme kabiliyetleri insanlara gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha geri dÃƒÂ¼zeyde ve ancak birkaÃƒÂ§ kelime konuÃ…?abilen bir Ã„Â±rk olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lÃƒÂ¼yorsa, o zaman kelimeler bir yere kadar iÃ…?e yarayacaktÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle bir durumda orklarÃ„Â±n iÃƒÂ§gÃƒÂ¼dÃƒÂ¼lerine hitap etmek, belki biraz korkutmak bir iletiÃ…?im yÃƒÂ¶ntemi olabilir. OrklarÃ„Â± bu Ã…?ekilde iÃ…?leyen bir yazar muhtemelen onlarla iletiÃ…?imi bir tÃƒÂ¼r yarÃ„Â± vahÃ…?i ve yÃ„Â±rtÃ„Â±cÃ„Â± bir hayvanla iletiÃ…?ime benzetecektir. EÃ„?er yazar orklarÃ„Â± barbar halklarÃ„Â±na benzeyen, savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± ve sert olsalar bile onurlu bir halk olarak tasvir ediliyorlarsa o zaman sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼kler ve ses tonu ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶nemli olacaktÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle bir durumda orklarla iletiÃ…?im kuran bir kiÃ…?inin, muhtemelen orklarÃ„Â±n kendilerinden olmayanlara gÃƒÂ¼venmeyeceÃ„?ini bilmesi gerekir. EÃ„?er yapabiliyorsa onlarÃ„Â±n gÃƒÂ¼venlerini kazanmasÃ„Â±, ve onlarÃ„Â±n deÃ„?erlerine saygÃ„Â± duyduÃ„?unu gÃƒÂ¶stermesi faydalÃ„Â± olabilir. OrklarÃ„Â± kullanmak isteyen biriyse bu durumda onlarÃ„Â± basit yÃƒÂ¶ntemlerle korkutmak yerine onlarÃ„Â±n kendisi ile iÃ…?birliÃ„?i yapmalarÃ„Â±nÃ„Â±n kendi ÃƒÂ§Ã„Â±karlarÃ„Â±na da hizmet edeceÃ„?ini anlatmalÃ„Â±, belki de insanlara, elflere, cÃƒÂ¼celere ve ork olmayan diÃ„?er halklara duyduklarÃ„Â± ÃƒÂ¶fke ve nefret duygusunu kullanmalÃ„Â±dÃ„Â±r. KonuÃ…?ma sÃ„Â±rasÃ„Â±nda sÃƒÂ¶ylenecek yanlÃ„Â±Ã…? bir sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼Ã„?e yapÃ„Â±lacak yanlÃ„Â±Ã…? bir harekete muhtemelen orklar tarafÃ„Â±ndan onu sÃƒÂ¶yleyen ya da yapanÃ„Â±n kastettiÃ„?inden baÃ…?ka anlamlar yÃƒÂ¼kleyecek, ve iletiÃ…?im kurmayÃ„Â± imkansÃ„Â±z hale getirdiÃ„?i gibi, iletiÃ…?imi kurmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an kiÃ…?inin hayatÃ„Â±nÃ„Â± da tehlikeye atabilecektir.

7) Periler

Fantastik Edebiyatta Perilerin Yeri: Periler oldukÃƒÂ§a eski bir fantastik edebiyat ÃƒÂ¶gesi sayÃ„Â±labilirler, oldukÃƒÂ§a geniÃ…? bir coÃ„?rafyada var olan halk ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinde periler bulunmaktadÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?u hikayede Ã…?akacÃ„Â±, ÃƒÂ§ocuksu, ancak sahip olduklarÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri nedeni ile korkutucu yaratÃ„Â±klar olarak tanÃ„Â±mlanÃ„Â±rlar. Ancak ÃƒÂ¶zellikle bazÃ„Â± masallar insanlara daha ÃƒÂ§ok benzeyen periler de bulunmaktadÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r perilerin bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ insanlarÃ„Â±n iyiliÃ„?i iÃƒÂ§in ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±r, bir kÃ„Â±smÃ„Â± da kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ iÃƒÂ§in. Ãƒ?zellikle iyiliÃ„?i iÃƒÂ§in ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?anlarÃ„Â± tanÃ„Â±mlamak iÃƒÂ§in kullanÃ„Â±lan “Ã„Â°yilik Perisi” sÃƒÂ¶zÃƒÂ¼ ÃƒÂ§ocuklara yÃƒÂ¶nelik fantastik edebiyat hikayelerinde sÃ„Â±k rastlanan bir ÃƒÂ¶gedir.

Halk Hikayelerindeki Perilerin Genel Ãƒ?zellikleri: Perilerin ayÃ„Â±rt edici ilk ÃƒÂ¶zellikleri sihir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leridir. KaynaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â±n ne olduÃ„?u ÃƒÂ§ok da anlaÃ…?Ã„Â±lamayan, belki de doÃ„?ayÃ„Â± doÃ„?adaki ÃƒÂ§oÃ„?u canlÃ„Â±yÃ„Â± ÃƒÂ§ok iyi anlamanÃ„Â±n, belki de ÃƒÂ§oÃ„?u zaman hiÃƒÂ§bir hÃ„Â±rs, korku, endiÃ…?e barÃ„Â±ndÃ„Â±rmadan sadece hayatÃ„Â±n ve DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n tadÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§Ã„Â±karmanÃ„Â±n bir ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼lÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r bu sihir gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ onlara. Bu gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼n sÃ„Â±nÃ„Â±rÃ„Â± tam olarak belirli deÃ„?ildir. Ãƒ?oÃ„?u hikayede bu gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ insanlara sÃ„Â±nÃ„Â±rsÃ„Â±zmÃ„Â±Ã…? gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼r. Ancak ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bir peri diÃ„?er perilerin arasÃ„Â±ndan ya da yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerden uzaklaÃ…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda bu gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ azalmaya baÃ…?lar, kendini eskisi gibi mutlu hissetmiyorsa, yalnÃ„Â±zsa, korkuyorsa bu da kimi hikayelerde perilerin hem gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerinin azalmasÃ„Â±na, hem de bedensel olarak daha zayÃ„Â±flamasÃ„Â±na neden olur. Ãƒ?oÃ„?u hikayede kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k, kimi zaman gÃƒÂ¶zle gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lemeyecek kadar kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k, kimi zamansa ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir baÃ…?parmaÃ„?Ã„Â±n ucu kadar olarak tasvir edilirler. Kimi hikayelerde kanatlarÃ„Â± vardÃ„Â±r ve uÃƒÂ§abilirler. Genellikle ÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼ ve korku onlarÃ„Â± zayÃ„Â±flatmadan bile zayÃ„Â±f bir gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mleri vardÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?unlukla ormanlarda yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± tasvir edilir. Kimi zaman ormanda yaÃ…?ayan canlÃ„Â±larla ÃƒÂ§oÃ„?unlukla aÃ„?aÃƒÂ§larla ÃƒÂ¶zel baÃ„?larÃ„Â± vardÃ„Â±r. Ãƒ?yle ki aÃ„?aÃƒÂ§lara zarar vermek o aÃ„?aca baÃ„?lanmÃ„Â±Ã…? bir perinin yaÃ…?ama sevincini yitirmesine neden olabilir. Kimi zaman da ormanlara zarar vermek isteyen insanlar perileri kÃ„Â±zdÃ„Â±rÃ„Â±r, bu durumda periler insanlarÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri ve oyunlarÃ„Â± ile Ã…?aÃ…?Ã„Â±rtÃ„Â±r, korkutur kimi zamanda insanlara zarar verebilirler. Kimi zamanda ormanlara giren insanlara sadece Ã…?aka yapmak isterler ama yaptÃ„Â±klarÃ„Â± her ne kadar onlar iÃƒÂ§in sadece bir Ã…?aka da olsa, Ã…?akayÃ„Â± yaptÃ„Â±klarÃ„Â± insanlar iÃƒÂ§in dehÃ…?et vericidir.

Peri Ã…?akalarÃ„Â±: Milli Piyango Biletinize 500 milyar para ÃƒÂ§Ã„Â±ktÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n, bileti de masanÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerine koydunuz, sonra ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ yaÃ…?Ã„Â±ndaki oÃ„?lunuz gelip tuvalete attÃ„Â± ve sifonu ÃƒÂ§ekti. Muhtemelen ÃƒÂ§oÃ„?u insan bu durumda dehÃ…?ete kapÃ„Â±lÃ„Â±r, ancak ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ yaÃ…?Ã„Â±ndaki ÃƒÂ§ocuÃ„?unuz bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir kiÃ…?inin sahip olduÃ„?u hÃ„Â±rslara, korkulara endiÃ…?elere “henÃƒÂ¼z” sahip olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan babasÃ„Â±nÃ„Â±n ya da annesinin neden kendisine bu kadar kÃ„Â±zdÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± anlayamayacaktÃ„Â±r. Periler de bu bakÃ„Â±ma ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ yaÃ…?Ã„Â±nda ÃƒÂ§ocuk gibidir. Onlar ne sahip olduklarÃ„Â± tonlarca altÃ„Â±n bir anda bir ÃƒÂ§amur yÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±na geldiÃ„?inde yitirdikleri zenginliÃ„?e ÃƒÂ¼zÃƒÂ¼lÃƒÂ¼rler, ne de mesela baÃ…?larÃ„Â± eÃ…?ek baÃ…?Ã„Â±na ÃƒÂ§evrildiÃ„?inde ve bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n periler onlara gÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nde etraflarÃ„Â±na rezil olmanÃ„Â±n utancÃ„Â±nÃ„Â± yaÃ…?arlar. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ ne itibar, ne zenginlik ne gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ periler dÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nÃ„Â±n deÃ„?erleri deÃ„?ildir. Bu nedenle bir peri aynÃ„Â± Ã…?akalarÃ„Â± onlar iÃƒÂ§in ne kadar korkutucu olduÃ„?unu anlamadan insanlara da yapabilir. O nedenle bir insanÃ„Â±n ormandan ÃƒÂ§Ã„Â±karken baÃ…?Ã„Â± eÃ…?ek baÃ…?Ã„Â±na dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mÃƒÂ¼Ã…? olarak ÃƒÂ§Ã„Â±kmasÃ„Â±, ya da mesela cebindeki deÃ„?erli bir mÃƒÂ¼cevherin basit bir papatya ÃƒÂ§iÃƒÂ§eÃ„?ine dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mesi mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r.

Modern EdebiyatÃ„Â±n “Ã„Â°yilik Perileri”: BirÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶zelliklerini halk edebiyatÃ„Â± perilerinden aldÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â± savunmak yanlÃ„Â±Ã…? olmaz. TÃ„Â±pkÃ„Â± halk edebiyatÃ„Â±nÃ„Â±n ormanlarda yaÃ…?ayan perileri gibi onlarÃ„Â±n da kiÃ…?isel hÃ„Â±rslarÃ„Â± yoktur. BazÃ„Â± hikayelerde bÃƒÂ¶yle hÃ„Â±rslara kapÃ„Â±ldÃ„Â±klarÃ„Â±nda gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerini kaybedeceklerinden bahsedilir. Ancak onlar, ormanlarda sadece hayatun tadÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§Ã„Â±karmak iÃƒÂ§in yaÃ…?ayan perilerden farklÃ„Â± olarak insanlarÃ„Â±, ÃƒÂ¶zellikle zor durumda olanlar, ÃƒÂ§oÃ„?u zamanda ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â± mutlu etmek gibi bir amaÃƒÂ§ edinmiÃ…?lerdir. Ãƒ?oÃ„?u zaman yardÃ„Â±mlarÃ„Â± her Ã…?eyi bir anda ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zecek bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ deÃ„?il daha ÃƒÂ§ok sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?inin kendine yardÃ„Â±m etmesini saÃ„?layacak bir destektir. KÃƒÂ¼lkedisinin baloya iyi bir giysi, ayakkabÃ„Â±larla katÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan peri bu perilere ÃƒÂ¶rnek sayÃ„Â±labilir, ancak kÃƒÂ¼lkedisinin prensle tanÃ„Â±Ã…?masÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layanÃ„Â±n bu desteÃ„?in ne kadar katkÃ„Â±sÃ„Â± olmuÃ…? olursa olsun kendi etkileyiciliÃ„?i olduÃ„?unu unutmamak gerekir.

Cool

Ã…?amanlar (Druidler)

Fantastik Edebiyatta Ã…?amanlar: Ã…?amanlar tarihin belirli dÃƒÂ¶nemlerinde ve gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n farklÃ„Â± yerlerinde var olan farklÃ„Â± toplumlarda yer alan bir tÃƒÂ¼r din adamÃ„Â± olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilirler. Belirli bir tanrÃ„Â± yerine doÃ„?ada bulunan farklÃ„Â± gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerle iletiÃ…?im kurmayÃ„Â± baÃ…?arabilen onlarÃ„Â± anlayan, insanlara anlatmak istediklerini yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± topluma ileten, kimi zaman da bu gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri yÃƒÂ¶nlendirebilen kiÃ…?iler olduklarÃ„Â±nÃ„Â± inanÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Bu inanÃƒÂ§ da halk ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinde yer alan Ã…?aman karakterlerini biÃƒÂ§imlendirmiÃ…?tir.

Ã…?amanlarÃ„Â±n Genel Ãƒ?zellikleri: DoÃ„?ayÃ„Â±, hayvanlarÃ„Â±, bitkileri, gÃƒÂ¼neÃ…?i, rÃƒÂ¼zgarÃ„Â±, Ã„Â±rmaklarÃ„Â±, kÃ„Â±sacasÃ„Â± yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± DÃƒÂ¼nya’yÃ„Â± ÃƒÂ§ok iyi gÃƒÂ¶zlemleyen kiÃ…?ilerdir. Muhtemelen etrafÃ„Â±ndaki canlÃ„Â± veya cansÃ„Â±z bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lere iÃƒÂ§inde yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± toplumdaki pek ÃƒÂ§ok insana gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha fazla saygÃ„Â± duyar ve onlarÃ„Â± ÃƒÂ§ok daha fazla merak eder. Mesela bir ÃƒÂ§ayÃ„Â±rdan otlayan bir hayvan sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ normal bir insan sÃ„Â±radan bir olay diye gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼p geÃƒÂ§ip gidebilecekken bir Ã…?amanÃ„Â±n saatlerce sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ seyretmesi ondan beklenilebilecek bir Ã…?eydir. Ãƒ?oÃ„?u zaman giysileri, gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ toplumundaki diÃ„?er insanlardan farklÃ„Â±dÃ„Â±r. Zaman zaman bir hayvan kÃƒÂ¼rkÃƒÂ¼ ya da sembolik bir giysi giyer. Kimi zaman ÃƒÂ§ok yaÃ…?lÃ„Â±dÃ„Â±r, o topluluÃ„?un en yaÃ…?lÃ„Â±larÃ„Â±ndan birisidir. Kimi zaman da belirli bir sakatlÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â± vardÃ„Â±r. Muhtemelen toplumu tarafÃ„Â±ndan hem ÃƒÂ§ok saygÃ„Â± duyulan hem de bir parÃƒÂ§a korkulan birisidir. Eski dÃƒÂ¶nemlerde insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ§ok daha fazla uyum saÃ„?lamak zorunda kaldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± doÃ„?anÃ„Â±n anlaÃ…?Ã„Â±lmaz onca yanÃ„Â±nÃ„Â± bir parÃƒÂ§a olsun anlayabilen tek kiÃ…?idir muhtemelen toplumu iÃƒÂ§erisinde.

YalnÃ„Â±z Gezen Ã…?amanlar: BazÃ„Â± hikayelerde doÃ„?ada, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ormanlarda tek baÃ…?larÃ„Â±na dolaÃ…?an Ã…?amanlara da rastlanÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r Ã…?amanlar kendilerini dini inanÃƒÂ§larÃ„Â±na adamaya karar vermiÃ…? din adamlarÃ„Â± gibidir. AmaÃƒÂ§larÃ„Â± doÃ„?adaki gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri anlamak belki de onlara yÃƒÂ¶n verebilmektir. Bir Ã…?aman ormanda yaÃ…?amaya karar vermiÃ…? sÃ„Â±radan bir insandan ÃƒÂ§ok farklÃ„Â±dÃ„Â±r. Mesela bir Ã…?amana ormandaki hayvanlarÃ„Â±n ve bitkilerin mutlak Ã…?ekilde itaat etmeleri bir ÃƒÂ§ok hikayede rastlanan bir durumdur. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan hayvanlarla kurduÃ„?u iletiÃ…?im ormanlarda yaÃ…?ayan ve hayvanlarla iletiÃ…?imi yine ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ olan tarzanlardan farklÃ„Â±dÃ„Â±r. Tarzanlar iÃƒÂ§in hayvanlar bir tÃƒÂ¼r arkadaÃ…? ve dost gibidir. Bir tarzan onlarÃ„Â± anlamak iÃƒÂ§in ancak bir insanÃ„Â±n bir dostunu anlamak iÃƒÂ§in gÃƒÂ¶stereceÃ„?i kadar ÃƒÂ§aba gÃƒÂ¶sterir. Oysa bir Ã…?amanÃ„Â± ormana iten Ã…?ey sadece hayvanlara karÃ…?Ã„Â± hissettiÃ„?i dostluk duygusu ya da sevgi deÃ„?il aynÃ„Â± zamanda meraktÃ„Â±r. Bir hayvana ya da bitkiye kendi yaÃ…?am tarzÃ„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§sÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼klerini neyin verdiÃ„?ini ÃƒÂ¶Ã„?renmek iÃƒÂ§in iÃƒÂ§inde hissettiÃ„?i tutkudur. Sadece hayvan ve bitkiler deÃ„?il, kimi zaman rÃƒÂ¼zgar, Ã„Â±rmaklar, hatta toprak Ã…?aman istediÃ„?i zaman eser, kÃƒÂ¶pÃƒÂ¼rÃƒÂ¼r, sarsÃ„Â±lÃ„Â±r. Bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan Ã…?amanlarÃ„Â±n hele de tek baÃ…?Ã„Â±na olduklarÃ„Â± zaman korkutucu karakterler haline gelebilecekleri savunulabilir. BazÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde doÃ„?adaki farklÃ„Â± hayvanlarÃ„Â±n kimi zaman bitkilerin de Ã…?ekillerine girebildiklerinden bahsedilir. SÃƒÂ¶z konusu hayvan ve bitkileri o kadar iyi anlamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r, onlarÃ„Â±n nasÃ„Â±l hissettiÃ„?i ve yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± zihninde o kadar aÃƒÂ§Ã„Â±ktÃ„Â±r ki Ã…?aman sÃƒÂ¶z konusu hayvan ya da bitki gibi olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nde bedeni de dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nceye itaat etmekte ve vucudunun Ã…?ekilini deÃ„?iÃ…?tirmektedir.
AynÃ„Â± zamanda ÃƒÂ¶zellikle uzun sÃƒÂ¼redir yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir ormanda bir hayvanÃ„Â±n bitkinin hatta topraÃ„?Ã„Â±n, Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±n ya da rÃƒÂ¼zgarÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir acÃ„Â±yÃ„Â±, mutluluÃ„?u, ya da her hangi bir duyguyu hissedebilmektedir doÃ„?ada tek baÃ…?larÃ„Â±na yaÃ…?ayan Ã…?amanlar. Kimi zaman bazen ÃƒÂ§evrede, hatta bazen ÃƒÂ§ok ÃƒÂ§ok uzaklarda bile olan ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k acÃ„Â±lar ya da mutluluklar yaratan olaylarÃ„Â± hissedebilmekte, bu olaylar ona da mutluluk ya da acÃ„Â± yaratabilmektedir. Kimi zaman Ã…?amanlar yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ§evre ile o kadar ÃƒÂ¶zleÃ…?ir ki o ÃƒÂ§evredeki bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir deÃ„?iÃ…?iklik bir yangÃ„Â±n, bir toprak kaymasÃ„Â±, ÃƒÂ§ok sayÃ„Â±da hayvan ve bitkinin ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ onun da hastalanmasÃ„Â±na ve zayÃ„Â±flamasÃ„Â±na neden olabilmektedir. Ormanlarda yaÃ…?ayan Ã…?amanlar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ormana giren insanlarÃ„Â± sevmezler. Bunun en ÃƒÂ¶nemli nedeni insanlarÃ„Â±n ormana zarar vereceÃ„?ine olan inanÃƒÂ§tÃ„Â±r. Bu nedenle ÃƒÂ§oÃ„?u zaman Ã…?amanlar yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± ormanlara giren insanlarÃ„Â± korkutarak ormandan mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olduÃ„?unca ÃƒÂ§abuk ÃƒÂ§Ã„Â±kartmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar.

9) Hayaletler

Fantastik Edebiyatta Hayaletlerin Yeri: Hayaletler gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde birÃƒÂ§ok insan tarafÃ„Â±ndan var olduklarÃ„Â±na inanÃ„Â±lan varlÃ„Â±klardÃ„Â±r. Hayaletlerle iletiÃ…?im kurmayÃ„Â± meslek edinmiÃ…? kiÃ…?ilere, ya da hayaletlerin varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± kanÃ„Â±tlamak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§ekilmiÃ…? televizyon belgesellerine gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde rastlamak zor deÃ„?ildir. Ãƒ?oÃ„?unlukla ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼n ardÃ„Â±ndan ruhlarÃ„Â±n gittiÃ„?i yere gitmeyen, yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nyada kalan ruhlar olarak tasvir edilirler. Bazen ÃƒÂ§ektikleri acÃ„Â±lar bazen yapmaya devam etmeleri gereken bir iÃ…?, ÃƒÂ¶rneÃ„?in kendilerine emanet edilmiÃ…? bir yerin bekÃƒÂ§iliÃ„?i, bazen de huzur bulmalarÃ„Â± iÃƒÂ§in dÃƒÂ¼zeltmeleri gereken bir hata olduÃ„?u iÃƒÂ§in burada kaldÃ„Â±klarÃ„Â± hikayelerde yazar. Ãƒ?oÃ„?unlukla hikayelerin ana karakterleri iÃƒÂ§in korkutucudurlar. Ancak kimi zaman amaÃƒÂ§larÃ„Â± bu karakterler yardÃ„Â±mcÃ„Â± olmaktÃ„Â±r. Zaman zaman karakterler hayaletlerle bizzat iletiÃ…?im kurmak isterler. Bunun iÃƒÂ§in ya bir Ã…?ekilde ÃƒÂ¶Ã„?rendikleri bir ayinin ya da iletiÃ…?ime yardÃ„Â±mcÃ„Â± olacak bir nesnenin yardÃ„Â±mÃ„Â± ile ya da bu iletiÃ…?imi kurmayÃ„Â± meslek edinmiÃ…? kiÃ…?inin yardÃ„Â±mÃ„Â± ile istedikleri hayaletle iletiÃ…?im kurarlar. SÃƒÂ¶z konusu hayalet yaÃ…?arken tanÃ„Â±dÃ„Â±klarÃ„Â± bir kiÃ…?i ise elbette duygusal olarak ÃƒÂ§ok yorucu bir ÃƒÂ§aba olur insanlar iÃƒÂ§in. Muhtemelen sÃ„Â±kÃƒÂ§a inanÃ„Â±lan bir ÃƒÂ¶ge olmalarÃ„Â± onlarÃ„Â± oldukÃƒÂ§a geniÃ…? bir hikaye ÃƒÂ¶gesi haline getirmiÃ…?tir. Sadece belirli kentlerde ya da bÃƒÂ¶lgelerde bulunan hayaletlerin ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerini anlatan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ kitaplarÃ„Â±nÃ„Â± bile bulmak zor deÃ„?ildir.

Hayaletlerin Genel Ãƒ?zellikleri: AslÃ„Â±nda ruh olarak tasvir edilip yaÃ…?arken de bedenimizde var olduÃ„?u zaman zaman savunulan bir kavram hayaletlerin ÃƒÂ¶zelliklerini tanÃ„Â±mlar. Zira hayaletler bedenlerinden tamamen arÃ„Â±nmÃ„Â±Ã…? ruhlardÃ„Â±r. Kesinlikle bildiÃ„?imiz tÃƒÂ¼m maddelerden farklÃ„Â±dÃ„Â±rlar. Bazen madde olmadÃ„Â±klarÃ„Â±, hareket eden bir enerji yÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± olduklarÃ„Â±ndan bahsedilir. Ã„Â°nsanlar tarafÃ„Â±ndan genellikle duyulmaz gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmez ve hissedilmezler, ancak yeterince ÃƒÂ§aba gÃƒÂ¶sterdiklerinde, ya da onlarÃ„Â± etkileyen bir olay olduÃ„?unda, kÃ„Â±zdÃ„Â±klarÃ„Â±nda, mutlu olduklarÃ„Â±nda, belki korktuklarÃ„Â±nda kokularÃ„Â±nÃ„Â± hissetmek, seslerini gÃƒÂ¶rmek, hatta bazen onlarÃ„Â± gÃƒÂ¶rmek ve onlara dokunmak mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n hale gelir. Hayaletlerle ilgili belgeseller bir hayalet bu tÃƒÂ¼r bir ÃƒÂ§aba gÃƒÂ¶sterdiÃ„?inde kapalÃ„Â± bir yerde duruluyorsa havanÃ„Â±n Ã„Â±sÃ„Â±nacaÃ„?Ã„Â± ve elektirikleneceÃ„?inden, varsa elektronik aletlerin ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?mamaya baÃ…?layacaÃ„?Ã„Â±ndan bahsedilir.

Bu DÃƒÂ¼nyada Kalmak: Bir hayalet iÃƒÂ§in bu DÃƒÂ¼nyada kalma nedeni ne olursa olsun bu DÃƒÂ¼nya bir hÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n kaynaÃ„?Ã„Â±dÃ„Â±r. GerÃƒÂ§ek hayatÃ„Â±nÃ„Â±n sonlanmasÃ„Â±ndan sonra geÃƒÂ§en her yÃ„Â±l etrafÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nya biraz daha deÃ„?iÃ…?ir. Onun bu bu deÃ„?iÃ…?ime uyum saÃ„?lamasÃ„Â± artÃ„Â±k mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n deÃ„?ildir. BildiÃ„?i ve sevdiÃ„?i insanlar hala yaÃ…?Ã„Â±yorlarsa bile onu artÃ„Â±k muhtemelen gÃƒÂ¶rmezler var olduklarÃ„Â±nÃ„Â± anlamazlar. EÃ„?er bu kiÃ…?iler onu ÃƒÂ¶zlÃƒÂ¼yorsa, yakÃ„Â±nlarÃ„Â±nda olduÃ„?u halde onlarÃ„Â±n bu ÃƒÂ¶zlemine ÃƒÂ§are olamamak bir hayalet iÃƒÂ§in daha da acÃ„Â± vericidir. Elbette kendini zorlayÃ„Â±p sevdiÃ„?i insanla iletiÃ…?im kurmak mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ancak ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bu iletiÃ…?im sevdiÃ„?i kiÃ…?iye daha ÃƒÂ§ok acÃ„Â± verir. Yine de hayeletlerin sevdikleri insanlarÃ„Â±n acÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â± kimi zaman azaltabildiklerini de belirtmekte sanÃ„Â±rÃ„Â±m yarar var. Hayalet zaman zaman kendisine artÃ„Â±k hÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n veren bu DÃƒÂ¼nyadan ayrÃ„Â±lmanÃ„Â±n yolunu bulamaz. Bunun nedeni henÃƒÂ¼z kendisi bilmiyor da olsa yukarÃ„Â±da sayÃ„Â±lan nedenlerden birisidir. Bazen de muhtemelen yine yukarÃ„Â±da sayÃ„Â±lan nedenlerden birinden dolayÃ„Â± verdiÃ„?i tÃƒÂ¼m acÃ„Â±ya raÃ„?men hayalet DÃƒÂ¼nyadan ayrÃ„Â±lmak istemez. Ancak nedeni ne olursa olsun bu DÃƒÂ¼nyada kalmak hayalet iÃƒÂ§in ait olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir yerde kalmak gibidir. Hatta daha da beteri bir zamanlar ait olduÃ„?u ancak artÃ„Â±k ait olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir yerde kalmak gibidir.

Hayaletlerle Ã„Â°letiÃ…?im Kurmak: Bazen sadece hayeleti ÃƒÂ§ok etkileyecek ve onun iletiÃ…?im iÃƒÂ§in gerekli enerjiyi bulmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layacak bir Ã…?ey yapmak yeterlidir. Ancak bazen bunun iÃƒÂ§in bir takÃ„Â±m aletler mesela ÃƒÂ¼zerinde rakamlarÃ„Â±n ve harflerin bulunduÃ„?u bir tahta ve o tahtanÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde kolay hareket eden hayaletin istediÃ„?i harfin ÃƒÂ¼zerine kaydÃ„Â±rabileceÃ„?i bir nesne kullanÃ„Â±lÃ„Â±r. BazÃ„Â± insanlar da hayaletleri oluÃ…?turan enerji yÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nlarÃ„Â±nÃ„Â± kendiliÃ„?inden gÃƒÂ¶rebildiklerini ve onlarÃ„Â±n seslerini duyabildiklerini savunurlar. Bu insanlar da hem ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde hem de gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amda hayaletlerle iletiÃ…?im kurmak isteyen insanlarÃ„Â±n sÃ„Â±kÃƒÂ§a baÃ…?vurduklarÃ„Â± kiÃ…?ilerdir.

10) Ozanlar

Fantastik Edebiyatta OzanlarÃ„Â±n Yeri: Ozanlar genellikle halk edebiyatÃ„Â±nda hikayelerin iÃƒÂ§indeki kiÃ…?iler deÃ„?il, hikayeleri anlatan kiÃ…?ilerdir. Ancak kendileri de hikayelere konu olan ozanlar bulunmaktadÃ„Â±r. Hatta kimi zaman daÃ„?a ÃƒÂ§Ã„Â±kan, zorluklara karÃ…?Ã„Â± mÃƒÂ¼cadele eden ozanlara bile rastlanmaktadÃ„Â±r. Genellikle yiÃ„?it olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±lan bu ozanlar iÃƒÂ§in ozanlÃ„Â±k bir bakÃ„Â±ma karakterlerini sadece kaba duygudan arÃ„Â±nmÃ„Â±Ã…? bir savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± yerine, yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± anÃ„Â±n, uÃ„?runa savaÃ…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â± amacÃ„Â±n farkÃ„Â±nda olan kiÃ…?i olduÃ„?unun bir gÃƒÂ¶stergesidir. “Benden selam olsun Bolu Beyine” yahut ferman padiÃ…?ahÃ„Â±nsa daÃ„?lar bizimdir.” dizeleri ile ÃƒÂ¼nlenen KÃƒÂ¶roÃ„?lu Anadolunun fantastik halk edebiyatÃ„Â±nda yer eden ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ bir halk ozanÃ„Â± karakteridir. Bizzat savaÃ…?mÃ„Â±yorsa bile ozanlÃ„Â±k kimi zaman dizeleri ile zalimlere karÃ…?Ã„Â± bir mÃƒÂ¼cadeleyi simgelerler. KaracaoÃ„?lan bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan kendisini sevmeyen bey ÃƒÂ§ocuÃ„?u Kara kÃ„Â±za “Bana kara diyen dilber saÃƒÂ§Ã„Â±n da kara deÃ„?il mi” dizeleri ile sembol haline gelen ozanlardan birisidir. Kimi zaman da bir arayÃ„Â±Ã…?Ã„Â±n peÃ…?inde koÃ…?an ve bu kendi arayÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±nÃ„Â± dizelerine aktaran bireyler olarak hikayelerde belirirler. Zaman zaman aÃ…?Ã„Â±k olduklarÃ„Â± bir kÃ„Â±zÃ„Â±n peÃ…?inden diyar diyar dolaÃ…?Ã„Â±r, kimi zaman da yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± kasaba, o kasabada kurduklarÃ„Â± hayat onlara anlamsÃ„Â±z gelir ve farklÃ„Â± bir hayatÃ„Â± aramak, bir anlam bulmak iÃƒÂ§in dolaÃ…?Ã„Â±rlar. Bazen de gezmek dolaÃ…?mak ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler bulmak ve bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼leri insanlara anlatmak iÃƒÂ§in dolaÃ…?Ã„Â±rlar.

Gezgin Ozanlar: HikÃƒÂ¢yelerde belki de en ÃƒÂ§ok yer eden ozan tipidir. Muhtemelen hem halk edebiyatÃ„Â±nÃ„Â±n bir ÃƒÂ§ok hikÃƒÂ¢yesini, elbette fantastik hikayeleri yaratmÃ„Â±Ã…?, farklÃ„Â± bÃƒÂ¶lgelerde yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? fantastik hikayelerin de diÃ„?er bÃƒÂ¶lgelerde duyulmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. Genellikle tek baÃ…?larÃ„Â±na dolaÃ…?Ã„Â±rlar. Bazen acÃ„Â± bir olaydan kaÃƒÂ§mak, bazen yukarÃ„Â±da da yazdÃ„Â±Ã„?Ã„Â±m gibi bir Ã…?eyi aramak iÃƒÂ§in. MÃƒÂ¼zik, hikayeler bazen dayanÃ„Â±lmaz gelen acÃ„Â±larÃ„Â± biraz olsun paylaÃ…?mak, bazen de kendi kendilerine neyi aradÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â±, neden eski hayatlarÃ„Â±nÃ„Â±n artÃ„Â±k kendilerini iÃƒÂ§in katlanÃ„Â±lmaz hale geldiÃ„?ini anlatmanÃ„Â±n yoludur. Zira bazen insan neden bir yeri terk ettiÃ„?ini, neden farklÃ„Â± bir hayatÃ„Â± seÃƒÂ§tiÃ„?ini anlayamaz ve kendi yazdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± Ã…?iirler ile hikayeler onun iÃƒÂ§in kendisini anlamasÃ„Â± iÃƒÂ§in bir yol haline gelebilirler. KÃƒÂ¶yden kÃƒÂ¶ye gezip hikayeleri dinleyen ve hikayeleri anlatan ozanlar efsaneleri taÃ…?Ã„Â±yan insanlardÃ„Â±r. Bazen bu efsanelerin bizzat iÃƒÂ§ine girer, onlarÃ„Â± keÃ…?feden kiÃ…?iler haline de gelirler. YalnÃ„Â±z yaÃ…?ama alÃ„Â±Ã…?kanlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± onlarÃ„Â± birÃƒÂ§ok kiÃ…?iden daha cesur yapar. Bu nedenle kendileri fantastik ÃƒÂ¶zellikler barÃ„Â±ndÃ„Â±rmÃ„Â±yorlarsa bile fantastik hikayeler iÃƒÂ§in tercih edilebilecek karakterlerdir.

OzanlarÃ„Â±n Hikayelerindeki SÃ„Â±rlar: Fantastik hikayelerde kullanÃ„Â±labilen bir ÃƒÂ¶gedir, bazen gizemli bir yeri bulmak isteyen, ya da gizemli bir olay ya da belki de geÃƒÂ§miÃ…?te yaÃ…?amÃ„Â±Ã…? gizemli bir insan hakkÃ„Â±nda bilgi bulmak isteyen bir kiÃ…?i iÃƒÂ§in en ÃƒÂ¶nemli kaynak ozanlardÃ„Â±r. Bunun iÃƒÂ§in bazen ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ bir ozanÃ„Â±n eski yazÃ„Â±larÃ„Â±na bakar, kimi zamanda ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ bir ozanÃ„Â±n kÃƒÂ¶y meydanÃ„Â±nda ya da bir kahvehanede ya da han salonlarÃ„Â±nda sÃƒÂ¶yledikleri Ã…?arkÃ„Â±larÃ„Â± dinlerler. Ã…?arkÃ„Â±larÃ„Â±n iÃƒÂ§inde bazen rastgele rastlanan bir sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼k, ilk baÃ…?ta aradÃ„Â±klarÃ„Â± ile hiÃƒÂ§ ilgisi yokmuÃ…? gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nse bile aslÃ„Â±nda onlarÃ„Â± ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zÃƒÂ¼me gÃƒÂ¶tÃƒÂ¼recek bir ipucu olabilir. OzanlarÃ„Â±n Ã…?arkÃ„Â±larÃ„Â± ÃƒÂ§oÃ„?u zaman yÃƒÂ¼zlerce bazen binlerce yÃ„Â±ldÃ„Â±r birikmiÃ…? sÃ„Â±rlarÃ„Â±n insanlar tarafÃ„Â±ndan deÃ„?iÃ…?tirilerek aktarÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? halidir, bu nedenle bazen binlerce yÃ„Â±llÃ„Â±k sÃ„Â±rlar bile bu Ã…?arkÃ„Â±larÃ„Â±n iÃƒÂ§lerinde saklÃ„Â± olabilir.

OzanlarÃ„Â±n Ãƒ?algÃ„Â± Aletleri: Genellikle ozanlar iÃƒÂ§in bir yoldaÃ…?, bir dosttur ÃƒÂ§algÃ„Â± aletleri. Ãƒ?zellikle tek baÃ…?larÃ„Â±na dolaÃ…?an ozanlar iÃƒÂ§in, ancak tek baÃ…?Ã„Â±na olmasa bile genellikle birÃƒÂ§ok ozan iÃƒÂ§in vazgeÃƒÂ§ilmez bir anlamÃ„Â± vardÃ„Â±r. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde bir mÃƒÂ¼zikle uÃ„?raÃ…?an pek ÃƒÂ§ok kiÃ…?inin bile mÃƒÂ¼zik aletine bir tÃƒÂ¼r yaÃ…?am barÃ„Â±ndÃ„Â±rÃ„Â±yormuÃ…? gibi baktÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na Ã…?ahit olmak zor deÃ„?ildir. Bu duygunun birÃƒÂ§ok fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de gerÃƒÂ§ekten yaÃ…?ayan ÃƒÂ§algÃ„Â± aletlerinin yer almasÃ„Â±na, zaman zaman bu aletlerin mÃƒÂ¼ziÃ„?e kendi yorumlarÃ„Â±nÃ„Â± renklerini katan, adeta ozana eÃ…?lik ettiÃ„?inin, hatta kimi zaman mÃƒÂ¼ziÃ„?e dinleyen insanlarÃ„Â± tam tersini hissetmelerini gerektirecek anlarda bile mutlu, hÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼, ÃƒÂ¶fkeli, acÃ„Â± dolu, aÃ…?Ã„Â±k hissettirecek bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ barÃ„Â±ndÃ„Â±rdÃ„Â±klarÃ„Â±na hikayelerde rastlanabilir. Bu da belki de doÃ„?al bulunabilir. SonuÃƒÂ§ta ozanlarÃ„Â±n kendi ÃƒÂ§algÃ„Â± aletlerine karÃ…?Ã„Â± hissettiklerini yarattÃ„Â±klarÃ„Â± fantastik hikayelere katmalarÃ„Â± ÃƒÂ§ok da beklenmeyecek bir durum deÃ„?il.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

BÃƒÂ¶ylece 39 maddeye ulaÃ…?mÃ„Â±Ã…? olduk. Gelecek haftasonu 44 olmak dileÃ„?i ile...

11) KÃ„Â±yamet

Fantastik Edebiyatta KÃ„Â±yamet: KÃ„Â±yamet kÃ„Â±saca yaÃ…?anan DÃƒÂ¼nyadaki bizler iÃƒÂ§in olmazsa olmaz kabul edilecek koÃ…?ullarÃ„Â±n bir gÃƒÂ¼n beklenmedik Ã…?ekilde deÃ„?iÃ…?mesi olarak dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Bu daÃ„?larÃ„Â±n yÃ„Â±kÃ„Â±lmasÃ„Â±, ormanlarÃ„Â±n yanarak yok olmasÃ„Â±, topraÃ„?Ã„Â±n parÃƒÂ§alanmasÃ„Â± gibi onlarca farklÃ„Â± Ã…?ekilde olabileceÃ„?i gibi, bir hastalÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n yayÃ„Â±lmasÃ„Â±, hatta daha ÃƒÂ¶nce hiÃƒÂ§ karanlÃ„Â±k yaÃ…?amamÃ„Â±Ã…? bir ÃƒÂ¼lkenin bir gÃƒÂ¼n karanlÃ„Â±Ã„?a gÃƒÂ¶mÃƒÂ¼lmesi Ã…?eklinde de olabilir. KÃ„Â±yamet temasÃ„Â± fantastik eserlerde zaman zaman bir ÃƒÂ¼lkenin, birÃƒÂ§ok ÃƒÂ¼lkenin bulunduÃ„?u geniÃ…? bir bÃƒÂ¶lgenin, ya da bazen bir Ã…?ehrin ya da bir kasabanÃ„Â±n yok oluÃ…? ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ Ã…?eklinde yer bulabildiÃ„?i gibi, aynÃ„Â± zamanda bir kÃ„Â±yamet vakasÃ„Â±nÃ„Â± yaÃ…?ayÃ„Â±p saÃ„? kalmak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§abalayan ve kÃ„Â±yametin arkasÃ„Â±ndan eski ÃƒÂ¼lkelerini, Ã…?ehirlerini, bazen de tÃƒÂ¼m DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± yeniden inÃ…?aa etmeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an kiÃ…?iler de bu tÃƒÂ¼r hikayelerin temelini oluÃ…?turabilirler. Hikayelerin en ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan ÃƒÂ¶zellikleri arasÃ„Â±nda kÃ„Â±yamet sÃ„Â±rasÃ„Â±nda bilinen DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n uÃ„?radÃ„Â±Ã„?Ã„Â± deÃ„?iÃ…?im ve sonrasÃ„Â±nda deÃ„?iÃ…?en DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n yeni halinin tasvirleri sayÃ„Â±labilir. Elbette hikaye bildiÃ„?imiz DÃƒÂ¼nyada geÃƒÂ§iyorsa bizim iÃƒÂ§in bir kÃ„Â±yametin sonrasÃ„Â±nda DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±zÃ„Â±n hali oldukÃƒÂ§a etkileyici olacaktÃ„Â±r. EÃ„?er bilmediÃ„?imiz bir gezegen, ya da hayali bir ÃƒÂ¼lkede kÃ„Â±yamet yaÃ…?anmÃ„Â±Ã…?sa, ya da biz bir hikayede DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±zÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde eski bir kÃ„Â±yametin izlerini arÃ„Â±yorsak bu durumda eski DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n nasÃ„Â±l bir yer olduÃ„?unu bilmeyiz, o nedenle kÃ„Â±yametin ne kadar dehÃ…?etli Ã…?ekilde yaÃ…?andÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± anlamak okuyucular ve ikinci durum sÃƒÂ¶z konusu ise hikayedeki karakterler iÃƒÂ§in de zorlu olur.

KÃ„Â±yamet Koparken: Ãƒ?Ã„Â±Ã„?lÃ„Â±k ÃƒÂ§Ã„Â±Ã„?lÃ„Â±Ã„?a kaÃƒÂ§Ã„Â±Ã…?an insanlar, kÃ„Â±yamet konulu hikayelerin belki de en vazgeÃƒÂ§ilmez ÃƒÂ¶gesidir. Bu kaÃƒÂ§Ã„Â±Ã…?Ã„Â±n nedeni ne olursa olsun bÃƒÂ¶yle bir sahnenin etkileyici olacaÃ„?Ã„Â± muhakkak. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve sarsÃ„Â±lmaz gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen Ã…?ehirlerin yok olmasÃ„Â±, ya da mesela denizlerin kurumasÃ„Â±, ya da tam tersine taÃ…?masÃ„Â±, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve etkileyici daÃ„?larÃ„Â±n ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kmesi de etkileyici kÃ„Â±yamet sahnesi ÃƒÂ¶geleri arasÃ„Â±nda sayÃ„Â±labilirler. KÃ„Â±sacasÃ„Â± en ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±lan kÃ„Â±yamet ÃƒÂ¶geleri bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k sarsÃ„Â±lmaz gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen insani ve doÃ„?al eserlerin ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kmesi, fiziksel ÃƒÂ¶zelliklerin deÃ„?iÃ…?mesi mesela sÃ„Â±caklÃ„Â±klarÃ„Â±n ÃƒÂ§ok artmasÃ„Â± ve korku ve panik iÃƒÂ§erisindeki insanlardÃ„Â±r.
Elbette bunlara ÃƒÂ§ok daha farklÃ„Â± ÃƒÂ¶geler eklenebilir. KÃ„Â±yamet oldukÃƒÂ§a yorumlanmaya aÃƒÂ§Ã„Â±k bir temadÃ„Â±r. Bir yazarÃ„Â±n kÃ„Â±yamet sahnelerini alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±lmÃ„Â±Ã…?Ã„Â±n ÃƒÂ§ok dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda tasarlamasÃ„Â± sahneye kendi yorumunu katmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r.

KÃ„Â±yamet Ãƒ?ncesi: Kimi hikayelerde kÃ„Â±yametlerin ÃƒÂ¶ncesinde zaman zaman kÃ„Â±yametin olacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â±n anlaÃ…?Ã„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan bir takÃ„Â±m ÃƒÂ¶geler yer alÃ„Â±r. Bazen bu insanlarÃ„Â±n yaÃ…?am tarzÃ„Â±nda, ya da doÃ„?ada herkes gÃƒÂ¶remese bile dikkatli bakanlarÃ„Â±n fark edebileceÃ„?i bir deÃ„?iÃ…?imdir. Bazen de eski yazÃ„Â±larda bir sÃƒÂ¼re sonra kopacak kÃ„Â±yamet hakkÃ„Â±nda uyarÃ„Â±lar yapÃ„Â±lÃ„Â±r. Bazen bu iÃ…?aretleri gÃƒÂ¶rebilen, ya da uyarÃ„Â±larÃ„Â± okuyabilenler insanlarÃ„Â± uyarmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar. Bazen kÃ„Â±yameti ÃƒÂ¶nlemenin bir yolunu gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼kleri ve onu insanlara gÃƒÂ¶stermek istedikleri iÃƒÂ§in. Bazen de kÃ„Â±yametten hiÃƒÂ§ olmazsa bir grup insanÃ„Â±n saÃ„? kalmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamak istedikleri iÃƒÂ§in. Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n olacaÃ„?Ã„Â±na inandÃ„Â±rmak istedikleri kÃ„Â±yamet ne kadar inanÃ„Â±lmaz ise, sÃƒÂ¶z konusu kÃ„Â±yametin ne kadar bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k yÃ„Â±kÃ„Â±mlar getireceÃ„?ini savunuyorlarsa inandÃ„Â±rÃ„Â±cÃ„Â±lÃ„Â±klarÃ„Â± o kadar azalÃ„Â±r. Ancak kimi zaman kÃ„Â±yametin hemen ÃƒÂ¶ncesinde kÃ„Â±yameti ÃƒÂ¶n gÃƒÂ¶rebilenler kendilerini hazÃ„Â±rlar ve kÃ„Â±yametin ardÃ„Â±ndan saÃ„? kalabilmeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar, kimi zaman kÃ„Â±yamet onlarÃ„Â±n saÃ„? kalmalarÃ„Â±na izin vermeyecek kadar Ã…?iddetlidir. Kimi zaman ise baÃ…?arabilirler.

KÃ„Â±yamet SonrasÃ„Â±: BomboÃ…? sokaklarÃ„Â± ile Ã…?ehirler, kimi zaman yÃ„Â±kÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? parÃƒÂ§alanmÃ„Â±Ã…? Ã…?ehirler. TÃƒÂ¼m aÃ„?aÃƒÂ§larÃ„Â± yanmÃ„Â±Ã…? ormanlar, kirlenmiÃ…? denizler, belki artÃ„Â±k var olmayan denizler. KÃ„Â±yamet sÃƒÂ¼recinin sonrasÃ„Â±nda bir DÃƒÂ¼nya ve bir yaÃ…?am kalabildiyse kalanlar iÃƒÂ§in yaÃ…?amaya devam etmek oldukÃƒÂ§a zor olacaktÃ„Â±r. Ãƒ?stelik de kÃ„Â±yametin yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± deÃ„?iÃ…?imin sonuÃƒÂ§larÃ„Â± da muhtemelen devam edecektir. Bir Ã…?ekilde kÃ„Â±yametin tÃƒÂ¼m etkileri sona erdi ise bile muhtemelen geride kalan ÃƒÂ§ok az sayÃ„Â±da insan. Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n birbirlerine ne kadar ihtiyaÃƒÂ§larÃ„Â± olduÃ„?unu yeniden ÃƒÂ¶Ã„?reneceklerdir. Kimi zaman binlerce yÃ„Â±l sÃƒÂ¼recek bir yeniden kurulma sÃƒÂ¼reci baÃ…?lar ve her zaman da baÃ…?arÃ„Â±lÃ„Â± olamaz. KuÃ…?kusuz ki bu sÃƒÂ¼reÃƒÂ§ de hem fantastik kurgu kitaplarÃ„Â±nÃ„Â±n hem de bilim kurgu baÃ…?ta olmak ÃƒÂ¼zere pek ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± edebiyat alanÃ„Â±nÃ„Â±n en ÃƒÂ§ok ilgi alanÃ„Â±na giren konulardan birisidir.

12) Ormanlar

Fantastik Edebiyatta OrmanlarÃ„Â±n Yeri: Ormanlar ÃƒÂ¶zellikle bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir alana yayÃ„Â±ldÃ„Â±klarÃ„Â±, karanlÃ„Â±k ve girilmeye korkulan yerler barÃ„Â±ndÃ„Â±rdÃ„Â±klarÃ„Â±, hele iÃƒÂ§lerinde korkulan bir takÃ„Â±m hayvanlar da olduÃ„?u zaman ÃƒÂ§oÃ„?unlukla insanlarÃ„Â±n hayal gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerini harekete geÃƒÂ§iren yerlerdir. Hele bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k Ã…?ehirlerde yaÃ…?amayÃ„Â± alÃ„Â±Ã…?mÃ„Â±Ã…? insanlar iÃƒÂ§in ormanlarÃ„Â±n iÃƒÂ§indeki her ses, her hareket korku, heyecan ya da merak kaynaÃ„?Ã„Â±dÃ„Â±r. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile ormanlar iÃƒÂ§lerinde yaÃ…?ayan canlÃ„Â±larla, zaman zaman iÃƒÂ§lerine sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nan kaÃƒÂ§tÃ„Â±klarÃ„Â± insanlardan korunmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an insanlar sayesinde, kimi zaman da kendi iradesi ve kiÃ…?ilikleri ile fantastik hikayelere dahil olurlar. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile pek ÃƒÂ§ok fantastik hikaye iÃƒÂ§lerinde meÃ…?hur ve akÃ„Â±llarda kalan ormanlar barÃ„Â±ndÃ„Â±rÃ„Â±r.

OrmanlarÃ„Â±n Ã„Â°ÃƒÂ§lerinde YaÃ…?ayan YaratÃ„Â±klar: Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n belki ilk duyduklarÃ„Â± fantastik hikayeler ormanlarÃ„Â±n iÃƒÂ§inde yaÃ…?ayan hayvanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼leridir. Birbiri ile konuÃ…?an hayvanlarÃ„Â±n ibret verici hikayelerini anlatan bu masallar ÃƒÂ§oÃ„?unlukla ormanlarda geÃƒÂ§en bir tÃƒÂ¼r fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ sayÃ„Â±labilirler. Bu masallarÃ„Â±n yanÃ„Â± sÃ„Â±ra ÃƒÂ¶zellikle uzaklardaki ÃƒÂ¼lkelerin bilinmeyen ormanlarÃ„Â±nÃ„Â± anlatan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde ÃƒÂ§oÃ„?u zaman birÃƒÂ§ok farklÃ„Â± bilinmeyen canlÃ„Â±lar hikayelerin ÃƒÂ¶gesi olarak yer alÃ„Â±rlar. Zaman zaman ormanÃ„Â±n tamamÃ„Â±na hÃƒÂ¼kmeden ve diÃ„?er tÃƒÂ¼m canlÃ„Â±lardan daha kuvvetli ve korkunÃƒÂ§ bir canavar yaratÃ„Â±klar hikayelerin iÃƒÂ§inde ÃƒÂ¶ge olarak bulunurlar. Periler de zaman zaman ormanlarla ilgili hikayelerde ormanda yaÃ…?ayan yaratÃ„Â±klardan birisi olarak katÃ„Â±lÃ„Â±rlar. Ãƒ?oÃ„?u zaman ormandaki hayvanlar ve aÃ„?aÃƒÂ§larla bir tÃƒÂ¼r baÃ„? kurduklarÃ„Â±ndan bahsedilir. Ãƒ?yle ki her peri ancak kendi ormanÃ„Â±nda yaÃ…?ayabilir. Kendi ormanÃ„Â±ndan uzun sÃƒÂ¼re uzakta kalÃ„Â±rsa ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼r.

Ormanlarda YaÃ…?ayanlar: Ormanlar farklÃ„Â± nedenlerle deÃ„?iÃ…?ik insanlarÃ„Â± barÃ„Â±ndÃ„Â±rabilir. Kimi zaman krallarÃ„Â±n zulmÃƒÂ¼nden kaÃƒÂ§an, ya da bu zulme karÃ…?Ã„Â± savaÃ…?an kaÃƒÂ§aklarÃ„Â±, kimi zaman gÃƒÂ¶zlerden uzak kalmak isteyen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼leri, kimi zaman doÃ„?anÃ„Â±n iÃƒÂ§indeki gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri keÃ…?fetmek isteyen druidleri iÃƒÂ§lerinde barÃ„Â±ndÃ„Â±ran ormanlar fantastik hikÃƒÂ¢yelerde geÃƒÂ§er. Genellikle orman kendileri iÃƒÂ§in sadece bir sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±naksa bile bu insanlar ormandaki hayvanlarÃ„Â± bitkileri kÃ„Â±sacasÃ„Â± ormanÃ„Â±n yapÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â± kÃ„Â±sa sÃƒÂ¼rede keÃ…?federler, kimi zaman onu kendi amaÃƒÂ§larÃ„Â± ya da kendilerini korumak iÃƒÂ§in nasÃ„Â±l kullacaklarÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶Ã„?renir, bazen de eÃ„?er varsa diÃ„?er amaÃƒÂ§larÃ„Â±nÃ„Â±n yanÃ„Â±na ormanÃ„Â± korumak da eklenir. Genellikle ÃƒÂ¶ncelikli yaÃ…?am alanlarÃ„Â± aÃ„?aÃƒÂ§larÃ„Â±n ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. AÃ„?aÃƒÂ§lar hem dallarÃ„Â± ve yapraklarÃ„Â± ile ÃƒÂ¼zerine geniÃ…? bir yaÃ…?am alanÃ„Â± inÃ…?aa etmeye mÃƒÂ¼saittir, hem de ÃƒÂ¼zerlerinde yaÃ…?anlarÃ„Â±n aÃ…?aÃ„?Ã„Â±dan geÃƒÂ§enlerin kendilerini gÃƒÂ¶rmemesini, yani korunmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?larlar. EÃ„?er ormanda kalanlar Druidlerse bazen yatmak iÃƒÂ§in aÃ„?aÃƒÂ§larÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerine ÃƒÂ§Ã„Â±kmak yerine doÃ„?rudan toprakta da yatabilirler. Ormandaki hayvanlarla, ve kendilerine zarar verebilecek her Ã…?eyle genelde ÃƒÂ¶ylesine uyum halindedir ki Druidler genellikle hiÃƒÂ§birisinden korkmalarÃ„Â±na gerek yoktur.

YaÃ…?ayan Ormanlar: Belki de fantastik hikayelerde ormanlarÃ„Â±n en aktif olarak hikayelere dahil olduÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ tÃƒÂ¼rleri iÃƒÂ§lerinde yaÃ…?ayan ormanlarÃ„Â± barÃ„Â±ndÃ„Â±ranlardÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r ormanlarda aÃ„?aÃƒÂ§lar toprak ormandan geÃƒÂ§en dereler Ã„Â±rmaklar hatta varsa iÃƒÂ§inde yaÃ…?ayan insanlar uyum iÃƒÂ§inde ve gerektiÃ„?inde bir bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n halinde hareket ederler. Kimi zaman bu bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ saÃ„?layan ormanÃ„Â±n iÃƒÂ§inde bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ne sahip bir yaratÃ„Â±k, ya da bir druid, kimi zamansa yine bir tÃƒÂ¼r ortak bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ile ormanÃ„Â± kontrol edebilen orman insanlarÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ saÃ„?layan bazen ormanÃ„Â±n kendini koruma amacÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu durumda ormana giren herkesle orman elindeki her Ã…?eyle savaÃ…?acak onlara zarar vermeye en azÃ„Â±ndan korkutup bir daha gelmelerini engellemeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?acaktÃ„Â±r. Bazen ormana sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nmÃ„Â±Ã…? ÃƒÂ§aresiz bir insanÃ„Â± orman korumaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±r. Bunu sadece onu yakalamak isteyenleri engelleyerek deÃ„?il, aynÃ„Â± zamanda korumak istediÃ„?i kiÃ…?iyi saklayarak da yapar. Kimi zamansa ormanlar yakÃ„Â±nlarda belki de ormanÃ„Â±n kenarÃ„Â±ndaki bir Ã…?ehirdeki veya kÃƒÂ¶ydeki insanlarÃ„Â±n yaÃ…?amak ÃƒÂ¼zere olduklarÃ„Â± bir felaketi ÃƒÂ¶nlemeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar. Bu durumda ormanÃ„Â±n uzaktan yapabilecekleri elbette sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â±dÃ„Â±r ve yazarÃ„Â±n hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ gerektirir. Kimi zaman ormanÃ„Â±n tÃƒÂ¼m hayvanlarÃ„Â±, hatta aÃ„?aÃƒÂ§larÃ„Â± ile bir bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n olarak hareket ederek sÃƒÂ¶z konusu felaketi ÃƒÂ¶nlediÃ„?ine de hikayelerde rastlanabilir.

13) TaÃ…?lar

Fantastik Edebiyatta TaÃ…?lar: Fantastik edebiyatta taÃ…?lar ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel ve mistik ÃƒÂ¶zellikler taÃ…?Ã„Â±yan ÃƒÂ¶gelerden birisi olarak yer alabilmektedir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde de bazÃ„Â± taÃ…?larÃ„Â±n uÃ„?ursuzluklarÃ„Â± ÃƒÂ¶nlemek, mutsuzluk ve kaygÃ„Â± verici duygularÃ„Â± kovmak gibi ÃƒÂ¶zelliklerinin olduÃ„?una inanÃ„Â±lÃ„Â±r. Bazen de ÃƒÂ¶zerine harfler ÃƒÂ§izilen dÃƒÂ¼zgÃƒÂ¼n taÃ…?lar avuÃƒÂ§lanÃ„Â±p dÃƒÂ¼z bir zemine atÃ„Â±lÃ„Â±r ve taÃ…?larÃ„Â±n konumlarÃ„Â±ndan gelecekle ilgili bilgiler edinilmeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±lÃ„Â±r. Bazen de taÃ…?lar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman dev taÃ…?lar zamanÃ„Â±n eskitemediÃ„?i bir anÃ„Â±t gibi dururlar. Ãƒ?zerlerindeki yazÃ„Â±lar aslÃ„Â±nda onlarÃ„Â±n bir sÃ„Â±r barÃ„Â±ndÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± aÃƒÂ§Ã„Â±Ã„?a ÃƒÂ§Ã„Â±karÃ„Â±r. Ancak bu yazÃ„Â±lar ancak onlarÃ„Â± anlayanlarÃ„Â±n iÃ…?ine yarayacaktÃ„Â±r. KÃ„Â±sacasÃ„Â± renkleri Ã…?ekilleri, kimi zamansa dayanÃ„Â±klÃ„Â±lÃ„Â±klarÃ„Â± yÃ„Â±llar boyunca doÃ„?anÃ„Â±n tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ne dayanÃ„Â±p ayakta kalabilmeleri ile taÃ…?lar ÃƒÂ§ok uzun yÃ„Â±llar boyunca insanlarÃ„Â±n ilgisini ÃƒÂ§ekmiÃ…? ve kurduklarÃ„Â± hayallerin iÃƒÂ§inde bir ÃƒÂ¶ge olarak yer almÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r, bugÃƒÂ¼n de modern fantastik hikayelerde taÃ…?lar bir ÃƒÂ¶ge olarak yer almaktadÃ„Â±rlar.

GÃƒÂ¼ÃƒÂ§ TaÃ…?Ã„Â±yan TaÃ…?lar: Ãƒ?oÃ„?u zaman ufaklardÃ„Â±r. kimi zaman gÃƒÂ¶z alÃ„Â±cÃ„Â± renklere sahiptirler. Ãƒ?oÃ„?unlukla pÃƒÂ¼rÃƒÂ¼zsÃƒÂ¼zlerdir. Ãƒ?yle ki dÃƒÂ¼mÃƒÂ¼dz bir zeminde hiÃƒÂ§ gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ harcanmadan ilerletilebilirler. Bazen ÃƒÂ¼zerlerinde bir Ã…?ekil ya da bir yazÃ„Â± bulunur. Ãƒ?oÃ„?unlukla hikayelerde belirli bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri korumak iÃƒÂ§in kullanÃ„Â±lÃ„Â±rlar. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ taÃ…?lar dayanÃ„Â±klÃ„Â±dÃ„Â±r, kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ktÃƒÂ¼r rahatlÃ„Â±kla taÃ…?Ã„Â±nÃ„Â±r. Yine de nasÃ„Â±l gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n bir ÃƒÂ§ok deÃ„?erli taÃ…?Ã„Â± onca serveti bir kaÃƒÂ§ gram yÃƒÂ¼k halinde taÃ…?Ã„Â±mamÃ„Â±zÃ„Â± saÃ„?lÃ„Â±yorsa, fantastik hikayelerde de bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ bu Ã…?ekilde taÃ…?Ã„Â±nÃ„Â±labileceÃ„?i hayal edilmiÃ…?tir. BazÃ„Â± hikayelerde taÃ…? kendi iradesi olan birisini, mesela bir hayaleti, ya da bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ya da bir tÃƒÂ¼r gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ iÃƒÂ§inde barÃ„Â±ndÃ„Â±rabilir, genellikle bu tÃƒÂ¼r taÃ…?lar yarÃ„Â± Ã…?effaf bir gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼ye sahiptirler.

Dev AnÃ„Â±tsal TaÃ…?lar: TaÃ…? antik medeniyetlerin kendi hikayelerini ve kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlerini yaÃ…?atmak iÃƒÂ§in en ÃƒÂ§ok kullandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± madde idi muhtemelen. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde de zaman zaman bu amaÃƒÂ§lar iÃƒÂ§in taÃ…?lar kullanÃ„Â±labilmektedir. Bu kullanÃ„Â±m, binlerce yÃ„Â±l ÃƒÂ¶ncesinde kalmÃ„Â±Ã…? medeniyetlerin Ã…?ekil verdikleri bazen ÃƒÂ¼zerine sÃ„Â±rlarÃ„Â±nÃ„Â± yazdÃ„Â±klarÃ„Â± taÃ…?larÃ„Â±n bir takÃ„Â±m doÃ„?a ÃƒÂ¶tesi sÃ„Â±rlar da barÃ„Â±ndÃ„Â±rabileceÃ„?ini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼rmektedir. Elbette bu sÃ„Â±rlar kolayca keÃ…?fedilir deÃ„?ildir. Bazen bilinmeyen bir alfabeyi ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zmek gerekir sÃ„Â±rrÃ„Â± taÃ…?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerinden okumak iÃƒÂ§in.... Bazen ÃƒÂ§ok sÃ„Â±radan gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen bir resmin hiÃƒÂ§ dikkat ÃƒÂ§ekmeyen bir noktasÃ„Â±nda ilgili sÃ„Â±rrÃ„Â±n anlaÃ…?Ã„Â±labileceÃ„?i bir Ã…?ekil ya da bir harf ÃƒÂ§izilmiÃ…?tir. Bazen sÃ„Â±rlar yÃ„Â±lÃ„Â±n tam belirli dÃƒÂ¶nemlerinde belirli saatlerde birden fazla taÃ…?Ã„Â±n gÃƒÂ¶lgesinin bir araya gelmesi ile oluÃ…?ur ve okunabilir. SÃƒÂ¶z konusu sÃ„Â±r, bir aletin nasÃ„Â±l kullanÃ„Â±labileceÃ„?i, bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n nasÃ„Â±l yapÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â±, gelecek hakkÃ„Â±nda bir bilgi, gizli bir hazinenin ya da aranan bir Ã…?eyin yeri, ya da bazen bizzat taÃ…?Ã„Â±n barÃ„Â±ndÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir sÃ„Â±r olabilir. EÃ„?er sÃ„Â±r taÃ…?Ã„Â±n iÃƒÂ§inde gizli ise, ilk akla gelebilecek sÃ„Â±r, taÃ…?Ã„Â±n aslÃ„Â±nda bir bÃƒÂ¶lgeye ya da bir yere aÃƒÂ§Ã„Â±lan bir kapÃ„Â± olabileceÃ„?idir. Ãƒ?zerlerindeki Ã…?ekiller bazen bir takÃ„Â±m farklÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel iÃ…?aretlerle bir araya geldiÃ„?i zaman ÃƒÂ§ok uzaklarda bir yere gitmeyi saÃ„?layacak bir tÃƒÂ¼r geÃƒÂ§iÃ…? koridoru aÃƒÂ§Ã„Â±labilir. Kimi zaman bu koridor kurallarÃ„Â± DÃƒÂ¼nyadan ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± boyutlara ÃƒÂ§Ã„Â±kar ve koridorun aÃƒÂ§Ã„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ§ok kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ sonuÃƒÂ§larÃ„Â± olabilir. Bazen de ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ bazÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri yapabilmek iÃƒÂ§in ÃƒÂ§ok sayÃ„Â±da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n dev anÃ„Â±tsal taÃ…?larÃ„Â±n ÃƒÂ§evrelediÃ„?i bir alanda bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ yapmalarÃ„Â± gerekir. TaÃ…?lar bir bakÃ„Â±ma enerjiyi yÃƒÂ¶nlendiren, bazen enerjiye Ã…?ekil veren bir etken olarak bÃƒÂ¶yle bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler de yer alÃ„Â±rlar.

TaÃ…?a DÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?me: Belki de halk edebiyatÃ„Â±nÃ„Â±n en yaygÃ„Â±n ÃƒÂ¶gelerinden birisidir. Bu ÃƒÂ¶genin edebiyata yayÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan, daÃ„?larda, ovalarda ve dev taÃ…?larÃ„Â±n bulunduÃ„?u benzer alanlarda bulunan ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve Ã…?ekilleri belirli insanlara, ya da bir tÃƒÂ¼r canlÃ„Â±ya benzetilen kayalardÃ„Â±r. SÃƒÂ¶z konusu insan ya da canlÃ„Â± ya ÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nden, ya yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir hatadan, bazen de kendi isteÃ„?i ile yÃƒÂ¼zlerce yÃ„Â±l var olmak ve ÃƒÂ§evresindeki insanlarÃ„Â± izleyebilmek iÃƒÂ§in taÃ…?a dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼rler. Yunan Mitolojisinde bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerden esinlenilerek yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? olabilecek baktÃ„Â±Ã„?Ã„Â± tÃƒÂ¼m insanlarÃ„Â± taÃ…?a dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?tÃƒÂ¼ren bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ kadÃ„Â±n bile mevcuddur.

14) Denizler

Fantastik Edebiyatta Denizler: Denizler yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z kara DÃƒÂ¼nyasÃ„Â± ile kÃ„Â±yaslandÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda bambaÃ…?ka kurallarÃ„Â± olan, bir iki metre derinliÃ„?i olan yerlerde bile ÃƒÂ¼zerindeki ve iÃƒÂ§indeki canlÃ„Â±lara baktÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±zda hem merak hem de korku uyandÃ„Â±rabilen yerlerdir. Tarih boyunca birÃƒÂ§ok insan ya bir denizin ilerisinde neyin olduÃ„?unu gÃƒÂ¶rmek, ya denizin kendisini keÃ…?fetmek, ya da sadece yÃ„Â±llardÃ„Â±r ÃƒÂ¼zerinde olduÃ„?u karadan bambaÃ…?ka kurallarÃ„Â± olan bu DÃƒÂ¼nyada yaÃ…?amayÃ„Â± seÃƒÂ§tiÃ„?i iÃƒÂ§in denizlere aÃƒÂ§Ã„Â±lmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. BÃƒÂ¶ylece zaten karadaki insanlarÃ„Â±n hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ile beslenen ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler bir de bizzat bu DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n iÃƒÂ§inden gelen kiÃ…?ilerin hayal gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri ile daha da renklenmiÃ…?tir. Korsan Ãƒ?ykÃƒÂ¼leri, Deniz KÃ„Â±zlarÃ„Â±, FÃ„Â±rtÃ„Â±nalar, Denizin altÃ„Â±ndaki krallÃ„Â±klar fantastik edebiyatta sÃ„Â±k sÃ„Â±k rastlanan ÃƒÂ¶gelerin arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Bunun yanÃ„Â±nda ateÃ…? denizi, Ã„Â±Ã…?Ã„Â±k denizi gibi su dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bir maddenin oluÃ…?turduÃ„?u ve yine karalardan ve muhtemelen bildiÃ„?imiz sudan oluÃ…?an denizlerden de bambaÃ…?ka kurallarÃ„Â± olan denizlerde fantastik edebiyat eserlerinde rastlanan ÃƒÂ¶gelerdendir.

Denizlerin Ãƒ?stÃƒÂ¼ndeki DÃƒÂ¼nya: Muhtemelen denizle ilgili birÃƒÂ§ok fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ denizlerin ÃƒÂ¼zerinde yaÃ…?anan maceralarÃ„Â± anlatÃ„Â±r. Suyun altÃ„Â± ilgi ÃƒÂ§eken ve iÃ…?lenen bir konu olsa da suyun ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde bizzat yaÃ…?anan maceralar elbette ÃƒÂ§ok daha iÃ…?lenmiÃ…?tir. Ãƒ?oÃ„?unlukla bu maceralar bir geminin iÃƒÂ§inde geÃƒÂ§er. Gemi ÃƒÂ§oÃ„?u zaman denizin kurallarÃ„Â±nÃ„Â±n geÃƒÂ§erli olduÃ„?u bir DÃƒÂ¼nyada insanlarÃ„Â±n bu kurallarÃ„Â±n biraz olsun geÃƒÂ§erli olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir tÃƒÂ¼r sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±naÃ„?a sahip olmalarÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lar. AyaklarÃ„Â±nÃ„Â± basabilecekleri saÃ„?lam bir zemin, yatÃ„Â±p uyuyabilecekleri bir yatak, denizin yaratÃ„Â±klarÃ„Â±ndan bir nebze olsun korunabilecekleri odalar vardÃ„Â±r gemide. Ancak elbette geminin onlarÃ„Â± denizden koruma gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â±dÃ„Â±r ve bir korsan gemisinin top atÃ„Â±Ã…?Ã„Â±, bir kayalÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n geminin tahtasÃ„Â±nÃ„Â± delip geÃƒÂ§mesi, bir deniz canavarÃ„Â±nÃ„Â±n saldÃ„Â±rÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â±n bu sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±naktan kendilerini koparÃ„Â±p atabilecekleri bir ortamda, dalgalarÃ„Â±n sesini ve sarsÃ„Â±ntÃ„Â±sÃ„Â± her an kendilerinin ne derece gÃƒÂ¼vensiz olduÃ„?unu hissettirken denizciler belki karadaki herkesten fazla iÃƒÂ§lerinden geldiÃ„?i gibi, utanmadan ve birbirlerinden ÃƒÂ§ekinmeden yaÃ…?arlar. Ãƒ?oÃ„?unlukla hayaletler, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ler, savaÃ…?lar denizin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ndeki DÃƒÂ¼nyada geÃƒÂ§en ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde kendi ÃƒÂ¶zel karaktelerini kazanarak hikayelerdeki yerlerini alÃ„Â±rlar. Ãƒ?rneÃ„?in lanetlenen ve sonsuza kadar denizin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde seyahat etmeye mahkum olan hayalet gemileri korsan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerinin temalarÃ„Â±ndan birisidir. KÃ„Â±sacasÃ„Â± Denizin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ndeki fantastik edebiyatta DÃƒÂ¼nya ÃƒÂ§ok geniÃ…?, renkli ve kendine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ birÃƒÂ§ok farklÃ„Â± fantastik ÃƒÂ¶geyi geliÃ…?tirebilen neredeyse fantastik edebiyatÃ„Â±n bir tÃƒÂ¼r alt alanÃ„Â± gibidir.

Denizlerin AltÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nya: DalgÃ„Â±ÃƒÂ§larÃ„Â±n bu DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± keÃ…?fetmeye baÃ…?lamasÃ„Â± belki de tarihin ilk dÃƒÂ¶nemlerine kadar uzanÃ„Â±r. Ancak modern ÃƒÂ§aÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¶ncesinde bir dalgÃ„Â±cÃ„Â±n dalabileceÃ„?i mesafe elbette sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â±ydÃ„Â±. Denizin altÃ„Â±na iliÃ…?kin ilk ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler muhtemelen dalgÃ„Â±ÃƒÂ§lar tarafÃ„Â±ndan anlatÃ„Â±lan su altÃ„Â± tasvirleri ile Ã…?ekillenmiÃ…?tir, ancak daha sonra kendilerine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ bir karakter kazanmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Bu ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ su altÃ„Â±nda yatan hazineler ÃƒÂ§oÃ„?unlukla batan gemilerin iÃƒÂ§lerinde saklÃ„Â± olan hazineler ÃƒÂ¼zerinedir. Bazen suyun altÃ„Â±nda gizli olan bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ bir nesne de hikayenin konusu olabilir. Ancak oldukÃƒÂ§a renkli olan bir hikaye konusu da su altÃ„Â±nda kurulan medeniyetler bu medeniyetlerin yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± Ã…?ehirler ÃƒÂ¼zerinedir.

FarklÃ„Â± Denizler: Sulardan oluÃ…?an denizlere gÃƒÂ¶re bambaÃ…?ka kurallarÃ„Â± olan denizlerdir. Kimi zaman belirli yerlere gidebilmek iÃƒÂ§in bu denizleri aÃ…?mak gerekir. AteÃ…? denizi ve Ã„Â±Ã…?Ã„Â±k denizi bu tÃƒÂ¼r denizlere verilecek ÃƒÂ¶rnekler arasÃ„Â±nda sayÃ„Â±labilir. Genellikle tÃ„Â±pkÃ„Â± sudan oluÃ…?an denizden gibi seyahat edilecek gemi, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman sudan oluÃ…?an gemilere gÃƒÂ¶re farklÃ„Â± ÃƒÂ¶zellikleri olan kimi zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile korunan gemi, dÃ„Â±Ã…?arÃ„Â±daki denizi oluÃ…?turan maddeden iÃƒÂ§eridekilerin kÃ„Â±smen korunmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lar. Ancak mesela dÃ„Â±Ã…?arÃ„Â±daki bir ateÃ…? denizi ise geminin iÃƒÂ§indekiler yÃƒÂ¼zlerine vuran sÃ„Â±caklÃ„Â±Ã„?Ã„Â± geminin kÃ„Â±sÃ„Â±tlÃ„Â± korumasÃ„Â± ortadan kalkarsa ne ile yÃƒÂ¼zleÃ…?eceklerini onlara her an hatÃ„Â±rlatÃ„Â±r.

15) AteÃ…?

Fantastik Edebiyatta AteÃ…?: AteÃ…? gÃƒÂ¶z alÃ„Â±cÃ„Â±, hareket eden, yok edici, sÃ„Â±cak, kendi kendini tÃƒÂ¼keten ve ne olduÃ„?u nasÃ„Â±l var olduÃ„?u tam olarak anlaÃ…?Ã„Â±lmayan, gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n bilimsel aÃƒÂ§Ã„Â±klamalarÃ„Â±ndan sonra bile seyrederken canlÃ„Â± yaÃ…?ayan bir Ã…?eye bakÃ„Â±yormuÃ…? duygusunu yaÃ…?amamÃ„Â±zÃ„Â±n ÃƒÂ§ok da zor olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir doÃ„?a olayÃ„Â±dÃ„Â±r. TÃƒÂ¼m bu ÃƒÂ¶zellikler ateÃ…?i ÃƒÂ¶ncelikle ne olduÃ„?u ÃƒÂ¼zerinde insanlarÃ„Â±n dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmesini hem fikirler hem de hayaller ÃƒÂ¼retmesini ve kimi zamanda bu hayallere halk edebiyatÃ„Â±nda yer vermesini saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. YaÃ…?ayan ve canlÃ„Â± bir ateÃ…? ÃƒÂ¶gesi fantastik edebiyatta yer alabilecek en temel ateÃ…? ÃƒÂ¶gelerinden birisidir. Ã„Â°kinci bir seÃƒÂ§enek de ateÃ…?i insanlarÃ„Â±n kontrol etme ÃƒÂ§abasÃ„Â±nÃ„Â± hayal etmektir. AslÃ„Â±nda bu ÃƒÂ§aba tarihin ilk dÃƒÂ¶nemlerine kadar uzanÃ„Â±r, maÃ„?ralarda yakÃ„Â±lan ilk ateÃ…?ten gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n ÃƒÂ§elik fabrikalarÃ„Â±nda binlerce dereceyi bulan fÃ„Â±rÃ„Â±nlara kadar insan iÃƒÂ§in hep ateÃ…?in gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼, hem yÃ„Â±kÃ„Â±m hem de yaratma gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ kontrol etmek en bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k hayallerden birisi olmuÃ…?tur. Bu kontrolÃƒÂ¼n bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel yollarla hatta doÃ„?anÃ„Â±n verdiÃ„?i bir yetenekle yapÃ„Â±labilen ya da ateÃ…?in yÃ„Â±kÃ„Â±mÃ„Â±ndan kendini koruyabilen insanlar ve yaratÃ„Â±klar da hem modern hem de eski fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin iÃƒÂ§inde yerlerini almÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. AteÃ…?in fantastik edebiyatta edindiÃ„?i ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ncÃƒÂ¼ yer ise onun tarafÃ„Â±ndan hayat verilen canlÃ„Â±lar, Ã„Â±rmaklar, kapÃ„Â±lar, denizler kÃ„Â±sacasÃ„Â± yaÃ…?amÃ„Â±mÃ„Â±zda var olan birÃƒÂ§ok farklÃ„Â± ÃƒÂ¶genin onlara hayat veren su, et, tahta gibi maddeler yerine bu ÃƒÂ¶gelerin ateÃ…? tarafÃ„Â±ndan yaratÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±n hayal edilmesi ile edinilmiÃ…?tir.

YaÃ…?ayan AteÃ…?: Bir kamp ateÃ…?inin sÃƒÂ¼rekli hareket eden sÃƒÂ¼rekli dans eden hatta bazen ÃƒÂ§evresinde yakacak baÃ…?ka bir Ã…?eyler gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼p sÃ„Â±ÃƒÂ§ramak yayÃ„Â±lmak bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼mek ister gibi bir gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n olduÃ„?una muhtemelen onu seyretmiÃ…? pek ÃƒÂ§ok kiÃ…?i katÃ„Â±lacaktÃ„Â±r. Bu duygu fantastik edebiyata kendi iradesi ve yaÃ…?amÃ„Â± olan ateÃ…? ÃƒÂ¶gesini yaratmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Kimi zaman bu tÃƒÂ¼r ateÃ…?ler sÃƒÂ¼rekli yanmak sÃƒÂ¼rekli var olmaya devam etmek zorundadÃ„Â±rlar, ÃƒÂ§ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ nasÃ„Â±l sÃ„Â±radan bir ateÃ…? Ã„Â±sÃ„Â± ve Ã„Â±Ã…?Ã„Â±k veriyorsa, bu ateÃ…?ler de insanlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n, doÃ„?anÃ„Â±n, Evren’in ya da mesela bir medeniyetin, bir Ã…?ehrin var olmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel enerjiyi veriyordur. Bu durumda ateÃ…?in sÃƒÂ¼rekli yakacak tÃƒÂ¼ketecek yeni bir Ã…?eyler bulmasÃ„Â±na o Ã…?ehirdeki, o ÃƒÂ¼lkedeki, DÃƒÂ¼nyadaki, ya da Evrendeki insanlar yardÃ„Â±mcÃ„Â± olmak zorundadÃ„Â±rlar. Bazen ateÃ…? hareketleri, bir bakÃ„Â±ma yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â± dans ile onu izleyenlere bir Ã…?eyler anlatmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±r. Bazen de bir ateÃ…?in sÃƒÂ¶nmesinin bir kehanetin gerÃƒÂ§ekleÃ…?eceÃ„?ini iyi ya da kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ bir olayÃ„Â±n gerÃƒÂ§ekleÃ…?eceÃ„?ine ve insanlarÃ„Â±n bu olaya hazÃ„Â±rlanmasÃ„Â± gerektiÃ„?ine iÃ…?aret eder.

AteÃ…?i Kontrol Edenler: Eski dÃƒÂ¶nemlerde bu insan topluluklarÃ„Â±nda ateÃ…?in doÃ„?asÃ„Â±nÃ„Â± anladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼len kiÃ…?ilere verilirdi. GeliÃ…?en teknoloji her ne kadar insanlarÃ„Â±n ateÃ…?i kontrol etme yeteneÃ„?ini arttÃ„Â±rsa da onu daha iyi anlayan ve kontrol eden insanlarÃ„Â± diÃ„?er kiÃ…?ilerin bir tÃƒÂ¼r insan ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ yeteneÃ„?e sahip kiÃ…?iler gibi gÃƒÂ¶rmelerini engellemedi. Ãƒ?rneÃ„?in madenciler bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶zel yeteneÃ„?e sahip, insana benzeseler de ateÃ…?i sÃ„Â±radan bir insandan ÃƒÂ§ok daha iyi tanÃ„Â±yan, onu adeta bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel bir Ã…?ekilde kontrol edebilen istediÃ„?i madenleri, istediÃ„?i sertlikte metal eÃ…?yalara dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?tÃƒÂ¼rmesini saÃ„?layan bir yeteneÃ„?e sahip olduklarÃ„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼. AteÃ…?i kontrol edebilen bu ÃƒÂ¶zel Ã„Â±rkÃ„Â±n cÃƒÂ¼celere hayat verdiÃ„?i sÃƒÂ¶ylenebilir. Benzer Ã…?ekilde ejderhalar ve de Ã…?amanlar da zaman zaman ateÃ…?i kontrol edebilirler. Elbette bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼lerin de birÃƒÂ§oÃ„?u iÃƒÂ§in ateÃ…?i kontrol etmek en bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k amaÃƒÂ§lardan biridir. Ancak ateÃ…? onu kendi gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ iÃƒÂ§in kullanmak isteyen bir insanÃ„Â±n sÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ dinlemeyebilir ve bir anda kontrolden ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±p bir felakete de yol aÃƒÂ§abilir. KÃ„Â±sacasÃ„Â± onun sahip olduÃ„?u muazzam gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼, ateÃ…?in sahip olduÃ„?u hayatÃ„Â±n doÃ„?asÃ„Â±nÃ„Â± anlamadan kullanmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?mak tehlikelidir.

AteÃ…?ten Canavarlar, Irmaklar, KapÃ„Â±lar: KuÃ…?kusuz fantastik edebiyatta normal yaÃ…?amda gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z bir nesneyi bile ateÃ…?ten yapÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? olarak okuduÃ„?umuzda bu ÃƒÂ¶ge iyi bir yazar tarafÃ„Â±ndan kullanÃ„Â±lÃ„Â±yorsa muhtemelen ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ye heyecan katan ÃƒÂ¶gelerden birisi haline gelir. AteÃ…?ten Ã„Â±rmak ya da kapÃ„Â±, onu geÃƒÂ§mek isteyen iÃƒÂ§in normal bir kapÃ„Â±dan ÃƒÂ§ok daha zorlu bir engeldir. Hatta bazen onu aÃ…?mak iÃƒÂ§in ateÃ…?lerin sÃƒÂ¶nmesini saÃ„?layacak bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ bilmek ya da bir tÃƒÂ¼r sÃ„Â±navÃ„Â± geÃƒÂ§mek gerekebilir. AteÃ…?ten canavarlar ise genelde ateÃ…?in sahip olduÃ„?u yaÃ…?amÃ„Â±n bir canlÃ„Â± Ã…?eklinde yansÃ„Â±masÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu konuda en gÃƒÂ¼zel ÃƒÂ¶rnek Anka kuÃ…?udur. Anka KuÃ…?u yanarak hem kendini tÃƒÂ¼keten, hem de saldÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kiÃ…?ilere de genellikle ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k zarar verebilen bir kuÃ…?tur. AteÃ…?ten yapÃ„Â±lacak birÃƒÂ§ok canlÃ„Â±ya esin kaynaÃ„?Ã„Â± olabilecek bu kuÃ…? ansiklopedinin Anka KuÃ…?u maddesinde tasvir edilmektedir.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

16 CÃƒÂ¼celer

Fantastik Edebiyatta CÃƒÂ¼celerin Yeri: CÃƒÂ¼ce her ne kadar TÃƒÂ¼rkÃƒÂ§ede kÃ„Â±sa boylu insan anlamÃ„Â±na gelse ÃƒÂ§oÃ„?u fantastik kurgu eserinde kÃ„Â±sa boylu tÃƒÂ¼m insanlara cÃƒÂ¼ce denmez. CÃƒÂ¼ce muhtemelen kaynaÃ„?Ã„Â± Yunan efsanelerine ve belki bu efsanelere karÃ„Â±Ã…?mÃ„Â±Ã…? baÃ…?ka halk hikayelerine dayanan, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ihtimalle biÃƒÂ§imini madenciler ve demircilerden alan ÃƒÂ¶zel bir insan tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r ya da Ã„Â±rkÃ„Â±dÃ„Â±r ve aslÃ„Â±nda bu Ã„Â±rkÃ„Â±n boyu buÃƒÂ§ukluklar, gnomlar gibi pek ÃƒÂ§ok baÃ…?ka Ã„Â±rka gÃƒÂ¶re boylarÃ„Â± daha uzundur. Pamuk Prenses ve Yedi CÃƒÂ¼celer bu cÃƒÂ¼ce kavramÃ„Â±nÃ„Â±n bir ÃƒÂ¶ge olarak yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hikayelerden biridir. Ancak bu masalÃ„Â± sonradan anlatÃ„Â±lan bazÃ„Â± kitaplarda asÃ„Â±l hikaye biÃƒÂ§im deÃ„?iÃ…?tirerek iÃƒÂ§indeki cÃƒÂ¼ce ÃƒÂ¶gesinin halk hikayelerinde rastlanan biÃƒÂ§iminden farklÃ„Â±laÃ…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â± savunulabilir.

CÃƒÂ¼celerin Genel Ãƒ?zellikleri: Upuzun sakallarÃ„Â± vardÃ„Â±r, vucutlarÃ„Â± eÃ„?ri bÃƒÂ¼Ã„?rÃƒÂ¼, ciltleri kÃ„Â±rÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ktÃ„Â±r. Genel geÃƒÂ§er gÃƒÂ¼zellik ÃƒÂ¶lÃƒÂ§ÃƒÂ¼lerine gÃƒÂ¶re gÃƒÂ¼zel bir vucuda sahip olmadÃ„Â±klarÃ„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lÃƒÂ¼r. BazÃ„Â± hikayelerde kadÃ„Â±nlarÃ„Â±nÃ„Â±n da sakallarÃ„Â±nÃ„Â±n olduÃ„?u yazar, ancak sakalsÃ„Â±z olduÃ„?u yerlerde bile kadÃ„Â±nlarÃ„Â±n yÃƒÂ¼zleri buruÃ…?uk elleri serttir, tÃ„Â±pkÃ„Â± erkekler gibi onlar da madencilik ve demircilik iÃ…?inde ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar. Ãƒ?ok dayanÃ„Â±klÃ„Â±dÃ„Â±rlar. AÃ…?Ã„Â±rÃ„Â± derecede sÃ„Â±caÃ„?a, saatlerce ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?maya, ÃƒÂ¶zellikle yÃƒÂ¼ksek gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ gerektiren iÃ…?lere, kirli ortamlara, buz gibi suda her gÃƒÂ¼n yÃ„Â±kanmaya kÃ„Â±sacasÃ„Â± hem zorlu iÃ…? hem de birÃƒÂ§ok zorlu yaÃ…?am koÃ…?uluna dayanÃ„Â±rlar. ParayÃ„Â± ÃƒÂ¶zellikle altÃ„Â±nÃ„Â± sevdikleri bazÃ„Â± hikayelerde yazar. Bu tÃƒÂ¼r hikayelerde para onlar iÃƒÂ§in bir Ã…?eyler almanÃ„Â±n yolu oldÃ„?u iÃƒÂ§in deÃ„?il bizzat ona sahip olma duygusundan dolayÃ„Â± bir sevgi kaynaÃ„?Ã„Â±dÃ„Â±r. Zaten mesela bir kÃƒÂ¼p altÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶zenle saklayan bir cÃƒÂ¼ce o altÃ„Â±nlarla bir Ã…?eyler almaz. Aksine onlarÃ„Â± hep yanÃ„Â±nda tutmak ister. Zaman zaman oturup sayar, eÃ„?er kaybettiyse geri almak iÃƒÂ§in ne pahasÃ„Â±na olursa olsun mÃƒÂ¼cadele eder.

CÃƒÂ¼celerin Meslekleri: Madencilik ve demirciliÃ„?in ÃƒÂ¶ncelikli meslekler olduklarÃ„Â±ndan yukarÃ„Â±da bahsedilmiÃ…?ti. GÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri ve dayanÃ„Â±klÃ„Â±lÃ„Â±klarÃ„Â± onlarÃ„Â±n bazÃ„Â± hikayelerde oduncu olarak yer almasÃ„Â±na neden olmuÃ…?tur. Paraya dÃƒÂ¼Ã…?kÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼kleri ise bazÃ„Â± hikayede onlara tÃƒÂ¼ccarlÃ„Â±k mesleÃ„?inin uygun gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmesini saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Ancak asÃ„Â±l iÃ…?leri tabii madencilik ve demirciliktir. Bu alanda adeta doÃ„?a ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ bir yetenekleri olduÃ„?u dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lÃƒÂ¼r. Zira aynÃ„Â± ateÃ…?, aynÃ„Â± demir, aynÃ„Â± aletler onlarÃ„Â±n yeteneÃ„?ine sahip olmayan insanlarÃ„Â±n elinde aynÃ„Â± sertlikte, hafiflikte ve incelikte metal eserler ÃƒÂ¼retmenin yanÃ„Â±na bile yaklaÃ…?amaz. Bu yetenekleri belki de kendine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ bir yaÃ…?amÃ„Â± biÃƒÂ§imi ve dili olan ateÃ…?i anlamalarÃ„Â± hatta onu tam istedikleri gibi bir metal eÃ…?ya ÃƒÂ¼retmeye ikna edebilmeleri sayesinde mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilmektedir. CÃƒÂ¼celerin ÃƒÂ¼rettiÃ„?i ÃƒÂ§elikten ÃƒÂ§ok daha gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼
,hafif ve esnek metal tÃƒÂ¼rleri, ya da yine ÃƒÂ§elikten bile olsa Ã…?ekli, aÃ„?Ã„Â±rlÃ„Â±k daÃ„?Ã„Â±lÃ„Â±mÃ„Â± ve gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ ÃƒÂ§ok daha mÃƒÂ¼kemmel olan, hatta bazen nasÃ„Â±l bu kadar olduÃ„?u anlaÃ…?Ã„Â±lamayacak derecede ÃƒÂ¶yle olan eÃ…?yalar cÃƒÂ¼celerin olduÃ„?u hatta olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± fantastik edebiyata kesinlikle renk katacak ÃƒÂ¶gelerden birisidir. BugÃƒÂ¼n de binlerce iÃ…?ÃƒÂ§inin ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â± dev ÃƒÂ§elik fabrikalarÃ„Â±nda bile ÃƒÂ§elikten ÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nlerin kalitesini belirleyen ÃƒÂ¶yle ÃƒÂ§ok faktÃƒÂ¶r vardÃ„Â±r ve bunlarÃ„Â± kontrol etmek o kadar zordur ki, yine metalden eÃ…?ya ÃƒÂ¼retmek sanatsal bir ÃƒÂ¼retim olmayÃ„Â± sÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼rmektedir. Belki de cÃƒÂ¼celer gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde geÃƒÂ§en fantastik hikayelerde de hala yer bulabilecek kadar usta insanlardÃ„Â±r.

CÃƒÂ¼celerin YaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± Ã…?ehirler: CÃƒÂ¼celer ÃƒÂ¶ncelikle elbette madenlerde ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±klarÃ„Â± hayal edilen bir halkÃ„Â±n muhtemelen yaÃ…?ayacaÃ„?Ã„Â± hayal edilen yerde yani yer altÃ„Â±nda yaÃ…?arlar. Bu yer altÃ„Â± ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bir daÃ„?Ã„Â±n altÃ„Â±dÃ„Â±r. Zaman zaman giriÃ…?i oldukÃƒÂ§a karmaÃ…?Ã„Â±k gÃƒÂ¼venlik ÃƒÂ¶nlemleri ile korunur. Ã„Â°ÃƒÂ§inde ise yÃƒÂ¼zlerce farklÃ„Â± geÃƒÂ§it binbir farklÃ„Â± yÃƒÂ¶ne daÃ„?Ã„Â±lÃ„Â±r. Ãƒ?yle ki cÃƒÂ¼ce olmayan bir kiÃ…?inin bÃƒÂ¶yle bir yerde kaybolmasÃ„Â± son derece mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bazense kimi zaman yer altÃ„Â±nda bulunan bir cÃƒÂ¼ce Ã…?ehrinin hemen yanÃ„Â±nda yer ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde bir cÃƒÂ¼ce Ã…?ehri ya da kasabasÃ„Â± bulunur. Bu Ã…?ehir ya da kasaba ÃƒÂ§oÃ„?u zaman yer altÃ„Â±ndaki Ã…?ehrin ÃƒÂ¼rettiÃ„?i demiri iÃ…?lemek ve de satmak iÃƒÂ§indir. Yer altÃ„Â±ndaki Ã…?ehirdeki ÃƒÂ¶nlemlerin benzerleri ÃƒÂ¼zerinde kurulu olduÃ„?u daÃ„?Ã„Â±n karmaÃ…?asÃ„Â±ndan faydalanÃ„Â±larak yerin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ndeki Ã…?ehirde de olur. Ancak ÃƒÂ¶zellikle yanÃ„Â±baÃ…?Ã„Â±nda bir yer altÃ„Â± Ã…?ehri varsa muhtemelen bu ÃƒÂ¶nlemler sadece bir ilk savunma hattÃ„Â±dÃ„Â±r. AsÃ„Â±l savunma madenlerin iÃƒÂ§inde yapÃ„Â±lacaktÃ„Â±r.

17) Barbarlar

Fantastik Edebiyatta Barbarlar: Barbar tarihin ilk dÃƒÂ¶nemlerinde kurulan farklÃ„Â± medeniyetlerde kimi zaman kendileri gibi Ã…?ehirlerde yaÃ…?amayanlara, kimi zaman yaÃ…?Ã„Â±dÃ„Â±klarÃ„Â± bÃƒÂ¶lgedeki kendileri ve kendilerine benzer diÃ„?er medeniyetler dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda kalan tÃƒÂ¼m toplumlara verilen addÃ„Â±r. Kelime olarak tabii ki farklÃ„Â± dillerde farklÃ„Â± isimler alÃ„Â±nabilir. Halk hikayeleri hem halkÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ¼lkenin yakÃ„Â±nlarÃ„Â±nda daÃ„?larda,ÃƒÂ§ÃƒÂ¶llerde, ormanlarÃ„Â±n iÃƒÂ§lerinde, bozkÃ„Â±rlarda yaÃ…?ayan barbarlardan, hem de bir gÃƒÂ¼n yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ¼lkenin topraklarÃ„Â±nda aniden beliren daha ÃƒÂ¶nce kim ve ne olduklarÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§ok bilmedikleri barbarlardan bahseder. Modern fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde de barbarlar sÃ„Â±kÃƒÂ§a rastlanan bir ÃƒÂ¶gedir, ancak genellikle ana hikaye karakterleri yerine karakterlerin ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan bir tÃƒÂ¼r engel olarak yer alÃ„Â±rlar. Yine de fantastik edebiyatÃ„Â±n ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ bir takÃ„Â±m barbarlarÃ„Â± vardÃ„Â±r.

BarbarlarÃ„Â±n Genel Ãƒ?zellikleri: genellikle yaÃ…?amÃ„Â±n ince zevklerinden mesela ÃƒÂ¶zenle hazÃ„Â±rlanmÃ„Â±Ã…? bir yemeÃ„?i mum Ã„Â±Ã…?Ã„Â±Ã„?Ã„Â± eÃ…?liÃ„?inde yemenin incelikli zevkinden, bir kentin meydanÃ„Â±ndaki bir heykelin inceliÃ„?ini fark edecek bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±ndan, karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndaki biri ile doÃ„?ru sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼kleri seÃƒÂ§erek konuÃ…?ma adabÃ„Â±ndan yoksun sayÃ„Â±lÃ„Â±rlar. Elbette mesela bir Ãƒ?inli iÃƒÂ§in Avrupa yemekleri, Avrupa heykelleri, AvrupanÃ„Â±n konuÃ…?ma adabÃ„Â± iÃƒÂ§in tÃƒÂ¼m bunlar geÃƒÂ§erli olabilecekken bir AvrupalÃ„Â± iÃƒÂ§in de Ãƒ?in yemekleri, heykelleri, Ãƒ?inin konuÃ…?ma adabÃ„Â± iÃƒÂ§in geÃƒÂ§erli olabilir. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile aynÃ„Â± anda bir AvrupalÃ„Â± iÃƒÂ§in Ãƒ?inli, bir Ãƒ?inli iÃƒÂ§inse bir AvrupalÃ„Â± barbar sayÃ„Â±labilir. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda barbarlar tÃƒÂ¼m ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde olmasa bile ÃƒÂ§oÃ„?unda tÃ„Â±pkÃ„Â± vahÃ…?i hayvanlar gibi karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndakine saldÃ„Â±rma iÃƒÂ§gÃƒÂ¼dÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ne sahip, bu iÃƒÂ§gÃƒÂ¼dÃƒÂ¼ye karÃ…?Ã„Â± koyamayan, hatta kimi zaman kavga etmekten baÃ…?ka insanlara zarar vermekten zevk alan insanlar olarak da tasvir edilmiÃ…?lerdir. OrklarÃ„Â±n barbarlara bakÃ„Â±Ã…? ile Ã…?ekillenmiÃ…? ve hikayelerde bir tÃƒÂ¼r barbarlaÃ…?mÃ„Â±Ã…? insan Ã„Â±rkÃ„Â± olarak yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Ancak bu barbarlarÃ„Â±n orklarÃ„Â±n da var olduÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler de dahi orklardan baÃ„?Ã„Â±msÃ„Â±z olarak da yer almalarÃ„Â±nÃ„Â± engellememiÃ…?tir. Genellikle ÃƒÂ§ok ince ve vucudlarÃ„Â±nÃ„Â±n ciddi bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ ÃƒÂ§Ã„Â±plak kalan giysilerle savaÃ…?Ã„Â±rlar. SilahlarÃ„Â± ve savunma araÃƒÂ§larÃ„Â± gÃƒÂ¼ce dayalÃ„Â±dÃ„Â±r ve aÃ„?Ã„Â±rdÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?u zaman doÃ„?rudan bedensel gÃƒÂ¼ce dayanarak savaÃ…?tÃ„Â±klarÃ„Â± yazar. SavaÃ…? taktiklerinden anlamadÃ„Â±klarÃ„Â± ya da anlayÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±nÃ„Â±n en azÃ„Â±ndan zayÃ„Â±f olduÃ„?u ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de belirtilir. Ancak bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k barbar komutanlar da bazÃ„Â± hikayelerde yerlerini almÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r.

Barbar TopluluklarÃ„Â± ve Adetleri: Bir gÃƒÂ¼n denizden ya da daÃ„?lardan ÃƒÂ§Ã„Â±kagelen barbarlarÃ„Â± bir yana bÃ„Â±rakÃ„Â±rsak ÃƒÂ§oÃ„?u zaman daÃ„?larda ve bozkÃ„Â±rda yaÃ…?arlar, ÃƒÂ§ÃƒÂ¶llerde ve ormanlarda yaÃ…?Ã„Â±yanlarÃ„Â± nisbeten daha azdÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?u zaman ÃƒÂ§adÃ„Â±rlarda, kimi zaman ufak evlerde, bazen de maÃ„?aralarda kalÃ„Â±rlar. Kimi zaman hayvan sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼leri de olabilir. Ancak ÃƒÂ§oÃ„?unlukla en azÃ„Â±ndan atlarÃ„Â± vardÃ„Â±r ve atlarla iyi anlaÃ…?Ã„Â±rlar. Ãƒ?ocukluklarÃ„Â±ndan beri dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?meyi ÃƒÂ¶Ã„?renirler. Bu ÃƒÂ¶Ã„?retim ÃƒÂ§ok serttir bazen ÃƒÂ§ocuÃ„?un yaÃ…?amÃ„Â±nÃ„Â± bile tehlikeye atacak bir takÃ„Â±m “dersler” iÃƒÂ§erebilir. EÃ„?itim, sÃ„Â±namalar, sÃ„Â±navlar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ÃƒÂ§ocuk bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼dÃƒÂ¼kten sonra da devam eder. Sert gelenekleri vardÃ„Â±r. Mesela bir barbar ÃƒÂ¶tekine meydan okuduÃ„?unda meydan okunan kiÃ…?i ÃƒÂ§oÃ„?u zaman dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ten kaÃƒÂ§amaz, ÃƒÂ¶zellikle topluluÃ„?un lideri kendi gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ her gerekli olduÃ„?unda ispatlamak zorundadÃ„Â±r. KadÃ„Â±nlar kimi zaman ÃƒÂ§ok az haklarÃ„Â± olan ve gÃƒÂ¶z ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde olmayan topluluk ÃƒÂ¼yeleridir, ancak bazÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde de erkekler gibi vahÃ…?i, dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ken, bazen topluluÃ„?un liderliÃ„?ine kadar yÃƒÂ¼kselen hatta bir takÃ„Â±m ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde erkeklerin silik ve arka planda kaldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kadÃ„Â±n egemen barbar topluluklarÃ„Â± kurduklarÃ„Â±na da rastlanÃ„Â±r. OnlarÃ„Â±n yaÃ…?amlarÃ„Â±nÃ„Â±n biraz daha ayrÃ„Â±ntÃ„Â±lÃ„Â± tasvir edildiÃ„?i hikayelerde ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼Ã„?e dÃƒÂ¼Ã…?kÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼k genellikle en ÃƒÂ§ok vurgulanan temadÃ„Â±r. Bu dÃƒÂ¼Ã…?kÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼k onlarÃ„Â±n bir Ã…?ehrin konforundan vazgeÃƒÂ§melerinin de en ÃƒÂ¶nemli nedenidir. AyrÃ„Â±ca aklÃ„Â±na geleni yapmak, yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±n sonucunu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmeden yapmak da bir baÃ…?ka barbarca sayÃ„Â±labilecek ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼k bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â± sayÃ„Â±labilir. Ã„Â°ÃƒÂ§lerinde yaÃ…?ayan her insana eÃ…?it Ã…?ans verilmesi ve gerektiÃ„?inde onlarÃ„Â±n oldukÃƒÂ§a sert yÃƒÂ¶ntemlerle de olsa kendilerini ispatlayÃ„Â±p topluluÃ„?un liderliÃ„?ine kadar yÃƒÂ¼kselebilmesi ÃƒÂ§oÃ„?u zaman onlarÃ„Â± en vahÃ…?i gÃƒÂ¶steren ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bile barbarlara karÃ…?Ã„Â± bir hayranlÃ„Â±k unsuru olarak yer alÃ„Â±r.

1 Cool

Ã…?ovalyeler

Fantastik Edebiyatta Ã…?ovalyeler: Fantastik edebiyatÃ„Â±n ÃƒÂ¶zellikle eski ÃƒÂ§aÃ„?larda ya da o ÃƒÂ§aÃ„?larÃ„Â± andÃ„Â±ran DÃƒÂ¼nyalarda geÃƒÂ§en hikayelerinde bolce kullanÃ„Â±lan bir ÃƒÂ¶gedir, genel olarak Avrupa’nÃ„Â±n OrtaÃƒÂ§aÃ„? dÃƒÂ¶neminden esinlenildiÃ„?i savunulabilir. Ancak Japonlardaki Samuray, OsmanlÃ„Â±lardaki YeniÃƒÂ§eriler gibi farklÃ„Â± kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlerde de Ã…?ovalyelere benzer savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n olduÃ„?u gÃƒÂ¶zlenebilir. Eski dÃƒÂ¶nemlerde yazÃ„Â±lan kahramanlÃ„Â±k ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerine, gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde yÃƒÂ¼zlerce farklÃ„Â± canavara, kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ kiÃ…?ilere, tehlikelere, geÃƒÂ§miÃ…?in geleceÃ„?in ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± anlarÃ„Â±nda karÃ…?Ã„Â± koyan birÃƒÂ§ok modern fantastik edebiyat Ã…?ovalyesi eklenmiÃ…?tir.

Ã…?ovalyelerin Genel Ãƒ?zellikleri: HayatlarÃ„Â±nÃ„Â± savaÃ…?maya adamÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. Ancak savaÃ…? onlar iÃƒÂ§in ÃƒÂ¶ylesine bir zevk deÃ„?il, inandÃ„Â±klarÃ„Â± bir DÃƒÂ¼nya’yÃ„Â± yaratmak, ya da en azÃ„Â±ndan inandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± deÃ„?erleri yaÃ…?atmak uÃ„?runa verilen bir mÃƒÂ¼cadeledir. Bu savaÃ…? sÃ„Â±rasÃ„Â±nda bir Ã…?ovalye ÃƒÂ§ok katÃ„Â± olabilir, hatta zaman zaman o inancÃ„Â± yaÃ…?amaya kendini adamÃ„Â±Ã…? bilge kiÃ…?ilerden bile daha katÃ„Â± olabilir. Bu katÃ„Â±lÃ„Â±k sadece ÃƒÂ§evresindeki insanlara karÃ…?Ã„Â± deÃ„?il aynÃ„Â± zamanda kendisine karÃ…?Ã„Â±dÃ„Â±r da. EÃ„?er kendi inancÃ„Â±na ihanet ettiÃ„?ini hissederse bir Ã…?ovalye zaman zaman kendini acÃ„Â±masÃ„Â±zca cezalandÃ„Â±rabilir. Bu ceza bazen sevdiklerinden uzak kalma, bazÃ„Â± yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hatayÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k uÃ„?raÃ…?larla tamir etme Ã…?eklinde olabilir. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile uÃ„?runda savaÃ…?tÃ„Â±klarÃ„Â± inanÃƒÂ§larÃ„Â± genellikle Ã…?ovalyeleri kÃ„Â±sÃ„Â±tlayan bir etkendir aynÃ„Â± zamanda. Bu inanÃƒÂ§ zaman zaman savaÃ…?Ã„Â±n en tehlikeli anÃ„Â±nda bile hiÃƒÂ§ ihlal edemeyecekleri kurallar koymalarÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lar Ã…?ovalyelerin. Genellikle zor durumdaki insanlara yardÃ„Â±m ederler. Ancak bazen belirli kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlere sahip insanlara, bazen belli Ã„Â±rklara karÃ…?Ã„Â± ÃƒÂ¶nyargÃ„Â±lÃ„Â± olabilir, bu Ã„Â±rklara en baÃ…?tan asla uzlaÃ…?Ã„Â±lamayacak dÃƒÂ¼Ã…?manlar ilan edebilirler. Modern Fantastik edebiyatÃ„Â±n ÃƒÂ§oÃ„?u hikayesinde Ã…?ovalyeler iÃƒÂ§in orklar, goblinler, troller, kimi zaman elfler, cÃƒÂ¼celer ve gnomlar bÃƒÂ¶yle halklardÃ„Â±r.

Ã…?ovalye TopluluklarÃ„Â±: Kimi zaman bir tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n himayesinde kimi zaman bir kralÃ„Â±n ya da yÃƒÂ¶neticinin korumasÃ„Â±nda, kimi zaman da tamamen kendiliklerinden kurulurlar. Sadakat ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bu topluluklarÃ„Â±n iÃƒÂ§erisinde en bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k erdemdir. TopluluÃ„?a yeni giren birisi henÃƒÂ¼z ÃƒÂ¶Ã„?renmeye baÃ…?ladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± Ã…?ovalyelik kurallarÃ„Â±nÃ„Â± ve ÃƒÂ§oÃ„?u zaman o topluluÃ„?a ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ kurallarÃ„Â±nÃ„Â± tam olarak kavrayÃ„Â±ncaya kadar kendisinden daha tecrubeli kiÃ…?ilere kesin olarak gÃƒÂ¼venmesi ve itaat etmesi beklenir. Bu itaatin saÃ„?lanmasÃ„Â± iÃƒÂ§in bazÃ„Â± topluluklar sadece ÃƒÂ§ocuk yaÃ…?taki ÃƒÂ¼yeleri aralarÃ„Â±na kabul ederler. Zaman zaman bu yeni ÃƒÂ¶Ã„?rencilere ilk baÃ…?ta mantÃ„Â±ksÃ„Â±z gelecek sÃ„Â±navlar ve niye yaptÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â± ilk baÃ…?ta anlamayacaklarÃ„Â± gÃƒÂ¶revler verilir. Bazen de bu genÃƒÂ§ Ã…?ovalye adaylarÃ„Â± daha tecrubeli Ã…?ovalyelerden birisinin yanÃ„Â±na ÃƒÂ§Ã„Â±rak olarak verilir. Genellikle kesin olarak topluluÃ„?a kabul edilmeden topluluÃ„?un iÃƒÂ§erisinde son bir sÃ„Â±nav yapÃ„Â±lÃ„Â±r. Bu sÃ„Â±nav geÃƒÂ§ilirsen ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ya topluluÃ„?un lideri ya da kral veya tapÃ„Â±naÃ„?Ã„Â±n baÃ…?rahibi tarafÃ„Â±ndan sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?i tÃƒÂ¶rensel bir yÃƒÂ¶ntemle Ã…?ovalyeliÃ„?e kabul edilir. Zaman zaman bu topluluklar gizli yerlerde toplanÃ„Â±rlar. Ãƒ?yeleri sÃ„Â±radan insanlarÃ„Â±n arasÃ„Â±nda sÃ„Â±radan bir insan gibi yaÃ…?ar ve Ã…?ovalye olduklarÃ„Â±nÃ„Â± belli etmezler, ÃƒÂ¶zellikle Ã…?ovalyelerin savunduklarÃ„Â± inanÃƒÂ§ yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ¼lkede ÃƒÂ§ok benimsenmeyen bir inanÃƒÂ§sa Ã…?ovalyeler bÃƒÂ¶yle bir yola girebilirler.

DoÃ„?a Ãƒ?stÃƒÂ¼ Ã…?ovalyeler: BazÃ„Â± hikayelerde Ã…?ovalyelerin sahip olduÃ„?u inanÃƒÂ§ ve baÃ„?lÃ„Â±lÃ„Â±k onlara ÃƒÂ¶zel yetenekler kazandÃ„Â±rÃ„Â±r. Bu bazen doÃ„?anÃ„Â±n ve evrenin gidiÃ…?atÃ„Â±nÃ„Â± kavramakla ilgilidir. Bazen de hizmet ettikleri doÃ„?aÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerin onlara verdikleri bir ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼r. Bu ÃƒÂ¶zel yetenekleri olan, mesela uÃƒÂ§abilen bir at olabilir, ya da alevden bir kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§ olabilir. Ya da hasta insanlarÃ„Â± ÃƒÂ¶zellikle silah arkadaÃ…?larÃ„Â±nÃ„Â± iyileÃ…?tirmeye yarayan bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ olabilir. Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n zihnini okuma, eÃ…?yalarÃ„Â± dokunmadan hareket ettirmek gibi birÃƒÂ§ok farklÃ„Â± ÃƒÂ¶zellik daha sayÃ„Â±labilir. Ancak bir Ã…?ovalye bu ÃƒÂ¶zellikleri istediÃ„?i gibi kullanamaz. EÃ„?er hizmet ettiÃ„?i inanÃƒÂ§ uÃ„?runa verilen savaÃ…? dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bir amaÃƒÂ§la bu ÃƒÂ¶zellikler kullanÃ„Â±lÃ„Â±rsa, hem ÃƒÂ¶zellikler kaybolur, hem de bazen Ã…?ovalye eÃ„?er o gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ler ona bir tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼l olarak verilmiÃ…?se, o gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri verilen doÃ„?aÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ tarafÃ„Â±ndan lanetlenir.

19) SavaÃ…?lar

Fantastik Edebiyatta SavaÃ…?lar: SavaÃ…? edebiyatÃ„Â±n her alanÃ„Â±nda en ÃƒÂ§ok iÃ…?lenen konulardan biridir. Belki insanlarÃ„Â±n savaÃ…?tan korkmalarÃ„Â±, belki bu korkuya raÃ„?men bir amaÃƒÂ§ uÃ„?runda mÃƒÂ¼cadele eden veya sevdiÃ„?i saygÃ„Â± duyduklarÃ„Â± insanlarÃ„Â± korumalarÃ„Â±, belki de amaÃƒÂ§sÃ„Â±zca saldÃ„Â±ran kiÃ…?ilere duyulan ÃƒÂ¶fke, belki de baÃ…?ka birÃƒÂ§ok neden bu konuyu en ÃƒÂ§ok iÃ…?lenen konulardan birisi haline getirmiÃ…?tir. Halk edebiyatÃ„Â±nda sÃƒÂ¶z konusu halkÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± savaÃ…?la ilgili oldukÃƒÂ§a yÃƒÂ¼klÃƒÂ¼ hikayeler, Ã…?iirler, fantastik edebiyat eserleri bulunur, ÃƒÂ¶zellikle sÃƒÂ¶z konusu savaÃ…?Ã„Â±n tarihi gerilerde kaldÃ„Â±kÃƒÂ§a bÃƒÂ¶yle hikayelerin sayÃ„Â±larÃ„Â± artar. Yine halk edebiyatÃ„Â±nda da ÃƒÂ¶rnekleri bulunsa bile daha ÃƒÂ§ok modern edebiyatta gelecekte, geÃƒÂ§miÃ…?te, hayali ÃƒÂ¼lkelerde geÃƒÂ§en bizim savaÃ…? denince aklÃ„Â±mÃ„Â±za gelenden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± Ã…?ekilde yapÃ„Â±lan bazen insan olmayan baÃ…?ka zeki yaratÃ„Â±klarÃ„Â±n yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± savaÃ…?lar da kullanÃ„Â±lan bir konudur. SavaÃ…? konusu kimi zaman bizzat ÃƒÂ§arpÃ„Â±Ã…?malara yani savaÃ…?Ã„Â±n olduÃ„?u alana yoÃ„?unlaÃ…?Ã„Â±larak, bazen de arka planda durmaksÃ„Â±zÃ„Â±n devam eden bir savaÃ…?Ã„Â± yaÃ…?ayan bir insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼k yaÃ…?amlarÃ„Â±nÃ„Â± anlatarak iÃ…?lenir. Zaman zamanda ÃƒÂ§oÃ„?u insanÃ„Â±n bilmediÃ„?i, ancak iÃƒÂ§ten iÃƒÂ§e uzun yÃ„Â±llardÃ„Â±r sÃƒÂ¼ren ve bir Ã…?ekilde DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n kaderini etkileyen gizli savaÃ…?lar da fantastik edebiyatÃ„Â±n iÃƒÂ§inde yer alÃ„Â±rlar.

Ãƒ?arpÃ„Â±Ã…?ma AnlarÃ„Â±: Belki de savaÃ…? temasÃ„Â±nÃ„Â±n en vurucu yanÃ„Â±dÃ„Â±r. Bir kÃ„Â±smÃ„Â±nÃ„Â± belki zaten gerÃƒÂ§ek DÃƒÂ¼nyada da yer alan bir kÃ„Â±smÃ„Â± ise tamamen hayal dÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nda oluÃ…?turulmuÃ…? silahlar binek hayvanlarÃ„Â±, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler, taktikler ile zaman zaman heyecan zaman zamansa dehÃ…?et verici bir temadÃ„Â±r. Ãƒ?zellikle ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n ÃƒÂ§arpÃ„Â±Ã…?manÃ„Â±n neresinden anlatÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ikisi arasÃ„Â±ndaki farkÃ„Â± genellikle oluÃ…?turur. SavaÃ…?Ã„Â± uzaktan izleyen komutanlar sÃƒÂ¶z konusu ise genellikle heyecan, eÃ„?er askerlerin olduÃ„?u yerlerden savaÃ…? izleniyorsa dehÃ…?et daha ÃƒÂ¶n plandadÃ„Â±r. Ancak elbette bu bir kural deÃ„?il, hikayenin ÃƒÂ¼slubuna da baÃ„?lÃ„Â±dÃ„Â±r. Ãƒ?zellikle ÃƒÂ§arpÃ„Â±Ã…?ma alanÃ„Â±nda saÃ„? kalmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an askerler, imkansÃ„Â±z bir gÃƒÂ¶revi yerine getirmeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an, mesela ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mcÃƒÂ¼l bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile neredeyse ÃƒÂ¶lmenin eÃ…?iÃ„?ine gelmiÃ…? arkadaÃ…?Ã„Â±nÃ„Â± kurtarmaya, ya da kendisinden kat kat gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ kurtarmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?anlar, ya da ordularÃ„Â±n en kuvvetli ve yetenekli komutan ve askerlerinin savaÃ…?a giriÃ…?leri ve yaptÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ§arpÃ„Â±Ã…?malar, savaÃ…? anlarÃ„Â± iÃƒÂ§erisinde en ÃƒÂ§ok yer bulan ÃƒÂ¶geler arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r.

SÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± SavaÃ…?lar: GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde sÃƒÂ¼regelen savaÃ…?lar muhtemelen uzun yÃ„Â±llar boyunca insanlar iÃƒÂ§in hayalgÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ en fazla meÃ…?gul eden sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± savaÃ…? tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ olmuÃ…?tur. SavaÃ…?Ã„Â±n yukarÃ„Â±ya taÃ…?Ã„Â±nmasÃ„Â±nÃ„Â±n ne tÃƒÂ¼r olanaklar ve aynÃ„Â± zamanda tehlikeler getireceÃ„?i 20. yÃƒÂ¼zyÃ„Â±la kadar bir fantastik edebiyat ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n e ilgi ÃƒÂ§ekici temalarÃ„Â±ndan birisi olduÃ„?u savunulabilir. Yer altÃ„Â±nda dar tÃƒÂ¼nellerde yapÃ„Â±lan savaÃ…?lar, denizin altÃ„Â±nda yapÃ„Â±lan savaÃ…?lar bilinen savaÃ…? tÃƒÂ¼rlerinden daha farklÃ„Â± olan ve fantastik edebiyatta da bu nedenle kendisine yer bulmuÃ…? savaÃ…? tÃƒÂ¼rleri arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Her ne kadar ikisi de zamanla sÃ„Â±kÃƒÂ§a kullanÃ„Â±lan savaÃ…? yÃƒÂ¶ntemleri haline gelse de.. Kimi zaman da farklÃ„Â± fizik kurallarÃ„Â±nÃ„Â±n geÃƒÂ§erli olduÃ„?u, mesela yer ÃƒÂ§ekiminin olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, ya da insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmez olabildiÃ„?i DÃƒÂ¼nyalarda da geÃƒÂ§en savaÃ…?lar fantastik edebiyatta yer alabilecek sÃ„Â±radÃ„Â±Ã…?Ã„Â± tÃƒÂ¼rleri arasÃ„Â±nda sayÃ„Â±labilirler.

SavaÃ…?Ã„Â±n Arka PlanÃ„Â±nda: SavaÃ…?Ã„Â±n kendisi kadar iÃ…?lenen bir konu deÃ„?ildir. Ancak savaÃ…?a duyulan ilgi ister istemez bu konunun da bazÃ„Â± yazarlarÃ„Â±n dikkatini ÃƒÂ§ekmesini saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Mesela savaÃ…?ta ÃƒÂ¶lenlerin arkasÃ„Â±ndan tutulan yas pek ÃƒÂ§ok edebiyat tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ gibi fantastik edebiyat tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nde de zaman zaman bazÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel ÃƒÂ¶geler de eklenilerek yer tutar. Benzer Ã…?ekilde savaÃ…?Ã„Â±n baÃ…?Ã„Â±nda yapÃ„Â±lan hazÃ„Â±rlÃ„Â±klar, belki bir takÃ„Â±m ÃƒÂ¶zel ayinlerle, dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?malarÃ„Â± ile, birbirlerine cesaret vermeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an insanlarla savaÃ…?a hazÃ„Â±rlanan insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ kuÃ…?kusuz edebiyatÃ„Â±n dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile fantastik edebiyatÃ„Â±n da iÃƒÂ§inde sÃ„Â±kÃƒÂ§a rastlanan sahnelerin arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Bunlara bir de savaÃ…? esnasÃ„Â±nda ÃƒÂ§arpÃ„Â±Ã…?manÃ„Â±n dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda kalanlar eklenebilir. Kimi zaman kale surlarÃ„Â± ÃƒÂ¼zerinden ÃƒÂ¶nlerindeki savaÃ…?Ã„Â± izleyenler, kimi zaman evlerinde savaÃ…?anlarÃ„Â±n ÃƒÂ§Ã„Â±Ã„?lÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â±, haykÃ„Â±rÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±nÃ„Â± aÃ„?layÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±nÃ„Â± duyanlar da savaÃ…?Ã„Â±n ÃƒÂ§arpÃ„Â±Ã…?ma dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda kalan yanlarÃ„Â±ndan ve edebiyatÃ„Â±n da iÃ…?lediÃ„?i boyutlarÃ„Â±ndan birisidir.

20) Troller

Fantastik Edebiyatta Troller: Troller fantastik edebiyata genellikle ana karakter olmaktan oldukÃƒÂ§a uzak canavarlar olarak girerler. DaÃ„?larda ormanlarda karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±labilecek, tehlikeli ÃƒÂ§ok fazla yanlarÃ„Â±na yaklaÃ…?Ã„Â±lmamasÃ„Â± gereken canavarlardÃ„Â±r bunlar. Modern fantastik edebiyatta da bu rollÃƒÂ¼ taÃ…?Ã„Â±mayÃ„Â± genellikle sÃƒÂ¼rdÃƒÂ¼rmÃƒÂ¼Ã…?lerdir ancak kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ trol karakterler nisbeten ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin iÃƒÂ§inde sivrilip ÃƒÂ¶nemli karakterlerden birisi haline gelmesi de mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ã„Â°yi bir trol karakteri yaratmak hele bu karakteri ana karakterlerden birisi haline getirmek, trollerin genel tanÃ„Â±mÃ„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¶z ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde bulundurursak kolay deÃ„?ildir.

Trollerin Genel Ãƒ?zellikleri: BoylarÃ„Â± sÃ„Â±radan bir insanÃ„Â±n kimi zaman bir buÃƒÂ§uk kimi zaman iki ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ katÃ„Â± olarak tasvir edilir. Ãƒ?ok gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼dÃƒÂ¼rler, gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri orklar, cÃƒÂ¼celer, elfler ve elbette ki insanlar iÃƒÂ§in baÃ…? edilmesi neredeyse imkansÃ„Â±z olacak derecede fazladÃ„Â±r. Zaman zaman bu gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ bir aÃ„?acÃ„Â±n kolayca yerinden sÃƒÂ¶kÃƒÂ¼lmesine, dev kayalarÃ„Â±n kolayca kaldÃ„Â±rÃ„Â±lÃ„Â±p ÃƒÂ§ok uzaklara fÃ„Â±rlatÃ„Â±labilmesine yetecek kadar gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. Ancak zeka dÃƒÂ¼zeyleri genellikle dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ktÃƒÂ¼r. Kimi zaman konuÃ…?mayÃ„Â± bile beceremezler kimi zaman birkaÃƒÂ§ sÃƒÂ¶zcÃƒÂ¼kle ya da dÃƒÂ¼zensiz cÃƒÂ¼mleler kurarak konuÃ…?abilirler. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile ÃƒÂ§oÃ„?unlukla kolayca kandÃ„Â±rÃ„Â±lmalarÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. BazÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde zeka dÃƒÂ¼zeyleri en azÃ„Â±ndan on onbir yaÃ…?larÃ„Â±ndaki insan ÃƒÂ§ocuÃ„?un dÃƒÂ¼zeyine kadar ÃƒÂ§Ã„Â±kabilir. Bu dÃƒÂ¼zeyde bir zekaya sahip bir trol insanlarÃ„Â± ve evlerinin yakÃ„Â±nÃ„Â±ndan geÃƒÂ§en diÃ„?er zeki yaratÃ„Â±klarÃ„Â± tuzaklar kurarak yakalayacak kadar zekidir. Bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde genellikle on onbeÃ…? kiÃ…?ilik insan kabilelerini andÃ„Â±ran bir yaÃ…?am tarzÃ„Â±na sahip tasvir edilirler. DaÃ„?larda, maÃ„?ralarda ve ormanlarda yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â±na rastlanÃ„Â±r. Kesinlikle medeni deÃ„?illerdir. Hatta en medeniyetten uzak olarak tasvir edilen insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶lÃƒÂ§ÃƒÂ¼lerine gÃƒÂ¶re bile. Zaman zaman hiÃƒÂ§ giysileri yoktur, zaman zaman da ÃƒÂ§ok sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â± bir giysi olur ÃƒÂ¼zerlerinde. Neredeyse her Ã…?eyi yerler ve genellikle ÃƒÂ§iÃ„? ÃƒÂ§ok seyrek olarak odun ateÃ…?inde piÃ…?irerek yerler. BirÃƒÂ§ok zeki yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile insanlarÃ„Â± da ve zaman zaman kendi Ã„Â±rklarÃ„Â±ndan olanlarÃ„Â± yani diÃ„?er trolleri yiyebilirler. Genellikle aptal ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ olmalarÃ„Â± bazÃ„Â± insanlarÃ„Â±n onlarÃ„Â± kullanmak istemelerine neden olabilir. BazÃ„Â± hikayelerde gÃƒÂ¼n Ã„Â±Ã…?Ã„Â±Ã„?Ã„Â± altÃ„Â±nda kalÃ„Â±rlarsa taÃ…?a dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ecekleri de yazmaktadÃ„Â±r.

Trolleri Kullanmak: Kaba gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri onlarÃ„Â± kesinlikle kullanÃ„Â±Ã…?lÃ„Â± yapmaktadÃ„Â±r. Ancak sorun zekalarÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Zeka dÃƒÂ¼zeyleri genellikle o kadar dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ktÃƒÂ¼r ki onlara yapÃ„Â±lmasÃ„Â± gereken iÃ…?i anlatmak ve anlatÃ„Â±lanÃ„Â±n uzun sÃƒÂ¼re akÃ„Â±lda kalmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamak zordur, bunun yerine onlarÃ„Â± korkutarak veya o iÃ…?i yaptÃ„Â±ktan sonra bir ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼le ulaÃ…?masÃ„Â± saÃ„?lanarak iÃ…?i yapmasÃ„Â± saÃ„?lanabilir. Genellikle bu ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼l bir ÃƒÂ§eÃ…?it yemek olmalÃ„Â±dÃ„Â±r, ÃƒÂ§ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ diÃ„?er ÃƒÂ¶dÃƒÂ¼llerin troller iÃƒÂ§in anlamÃ„Â± ya yoktur, ya da ÃƒÂ§ok kÃ„Â±sÃ„Â±tlÃ„Â±dÃ„Â±r. Trolleri ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±ran birisi aynÃ„Â± zamanda tehlikeli bir Ã…?ey yapmaktadÃ„Â±r. KÃ„Â±zan ve sahibine saldÃ„Â±rmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an bir trol kendini baÃ„?layan pek ÃƒÂ§ok baÃ„?Ã„Â±, hatta kimi zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel olanlarÃ„Â± da kÃ„Â±rabilir ve ne kadar zeka dÃƒÂ¼zeyi olursa olsun sahibine saldÃ„Â±rmaya karar verdiÃ„?inde sadece gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ile en azÃ„Â±ndan bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k zorluk ÃƒÂ§Ã„Â±karmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Tabii aynÃ„Â± zamanda dikkatini ÃƒÂ§eken bir olayÃ„Â±n olmasÃ„Â±, aniden bir kiÃ…?iye kÃ„Â±zmasÃ„Â±, ya da bir yere gitmek veya bir eÃ…?yaya ya da yemeÃ„?e ulaÃ…?mak istemesi mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. BÃƒÂ¶yle sahibinin dikkatini yeniden yapÃ„Â±lmasÃ„Â± gereken iÃ…?e yÃƒÂ¶neltmesi gerekir. TrolÃƒÂ¼n dikkati bir defa yanlÃ„Â±Ã…? yÃƒÂ¶ne yÃƒÂ¶nelirse her Ã…?ey alt ÃƒÂ¼st olabilir. BÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n bu durumlar gÃƒÂ¶z ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde bulundurulursa muhtemelen trolleri ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±rmak iÃƒÂ§in kurulmasÃ„Â± gereken en gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ baÃ„? doÃ„?rudan trollerin zihinlerini etkileyecek bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel baÃ„?dÃ„Â±r.

Trollerle KarÃ…?Ã„Â±laÃ…?mak: EÃ„?er zaten troller tarafÃ„Â±ndan izlenmiyorsa onlarÃ„Â±n dikkatini ÃƒÂ§ekmesi iÃƒÂ§in bir kiÃ…?inin ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ olmasÃ„Â± gerekir, ancak zaman zaman avlanan trollere de denk gelinebilir. EÃ„?er bir tuzaÃ„?Ã„Â±n yakÃ„Â±nÃ„Â±nda olduÃ„?u anlaÃ…?Ã„Â±lÃ„Â±rsa, en son yapÃ„Â±lmasÃ„Â± gereken fiziksel bir mÃƒÂ¼cadeledir, elde ne kadar gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ silahlar olursa olsun. YapÃ„Â±lmasÃ„Â± gereken trolleri Ã…?aÃ…?Ã„Â±rtmak, onlarÃ„Â± yanlÃ„Â±Ã…? hedefe yÃƒÂ¶neltmek eÃ„?er konuÃ…?ulanlarÃ„Â± anlÃ„Â±yorlarsa belki daha bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir hedef gÃƒÂ¶stermek, ya da korkmalarÃ„Â±na neden olacak bir Ã…?ey anlatmak iÃ…?e yarayabilir. EÃ„?er troller sÃƒÂ¶z konusu hikayede gÃƒÂ¼neÃ…?in doÃ„?uÃ…?u ile birlikte taÃ…?a dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼yorlarsa bu durumda hikayedeki kiÃ…?iler trolleri ertesi sabah gÃƒÂ¼neÃ…? doÃ„?ana kadar oyalamayÃ„Â± da dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebilirler.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

ArkadaÃ…?lar uzun bir internete baÃ„?lanma macerasÃ„Â±ndan sonra yeni bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mleri eklemeyi baÃ…?ardÃ„Â±m. HayÃ„Â±rlÃ„Â± olmasÃ„Â±nÃ„Â± diliyorum. Ã„Â°Ã…?te Ansiklopedinin beÃ…? yeni maddesi. Bunlarla beraber Ã…?u an itibari ile 49 maddesi var ansiklopedinin.

1)Hazineler

Fantastik Edebiyatta Hazineler: Hazine arayanlar, hazineleri saklayanlar, hiÃƒÂ§ bulunmamasÃ„Â± gereken lanetli hazineler fantastik edebiyata en fazla renk katan ÃƒÂ¶gelerden biridir. Ãƒ?oÃ„?unlukla bir sandÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n iÃƒÂ§inde altÃ„Â±n ve deÃ„?erli mÃƒÂ¼cevherlerden oluÃ…?urlar. Bazen bir odanÃ„Â±n baÃ…?tan baÃ…?a hazine ile dolu olmasÃ„Â± da mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ãƒ?oÃ„?unlukla iyi saklanmÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. SaklandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerlerde onlarÃ„Â± bulmak ÃƒÂ§oÃ„?u macera ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n konusudur. Kimi zaman da hazineyi yanlÃ„Â±Ã…? kiÃ…?inin almasÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶nlemek iÃƒÂ§in onu koruyan bir bekÃƒÂ§i ya da tuzaklar ya da bir lanet olur. Kimi zaman da tehlike hazinenin kendisidir. Bazen sandÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n iÃƒÂ§indeki normal bir hazine gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen bir Ã…?ey kimi zaman ilk bakÃ„Â±Ã…?ta ne olduÃ„?u anlaÃ…?Ã„Â±lan ama durdurulamayan bir madde ya da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼, kimi zamanda zamanla varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kacak bir lanet hazineyi bulanlarÃ„Â±n piÃ…?man olmasÃ„Â±na neden olabilir.

Hazine AvcÃ„Â±larÃ„Â±: GÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ krallarÃ„Â±n mezarlarÃ„Â±, denizin dibindeki batÃ„Â±k gemiler, yÃ„Â±llardÃ„Â±r hiÃƒÂ§ kimsenin uÃ„?ramadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± antik Ã…?ehirler, ya da bazen uÃƒÂ§suz bucaksÃ„Â±z bir ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼n ya da ormanÃ„Â±n bilinmeyen bir yeri bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k hazinelerin gizlendiÃ„?i yerler olabilir. Bu hazineleri arayan kiÃ…?iler fantastik edebiyat hikayelerinin ÃƒÂ¶nemli bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n konusunu oluÃ…?tururlar. Bu kiÃ…?iler genellikle bir kitap, ya da bir handa anlatÃ„Â±lan bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼, ya da bazen dedelerinden ya da babalarÃ„Â±ndan duyduÃ„?u bir hikaye ÃƒÂ¼zerine yola ÃƒÂ§Ã„Â±karlar.

Hazine HaritalarÃ„Â±: Hazine avcÃ„Â±larÃ„Â±nÃ„Â±n hikayelerinde geÃƒÂ§en en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶gelerden birisi haritalardÃ„Â±r. Bu haritalar bazen birkaÃƒÂ§ parÃƒÂ§a halindedir ve parÃƒÂ§alarÃ„Â±n birleÃ…?mesi gerekir. Bazen haritanÃ„Â±n ÃƒÂ¶yle bir Ã…?ekilde ÃƒÂ§izilmiÃ…?tir ki ya bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼, ya da farklÃ„Â± bir renkte ya da ÃƒÂ¶zellikte bir Ã„Â±Ã…?Ã„Â±k, ya da ÃƒÂ¼zerine haritaya sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼lecek ÃƒÂ¶zel bir madde ya da baÃ…?ka bir Ã…?eyin yardÃ„Â±mÃ„Â± ile haritanÃ„Â±n ÃƒÂ§izgilerini gÃƒÂ¶rmek mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir. HaritanÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki Ã…?ifreleri ve ipuÃƒÂ§larÃ„Â±nÃ„Â± anlamak bazÃ„Â± hikÃƒÂ¢yelerde oldukÃƒÂ§a zordur. Bazen maceracÃ„Â±lar bu iÃ…?aretlerin anlamÃ„Â±nÃ„Â± ancak bir defa yola ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±p belli deneyimleri yaÃ…?adÃ„Â±kÃƒÂ§a anlayabilirler.

Lanetli Hazineler: OldukÃƒÂ§a yÃƒÂ¼klÃƒÂ¼ bir fantastik edebiyat konusudur. Kimi zaman bulunan hazinelerin yanÃ„Â± baÃ…?Ã„Â±ndaki aÃƒÂ§Ã„Â±lmamasÃ„Â± gereken kapÃ„Â±lar, kimi zaman aÃƒÂ§Ã„Â±lmamasÃ„Â± gereken sandÃ„Â±klar bu tÃƒÂ¼r lanetli hazine hikÃƒÂ¢yelerinin en ÃƒÂ§ok rastlanan ÃƒÂ¶geleridir. SÃƒÂ¶z konusu lanet kimi zaman hemen anlaÃ…?Ã„Â±labilen bir Ã…?ey olsa da ÃƒÂ§oÃ„?unlukla zamanla ne olduÃ„?u fark edilir. MÃ„Â±sÃ„Â±r firavunlarÃ„Â±nÃ„Â±n mezarlarÃ„Â±nÃ„Â± arayanlarÃ„Â±n maruz kaldÃ„Â±klarÃ„Â± lanet belki de en meÃ…?hur lanetli hazine ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ olarak sayÃ„Â±labilir.

Hazine TuzaklarÃ„Â± ve BekÃƒÂ§ileri: Hazine tuzaklarÃ„Â± ve bekÃƒÂ§ileri ÃƒÂ§oÃ„?u zaman hazineyi saklayanlar tarafÃ„Â±ndan kurulmuÃ…? ya da gÃƒÂ¶revlendirilmiÃ…?lerdir. TuzaklarÃ„Â± aÃ…?mak iÃƒÂ§in kimi zaman ÃƒÂ¶zel bir bilgelik ya da yetenek gerekir, bazen de tuzaklar ancak yÃ„Â±lÃ„Â±n hatta bazen tarihin belli bir zamanÃ„Â±nda etkisiz hale gelirler. BÃƒÂ¶ylece ancak doÃ„?ru insan geldiÃ„?i zaman, ya da doÃ„?ru zamanda hazine aranÃ„Â±rsa hazineye ulaÃ…?mak mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olacaktÃ„Â±r. DoÃ„?ru zamanÃ„Â±n ne zaman geleceÃ„?i ya hazineyi arayan kiÃ…?inin sÃ„Â±navÃ„Â± nasÃ„Â±l geÃƒÂ§eceÃ„?i hazine haritalarÃ„Â±nda belki ilk baÃ…?ta fark edilmesi zor bir kÃƒÂ¶Ã…?edeki bir iÃ…?arete bakÃ„Â±larak, ya da bazen hazineden bahsedilen kitabÃ„Â±, ya da halk hikayesinin bir dizesini yeniden okuyarak veya dinleyerek anlamaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?arak bulunabilir. Ancak bazen bu sÃ„Â±nav ancak o kiÃ…?inin doÃ„?ru kiÃ…?i olmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan bir deneyim ya da sadece onun bedeninde bulunan bir ÃƒÂ¶zellik sayesinde geÃƒÂ§ilebilir. Hazine BekÃƒÂ§ileri kimi zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ ve sonsuza kadar yaÃ…?ayacak bir varlÃ„Â±k, kimi zamansa nesilden nesle gÃƒÂ¶revi ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â±na ya da seÃƒÂ§ecekleri kiÃ…?ilere aktaran insanlar olabilir. Hazine BekÃƒÂ§ileri kimi zaman gelen kiÃ…?inin bilgeliÃ„?ini ve yeteneÃ„?ini test edip doÃ„?ru insanÃ„Â±n geÃƒÂ§mesini saÃ„?larlar. Bazen de gÃƒÂ¶revleri hazineyi saklayan kiÃ…?i hariÃƒÂ§ kimseyi geÃƒÂ§irmemektir. Bazen de ÃƒÂ¶zellikle tehlikeli ama ortadan kaldÃ„Â±rÃ„Â±lmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olmayan hazinelerin ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde durmak ve onlara hiÃƒÂ§ kimsenin ulaÃ…?mamasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamak gÃƒÂ¶revleridir.

2)Yer AltÃ„Â± Ã…?ehirleri

Fantastik Edebiyatta YeraltÃ„Â± Ã…?ehirleri: Fantastik edebiyatta yer altÃ„Â± Ã…?ehirleri ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ya bir felaketten kaÃƒÂ§Ã„Â±p yerin altÃ„Â±na sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanlar ya da yer altÃ„Â±nda yaÃ…?ayan ÃƒÂ§oÃ„?u zaman hayal ÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ canlÃ„Â±lar tarafÃ„Â±ndan kurulurlar. BazÃ„Â± hikÃƒÂ¢yelerde bir zamanlar bir felaketten kaÃƒÂ§mak iÃƒÂ§in yer altÃ„Â±na sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanlarÃ„Â±n da deÃ„?iÃ…?im geÃƒÂ§irerek yer altÃ„Â±nda yaÃ…?amaya daha uygun canlÃ„Â±lara dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mesi mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r.

YeraltÃ„Â± DÃƒÂ¼nyasÃ„Â± ve Ã…?ehirler: YeraltÃ„Â± DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nÃ„Â±n belki de en belirgin yanÃ„Â± karanlÃ„Â±ktÃ„Â±r. Bu nedenle bu Ã…?ehirlerde belki de en etkin kullanÃ„Â±lacak olan Ã„Â±Ã…?Ã„Â±ktÃ„Â±r. Ã…?ehrin farklÃ„Â± yerlerindeki Ã„Â±Ã…?Ã„Â±klar genellikle her Ã…?eyin gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmesi yerine sadece istenen nesnelerin ve yerlerin gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmesini saÃ„?layacak Ã…?ekilde tasarlanÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de yer alan ikinci bir ÃƒÂ¶ge ise sÃ„Â±caklÃ„Â±ktÃ„Â±r. Yer altÃ„Â±nÃ„Â±n her yerinin sÃ„Â±cak olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bile en azÃ„Â±ndan sÃ„Â±cak kimi yerler vardÃ„Â±r. Bu sÃ„Â±caklÃ„Â±k kimi zaman Ã…?ehirlerin iÃ…?ine yarayabilir, kimi zamanda korunmasÃ„Â± gereken bir felaket kaynaÃ„?Ã„Â± da olabilir. EtrafÃ„Â± saran ve Ã…?ekil verilme imkanÃ„Â± ÃƒÂ§ok zor olan kaya duvar, tavan ve zemin ise ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ncÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶nemli ve Ã…?ehrin yapÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â± belirleyen ÃƒÂ¶gedir. Ã…?ehirler ÃƒÂ§oÃ„?u zaman etraflarÃ„Â±nÃ„Â± saran kayalara Ã…?ekil vermek yerine, kayalarÃ„Â±n izin verdiÃ„?i Ã…?ekli alÃ„Â±rlar.

Yer AltÃ„Â± Ã…?ehirlerinin Genel Ãƒ?zellikleri: YeraltÃ„Â± Ã…?ehirlerinde ÃƒÂ§oÃ„?u zaman Ã„Â±Ã…?Ã„Â±klandÃ„Â±rmanÃ„Â±n ÃƒÂ§ok kuvvetli olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan yukarÃ„Â±da bahsedilmiÃ…?ti. Bu ÃƒÂ¶zellik bu Ã…?ehirlerde Ã„Â±Ã…?Ã„Â±klarÃ„Â±n yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± renk karmaÃ…?asÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bir yer ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ Ã…?ehrine gÃƒÂ¶re daha gÃƒÂ¼zel gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nmesini saÃ„?layacaÃ„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Ã„Â°kinci bir ÃƒÂ¶zellik ÃƒÂ§oÃ„?u zaman evlerin, odalarÃ„Â±n, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k toplanma alanlarÃ„Â±nÃ„Â±n yerlerinin maÃ„?ralarÃ„Â±n yerlerine gÃƒÂ¶re belirleniÃ…?idir. TÃƒÂ¼m bu alanlarÃ„Â±n arasÃ„Â±nda kimi zaman ÃƒÂ§ok dar ve bazÃ„Â±larÃ„Â± da gizli olan geÃƒÂ§itler bulunabilir. Bazen Ã…?ehir altÃ„Â±nda bir madeni barÃ„Â±ndÃ„Â±rÃ„Â±yor, Ã…?ehrin insanlarÃ„Â± bu madeni ÃƒÂ§Ã„Â±karÃ„Â±yor olabilir. BÃƒÂ¶yle bir durumda Ã…?ehir sÃƒÂ¼rekli aÃ…?aÃ„?Ã„Â±ya doÃ„?ru geniÃ…?leyecektir. AynÃ„Â± zamanda Ã…?ehrin yÃƒÂ¼zeye aÃƒÂ§Ã„Â±lan kapÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â±n ve bazen yÃƒÂ¼zeyde de var olan bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n de bulunmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. YÃƒÂ¼zeye aÃƒÂ§Ã„Â±lan yollar da kimi yer altÃ„Â± Ã…?ehirlerinde bulunabilir. Hatta madenler dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda, bir Ã…?eylerden kaÃƒÂ§Ã„Â±p yer altÃ„Â±na sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanlar eÃ„?er kÃ„Â±sa zamanda ÃƒÂ§Ã„Â±kmayÃ„Â± planlÃ„Â±yorlar veya yÃƒÂ¼zeydeki birileri ile sÃƒÂ¼rekli baÃ„?lantÃ„Â± halinde kalmayÃ„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼yorlarsa yer altÃ„Â± Ã…?ehri yÃƒÂ¼zeye ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±Ã…?Ã„Â±n hemen yanÃ„Â±nda da olabilir. Ancak yÃƒÂ¼zeyle baÃ„?lantÃ„Â±sÃ„Â± bilinmeyen ya da ÃƒÂ§ok uzaklarda olan yer altÃ„Â± Ã…?ehirlerinin de bulunmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Hatta bazen yÃƒÂ¼zeye aÃƒÂ§Ã„Â±lan geÃƒÂ§itler aÃ…?aÃ„?Ã„Â±ya kaÃƒÂ§anlar veya onlarÃ„Â± yeraltÃ„Â±na hapsetmeyi planlayanlar tarafÃ„Â±ndan bilinÃƒÂ§li olarak ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kertilmiÃ…?tir.

YeraltÃ„Â± Ã…?ehirlerine AÃƒÂ§Ã„Â±lan KapÃ„Â±lar: YeraltÃ„Â± Ã…?ehirleri kimi zaman Ã…?ehre ulaÃ…?Ã„Â±labilecek tek giriÃ…?in ya da ciddi bir saldÃ„Â±rÃ„Â±nÃ„Â±n olabileceÃ„?i bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k giriÃ…?lerin ÃƒÂ¶nlerine konulan bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve aÃƒÂ§Ã„Â±lmasÃ„Â± zor kapÃ„Â±larla korunur. Kimi zaman bir saldÃ„Â±rÃ„Â± durumunda ÃƒÂ¶nlerinde kapÃ„Â±larÃ„Â±n olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± geÃƒÂ§itler ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kertilerek buralardan saldÃ„Â±rÃ„Â±nÃ„Â±n olmasÃ„Â± ÃƒÂ¶nlenmiÃ…? olur. KapÃ„Â± belki de yeraltÃ„Â±ndaki madenlere yakÃ„Â±n olduklarÃ„Â± iÃƒÂ§in ÃƒÂ§oÃ„?u zaman madenciliÃ„?i iyi bilen yeraltÃ„Â± Ã…?ehirleri insanlarÃ„Â± tarafÃ„Â±ndan ÃƒÂ§ok sert, bazen baÃ…?ka hiÃƒÂ§bir maddenin kesemeyeceÃ„?i kadar sert maddelerden yapÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? olabilir. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda kapÃ„Â±nÃ„Â±n etrafÃ„Â±nda ve bazen arkasÃ„Â±nda geÃƒÂ§enlerin yakalanabileceÃ„?i tuzaklar da bulunabilir. Kimi zaman kapÃ„Â±dan geÃƒÂ§mek iÃƒÂ§in bir bilmeceyi bilmek ya da kapÃ„Â±yÃ„Â± aÃƒÂ§acak doÃ„?ru mekanizmayÃ„Â± bulmak gerekir.

YeraltÃ„Â± Ã…?ehirlerinin Sakinleri: Ãƒ?oÃ„?unlukla etraflarÃ„Â±ndaki diÃ„?er Ã…?ehirlerle iletiÃ…?imleri zayÃ„Â±ftÃ„Â±r. Yer ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde kuÃ…? uÃƒÂ§uÃ…?u ÃƒÂ§ok kÃ„Â±sa mesafeler bile karmaÃ…?Ã„Â±k yer altÃ„Â± tÃƒÂ¼nelleri sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda ÃƒÂ§ok uzayabilir. O nedenle farklÃ„Â± Ã…?ehirlerin sakinleri ile ÃƒÂ§ok fazla tanÃ„Â±Ã…?ma fÃ„Â±rsatÃ„Â± bulamamÃ„Â±Ã…?lardÃ„Â±r. Ã…?ehre gelen tanÃ„Â±madÃ„Â±k kiÃ…?ileri gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ ile kendilerine benzese de ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ÃƒÂ§ok sÃ„Â±cak davranmazlar. Ã…?ehre yeni gelen kiÃ…?inin ÃƒÂ§oÃ„?u zaman onlar tarafÃ„Â±ndan kabul gÃƒÂ¶rmek hatta bazen Ã…?ehre girebilmek iÃƒÂ§in farklÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde iÃƒÂ§eriÃ„?i deÃ„?iÃ…?en sÃ„Â±navlarÃ„Â± geÃƒÂ§mesi gerekir.

3)Felaketler

Fantastik Edebiyatta Felaketler: Felaket bir insana, bir Ã…?ehre, bir ÃƒÂ¼lkeye bazen de tÃƒÂ¼m DÃƒÂ¼nya hatta Evrene zarar veren bir olay olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilir. Felaketlerin en bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ olarak da adlandÃ„Â±rlabilecek olanÃ„Â±, bilinen Evrenin tamamen yÃ„Â±kÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± felaket kÃ„Â±yamet olarak bilinir. Bu ÃƒÂ¶zel felaket tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ ayrÃ„Â± bir maddede incelendi. (bkz KÃ„Â±yamet) Daha kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k felaketler yukarÃ„Â±da bahsedilenlerin tamamÃ„Â±na az ya da ÃƒÂ§ok zarar veren olaylar olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilir. Felaketler kimi zaman kendiliÃ„?inden, kimi zaman bir dÃƒÂ¼Ã…?man aracÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ile, kimi zaman bir zamanlar sÃƒÂ¶z konusu Ã…?ehri, ÃƒÂ¼lkeyi, DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± ya da Evreni gÃƒÂ¶zetip de her hangi bir nedenle orada yaÃ…?ayanlarÃ„Â± cezalandÃ„Â±rmak isteyen bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ tarafÃ„Â±ndan da gerÃƒÂ§ekleÃ…?tirilebilir. Kimi zaman da felaketlere dokunulmamasÃ„Â± gereken bir nesneye dokunan, girilmemesi gereken bir yere giren kiÃ…?iler de yol aÃƒÂ§abilir.

Felaket TÃƒÂ¼rleri: Kimi zaman bir hayvan tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n aniden deÃ„?iÃ…?ip insanlara saldÃ„Â±rmaya baÃ…?lamasÃ„Â±, ya da hiÃƒÂ§ bilinmeyen bir hayvan tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ne ait sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼lerin ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kmasÃ„Â± bir felaket olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilir. Kimi zaman insanlara zarar veren bir hastalÃ„Â±k felaketin kaynaÃ„?Ã„Â±dÃ„Â±r. Bazen insanlarÃ„Â±n hiÃƒÂ§birinin ÃƒÂ§ocuk sahibi olmamasÃ„Â± da bir felaket kaynaÃ„?Ã„Â± olabilir. Bazen yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde ya da gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde gerÃƒÂ§ekleÃ…?en beklenmedik olaylar da felaket nedeni olabilir. Fantastik olmayan edebiyatta da rastlanan ama fantastik edebiyatÃ„Â±n da bolca kullanmaktan ÃƒÂ§ekinmediÃ„?i depremle fÃ„Â±rtÃ„Â±na bu tarz felaketlerdir. Elbette kurallarÃ„Â±n tamamen deÃ„?iÃ…?tiÃ„?i bir DÃƒÂ¼nyada bildiÃ„?imiz DÃƒÂ¼nyada felaket olarak nitelendirilmeyen bir durum da felakete dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ebilir. Ãƒ?rneÃ„?in GÃƒÂ¼neÃ…?’in hiÃƒÂ§ batmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± o nedenle karanlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hiÃƒÂ§ bilmeyen ve karanlÃ„Â±Ã„?a dayanma gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ olmayan canlÃ„Â±larÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir DÃƒÂ¼nyada bir gÃƒÂ¼n aniden GÃƒÂ¼neÃ…?in tutulmasÃ„Â± bir felaket olabilir. Bir felaket tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ de bilinen fiziksel kurallarÃ„Â±n bozulmasÃ„Â± ile ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kabilir. YerÃƒÂ§ekiminin ortadan kalkmasÃ„Â± ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir Ã…?ehir, ÃƒÂ¼lke ya da DÃƒÂ¼nya iÃƒÂ§in kurduklarÃ„Â± dÃƒÂ¼zene bir hayli zarar verecek bir felakete dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ebilir. Benzer bir durum dÃƒÂ¼zenini yerÃƒÂ§ekimi olmadan kurmuÃ…? bir toplum iÃƒÂ§in yerÃƒÂ§ekimi ortadan kalktÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda geÃƒÂ§erli olur.

Felaketlerin Belirtileri: Belki de fantastik edebiyatÃ„Â±n en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶gelerinden birisi felaketler gerÃƒÂ§ekleÃ…?meden ÃƒÂ¶nce gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼len belirtilerdir. Bunlara alamet de denebilir. Felaketin hemen ÃƒÂ¶ncesinde olan sÃƒÂ¶z konusu Ã…?ehir, ÃƒÂ¼lke ya da DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± henÃƒÂ¼z etkilemese de aÃƒÂ§Ã„Â±kÃƒÂ§a gÃƒÂ¶zlenebilen beklenmedik deÃ„?iÃ…?iklikler felaketlerin belirtisi olabilir. Mesela nehirlerin farklÃ„Â± renkte akmasÃ„Â± ya da yaÃ„?murun farklÃ„Â± renkte yaÃ„?masÃ„Â±, ya da GÃƒÂ¼neÃ…?in farklÃ„Â± bir yÃƒÂ¶nden doÃ„?masÃ„Â± bu tarz belirtiler arasÃ„Â±nda sayÃ„Â±labilir. Bazen de aÃƒÂ§Ã„Â±kÃƒÂ§a gÃƒÂ¶zlenebilecek bir yazÃ„Â±, duyulabilecek bir ses doÃ„?rudan felaketin olacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± insanlara bildirir. Kimi zaman da yazÃ„Â±lÃ„Â± bir kitap, eski bir defter, ya da eski zamandan kalmÃ„Â±Ã…? dilden dile dolaÃ…?an bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ felaketin olacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± insanlara haber verir. YazÃ„Â±lÃ„Â± ya da yazÃ„Â±lÃ„Â± olmayan kaynaklardan edinilen bu bilgiler aynÃ„Â± zamanda aslÃ„Â±nda doÃ„?al gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen bazÃ„Â± olaylarÃ„Â±n da baÃ…? gÃƒÂ¶sterecek felaketin hemen ÃƒÂ¶ncesinde gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lecek bir belirti olduÃ„?un gÃƒÂ¶sterebilir. GerÃƒÂ§ek bir felaketin ÃƒÂ¶ncesindeki gerÃƒÂ§ek bir ÃƒÂ¶rnekle anlatmak gerekirse kÃƒÂ¶peÃ„?in depremden ÃƒÂ¶nce havlamasÃ„Â± bÃƒÂ¶yledir. Ve bu bilgi eski bir kitap ve ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ sayesinde de sonraki kuÃ…?aklara aktarÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? olabilir.

Felaketi Ãƒ?nlemek Ya da HazÃ„Â±rlanmak: Kimi zaman felaket yapÃ„Â±lan bir hatanÃ„Â±n sonucudur, ya da verilecek bir mÃƒÂ¼cadelenin sonunda felaketi ÃƒÂ¶nlemek mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir. Kimi zaman da felaketi oluÃ…?turacak olay doÃ„?rudan ÃƒÂ¶nlenemese de bu olayÃ„Â±n vereceÃ„?i zarar azaltÃ„Â±labilir. Felaketle ilgili bilgi veren kitap ve ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler de kimi zaman felaketin nasÃ„Â±l ÃƒÂ¶nleneceÃ„?i veya vereceÃ„?i zararÃ„Â±n nasÃ„Â±l azaltÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¶steren bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mler de bulunabilir. Ancak bazen felaketin vereceÃ„?i zararÃ„Â± ÃƒÂ¶nlemek mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olmayabilir. BÃƒÂ¶yle durumlarda en azÃ„Â±ndan felaketin olacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶nceden fark edebilmiÃ…? kiÃ…?iler felakete hazÃ„Â±rlanabilir, felaketin vereceÃ„?i zararÃ„Â±n hiÃƒÂ§ olmazsa kÃ„Â±sa sÃƒÂ¼rede tamir edilmesini saÃ„?layabilir. Bu Ã…?ehri yÃ„Â±kan bir fÃ„Â±rtÃ„Â±nadan sonra saÃ„? kalanlarÃ„Â± kurtarmak, Ã…?ehri en kÃ„Â±sa sÃƒÂ¼rede inÃ…?aa etmek iÃƒÂ§in ÃƒÂ¶nceden hazÃ„Â±r olmak Ã…?eklinde de olabilir. Medeniyeti tamamen yok edecek bir felaketin sonrasÃ„Â±nda medeniyetin yeniden kurulmasÃ„Â± iÃƒÂ§in geÃƒÂ§ecek sÃƒÂ¼reyi kÃ„Â±saltmak iÃƒÂ§in sÃƒÂ¶z konusu medeniyetin sahip olduÃ„?u bilgileri kaydetmek Ã…?eklinde de olabilir.

4)GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ Ã…?ehirleri

Fantastik Edebiyatta GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ Ã…?ehirleri: GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ Ã…?ehirleri belki de insan kafasÃ„Â±nÃ„Â± kaldÃ„Â±rÃ„Â±p yukarÃ„Â±ya doÃ„?ru uzanan uÃƒÂ§suz bucaksÃ„Â±z DÃƒÂ¼nyaya bakÃ„Â±p yerÃƒÂ§ekiminden dolayÃ„Â± keÃ…?fedemediÃ„?i ama kuÃ…?larÃ„Â±n ve bazÃ„Â± canlÃ„Â±larÃ„Â±n bir Ã…?ekilde gÃƒÂ¶rebildiÃ„?i bu diyarda nelerin olabileceÃ„?ini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmesi ile yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Bu Ã…?ehirler kimi zaman insan ya da akÃ„Â±llÃ„Â± bir canlÃ„Â±nÃ„Â±n yapÃ„Â±mÃ„Â± uÃƒÂ§abilen dev bir aletin iÃƒÂ§inde kuruludur. Kimi zaman bir birbirinden farklÃ„Â± birden fazla uÃƒÂ§an bina bu Ã…?ehri oluÃ…?turabilir. Kimi zamanda doÃ„?al olarak uÃƒÂ§abilen yerÃƒÂ§ekiminin kendilerine engel olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kurduklarÃ„Â± binalarÃ„Â±n da aynÃ„Â± Ã…?ekilde uÃƒÂ§ma ÃƒÂ¶zelliÃ„?i olan bir halk tarafÃ„Â±ndan Kurulabilirler. Bazen de Ã…?ehir yukarÃ„Â±da bazen gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilen bazen de gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lemeyen ama ÃƒÂ§oÃ„?unlukla ÃƒÂ§ok yukarÃ„Â±larda bir Ã…?ekilde ayakta durulabildiÃ„?i hayal edilen bir zeminin ÃƒÂ¼zerindedir. Bu zemin bazÃ„Â± hikayelerde gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ kaplayan ve kimi zaman GÃƒÂ¼neÃ…?in gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmesini engelleyen bulutlardÃ„Â±r. Ãƒ?yle denebilir ki bulutlarÃ„Â±n ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde ÃƒÂ¼zerinde bir Ã…?ehrin olabileceÃ„?inin en fazla hayal edildiÃ„?i yerlerden birisidir.

GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ ve Ã…?ehirler: GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n ÃƒÂ¼zerinde var olan bir toplumu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde aklÃ„Â±mÃ„Â±za ilk gelecek ÃƒÂ¶zellik hafifliktir. Yer ÃƒÂ§ekimi bizim yukarÃ„Â±ya istediÃ„?imiz gibi ÃƒÂ§Ã„Â±kmasÃ„Â±nÃ„Â± engellerken yukarÃ„Â±da yaÃ…?ayacak insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ§ok daha hafif olmasÃ„Â±nÃ„Â± bekleriz. Hatta gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde ÃƒÂ§ok yukarÃ„Â±larda var olabilecek bir zeminin mesela bulutlarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde yaÃ…?ayanlarÃ„Â±n bile kimi zaman bizlerden daha hafif olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebiliriz. Hafif olmayan ama gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde bir Ã…?ehir kurmayÃ„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nen toplumlarÃ„Â±n ise yerÃƒÂ§ekimini akÃ„Â±l yolu ile aÃ…?malarÃ„Â± gerekir. Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n ve binalarÃ„Â±n gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde uÃƒÂ§abilmesini saÃ„?layacak araÃƒÂ§lar yapmak bir zorunluluktur. HafifliÃ„?in ÃƒÂ¶tesinde gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ DÃƒÂ¼nyasÃ„Â± ve bu DÃƒÂ¼nyada var olabilecek Ã…?ehirler insanÃ„Â±n hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ tarafÃ„Â±ndan ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± yorumlanabilir. RÃƒÂ¼zgar, yaÃ„?mur, kar gibi gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde yaratÃ„Â±lan gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerin gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde kurulacak bir Ã…?ehirde ÃƒÂ§ok daha gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ Ã…?ekilde hissedileceÃ„?i dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. GÃƒÂ¼neÃ…? ve YÃ„Â±ldÃ„Â±zlar gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde ÃƒÂ§ok daha farklÃ„Â± gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nebilecektir. SÃ„Â±caklÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n GÃƒÂ¼neÃ…?’e daha yakÃ„Â±n olduÃ„?u iÃƒÂ§in daha sÃ„Â±cak olacaÃ„?Ã„Â± dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebileceÃ„?i gibi, daÃ„?lara ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda havanÃ„Â±n soÃ„?uduÃ„?u hesaba katÃ„Â±larak daha soÃ„?uk olduÃ„?undan da bahsedilebilir. Ã…?ehrin yapÃ„Â±sÃ„Â± da bu daha sÃ„Â±cak ya da daha soÃ„?uk havaya uyum saÃ„?layacak Ã…?ekilde olacaktÃ„Â±r.

GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ Ã…?ehirlerinde Var Olabilecek Ãƒ?zellikler: Bu Ã…?ehirlerin akla gelebilecek ilk ÃƒÂ¶zellikleri istenildiÃ„?i zaman gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde hareket ederek yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde Ã…?ehir halkÃ„Â±nÃ„Â±n istedikleri yerin ÃƒÂ¼zerine gidilebilmesidir. GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde bir zemin ÃƒÂ¼zerine kurulularsa bile bu zeminin de bulutlar gibi hareketli olmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ã…?ehirler muhtemelen dÃ„Â±Ã…?arÃ„Â±daki bir gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼n saldÃ„Â±rÃ„Â±sÃ„Â±na karÃ…?Ã„Â± oldukÃƒÂ§a korunaklÃ„Â±dÃ„Â±r. Bir ÃƒÂ§ok DÃƒÂ¼nyada, ki 20. yÃƒÂ¼zyÃ„Â±la kadar bizimki de buna dahildi, gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ne saldÃ„Â±rmaya yarayacak silahlar sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â±dÃ„Â±r. AyrÃ„Â±ca Ã…?ehir bulutlarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde ise bulutlar ayrÃ„Â±ca Ã…?ehri gizler ve korurlar. Ã…?ehirde yaÃ…?ayanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde bitki yetiÃ…?tiremeyip hayvan besleyemediÃ„?i ve belki daha da ÃƒÂ¶nemlisi su bulamadÃ„Â±klarÃ„Â± iÃƒÂ§in zaman zaman yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ne inip ihtiyaÃƒÂ§larÃ„Â±nÃ„Â± karÃ…?Ã„Â±lamalarÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ancak Ã…?ehri kuran halkÃ„Â±n aynÃ„Â± zamanda gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde yaÃ…?ayÃ„Â±p bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼yebilen bitkiler ve hayvanlar yaratmasÃ„Â±, yaÃ„?mur ve kar sayesinde su ihtiyaÃƒÂ§larÃ„Â±nÃ„Â± karÃ…?Ã„Â±lamasÃ„Â± kÃ„Â±saca aÃ…?aÃ„?Ã„Â±daki DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± keÃ…?fetmeyi istemedikleri sÃƒÂ¼rece aÃ…?aÃ„?Ã„Â±ya inmek iÃƒÂ§in hiÃƒÂ§bir nedenlerinin olmamasÃ„Â± da mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r.

GÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ndeki Ã…?ehirlere UlaÃ…?mak: Ãƒ?oÃ„?unlukla Ã…?ehre ulaÃ…?mayÃ„Â± baÃ…?arabilmek iÃƒÂ§in yerÃƒÂ§ekiminden kurtulabilmek yani uÃƒÂ§mak gerekir. Ancak bazen Ã…?ehir ile yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ arasÃ„Â±nda zaman zaman kurulan bir merdiven ya da Ã…?ehirle yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ arasÃ„Â±nda baÃ„?lantÃ„Â± kuran bir araÃƒÂ§ olmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Elbette eÃ„?er Ã…?ehir tek bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k, ya da ÃƒÂ§ok sayÃ„Â±da kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k uÃƒÂ§an araÃƒÂ§tan oluÃ…?muÃ…?sa bu araÃƒÂ§larÃ„Â±n zaman zaman yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ndeki bir zeminin ÃƒÂ¼zerine inmesi, Ã…?ehrin bir sÃƒÂ¼re iÃƒÂ§in sÃ„Â±radan bir yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ Ã…?ehri olmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Alternatif olarak Ã…?ehir zaman zaman yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n yÃƒÂ¼ksek bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mlerinin hemen yanÃ„Â±nda ya da ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde olabilir. Ãƒ?zellikle daÃ„?lar gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ ile yeryÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ arasÃ„Â±nda kurulabilecek bu tÃƒÂ¼r ideal kÃƒÂ¶prÃƒÂ¼lerdir. BulutlarÃ„Â±n kestiÃ„?i daÃ„?lara ÃƒÂ§Ã„Â±karak bulutlarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki Ã…?ehirlere ulaÃ…?mak mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir.

5)KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k YaratÃ„Â±klarÃ„Â±

Fantastik Edebiyatta KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k YaratÃ„Â±klarÃ„Â±: Ã„Â°nsanlarÃ„Â±n iyi ve kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ keskin ÃƒÂ§izgilerle tanÃ„Â±mlama ÃƒÂ§abalarÃ„Â± oldukÃƒÂ§a eski dÃƒÂ¶nemlere kadar dayanÃ„Â±r. Belli davranÃ„Â±Ã…? biÃƒÂ§imlerini, dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nceleri, duygularÃ„Â±, hatta gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼leri, sesleri kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olarak diÃ„?erlerini de iyi olarak tanÃ„Â±mlamak birÃƒÂ§ok toplumda gÃƒÂ¶zlenebilir. Belki de bunun da etkisi ile her bakÃ„Â±mdan kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olan, iyi hiÃƒÂ§bir yan bÃ„Â±rakmayan, bir bakÃ„Â±ma kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k denen kavramÃ„Â±n farklÃ„Â± kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlerdeki karÃ…?Ã„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± temsil etme iÃ…?levi ÃƒÂ¼stelenen yaratÃ„Â±klar birÃƒÂ§ok halk edebiyatÃ„Â±nda yer alÃ„Â±rlar. Modern edebiyatta bu ÃƒÂ¶geden etkilenmiÃ…? ve kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±klarÃ„Â± denebilecek yaratÃ„Â±klar modern edebiyat eserlerinin iÃƒÂ§erisine de girmiÃ…?tir.

KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k YaratÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â±n Ãƒ?zellikleri: Elbette bu kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k kavramÃ„Â±nÃ„Â±n farklÃ„Â± kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlerde algÃ„Â±lanÃ„Â±Ã…?Ã„Â± ile ya da yazarÃ„Â±n kafasÃ„Â±nda bu kavramÃ„Â± canlandÃ„Â±rÃ„Â±Ã…?Ã„Â± ile deÃ„?iÃ…?ebilir. BazÃ„Â± hikayelerde kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?lerinden de ayÃ„Â±rt etmek mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. O kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼r ya da yazarÃ„Â±n bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±na gÃƒÂ¶re kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±lacak birÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶zellik sÃƒÂ¶z konusu yaratÃ„Â±kta mevcuttur. GÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?leri ÃƒÂ§irkindir, Sesleri rahatsÃ„Â±z edicidir, kirlidirler, gÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼cÃƒÂ¼dÃƒÂ¼rler. Bu ÃƒÂ¶zelliklere daha baÃ…?kalarÃ„Â± da eklenebilir. Hatta bazen o kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼r ya da o yazar baÃ…?ka kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlerin hatta bazen yazar dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki insanlarÃ„Â±n kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olarak saymadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bazÃ„Â± ÃƒÂ¶zellikleri de kendisi kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ bir ÃƒÂ¶zellik olarak gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ iÃƒÂ§in yaratÃ„Â±Ã„?a ekleyebilir. Bu anlayÃ„Â±Ã…? bazÃ„Â± hikayelerde yazarlarÃ„Â±n kimi zaman bilinÃƒÂ§sizce kimi insan karakterleri de bir tÃƒÂ¼r kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?tÃƒÂ¼rebilir. Bu insanlar da hikayelerin iyi hiÃƒÂ§bir yanÃ„Â± olmayan tamamen kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ karakterleridir. YukarÃ„Â±da sayÃ„Â±lan ÃƒÂ¶zellikler nasÃ„Â±l baÃ…?ka hikayelerde insan dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± yaratÃ„Â±klarda bulunuyorsa bu hikayelerde de insanlarda bulunabilir. BaÃ…?ka bir bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â± da dÃ„Â±Ã…? gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…? hatta bazÃ„Â± baÃ…?ka insanlarda olan ÃƒÂ¶zelliklerin bile bir yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n ya da insanÃ„Â±n tamamen kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ bir karakter olmasÃ„Â±nÃ„Â± engellemeyeceÃ„?idir. Bu anlayÃ„Â±Ã…?lar yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±klarÃ„Â± veya kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ temsil eden insanlar gÃƒÂ¼zel, ÃƒÂ§ekici ve ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?kan olabilirler. Ancak iÃƒÂ§lerinde o kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rÃƒÂ¼n ve yazarÃ„Â±n kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼n asÃ„Â±l kaynaÃ„?Ã„Â± olarak gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ bir ÃƒÂ¶zellik vardÃ„Â±r. Bu ÃƒÂ¶zellik genellikle kendisi dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki canlÃ„Â± ve cansÃ„Â±zlara acÃ„Â± ÃƒÂ§ektirme ya da ÃƒÂ§evresindeki canlÃ„Â± ve cansÃ„Â±zlara zarar verme istediÃ„?idir.

KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k YaratÃ„Â±klarÃ„Â± Neden KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r: KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â±n kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan nedenler farklÃ„Â± kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rlerde ve farklÃ„Â± yazarlar tarafÃ„Â±ndan farklÃ„Â± yorumlanabilir. Bir bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â± duygularÃ„Â±n insanlarÃ„Â±n denetimi dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bir tÃƒÂ¼r kaynaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â±n olduÃ„?u, her canlÃ„Â±nÃ„Â±n bu kaynaklardan hangisinden ne kadar yararlanacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± normal zamanlarda seÃƒÂ§ebileceÃ„?idir. Ancak bazen bu kaynaklardan birisinde birikmiÃ…? duygu canlÃ„Â± istemese bile onun iÃƒÂ§ini doldurabilir. BÃƒÂ¶yle durumda canlÃ„Â± kontrol edemediÃ„?i ve etrafÃ„Â±ndaki her Ã…?eye karÃ…?Ã„Â± yÃƒÂ¶nelen bir ÃƒÂ¶fke, intikam, nefret ve bazen her Ã…?eyi kendi dÃƒÂ¼Ã…?manÃ„Â± olarak gÃƒÂ¶rerek korku duygusu duyabilir. Bu duygularda onda etrafÃ„Â±daki herÃ…?eye zarar vermeyi veya acÃ„Â± ÃƒÂ§ektirmeyi istemesine neden olup onu bir kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?tÃƒÂ¼rebilir. Bazen de yaratÃ„Â±klar seÃƒÂ§me Ã…?ansÃ„Â±na sahip olmaz, bu duygular, mesela DÃƒÂ¼nyadaki her canlÃ„Â±nÃ„Â±n her hangi bir baÃ…?ka canlÃ„Â± ya da cansÃ„Â±za duyduÃ„?u ÃƒÂ¶fke birleÃ…?ip hayat kazanÃ„Â±r sonra da bir yaratÃ„Â±Ã„?a dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼r. Bu durumda yaratÃ„Â±k ÃƒÂ¶rneÃ„?in ÃƒÂ¶fke duygusunun ya da birden fazla duygunun hayat bulmuÃ…? hali gibidir. Hem bu duygularÃ„Â±n hayat bulmuÃ…? halinden bekleneni yapacak, hem de bazen DÃƒÂ¼nyada canlÃ„Â±larÃ„Â±n birbirlerine duyduÃ„?u ÃƒÂ¶fkeyi ya da nefreti ya da korkuyu arttÃ„Â±rmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?acaktÃ„Â±r. Bir ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ncÃƒÂ¼ neden sÃƒÂ¶z konusu yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n bizim Evrenimize gÃƒÂ¶re bambaÃ…?ka kurallarÃ„Â± olan bir Evrenden gelmesi olabilir. Ãƒ?rneÃ„?in her Ã…?eyin sÃ„Â±vÃ„Â± ve akÃ„Â±Ã…?kan olduÃ„?u bir Evrenden gelen bir varlÃ„Â±k bizim Evrenimizdeki katÃ„Â± cisimlerden rahatsÃ„Â±z olacak ve katÃ„Â± olan herÃ…?eyi sÃ„Â±vÃ„Â± ve akÃ„Â±Ã…?kan hale getirmek iÃƒÂ§in ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?abilecektir. Bu durumda DÃƒÂ¼nya ÃƒÂ¼zerindeki hemen hemen tÃƒÂ¼m canlÃ„Â±lar, hatta Denizdeki balÃ„Â±klar, havadaki kuÃ…?lar bile, ve canlÃ„Â± olmayan birÃƒÂ§ok varlÃ„Â±k da, mesela evler, kÃƒÂ¶prÃƒÂ¼ler, daÃ„?lar, ovalar bu yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n hedefi haline gelecektir. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile sÃƒÂ¶z konusu varlÃ„Â±k bizim Evrenimizde ÃƒÂ§evresindeki her Ã…?eye zarar verme ihtiyacÃ„Â± olan bir yaratÃ„Â±k haline gelmiÃ…?tir. BaÃ…?ka Ã…?ekilde ifade etmek gerekirse bir kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â± olmuÃ…?tur.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

Yeni beÃ…? maddeyi ekliyorum. Ve bÃƒÂ¶ylece 54 maddem oluyor ve de en azÃ„Â±ndan psikolojik 50 sÃ„Â±nÃ„Â±rÃ„Â±nÃ„Â± aÃ…?mÃ„Â±Ã…? oluyorum. Tabii hala olmam gereken noktadan gerideyim. Yine de sanÃ„Â±rÃ„Â±m beklenmedik sorunlar ÃƒÂ§Ã„Â±kmazsa ocak ayÃ„Â±na sÃƒÂ¶z verdiÃ„?im sayÃ„Â±yÃ„Â± yetiÃ…?tireceÃ„?im. : ) ) ) )

6)Deniz Ã…?ehirleri

Fantastik Edebiyatta DenizaltÃ„Â± Ã…?ehirleri: Deniz hem ÃƒÂ¼zerinde seyahat edip, kÃ„Â±sa sÃƒÂ¼reler iÃƒÂ§in de olsa da yÃƒÂ¼zeyinin altÃ„Â±na da girebildiÃ„?imiz iÃƒÂ§in tanÃ„Â±dÃ„Â±k ama aynÃ„Â± zamanda da karadan ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± kurallarÃ„Â±n hÃƒÂ¼kmettiÃ„?i yÃƒÂ¼zeyinde bile ancak katÃ„Â± bir adacÃ„Â±k sayÃ„Â±labilecek gemilerin ya da en azÃ„Â±ndan kayÃ„Â±klarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde uzun sÃƒÂ¼reli yolculuklar yapabildiÃ„?imiz, altÃ„Â±nda ise nefes almayÃ„Â± bile baÃ…?aramadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z bir bakÃ„Â±ma bizim alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z kurallara ters bu aÃƒÂ§Ã„Â±dan da gizemini de korumayÃ„Â± baÃ…?arabilen bir ÃƒÂ¶gedir. Bu nedenle deniz yolculuklarÃ„Â±, deniz yaratÃ„Â±klarÃ„Â± ve denizle ilgili daha birÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶ge hem fantastik halk edebiyatÃ„Â±nda hem de modern fantastik edebiyatta geniÃ…? yer bulabilmektedir. Deniz Ã…?ehirleri de fantastik edebiyatÃ„Â±nda denizle ilgili ÃƒÂ¶gelerden birisidir. Ve farklÃ„Â± hikayeler birbirlerinden oldukÃƒÂ§a farklÃ„Â± deniz Ã…?ehirleri iÃƒÂ§erebilmektedir.

Deniz Ã…?ehirlerinin Ãƒ?zellikleri: Ãƒ?ncelikle denizin ÃƒÂ¼zerinde bir tÃƒÂ¼r ada ya da adalar grubunun ÃƒÂ¼zerinde kurulmuÃ…? bizim bildiÃ„?imiz Ã…?ehirlere daha fazla benzeyen Ã…?ehirler deniz Ã…?ehirleri arasÃ„Â±nda sayÃ„Â±labilir. EÃ„?er tek bir zeminin ÃƒÂ¼zerinde kurulmuÃ…?sa bu Ã…?ehir bildiÃ„?imiz bir Ã…?ehirden ÃƒÂ§ok da farklÃ„Â± deÃ„?ildir. Ancak suyun ve deniz ÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nlerinin bÃƒÂ¶yle bir Ã…?ehirde ÃƒÂ§ok daha fazla kullanÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â±, topraÃ„?Ã„Â±n ve toprak ÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nlerinin ise ÃƒÂ§ok daha kÃ„Â±ymetli hale geleceÃ„?i dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. Ã…?ehrin yapÃ„Â±sÃ„Â±nda da suyun daha fazla kullanÃ„Â±lmasÃ„Â± sonucunda belli deÃ„?iÃ…?iklikler olabilir. Elbette bÃƒÂ¶yl bir Ã…?ehir birbirinden farklÃ„Â± birÃƒÂ§ok adacÃ„Â±ktan da oluÃ…?abilir. BÃƒÂ¶yle bir durumda Ã…?ehirdeki evlerin ÃƒÂ¶nemli binalarÃ„Â±n, ya da bu bina ve evleri taÃ…?Ã„Â±yan adalarÃ„Â±n yerleri deÃ„?iÃ…?ebilecektir. Ã…?ehir bir bakÃ„Â±ma durmadan Ã…?ekil deÃ„?iÃ…?tiren bazen yeni evlerin ve binalarÃ„Â±n eklenmesi ile bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼yen, belki evlerin arasÃ„Â±ndaki mesafelerin artmasÃ„Â± ile daha geniÃ…? bir alana yayÃ„Â±lÃ„Â±p gerektiÃ„?inde tekrar kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼lebilen bildiÃ„?imiz Ã…?ehirlerden ÃƒÂ§ok daha dinamik bir Ã…?ehir olacaktÃ„Â±r. Ã…?ehrin bir ÃƒÂ¶zelliÃ„?i de DÃƒÂ¼nya ÃƒÂ¼zerinde bir noktadan diÃ„?er bir noktaya doÃ„?ru hareket edebilmesidir. Ãƒ?yle ki bu Ã…?ehir aslÃ„Â±nda bir halkÃ„Â±n bir noktadan diÃ„?er bir noktaya gitmek iÃƒÂ§in oluÃ…?turduÃ„?u geÃƒÂ§ici bir yapÃ„Â± da olabilir. Elbette bu Ã…?ehrin insan dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki bir halk tarafÃ„Â±ndan kurulmuÃ…? olmasÃ„Â±, deniz ÃƒÂ¼zerinde sÃƒÂ¼rekli hareket eden bir Ã…?ehirde yaÃ…?amanÃ„Â±n onlar iÃƒÂ§in bir tÃƒÂ¼r yaÃ…?am tarzÃ„Â± olma ihtimali de vardÃ„Â±r.

Deniz Ã…?ehirlerinin kurulabileceÃ„?i ikinci yer ise denizin altÃ„Â±dÃ„Â±r. Ã…?ehri kuran insanlarsa nefes alabilmeleri iÃƒÂ§in bir yol bulmuÃ…? olmalarÃ„Â± gerekir. Bu yol Ã…?ehri kaplayan dev bir havandÃ„Â±rma sistemi olabilir, her kiÃ…?inin tek tek sahip olduÃ„?u bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel yetenek olabilir. BÃƒÂ¶yle bir Ã…?ehirde ayaklarÃ„Â±nÃ„Â± basabilecekleri saÃ„?lam bir zemin olduÃ„?u iÃƒÂ§in insanlar bir bakÃ„Â±ma denizin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ne gÃƒÂ¶re daha fazla karada gibi de sayÃ„Â±labilir. Ancak etraflarÃ„Â±nÃ„Â± kaplayan su bir Ã…?ekilde ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zdÃƒÂ¼kleri nefes alma sorunu dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda ayrÃ„Â±ca onlarÃ„Â±n istedikleri zaman ayaklarÃ„Â±nÃ„Â± bastÃ„Â±klarÃ„Â± zeminden yukarÃ„Â±ya doÃ„?ru yÃƒÂ¼zmelerini, bir bakÃ„Â±ma yer ÃƒÂ§ekiminin olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir yerde yaÃ…?Ã„Â±yormuÃ…? gibi hissetmelerini de saÃ„?layabilir. Elbette yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± Ã…?ehrin iÃƒÂ§indeki su dÃ„Â±Ã…?arÃ„Â± atÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? deÃ„?ilse. Yer altÃ„Â±ndaki Ã…?ehirlerde de insan dÃ„Â±Ã…?Ã„Â± halklar ya da bir Ã…?ekilde suyun altÃ„Â±na uyum saÃ„?lamÃ„Â±Ã…? baÃ…?ka bir tÃƒÂ¼r insan tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n de yaÃ…?amasÃ„Â± ihtimali vardÃ„Â±r.

Ã„Â°nsanlar Neden Deniz Ã…?ehirleri Kurarlar: AlÃ„Â±Ã…?Ã„Â±lmÃ„Â±Ã…? insan geleneklerinin dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±na ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±p bÃƒÂ¶yle Ã…?ehirler kuran insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶ncelikle doÃ„?anÃ„Â±n kendilerine koyduÃ„?u sÃ„Â±nÃ„Â±rlara karÃ…?Ã„Â± isyan edebilme gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ve cesareti olan insanlar olmasÃ„Â± beklenir. Elbette bir Ã…?eylerden kaÃƒÂ§tÃ„Â±klarÃ„Â± iÃƒÂ§in de bu Ã…?ehirleri kurmuÃ…? olabilirler, ama bÃƒÂ¶yle bir durumda alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±klarÃ„Â± DÃƒÂ¼nyaya ÃƒÂ§ok daha yakÃ„Â±n olabilecek yer altÃ„Â±nÃ„Â± ( bkz. yeraltÃ„Â± Ã…?ehirleri ) seÃƒÂ§ebilecekken denizi seÃƒÂ§miÃ…?lerse, bu kaÃƒÂ§Ã„Â±Ã…?Ã„Â±n iÃƒÂ§inde de bir tÃƒÂ¼r cesaret var demektir. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda ÃƒÂ¶zellikle denizin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde kurulan Ã…?ehirleri kuranlarda sÃƒÂ¼rekli hareket halinde olma, hem Ã…?ehrin hareket edebilmesi hem de Ã…?ehrin iÃƒÂ§ Ã…?eklinin deÃ„?iÃ…?ebilmesi kÃ„Â±sacasÃ„Â± karadaki yaÃ…?amÃ„Â±n ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶tesinde bir tÃƒÂ¼r deÃ„?iÃ…?im bir tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼k duygusunun da yatabileceÃ„?i dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. YeraltÃ„Â±ndaki Ã…?ehirlerde ise belki Ã…?ehrin tam ortasÃ„Â±nda en azÃ„Â±ndan hemen dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda varolan bambaÃ…?ka DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± keÃ…?fetme isteÃ„?i, bir bakÃ„Â±ma kara DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±ndan olabildiÃ„?ince uzaklaÃ…?ma isteÃ„?i ÃƒÂ¶n plana ÃƒÂ§Ã„Â±kabilir.

7) UÃƒÂ§mak

Fantastik Edebiyatta UÃƒÂ§mak: Fantastik edebiyatta uÃƒÂ§ma ÃƒÂ¶gesinin yerini tam olarak anlayabilmek iÃƒÂ§in ÃƒÂ¶ncelikle insanlarÃ„Â±n daha yÃƒÂ¼zyÃ„Â±l ÃƒÂ¶ncesine kadar uÃƒÂ§an nice canlÃ„Â±yÃ„Â± gÃƒÂ¶zlemlediÃ„?i halde uÃƒÂ§mayÃ„Â± beceremediÃ„?ini hatÃ„Â±rlamak gerekir. Hatta uÃƒÂ§mak ÃƒÂ¶ylesine hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n ÃƒÂ¶tesinde bir yetenek gibi geliyordu ki ÃƒÂ§oÃ„?u insana Ã…?ekspir JÃƒÂ¼l Sezar tiyatrosunda Markus Antoniusa denizde ve karada savaÃ…?acaÃ„?Ã„Â±z, becerebilseydik havada ve ateÃ…?te de savaÃ…?Ã„Â±rdÃ„Â±k dedirtmiÃ…?tir. KÃ„Â±sacasÃ„Â± muhtemelen havada savaÃ…?abilmek o dÃƒÂ¶nemde ateÃ…?in iÃƒÂ§inde savaÃ…?mak kadar imkansÃ„Â±z gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen bir durumdu. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde elbette uÃƒÂ§mak hala bazÃ„Â± hayvanlarÃ„Â±n yapabildiÃ„?i gibi istediÃ„?imiz her anda sadece bedenimizi kullanarak yapabileceÃ„?imiz bir yetenek olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± iÃƒÂ§in heyecan verici ve gizemlidir. Yine de tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ uÃƒÂ§maya yarayan ekipman ve onun ÃƒÂ¶tesinde balonlar, uÃƒÂ§aklar ve helikopterler uÃƒÂ§mayÃ„Â± daha mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n hale getirmiÃ…?tir. Yine de uÃƒÂ§abilmek hala fanastik edebiyatÃ„Â±n modern hikayelerinde bile kimi zaman karakterlerin sahip olduÃ„?u bir yetenek, kimi zaman uÃƒÂ§maya yarayan farklÃ„Â± araÃƒÂ§ ve aletler ile dikkate deÃ„?er bir ÃƒÂ¶ge olarak yer almaktadÃ„Â±r.

UÃƒÂ§ma YeteneÃ„?i: DoÃ„?ada uÃƒÂ§ma yeteneÃ„?inin olduÃ„?unu gÃƒÂ¶zleyebildiÃ„?imiz birÃƒÂ§ok canlÃ„Â± vardÃ„Â±r. Fantastik edebiyatta bu canlÃ„Â±lara yenileri eklenmiÃ…?tir. Bu yeni uÃƒÂ§abilen canlÃ„Â±larÃ„Â±n bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ karada gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z canlÃ„Â±larÃ„Â±n kanatlÃ„Â± halleridir. Pegasus atÃ„Â±n, sfenks aslanÃ„Â±n uÃƒÂ§an bir tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ sayÃ„Â±labilir. Ã„Â°nsana benzeyen bazÃ„Â± canlÃ„Â±lar da kimi zaman uÃƒÂ§ma yeteneÃ„?ine sahiptir. Bu canlÃ„Â±lara ÃƒÂ¶rnek olarak periler verilebilir (bkz periler) Ã„Â°nsanlar da bazen nereden geldikleri belli olmayan Ã…?ekilde bazen de bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile uÃƒÂ§ma yeteneÃ„?i kazanabilir. Bu konuda belki en meÃ…?hur iki ÃƒÂ¶rnek, nasÃ„Â±l sahip olduÃ„?u ÃƒÂ§ok da belli olmayan bir uÃƒÂ§ma yeteneÃ„?ine sahip olan SÃƒÂ¼perman, ile peri tozunun yardÃ„Â±mÃ„Â± ile akÃ„Â±llarÃ„Â±ndaki kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nceleri unutup sadece iyi Ã…?eyler dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nerek uÃƒÂ§mayÃ„Â± baÃ…?aran Peter Pan ve arkadaÃ…?larÃ„Â± olabilir.

UÃƒÂ§maya Yarayan Aletler: Yine kimi zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel ya da doÃ„?aÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ bir Ã…?ekilde insanlarÃ„Â±n uÃƒÂ§masÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?larlar. UÃƒÂ§an halÃ„Â± bu tÃƒÂ¼r aletlerin en bilinen ÃƒÂ¶rneÃ„?idir. Yine bir baÃ…?ka verilebilecek ÃƒÂ¶rnek cadÃ„Â±larÃ„Â±n kullandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± sÃƒÂ¼pÃƒÂ¼rgelerdir. BazÃ„Â± aletler ise insanlara ya da baÃ…?ka halklarÃ„Â±n fizik kurallarÃ„Â±nÃ„Â± kullanarak uÃƒÂ§ma ÃƒÂ¶zelliÃ„?i kazandÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± makinalardÃ„Â±r. Fantastik edebiyatÃ„Â±n kimi hikayelerinde geÃƒÂ§en gnom halkÃ„Â± bu tÃƒÂ¼r aletler yapan halklara ÃƒÂ¶rnek olarak gÃƒÂ¶sterilebilir. Kimi zamanda gemiler, evler, bisikletler bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lerle ya da bir takÃ„Â±m fiziksel kurallarÃ„Â± kullanÃ„Â±larak ya da ikisinin karÃ„Â±Ã…?Ã„Â±mÃ„Â± ile bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel hale getirilebilir.

Cisimleri UÃƒÂ§urma YeteneÃ„?i: BugÃƒÂ¼n DÃƒÂ¼nya ÃƒÂ¼zerinde kimi insanlarda gerÃƒÂ§ekten var olduÃ„?una inanÃ„Â±lan bir yetenektir. Genelde konsantre olmak, havaya kalkmasÃ„Â±nÃ„Â± istenilen nesneyi dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmek gerekir. Ve ÃƒÂ§oÃ„?unlukla ÃƒÂ¶zellikle bu yeteneÃ„?i ilk defa kullananlar iÃƒÂ§in yorucu bir yetenektir. Bu yeteneÃ„?i kullananlar kimi zaman kaÃ…?Ã„Â±k, meyve, kitap gibi nesneler kimi zaman da kendi bedenlerini havaya kaldÃ„Â±rabilirler. Bazen de gemiler, binalar, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k aÃ„?aÃƒÂ§lar kÃ„Â±sacasÃ„Â± ÃƒÂ§ok daha bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k nesneleri de bu tÃƒÂ¼r kiÃ…?ilerin havaya kaldÃ„Â±rmasÃ„Â± sÃƒÂ¶z konusu olabilir. Ancak bunu yapmak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede bu kiÃ…?ilerin daha ÃƒÂ¶nce bu yeteneÃ„?i sÃ„Â±kÃƒÂ§a kullanmÃ„Â±Ã…? ve deneyimli olmalarÃ„Â± gerekir ve bu tarz bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k nesneleri kaldÃ„Â±rmak en yetenekli kiÃ…?ileri bile ÃƒÂ§oÃ„?u zaman yorar.

YerÃƒÂ§ekimi Olmayan Ortamlar: Ã„Â°nsanoÃ„?lu uzaya ÃƒÂ§Ã„Â±karak bu tÃƒÂ¼r ortamlara bizzat tanÃ„Â±k olmuÃ…?tur. Fantastik edebiyat hikayelerinde de kimi zaman yerÃƒÂ§ekiminin kÃ„Â±smen ya da tamamen olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ve yere baÃ„?lÃ„Â± olmayan her nesnenin ve canlÃ„Â±nÃ„Â±n uÃƒÂ§abildiÃ„?i kimi ortamlar yaratÃ„Â±labilir. BÃƒÂ¶yle ortamlar kimi zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leyicidir ancak bazen de rahatsÃ„Â±z da edici olabilmektedir. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ bÃƒÂ¶yle bir ortamda su iÃƒÂ§me uyumak gibi sÃ„Â±radan etkinlikler oldukÃƒÂ§a zorlu bir hal alabilmektedir.

8)Yolculuk

Fantastik Edebiyatta Yolculuklar: Fantastik Edebiyat ÃƒÂ§oÃ„?u zaman okurlarÃ„Â±nÃ„Â± bambaÃ…?ka canlÃ„Â±larÃ„Â±n, varlÃ„Â±klarÃ„Â±n kimi zaman bambaÃ…?ka fiziksel kurallarÃ„Â±n geÃƒÂ§erli olduÃ„?u bir DÃƒÂ¼nya ile tanÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±rÃ„Â±r. Ãƒ?ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n doÃ„?rudan bÃƒÂ¶yle bir DÃƒÂ¼nyada baÃ…?lamasÃ„Â± bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ yÃƒÂ¶ntemi olabileceÃ„?i gibi, baÃ…?ka bir yol da iÃƒÂ§inde yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nyadan sÃƒÂ¶z konusu DÃƒÂ¼nyaya yapÃ„Â±lacak bir yolculuk sÃ„Â±rasÃ„Â±nda bizim gibi insanlarÃ„Â±n biz okurlarla birlikte fantastik DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± adÃ„Â±m adÃ„Â±m keÃ…?fetme imkanÃ„Â± da vardÃ„Â±r. DoÃ„?rudan fantastik DÃƒÂ¼nyada baÃ…?layan ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde de yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nyadakinden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± bir biyolojik yapÃ„Â±ya sahip karakterler de yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± kÃƒÂ¶ylerden, Ã…?ehirlerden, kimi zaman ormanlardan, daÃ„?lardan ÃƒÂ§Ã„Â±karak etraflarÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± keÃ…?federler. YolculuklarÃ„Â±n kimi zaman keÃ…?fin ÃƒÂ¶tesinde de anlamlarÃ„Â± olabilir. AslÃ„Â±nda bu anlamlar ÃƒÂ¶zellikle fantastik halk edebiyatÃ„Â±nda oldukÃƒÂ§a sÃ„Â±k kullanÃ„Â±lÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle durumlarda yolculuÃ„?un kendisi kadar yolculuÃ„?un yolcunun karakterinde yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â± deÃ„?iÃ…?iklikler de hikayenin ilginÃƒÂ§ ÃƒÂ¶gesi haline gelebilir.

KeÃ…?if YolculuklarÃ„Â±: Bir fantastik DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± tanÃ„Â±tmanÃ„Â±n etkili yollarÃ„Â±ndan birisi o DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± birilerine keÃ…?fettirmektir. Bu kiÃ…?i o DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± hiÃƒÂ§ bilmeyen bizim gibi birisi de olabilir. O DÃƒÂ¼nyada yaÃ…?ayan, ama elbette yine de o DÃƒÂ¼nyada keÃ…?fedecek bir Ã…?eyler bulabilecek bir karakter de olabilir. Bu tÃƒÂ¼r yolculuklarda o DÃƒÂ¼nyadaki farklÃ„Â± kÃƒÂ¶Ã…?eleri, garip fiziksel kurallarÃ„Â±, deÃ„?iÃ…?ik canlÃ„Â±larÃ„Â± bizim kadar bilmeyen, bunlara rastladÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda bizim kadar Ã…?aÃ…?Ã„Â±racak bir karakter olacak, bÃƒÂ¶ylece yazar o canlÃ„Â±larÃ„Â±, o kurallarÃ„Â±, o kÃƒÂ¶Ã…?eleri anlatÃ„Â±rken hikayeden kopmak zorunda kalmayacaktÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r yolculuklarÃ„Â±n bir alternatifi de bambaÃ…?ka bir DÃƒÂ¼nyada bulunan bizden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± bir varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n bizim DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±zÃ„Â± keÃ…?fediÃ…?idir. BÃƒÂ¶yle bir yolculuk sÃ„Â±rasÃ„Â±nda o canlÃ„Â± iÃƒÂ§in bizim DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±z anlaÃ…?Ã„Â±lmaz ve fantastik bir DÃƒÂ¼nya haline gelecektir. BÃƒÂ¶yle bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de biz bizim iÃƒÂ§in son derece sÃ„Â±radan olan DÃƒÂ¼nyamÃ„Â±za farklÃ„Â± bir gÃƒÂ¶zle bakabilme ve bu DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n farklÃ„Â± bir gÃƒÂ¶zle nasÃ„Â±l garip bir DÃƒÂ¼nya haline geleceÃ„?ini hayal edebilme olanaÃ„?Ã„Â± bulabiliriz.

Yolculuk Nedenleri: Kimi zaman yola ÃƒÂ§Ã„Â±kma nedeni sadece keÃ…?fetme isteÃ„?idir. Bazen birisini ya da bir Ã…?ehri kurtarmak iÃƒÂ§in yola ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±lÃ„Â±r. Kimi zaman kurtarÃ„Â±lacak kiÃ…?inin peÃ…?ine dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼lÃƒÂ¼r, kurtarÃ„Â±lacak ama bazen ilk baÃ…?ta nerede olduÃ„?u bile bilinmeyen Ã…?ehir bulunmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±lÃ„Â±r. Bazen de bu kiÃ…?iyi ya da Ã…?ehri kurtarmak iÃƒÂ§in bir kiÃ…?inin ya da bir nesnenin bulunmasÃ„Â± gerekir. Bazen yolculuÃ„?un sebebi bir tÃƒÂ¼r arayÃ„Â±Ã…? ya da bir sÃ„Â±navdÃ„Â±r. Kimi zaman bu belli toplumlarda her ÃƒÂ§ocuÃ„?un belli bir yaÃ…?a gelince yapmasÃ„Â± zorunlu bir yolculuk olabilir. Ya da belli bir gruba girebilmek iÃƒÂ§in yapÃ„Â±lmasÃ„Â± gereken bir yolculuk da olabilir. Elbette gezgin denen ve bazen yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yoÃ„?un bir duygunun sonucunda bazen de sadece bunu bir yaÃ…?am tarzÃ„Â± olarak benimsediÃ„?i iÃƒÂ§in hayatÃ„Â±nÃ„Â± gezerek yaÃ…?amaya karar vermiÃ…? insanlar ve insan gruplarÃ„Â± da olabilir. BÃƒÂ¶yle insanlar iÃƒÂ§in hayat tam anlamÃ„Â± ile bir tÃƒÂ¼r yolculuktur.

Yolculuklar Nereye YapÃ„Â±lÃ„Â±r: Fantastik Yolculuklar sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda ilk akla gelen yolculuklar bu DÃƒÂ¼nyadan ÃƒÂ§ok uzakta, belki baÃ…?ka bir gezegende, belki bir tÃƒÂ¼r fantastik yolla gidilecek farklÃ„Â± bir boyutta olan DÃƒÂ¼nyalara yapÃ„Â±lan yolculuklardÃ„Â±r. Ancak sÃƒÂ¶z konusu fantastik DÃƒÂ¼nya bazen ÃƒÂ§ok yakÃ„Â±nda da olabilir. Yerin altÃ„Â±nda, bir ormanÃ„Â±n iÃƒÂ§inde, denizin altÃ„Â±nda, gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde bulutlarÃ„Â±n ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde, hatta bazen bir evin bodrum katÃ„Â±nda bile fantastik DÃƒÂ¼nyalar olabilir. Bazen bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile bir insanÃ„Â±n boyunun kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼lmesi de bir anda daha ÃƒÂ¶nce bilinmeyen bir fantastik DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n keÃ…?fedilmesini saÃ„?layabilir. Kimi zamanda bilinen, ya da bilindiÃ„?i zannedilen bir DÃƒÂ¼nya bir yolculuk sÃ„Â±rasÃ„Â±nda en baÃ…?tan keÃ…?fedilebilir. Daha ÃƒÂ¶nce gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmÃƒÂ¼Ã…?. Ne olduÃ„?u aÃƒÂ§Ã„Â±kÃƒÂ§a bilindiÃ„?i zannedilen yerler, insanlar, sokaklar bÃƒÂ¶yle bir yolculuk sÃ„Â±rasÃ„Â±nda bambaÃ…?ka bir kimliÃ„?e bÃƒÂ¼rÃƒÂ¼necek, yolculuk yapan kiÃ…?i kendi yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerde bir anda ilk bakÃ„Â±Ã…?ta fark edilmeyen bambaÃ…?ka bir DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n var olduÃ„?unu anlayacaktÃ„Â±r.

9)Antik Ã…?ehirler

Fantastik Edebiyatta Antik Ã…?ehirler: Her ne kadar tarih biliminin antik ÃƒÂ§aÃ„? olarak adlandÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir ÃƒÂ§aÃ„? olsa da, toplumsal bir kavram olarak antik, toplumsal hafÃ„Â±zada yer etmeyen ÃƒÂ§aÃ„?lardan kalan birÃƒÂ§ok nesne iÃƒÂ§in kullanÃ„Â±lÃ„Â±r. Bu bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â±nÃ„Â± Ã…?ehirlere uyarlarsak, antik Ã…?ehirler iÃƒÂ§lerinde kimlerin yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, bu insanlar orada yaÃ…?arken nasÃ„Â±l bir yer olduklarÃ„Â± unutulmuÃ…? ya da bazen Ã…?arkÃ„Â±larÃ„Â±n, hikayelerin ve destanlarÃ„Â±n iÃƒÂ§inde ufak bilgi kÃ„Â±rÃ„Â±ntÃ„Â±larÃ„Â± Ã…?eklinde yaÃ…?ayan, kÃ„Â±sacasÃ„Â± iÃƒÂ§ine girildiÃ„?inde, bakÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda, ya da ÃƒÂ¶Ã„?renildiÃ„?inde bilinmezlik ve gizem duygusu uyandÃ„Â±ran Ã…?ehirlerdir. Antik Ã…?ehirler farklÃ„Â± fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bambaÃ…?ka biÃƒÂ§imlerde yer alabilir. GerÃƒÂ§ekten gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nda yer alan karadaki bir antik Ã…?ehir hikayenin konusu olabileceÃ„?i gibi, bambaÃ…?ka bir DÃƒÂ¼nyadaki bir Ã…?ehir de bÃƒÂ¶yle bir hikayeye konu oluÃ…?turabilir. Yer ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ndeki Ã…?ehirlerin dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda yerin altÃ„Â±ndaki, denizin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼ndeki ya da altÃ„Â±ndaki, gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ndeki ve hatta uzaydaki Ã…?ehirlerde yÃ„Â±llar sonra terk edilmiÃ…? ve bir tÃƒÂ¼r antik Ã…?ehire dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mÃƒÂ¼Ã…? olabilirler. Alternatif bir antik Ã…?ehir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ de gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zden ÃƒÂ§ok ileriki zamanlarda geÃƒÂ§ebilir. Yeterince ilerideki zamanlarda bizim bugÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ DÃƒÂ¼nyada yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z Ã…?ehirlerin de en azÃ„Â±ndan bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ muhtemelen antik Ã…?ehre dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?mÃƒÂ¼Ã…? olacaktÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle bir hikayenin yazarÃ„Â± o gÃƒÂ¼n yaÃ…?ayan insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde yaÃ…?anmÃ„Â±Ã…? Ã…?ehirlerin yÃ„Â±kÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? hallerine bakÃ„Â±nca hissettiklerini ve bu Ã…?ehirleri en baÃ…?tan keÃ…?fetmenin nasÃ„Â±l bir deneyim olacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± hikayelerinde iÃ…?leyebileceklerdir.

Antik Ã…?ehirleri KeÃ…?fetmek: Fantastik Edebiyatta ve ayrÃ„Â±ca gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±nda birÃƒÂ§ok okuyucuda en fazla heyecan uyandÃ„Â±ran hikayelerin arasÃ„Â±nda antik Ã…?ehirleri keÃ…?fetme maceralarÃ„Â± gelir. Ãƒ?ncelikle o Ã…?ehirlerde kimlerin yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, nasÃ„Â±l bir yaÃ…?amÃ„Â±n olduÃ„?u, Ã…?ehirlerde tek tek insanlarÃ„Â±n yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir takÃ„Â±m hikayeler, Ã…?ehir halkÃ„Â±nÃ„Â±n yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hikayeler ve efsaneler, Ã…?ehrin iÃƒÂ§inde yaÃ…?amÃ„Â±Ã…? ÃƒÂ¶nemli insanlar, Ã…?ehrin barÃ„Â±ndÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir takÃ„Â±m bilimsel, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel, toplumsal, tarihi sÃ„Â±rlar ÃƒÂ¶zellikle keÃ…?fetme ve ÃƒÂ¶Ã„?renme merakÃ„Â± olan maceracÃ„Â±lar ve aynÃ„Â± zamanda okurlar iÃƒÂ§in ilgi ÃƒÂ§ekici konulardÃ„Â±r. AyrÃ„Â±ca Ã…?ehirde bulunabilecek hazineler de maddi amaÃƒÂ§larÃ„Â± olan kiÃ…?ilerin ilgisini ÃƒÂ§eker. Ã…?ehirler ÃƒÂ§oÃ„?u zaman onlarÃ„Â± keÃ…?fetmek isteyenlerin ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼ne tehlikeler ÃƒÂ§Ã„Â±karÃ„Â±r. Bu tehlikelerin zamanla ÃƒÂ§ÃƒÂ¼rÃƒÂ¼yen Ã…?ehir yapÃ„Â±sÃ„Â±ndan kaynaklanÃ„Â±r. DiÃ„?erleri Ã…?ehir halkÃ„Â±nÃ„Â±n hazÃ„Â±rladÃ„Â±Ã„?Ã„Â± tuzaklar, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler, kimi zamanda Ã…?ehri keÃ…?fetmeye gelenlerin daha ileride peÃ…?ini bÃ„Â±rakmayacak lanetlerdir. Bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶nlemler ÃƒÂ¶zellikle Ã…?ehrin kutsal ya da ÃƒÂ¶nemli binalarÃ„Â±nÃ„Â±n giriÃ…?lerinde ve iÃƒÂ§lerindeki bazÃ„Â± odalarÃ„Â±n ÃƒÂ¶nlerinde olurlar. Lanet sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda genellikle o binaya girmeden, ya da o kapÃ„Â±yÃ„Â± aÃƒÂ§madan ÃƒÂ¶nce sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?inin gÃƒÂ¶rebileceÃ„?i bir uyarÃ„Â± olur. Bu uyarÃ„Â± kapÃ„Â±yÃ„Â± aÃƒÂ§Ã„Â±nca bir kiÃ…?inin baÃ…?Ã„Â±na gelecek laneti genellikle ya Ã…?ekillerle ya da o Ã…?ehrin eski yazÃ„Â±lÃ„Â± dilinde anlatÃ„Â±r. Kimi zamanda Ã…?ehrin kapÃ„Â±larÃ„Â±nda ya da belli binalarÃ„Â±n iÃƒÂ§lerinde Ã…?ehre girildiÃ„?inde ya da bir odaya girildiÃ„?inde, ya da alÃ„Â±nmamasÃ„Â± gereken bir nesne alÃ„Â±ndÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda uyanacak canavarlar ya da sÃƒÂ¶z konusu Ã…?ehri, ofayÃ„Â± ya da nesneyi koruyan gizemli varlÃ„Â±klar bulunabilir.

Antik Ã…?ehirlerde YaÃ…?ayanlar: BinalarÃ„Â±nÃ„Â±n bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kmÃƒÂ¼Ã…?, sokaklarÃ„Â± bomboÃ…?, en ufak bir ses duyulmayan bir antik Ã…?ehirde muhtemelen en Ã…?aÃ…?Ã„Â±rtÃ„Â±cÃ„Â± anlardan birisi o Ã…?ehirde birilerinin yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±n keÃ…?fedildiÃ„?i an olacaktÃ„Â±r. Ancak Ã…?ehrin eski sakinlerinden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± olsalar ve ÃƒÂ§oÃ„?u zaman sayÃ„Â±larÃ„Â± ÃƒÂ§ok daha az da olsa bu Ã…?ehirde yaÃ…?ayanlar olabilir. Bu insanlar kimi zaman bir zamanlar yakÃ„Â±nlardaki bir kÃƒÂ¶yde yaÃ…?ayan ama Ã…?ehri keÃ…?fettikten sonra burayÃ„Â± daha korunaklÃ„Â± bulan insanlar olabilir, bazen de bir felaketten kaÃƒÂ§an insanlar buraya sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nmÃ„Â±Ã…? olabilirler. Kimi zaman Ã…?ehirde eskiden yaÃ…?ayan halkÃ„Â±n birisi saÃ„? kalmÃ„Â±Ã…? ve kendilerini gizleyerek kimi zaman binlerce yÃ„Â±l Ã…?ehirde var olmuÃ…? da olabilir. Ne Ã…?ekilde olursa olsun antik Ã…?ehirde yaÃ…?ayan insanlar Ã…?ehri keÃ…?fedenler iÃƒÂ§in yeni bir heyecan yaratacak, eÃ„?er Ã…?ehre girmelerine engel olmak istiyorlarsa, ÃƒÂ¶zellikle Ã…?ehrin sÃ„Â±rlarÃ„Â±nÃ„Â± iyi bilen insanlar olarak ciddi bir tehlike kaynaÃ„?Ã„Â± da olabilecek bir etken olduklarÃ„Â± savunulabilir.

10) KÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar

Fantastik Edebiyatta KÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar: KÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§ oldukÃƒÂ§a eski ÃƒÂ§aÃ„?lardan ateÃ…?li silahlarÃ„Â±n onun yerini devraldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± dÃƒÂ¶neme kadar gerek savaÃ…?larÃ„Â±n gerekse dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?lerin belki ok ile birlikte iki ana silahÃ„Â±ndan birisidir. Balta, gÃƒÂ¼rz, bÃ„Â±ÃƒÂ§ak, mÃ„Â±zrak gibi silahlarÃ„Â±n da savaÃ…?larda kimi zaman ÃƒÂ¶nemli yerleri olmuÃ…?tur. Ancak bu yer neredeyse hiÃƒÂ§bir zaman kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n yerini geÃƒÂ§ememiÃ…?tir. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?lerin ve savaÃ…?larÃ„Â±n olduÃ„?u ya da dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?lere ya da savaÃ…?lara katÃ„Â±lan insanlarÃ„Â±n yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± birÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar bir ÃƒÂ¶ge olarak, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman da ÃƒÂ¶nemli bir ÃƒÂ¶ge olarak yer alÃ„Â±rlar. Ãƒ?yle ki kimi zaman ateÃ…?li silahlarÃ„Â±n var olduÃ„?u gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde, ya da ÃƒÂ§ok daha geliÃ…?miÃ…? silahlarÃ„Â±n yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± gelecekte geÃƒÂ§en ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde bile kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar farklÃ„Â± gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerin yardÃ„Â±mÃ„Â±yla, ya da farklÃ„Â± bir yapÃ„Â± kazanarak da olsa savaÃ…?larÃ„Â±n ve dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?lerin etkin silahlarÃ„Â± olmayÃ„Â± ve de ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin en akÃ„Â±lda kalan ÃƒÂ¶geleri olmayÃ„Â± baÃ…?arabilmektedirler.

KÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§larÃ„Â±n Ãƒ?zellikleri: SÃ„Â±radan bir kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n nasÃ„Â±l gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼neceÃ„?ini ÃƒÂ§oÃ„?umuz gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde canlandÃ„Â±rabiliriz. Ancak hiÃƒÂ§bir fantastik ÃƒÂ¶zelliÃ„?i olan sÃ„Â±radan bir kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde bile belli ayrÃ„Â±ntÃ„Â±larÃ„Â±n daha dikkatli tasarlanmasÃ„Â± hikayeyi daha ilginÃƒÂ§ hale getirebilir. Ãƒ?ncelikle bir kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ikisinin de farklÃ„Â± avantaj ve dezavantajlarÃ„Â± olan dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile de ÃƒÂ§oÃ„?u zaman birbirleri ile ÃƒÂ§eliÃ…?en iki ÃƒÂ¶zellik kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ve hÃ„Â±zÃ„Â±dÃ„Â±r. KÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ÃƒÂ§oÃ„?u zaman aÃ„?Ã„Â±rlÃ„Â±Ã„?a, kimi zaman aynÃ„Â± zamanda kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n sertliÃ„?ine baÃ„?lÃ„Â±dÃ„Â±r. KÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n sertliÃ„?i onun kesme gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ arttÃ„Â±rabilecek bir ÃƒÂ¶zelliktir. Ancak darbenin asÃ„Â±l Ã…?iddeti fizik kurallarÃ„Â± gereÃ„?i kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n aÃ„?Ã„Â±rlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan gelecektir. SonuÃƒÂ§ olarak ÃƒÂ§oÃ„?u zaman usta bir dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± zaman kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n kesici hamlelerinden ÃƒÂ¶nce rakibi yoran hamleler de ÃƒÂ¼retmesi gerektiÃ„?inden darbenin Ã…?iddeti kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n kesici gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda da ÃƒÂ¶nem kazanÃ„Â±r. HÃ„Â±z ise kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n hafif olmasÃ„Â± ve aynÃ„Â± zamanda Ã…?eklinin onun havada hareket etmesini kolaylaÃ…?tÃ„Â±racak Ã…?ekilde tasarlanmasÃ„Â± ile mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir. Bu ÃƒÂ¶zelliÃ„?e sahip bir kÃ„Â±lÃ„Â±ca sahip kiÃ…?inin darbeleri gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ kÃ„Â±lÃ„Â±ca gÃƒÂ¶re daha zayÃ„Â±f olacaktÃ„Â±r. O nedenle bu kiÃ…?inin kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â± doÃ„?ru zamanda doÃ„?ru yere doÃ„?ru hareket ettirebilmesi ÃƒÂ§ok daha fazla ÃƒÂ¶nem kazanÃ„Â±r.

SavaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± ve KÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±: KÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§ dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede oldukÃƒÂ§a uzun eÃ„?itimlerin sonrasÃ„Â±nda kazanÃ„Â±lan bir yetenektir. Ãƒ?zellikle de daha hafif ve hÃ„Â±zlÃ„Â± kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§larla dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?en savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â± nereye ne zaman hareket ettireceklerini ÃƒÂ§ok iyi bilmeleri gerektiÃ„?i iÃƒÂ§in ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ÃƒÂ§ok daha uzun bir eÃ„?itim alÃ„Â±rlar. Ãƒ?yle ki bazen bu tÃƒÂ¼r savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â± ilk ellerine alma hakkÃ„Â±nÃ„Â± kazanmalarÃ„Â± bile oldukÃƒÂ§a zorlu bir eÃ„?itimin sonrasÃ„Â±nda mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir. Daha gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar ise onlarÃ„Â± hakkÃ„Â±yla kaldÃ„Â±rÃ„Â±p, yine hakkÃ„Â± ile dÃƒÂ¼Ã…?manlarÃ„Â±na savurabilecek, ÃƒÂ§oÃ„?unlukla oldukÃƒÂ§a gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar tarafÃ„Â±ndan kullanÃ„Â±lÃ„Â±rlar. HÃ„Â±zlÃ„Â± kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar ise daha ÃƒÂ§ok ÃƒÂ§evik savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar tarafÃ„Â±ndan kullanÃ„Â±lÃ„Â±rlar. GÃƒÂ¼cÃƒÂ¼n ÃƒÂ§eviklikten daha ÃƒÂ¶nemli olduÃ„?u dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? ve savaÃ…? ortamlarÃ„Â±nda bu kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar aÃ„?Ã„Â±r ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lara gÃƒÂ¶re genellikle daha fazla tercih edilirler. Bu ortamlarÃ„Â±n en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼leri dalgalarÃ„Â±n ve geminin ÃƒÂ¼zerindeki insanlarÃ„Â±n geminin sÃƒÂ¼rekli sallanmasÃ„Â±na neden olduÃ„?u deniz savaÃ…?larÃ„Â± ve de gemilerde yapÃ„Â±lan dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?lerdir.

Ãƒ?zel KÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar: Kimi zaman efsanevi gÃƒÂ¼ce sahip bazÃ„Â± savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â±n sadece kendilerinin kaldÃ„Â±rabileceÃ„?i ÃƒÂ¶zel ÃƒÂ§ok aÃ„?Ã„Â±r kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§larÃ„Â± bulunabilir. Bazen de ÃƒÂ§ok hafif ve hÃ„Â±zlÃ„Â± yine bu kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â± hakkÃ„Â±yla kullacak efsanevi derecede ÃƒÂ§evik savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar iÃƒÂ§in ÃƒÂ¼retilmiÃ…? kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§larÃ„Â±n da bulunmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda kimi zaman kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar ÃƒÂ¶zel Ã…?ekilleri, ya da dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼kleri metal ya da kimi zaman metal olmayan ama kÃ„Â±lÃ„Â±ca ÃƒÂ¶zel bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ veren madde sayesinde sÃ„Â±radan kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lara gÃƒÂ¶re daha farklÃ„Â± bir kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§ haline gelebilirler. Kimi zaman da bu kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§lar onu kullanan insanlara ÃƒÂ¶zel bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ kazanmalarÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layabilir ya da kimi zaman bir tÃƒÂ¼r lanete katlanmalarÃ„Â±na neden olabilirler. BazÃ„Â± hikayelerde kÃ„Â±lÃ„Â±ÃƒÂ§larÃ„Â±n kendilerine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ bilinÃƒÂ§leri vardÃ„Â±r. Bu bilinÃƒÂ§ bazen savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±larÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k zaferlere ya da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k felaketlere sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kleyebilir, bazen de onun kÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â± ve kimi zaman dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?meyi bÃ„Â±rakmasÃ„Â±na da engel olabilir.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

BeÃ…? madde daha ekleyerek madde sayÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â± 59 a ÃƒÂ§Ã„Â±kardÃ„Â±m. HeyecanlÃ„Â±yÃ„Â±m kesinlikle.... Bir beÃ…? madde daha ekleyince sÃƒÂ¶z verdiÃ„?im 120 maddenin yarÃ„Â±sÃ„Â± bitiyor.... : ) ) ) )

11)Hayvanlar

Fantastik Edebiyatta Hayvanlar: Hayvanlar insanlar ÃƒÂ¶zellikle ilk sanat eserlerini ÃƒÂ¼rettikleri zamanlarda en ÃƒÂ§ok dikkat ÃƒÂ§eken varlÃ„Â±klardÃ„Â±r. CansÃ„Â±zlar ile diÃ„?er canlÃ„Â±larÃ„Â±n aksine insanÃ„Â±nkine benzer bir zekalarÃ„Â± vardÃ„Â±. Ãƒ?oÃ„?u insandan daha gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ daha hÃ„Â±zlÃ„Â±ydÃ„Â±. Yine bir kÃ„Â±smÃ„Â±nÃ„Â±n bazen oldukÃƒÂ§a zeki davrandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± gÃƒÂ¶zlenebiliyordu. Ãƒ?yle ki ilk insanlar zaman iÃƒÂ§inde doÃ„?anÃ„Â±n iÃƒÂ§inde kesin ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼klerini elde etmeye baÃ…?ladÃ„Â±klarÃ„Â±nda bunun nasÃ„Â±l olduÃ„?unu anlamakta gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼k ÃƒÂ§ekmiÃ…? olmalarÃ„Â± ÃƒÂ§ok mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ãƒ?oÃ„?u toplumun hayvanlara farklÃ„Â± anlamlar yÃƒÂ¼klediÃ„?i ve bu anlamlarÃ„Â± ÃƒÂ¼rettikleri sanat eserlerine yansÃ„Â±ttÃ„Â±klarÃ„Â± sÃƒÂ¶ylenebilir. Bu sanat eserleri maÃ„?ra duvarlarÃ„Â±na ÃƒÂ§izilmiÃ…? ilk resimler, Ã…?arkÃ„Â±lar, danslar, ilk basit tiyatro oyunlarÃ„Â± ve elbette ÃƒÂ§oÃ„?u ilk baÃ…?ta sÃƒÂ¶zlÃƒÂ¼ olan edebiyat eserleridir. HayvanlarÃ„Â±n doÃ„?anÃ„Â±n belli gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerini sembolize ettiÃ„?i hikayelere belki yine bu anlayÃ„Â±Ã…?la hayvanlarÃ„Â±n insanlar gibi zeki olduÃ„?u masalsÃ„Â± hikayeler de hayvanlarÃ„Â±n yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± fantastik hikayelere ÃƒÂ¶rnek verilebilir. AyrÃ„Â±ca hayvanlarla diyalog kurabilen insanlar da bazÃ„Â± fantastik hikayeler de yer alÃ„Â±rlar. Bunun yanÃ„Â±nda bazÃ„Â± hikayelerde de farklÃ„Â± hayvanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶zellikleri birleÃ…?tirerek, ya da bazÃ„Â± hayvanlara yeni ÃƒÂ¶zellikler eklenerek oluÃ…?turulan yeni canlÃ„Â±lar, hatta bazen insan ve hayvan karÃ„Â±Ã…?Ã„Â±mÃ„Â± canlÃ„Â±lar fantastik edebiyatÃ„Â±n iÃƒÂ§inde rastlanabilecek ÃƒÂ¶geler arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r.

Hayvanlar ve DoÃ„?a: Kimi zaman Ã…?ehirlerin yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde de hayvanlar yer alsa da, hayvanlar ÃƒÂ¶ncelikle doÃ„?anÃ„Â±n yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin vazgeÃƒÂ§ilmez ÃƒÂ¶gesidir. Ãƒ?yle ki eski bir Ã…?ehir terk edildiÃ„?inde ve doÃ„?a Ã…?ehri yeniden yavaÃ…? yavaÃ…? devralmaya baÃ…?ladÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda Ã…?ehrin sokaklarÃ„Â±nda, evlerinde, kimi zaman bir zamanlar en zengin ve ayrÃ„Â±calÃ„Â±klÃ„Â± kiÃ…?ilerin girebildiÃ„?i yerlerde artÃ„Â±k maymunlar, aslanlar, kuÃ…?lar ve tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ baÃ…?ka hayvan yaÃ…?amaya baÃ…?layabilir. Hayvanlar doÃ„?anÃ„Â±n bir parÃƒÂ§asÃ„Â± olabildikleri gibi kimi zamanda doÃ„?anÃ„Â±n kendini ifade etme tarzÃ„Â±, doÃ„?adaki belli gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerin Ã…?ekil bulmuÃ…? halleri haline gelebilirler. Bazen belli hayvan tÃƒÂ¼rlerinin tÃƒÂ¼m ÃƒÂ¼yeleri bÃƒÂ¶yle bir gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼n bir ÃƒÂ§eÃ…?it sembolÃƒÂ¼ haline gelebilir. Bir nehirde yaÃ…?ayan tÃƒÂ¼m timsahlar o nehrin ruhunu temsil edebilir. Bir deniz kÃ„Â±yÃ„Â±sÃ„Â±ndaki martÃ„Â±lar o denizin insanlarla diyalog kurmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan bir tÃƒÂ¼r iletiÃ…?im aracÃ„Â± haline gelebilirler. Bazen de ÃƒÂ¶zel bir hayvan mesela bir ormanda yaÃ…?ayan tek bir aslan, bozkÃ„Â±rda diÃ„?er tÃƒÂ¼m atlardan daha farklÃ„Â± ve daha ÃƒÂ§ok dikkat ÃƒÂ§eken bir at o bÃƒÂ¶lgedeki doÃ„?anÃ„Â±n sembolÃƒÂ¼ olabilir. BÃƒÂ¶yle durumlarda hayvanlarÃ„Â±n sÃ„Â±radan hayvan hareketlerine benzeyen hareketleri ancak onlarÃ„Â± tanÃ„Â±yan insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶rebileceÃ„?i anlamlar taÃ…?Ã„Â±r. Bazen insanlarÃ„Â±n bu anlamlarÃ„Â± ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zebilmesi, onlarÃ„Â±n bir felaketten zarar gÃƒÂ¶rmesini ÃƒÂ¶nleyecek, ya da zaten baÃ…?larÃ„Â±na gelen bir felaketten kurtulmalarÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layacak kadar ÃƒÂ¶nemli olabilir.

Hayvanlarla Ã„Â°letiÃ…?im: SÃ„Â±radan bir insanÃ„Â±n konuÃ…?masÃ„Â± ve hayvanlarÃ„Â±n kendi tarzlarÃ„Â±nda cevap vermeleri de normal ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde olduÃ„?u gibi fantastik edebiyatta da hayvanlarla ÃƒÂ§ok da mÃƒÂ¼kemmel olmasa da kurulan bir iletiÃ…?im olarak yer alabilir. Ancak bazen ÃƒÂ¶zel insanlar, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman sahip olduklarÃ„Â± ÃƒÂ¶zel gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerle bitki ve hayvanlarÃ„Â±n verdiÃ„?i mesajlarÃ„Â± anlama ve onlara da anlatmak istediklerini anlatma yeteneÃ„?ine sahiptir. Druidler ve Ã…?amanlar bu tÃƒÂ¼r yetenekleri olan insanlar arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. ( bkz Druidler, Ã…?amanlar ) Ã„Â°letiÃ…?imin mutlaka sesle olmasÃ„Â± gerekmez. Dokunma, hareketler belki danslar, hatta bazÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde kokular ve tadlar bile bir iletiÃ…?im yolu olarak kullanÃ„Â±labilir.

FarklÃ„Â± Hayvanlar: Kimi zaman onlarÃ„Â± daha korkutucu hale getirebilmek, kimi zaman da onlara daha fazla kutsallÃ„Â±k katabilmek iÃƒÂ§in insanlar kimi zaman hayvanlara bazÃ„Â± ÃƒÂ¶zellikler ekleyerek ya da bazÃ„Â± hayvanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶zelliklerini birleÃ…?tirerek yeni bir tÃƒÂ¼r hayvan yaratabilir. KanatlÃ„Â± atlar, kanatlÃ„Â± aslanlar, tek boynuzlar bu hayvanlarÃ„Â±n arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r yaratÃ„Â±lan yeni canlÃ„Â±larÃ„Â±n baÃ…?ka bir ÃƒÂ¶rneÃ„?i ise hayvan ve insan ÃƒÂ¶zelliklerinin birleÃ…?mesi ve insan hayvan karÃ„Â±Ã…?Ã„Â±mÃ„Â± bir canlÃ„Â±nÃ„Â±n oluÃ…?masÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu tÃƒÂ¼r canlÃ„Â±larÃ„Â±n genellikle baÃ…?larÃ„Â±, kimi zaman kollarÃ„Â± insan gibi gÃƒÂ¶vdeleri ise hayvan gÃƒÂ¶vdesidir. Deniz kÃ„Â±zlarÃ„Â± ve KeÃƒÂ§i-adamlar bu tÃƒÂ¼r hayvanlara verilebilecek ÃƒÂ¶rnekler arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. Hayvan ve insan ÃƒÂ¶zelliklerinin bir araya geldiÃ„?i baÃ…?ka bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ tarzÃ„Â± da insanlarÃ„Â±n kimi zaman kendileri isteyerek kimi zaman da istemeden hayvanlara dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. Kurtadamlar bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin en ÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶geleri arasÃ„Â±ndadÃ„Â±r. (bkz Kurtadamlar) Ã…?amanlar ve Druidler de eÃ„?er yeterince gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼lerse bazen istedikleri hayvanlara dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ebilmektedirler.

12) Ã„Â°yilik YaratÃ„Â±klarÃ„Â±

Fantastik Edebiyatta Ã„Â°yilik YaratÃ„Â±klarÃ„Â±: KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k YaratÃ„Â±klarÃ„Â± gibi iyilik yaratÃ„Â±klarÃ„Â± da (bkz kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±klarÃ„Â± ) kÃƒÂ¶kenlerini DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± iyi ve kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ arasÃ„Â±nda bÃƒÂ¶len anlayÃ„Â±Ã…?a dayanÃ„Â±rlar. KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olarak tanÃ„Â±mlanan hiÃƒÂ§bir ÃƒÂ¶zelliÃ„?i olmayan tÃƒÂ¼m ÃƒÂ¶zellikleri ile, sesleri, gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?leri, davranÃ„Â±Ã…?larÃ„Â± ile iyi olarak tanÃ„Â±mlanan yaratÃ„Â±klar iyilik yaratÃ„Â±klarÃ„Â± olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilir. Ya da gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼Ã…?leri, sesleri ve bazÃ„Â± ÃƒÂ¶zellikleri tam olarak olmasÃ„Â± gerektiÃ„?i gibi olmasa da ÃƒÂ¶zlerinde iyi ÃƒÂ¶zellikler olarak tanÃ„Â±mlanan ÃƒÂ¶zellikler barÃ„Â±ndÃ„Â±ran yaratÃ„Â±klar da iyilik yaratÃ„Â±klarÃ„Â± olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilirler. Ã„Â°nsanlar ya da ne iyi ne de kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â± olmayan baÃ…?ka canlÃ„Â±lar da belli hikayelerde bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ doÃ„?uÃ…?tan sahip olduklarÃ„Â± ya da sonradan kazandÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ¶zelliklerle bir tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nde tamamen iyi ÃƒÂ¶zellikler barÃ„Â±ndÃ„Â±ran bir iyilik yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â± haline gelebilir. Bazen de bazÃ„Â± canlÃ„Â± tÃƒÂ¼rlerinin tÃƒÂ¼m ÃƒÂ¼yeleri bir iyilik yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â± olarak doÃ„?arlar.

Ã„Â°yilik YaratÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â±n Ãƒ?eliÃ…?kili Ãƒ?zellikleri: ToplumlarÃ„Â±n ya da insanlarÃ„Â±n kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olarak gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶zellikler arasÃ„Â±na hiÃƒÂ§ olmazsa temelde bir uzlaÃ…?ma olduÃ„?undan sÃƒÂ¶z edilebilir. Ã„Â°ÃƒÂ§inde bulunduÃ„?u topluma ya da ÃƒÂ§evresindekilere zarar veren canlÃ„Â± ve insanlar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ insanlar olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±lÃ„Â±rlar. Elbette her toplumun ve insanÃ„Â±n kendince kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olarak gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼ÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶zellikler de olabilir, ancak iyilik sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda anlaÃ…?mazlÃ„Â±k ÃƒÂ§ok daha temeldedir. Tam olarak kimleri iyiliÃ„?i en temelde temsil eden insanlar ya da yaratÃ„Â±klar olarak gÃƒÂ¶rmek gerekir. Toplumun hikayelerinde bir tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶rnek insan ya da varlÃ„Â±k olarak gÃƒÂ¶stereceÃ„?i bu varlÃ„Â±klar dÃƒÂ¼Ã…?manlarla, dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile ÃƒÂ§oÃ„?u toplum iÃƒÂ§in kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ temsil edenlerle savaÃ…?an kiÃ…?iler midir? Yoksa insanlarÃ„Â±n ve baÃ…?ka varlÃ„Â±klarÃ„Â± birbirlerine zarar vermelerini onlarÃ„Â± ikna ederek engellemeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an, bir bakÃ„Â±ma kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ insan ve varlÃ„Â±klarÃ„Â± yok etmek yerine onlarÃ„Â±n iÃƒÂ§indeki kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ engellemeyen ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an insanlar ya da varlÃ„Â±klar mÃ„Â±dÃ„Â±r? Yoksa kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼klerle dolu bir DÃƒÂ¼nyada aklÃ„Â±ndan hiÃƒÂ§ kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ bir duygu geÃƒÂ§meyen, karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndakiler kendine ne kadar zarar verirse versin, gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ yetse bile onlara kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k yapmayan insan ve varlÃ„Â±klar mÃ„Â±dÃ„Â±r iyilik yaratÃ„Â±klarÃ„Â±? AslÃ„Â±nda ÃƒÂ§oÃ„?u zaman iyilik yaratÃ„Â±klarÃ„Â± bu ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ ÃƒÂ¶rneÃ„?in karÃ„Â±Ã…?Ã„Â±mÃ„Â± olan varlÃ„Â±klardÃ„Â±r. Bazen de hikayelerde bu ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ ÃƒÂ¶zellik farklÃ„Â± farklÃ„Â± insan ve yaratÃ„Â±klarda kendilerini gÃƒÂ¶sterir. BÃƒÂ¶ylece birbirlerinden bambaÃ…?ka iyilik yaratÃ„Â±klarÃ„Â± oluÃ…?muÃ…? olur.

KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼kle SavaÃ…?: Ã„Â°yilik YaratÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â±n bir kÃ„Â±smÃ„Â±nda ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan ÃƒÂ¶zelliklerden birisidir. Kendini bir toplumun iÃƒÂ§indeki ya da DÃƒÂ¼nyadaki kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olan her Ã…?eyler savaÃ…?maya adamÃ„Â±Ã…? olan insanlar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bir tÃƒÂ¼r iyilik yaratÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, ya da saf kendini tamamen iyiliÃ„?e adamÃ„Â±Ã…? insanlar olarak tasvir edilirler. Zaman zaman bu insanlar ya da yaratÃ„Â±klar savaÃ…?larÃ„Â±nÃ„Â± fiziksel olarak verirler. Zaman zaman da diÃ„?er yaratÃ„Â±klarÃ„Â±, varlÃ„Â±klarÃ„Â± ya da insanlarÃ„Â± kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼kten vazgeÃƒÂ§irmeye, ya da kimi zaman kurtarmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar. Ãƒ?oÃ„?u zaman bu tÃƒÂ¼r insan ya da varlÃ„Â±klar, hiÃƒÂ§bir zaman deÃ„?iÃ…?tirilemeyecek ya da kurtarÃ„Â±lamayacak kadar kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼, ya da kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼Ã„?e esir dÃƒÂ¼Ã…?mÃƒÂ¼Ã…? varlÃ„Â±klar ya da insanlar olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼r. Ve bÃƒÂ¶yle olduÃ„?una karar verdikleri insanlarla gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼kleri her yerde savaÃ…?Ã„Â±rlar. Ancak kimi hikayelerde bazÃ„Â± varlÃ„Â±klar veya insanlar tamamen kendilerini tamamen kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼Ã„?e adamÃ„Â±Ã…? da olsalar kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lerle savaÃ…?an insanlar, doÃ„?rudan doÃ„?ruya kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼k gerÃƒÂ§ekleÃ…?tirilmedikÃƒÂ§e bu insan ve varlÃ„Â±klara karÃ…?Ã„Â± harekete geÃƒÂ§mezler. Yine de savaÃ…? gibi zarar vermeye dayalÃ„Â± bir kavramÃ„Â±, tamamen iyiliÃ„?e adanmÃ„Â±Ã…?lÃ„Â±k ve saflÃ„Â±kla baÃ„?daÃ…?tÃ„Â±rmak fantastik edebiyat iÃƒÂ§in bile kolay deÃ„?ildir. O nedenle farklÃ„Â± hikayeler bu konuda kendi ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼n yorumlarÃ„Â±na sahip olabilirler.

KÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼kten ArÃ„Â±nmÃ„Â±Ã…?lÃ„Â±k: Ãƒ?oÃ„?unlukla kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼kle savaÃ…?Ã„Â±n verdiÃ„?i saflÃ„Â±ktan daha farklÃ„Â± tasvir edilen bir saflÃ„Â±k tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. Kimi zaman bu ÃƒÂ¶zelliÃ„?e sahip yaratÃ„Â±klar, varlÃ„Â±klar ve insanlar ÃƒÂ§evrelerindeki insanlara yardÃ„Â±m eder, bÃƒÂ¶ylece Evrendeki varlÃ„Â±klarÃ„Â±n ÃƒÂ§ektikleri acÃ„Â±larÃ„Â± azaltmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar. Kimi zamansa gÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼k davranÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±, konuÃ…?malarÃ„Â±, diÃ„?er insan ve varlÃ„Â±klarla iliÃ…?kileri o kadar masumdur ki, her hangi bir ÃƒÂ¶zel amaÃƒÂ§larÃ„Â± olmasa bile bu yaratÃ„Â±klar, varlÃ„Â±klar ya da insanlar iyilik yaratÃ„Â±klarÃ„Â± olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilirler.

13) Goblinler

Fantastik Edebiyatta Goblinler: Fantastik edebiyatta orklardan sonra ( bkz orklar ) en ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±lan ikinci kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ karakter tÃƒÂ¼rÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. KÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k ve ÃƒÂ§elimsiz olduklarÃ„Â±ndan kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼msenseler de zaman zaman sayÃ„Â±larÃ„Â± fazla olduÃ„?u zaman zorlu rakipler olabilmektedirler. AyrÃ„Â±ca kurnazdÃ„Â±rlar, o anda hikayenin diÃ„?er karakterlerde olan onlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶remediÃ„?i zayÃ„Â±f yanlarÃ„Â± gÃƒÂ¶rebilirler veya kendi sahip olduklarÃ„Â± avantajlarÃ„Â±n farkÃ„Â±na varabilirler. Orklar gibi ÃƒÂ§oÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼de karakterleri ile ilgili ayrÃ„Â±ntÃ„Â±lar neredeyse hiÃƒÂ§ tasvir edilmeyen, sanki ana karakterlerin asÃ„Â±l rakiplerine ulaÃ…?madan ÃƒÂ¶nce dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ecekleri bir dÃƒÂ¼Ã…?man olabilsin diye hikayelere konmuÃ…? varlÃ„Â±klardÃ„Â±r. Fantastik hikayelerde goblinlerin yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± yerler, bir dÃƒÂ¼Ã…?man olarak gÃƒÂ¶zlenebilenler dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki ÃƒÂ¶zellikleri tÃ„Â±pkÃ„Â± orklar gibi ÃƒÂ§ok az iÃ…?lenmiÃ…?tir. Hikayelerde goblinlerin ana karakterlerden biri olduÃ„?una neredeyse hiÃƒÂ§ rastlanmaz. Ancak zaman zaman tÃ„Â±pkÃ„Â± gnomlar gibi ( bkz gnomlar ) bir yaramaz ÃƒÂ§ocuÃ„?u andÃ„Â±rdÃ„Â±klarÃ„Â±ndan, hikayenin bazÃ„Â± yerlerinde tek bir gnom diÃ„?er karakterlerin konuÃ…?mak ya da bir sÃƒÂ¼re seyahat etmek zorunda kaldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, bÃƒÂ¶ylece bu sÃƒÂ¼re boyunca goblinin yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â± tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ oyunlara katlanmak zorunda kaldÃ„Â±klarÃ„Â± bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mler vardÃ„Â±r.

Goblinlerin Ãƒ?zellikleri: Genellikle ÃƒÂ§elimsiz, gÃƒÂ¼ÃƒÂ§sÃƒÂ¼z ve korkak olarak tasvir edilirler. AslÃ„Â±nda korkak olmalarÃ„Â±nÃ„Â±n nedeni de ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bedensel ve zihinsel olarak ÃƒÂ§oÃ„?u baÃ…?ka varlÃ„Â±kla savaÃ…?Ã„Â±rken ÃƒÂ§ok da yeterli olmamalarÃ„Â±dÃ„Â±r. DahasÃ„Â± ÃƒÂ§oÃ„?u varlÃ„Â±k onlarÃ„Â± ÃƒÂ§irkin bulduÃ„?u iÃƒÂ§in daha gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r gÃƒÂ¶rmez dÃƒÂ¼Ã…?man olarak kabul edilirler. ZekalarÃ„Â± ÃƒÂ§ok ileriye yÃƒÂ¶nelik dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ zaman zorlanÃ„Â±r. O nedenle bir dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? ya da baÃ…?ka bir olay sÃ„Â±rasÃ„Â±nda bir fÃ„Â±rsat gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼klerinde bazen kÃ„Â±sa bir sorgulamadan bazen de hiÃƒÂ§ sorgulamadan hemen bu fÃ„Â±rsatÃ„Â± kullanÃ„Â±rlar. Belki de kaybetme ve karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndakinin kendilerine zarar vereceÃ„?i korkusu diÃ„?er birÃƒÂ§ok varlÃ„Â±ktan daha fazla olduÃ„?u iÃƒÂ§in bÃƒÂ¶yle fÃ„Â±rsatlarÃ„Â± belli baÃ…?lÃ„Â± zeki varlÃ„Â±klara gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha fazla fark edebilirler. Bu da dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?lerde rakiplerini zorlayan bir ÃƒÂ¶zellik haline gelebilir. Ancak aynÃ„Â± ÃƒÂ¶zellik aynÃ„Â± zamanda onlarÃ„Â± tuzaÃ„?a dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼rmek iÃƒÂ§in de kullanÃ„Â±labilir. OnlarÃ„Â±n bir fÃ„Â±rsat olarak gÃƒÂ¶receÃ„?i, aslÃ„Â±nda iÃ…?in ÃƒÂ¶tesini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nde ÃƒÂ¶rneÃ„?in bir insanÃ„Â±n ne olduÃ„?unu anlayabileceÃ„?i bir tuzak, goblin ÃƒÂ§oÃ„?u zaman hemen dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmeden hareket edeceÃ„?inden onun yakalanmasÃ„Â±nÃ„Â± ya da ona zarar verilmesini saÃ„?layabilir. Bir bakÃ„Â±ma uzun vaadeli dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nemeyince zekalarÃ„Â± bir anda onlarÃ„Â± tuzaÃ„?a iten bir tÃƒÂ¼r dÃƒÂ¼Ã…?mana dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼r goblinler iÃƒÂ§in.

Goblinleri Kullanmak: Bir orka gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha ÃƒÂ§elimsiz, korkak olduÃ„?u iÃƒÂ§in farklÃ„Â± amaÃƒÂ§larla en ÃƒÂ§ok kullanÃ„Â±lan varlÃ„Â±klardÃ„Â±r. Ãƒ?rneÃ„?in kimi savaÃ…?larda yÃƒÂ¼zlerce goblin ÃƒÂ¶nden dÃƒÂ¼Ã…?manÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerine saldÃ„Â±rmaya zorlanabilir. BÃƒÂ¶yle durumlarda ÃƒÂ§oÃ„?unlukla zaten goblinler saldÃ„Â±rmaya istekli deÃ„?ildirler. OnlarÃ„Â± saldÃ„Â±rmaya insan ya da ordu tarafÃ„Â±ndan yakalanmadan kaÃƒÂ§ma olanaklarÃ„Â± varsa mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼nse savaÃ…?madan kaÃƒÂ§mayÃ„Â± da tercih edeceklerdir. Ancak ÃƒÂ¼zerlerinde doÃ„?ru geldiklerinde karÃ…?Ã„Â±larÃ„Â±ndaki grup ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bunlarÃ„Â± sorgulamadan onlarÃ„Â± dÃƒÂ¼Ã…?man olarak kabul edeceÃ„?inden onlarla dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?meye baÃ…?layacak. BÃƒÂ¶ylece aslÃ„Â±nda dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?meye hiÃƒÂ§ de istekli olmayan bir grupla uÃ„?raÃ…?arak, arkada bekleyen asÃ„Â±l dÃƒÂ¼Ã…?manÃ„Â±n saldÃ„Â±rÃ„Â±sÃ„Â±ndan ÃƒÂ¶nce yorulacak ve belki de goblinlerle yapÃ„Â±lan dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? daha bitmeden yapÃ„Â±lacak saldÃ„Â±rÃ„Â±ya hazÃ„Â±rlÃ„Â±ksÃ„Â±z yakalanacaktÃ„Â±r. Goblinler ayrÃ„Â±ca savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lar tarafÃ„Â±ndan dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? yeteneklerini geliÃ…?tirmek, bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ler tarafÃ„Â±ndan ÃƒÂ¼zerlerinde yeni bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri denemek, kimi zaman belli ayinlerde kurban vermek, kimi zaman sadece eÃ„?lenmek iÃƒÂ§in kullanÃ„Â±lÃ„Â±rlar. KÃ„Â±sacasÃ„Â± kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ bir halk olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±lan bu halk aslÃ„Â±nda diÃ„?er halklara yapabileceÃ„?i ya da yapmayÃ„Â± hayal edebileceÃ„?i kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼kten ÃƒÂ§ok daha fazlasÃ„Â±nÃ„Â± o halklardan gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼r ÃƒÂ§oÃ„?u zaman. Ancak yine ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bu halk zaten yozlaÃ…?mÃ„Â±Ã…?, zararlÃ„Â±, kurtarÃ„Â±lmayÃ„Â± hak etmeyen bir halk olarak nitelendiÃ„?inden ÃƒÂ§oÃ„?u zaman fantastik edebiyatÃ„Â±n birÃƒÂ§ok diÃ„?er benzer durumlarda duyarlÃ„Â± karakterleri bu halklara karÃ…?Ã„Â± yapÃ„Â±lan kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼lÃƒÂ¼kleri ve bu halkÃ„Â±n ÃƒÂ§ektiÃ„?i acÃ„Â±larÃ„Â± ÃƒÂ¼zerinde durulmaya deÃ„?meyen ÃƒÂ¶nemsiz bir mesele olarak gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼rler.

14) Samuraylar

Fantastik Edebiyatta Samuraylar: Ãƒ?ok genel anlamda samuraylarÃ„Â±n DoÃ„?u kÃƒÂ¼ltÃƒÂ¼rÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n Ã…?ÃƒÂ¶valyeleri olduÃ„?undan bahsedilebilir. Samuraylar ÃƒÂ§oÃ„?u kaynaÃ„?a gÃƒÂ¶re ve ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede kendi toplumlarÃ„Â±nÃ„Â±n faydasÃ„Â± iÃƒÂ§in gerektiÃ„?inde dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?meye hazÃ„Â±r savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â±lardÃ„Â±r. Ancak ÃƒÂ§oÃ„?u batÃ„Â±daki Ã…?ÃƒÂ¶valye kavramÃ„Â±ndan farklÃ„Â± olarak kendilerini “saf iyilik” olarak tanÃ„Â±mladÃ„Â±klarÃ„Â± bir kavrama adamazlar. (bkz Ã…?ovalyeler) Bunun yerine hayatlarÃ„Â±nÃ„Â± dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? ve savaÃ…?Ã„Â± ÃƒÂ¶Ã„?renmeye, sadece iyi dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?en ve savaÃ…?an birisi olmak deÃ„?il dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? ve savaÃ…?Ã„Â±n en derinlerinde yatan sÃ„Â±rlarÃ„Â± anlayacak kadar kendilerini geliÃ…?tirmeye adamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bu kiÃ…?iler. DÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?mek ve savaÃ…?mak iÃƒÂ§in bir sebep olmasa bile dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼n inceliklerini bilen birisi olmak onlar iÃƒÂ§in yeterince heyecan verici bir amaÃƒÂ§tÃ„Â±r. Ancak dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼n ve savaÃ…?Ã„Â±n derinlerinde yatan sÃ„Â±rlarÃ„Â± ÃƒÂ¶Ã„?rendikÃƒÂ§e bu sÃ„Â±rlar birÃƒÂ§ok defa onlara sadece nasÃ„Â±l savaÃ…?acaklarÃ„Â±nÃ„Â± deÃ„?il, ne zaman ne iÃƒÂ§in savaÃ…?acaklarÃ„Â±nÃ„Â± da ÃƒÂ¶Ã„?retir.

SavaÃ…?manÃ„Â±n ve DÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?menin SÃ„Â±rlarÃ„Â±: KÃ„Â±lÃ„Â±cÃ„Â±n nasÃ„Â±l tutulacaÃ„?Ã„Â±, yapÃ„Â±lacak saldÃ„Â±rÃ„Â±nÃ„Â±n nasÃ„Â±l karÃ…?Ã„Â±lanacaÃ„?Ã„Â±, dÃƒÂ¼Ã…?manÃ„Â±n ne zaman zayÃ„Â±f dÃƒÂ¼Ã…?eceÃ„?i ve bu anlardan nasÃ„Â±l faydalanmak gerektiÃ„?i ÃƒÂ¶Ã„?renilmesi gereken ilk basit sÃ„Â±rlardÃ„Â±r. Ancak bunun hemen sonrasÃ„Â±nda samuraylarÃ„Â±n kendi bedenlerini iyi tanÃ„Â±malarÃ„Â± ve bu bedeni en iyi nasÃ„Â±l kullanacaklarÃ„Â±nÃ„Â± da bilmeleri gerekir. Bir samuray ÃƒÂ§oÃ„?unlukla bedenini olabildiÃ„?ince saÃ„?lÃ„Â±klÃ„Â± tutmaya ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±r, ama bunun ÃƒÂ¶tesindeki amacÃ„Â± bedeninin ona verdiÃ„?i her olanaÃ„?Ã„Â± ve sahip olduÃ„?u her gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ olabilecek en verimli Ã…?ekilde kullanmaktÃ„Â±r. Bu Ã…?ekilde ÃƒÂ§ok ÃƒÂ§elimsiz, hatta sakat olduÃ„?u durumlarda bile ya da fiziksel engeller ÃƒÂ¶rneÃ„?in karanlÃ„Â±k ya da kollarÃ„Â±nÃ„Â±n baÃ„?lÃ„Â± olmasÃ„Â± dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?mesini gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leÃ…?tirdiÃ„?inde bile kendisinden beklenmeyecek kadar iyi savaÃ…?abilecektir. Bunun sonrasÃ„Â±nda etrafÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± iyi tanÃ„Â±mayÃ„Â± da ÃƒÂ¶Ã„?renmelidir. Ã„Â°ÃƒÂ§inde bulunduÃ„?u odanÃ„Â±n, ya da etrafÃ„Â±ndaki nesnelerin ona ne gibi avantajlar saÃ„?ladÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± ya da onun iÃƒÂ§in ne gibi tehlikeler yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± hesaplayabilmelidir. BunlarÃ„Â±n da ÃƒÂ¶tesine geÃƒÂ§ildiÃ„?inde bir samuray iÃƒÂ§in en son ÃƒÂ¶nemli noktaya gelinir. Samuray ne iÃƒÂ§in dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?tÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ iyi bilmelidir. Bir defa tekrar edersek, bir samuray iÃƒÂ§in hiÃƒÂ§ sorgulama ihtiyacÃ„Â± duymadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir “saf iyilik” kavramÃ„Â± iÃƒÂ§in dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?mek yanlÃ„Â±Ã…? bir seÃƒÂ§imdir. EÃ„?er bir tÃƒÂ¼r “saf iyilik” kavramÃ„Â± iÃƒÂ§in dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼lÃƒÂ¼yorsa bile bu kavram sÃƒÂ¼rekli zihinde sorgulanmalÃ„Â±dÃ„Â±r. BaÃ…?ka bir amaÃƒÂ§ iÃƒÂ§in dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼lÃƒÂ¼yorsa, ÃƒÂ¶rneÃ„?in amaÃƒÂ§larÃ„Â± ÃƒÂ¼lkelerini savunmaksa, ya da sadece kendi hayatÃ„Â±nÃ„Â± kurtarmaksa bile dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼rken amaÃƒÂ§larÃ„Â±nÃ„Â±n bu olduÃ„?unu hep akÃ„Â±llarÃ„Â±nda tutmalÃ„Â±dÃ„Â±rlar. Samuraylar iÃƒÂ§in amacÃ„Â±n bu kadar ÃƒÂ¶nemli olmasÃ„Â± ve zihinde bu kadar tutulmasÃ„Â± zorunluluÃ„?u iki nedene dayanÃ„Â±r. Ãƒ?ncelikle amacÃ„Â±nÃ„Â±n ne olduÃ„?unu tam olarak bilmemek bir kiÃ…?inin dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?teki yeteneÃ„?ini sÃ„Â±nÃ„Â±rlayacaktÃ„Â±r. Ancak o sÃ„Â±rada yapÃ„Â±lan dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? zihinde tam olarak anlam bulduÃ„?unda beden ve zihin dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ en verimli Ã…?ekilde yÃƒÂ¶nlendirecek gÃƒÂ¼ce ulaÃ…?abilir. Ã„Â°kincisi dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? yapÃ„Â±lÃ„Â±rken ne iÃƒÂ§in dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ bilinmezse samuraylarÃ„Â±n karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndaki alt edecek ama asÃ„Â±l amaÃƒÂ§larÃ„Â±na zarar verecek hareketlerin yapÃ„Â±lmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. DÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼n amacÃ„Â±nÃ„Â±n sÃƒÂ¼rekli zihinde tutulmasÃ„Â± bu ihtimali engelleyecektir. BÃƒÂ¶ylece bir samuray dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?menin bir amacÃ„Â± gerÃƒÂ§ekleÃ…?tirmek iÃƒÂ§in gerekli olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nde dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ten kaÃƒÂ§mayacak, ama aynÃ„Â± amacÃ„Â±n dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?meden de gerÃƒÂ§ekleÃ…?ebileceÃ„?ini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼yorsa sadece dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?mÃƒÂ¼Ã…? olmak iÃƒÂ§in de dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?meyecektir.

SamuraylarÃ„Â±n Son SÃ„Â±rrÃ„Â±: Son sÃ„Â±r sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â± sayÃ„Â±da kaynakta yer alÃ„Â±r. Muhtemelen ÃƒÂ§oÃ„?u gerÃƒÂ§ek DÃƒÂ¼nyada samurayÃ„Â±n bilmediÃ„?i belki de tamamen fantastik bir sÃ„Â±rdÃ„Â±r. Ancak kesinlikle fantastik bir hikayeye renk verebilecek ÃƒÂ¶gelerden birisidir. SÃ„Â±rÃ„Â±n doÃ„?asÃ„Â± doÃ„?u felsefesinin tÃƒÂ¼m Evreni aynÃ„Â± ruhun parÃƒÂ§asÃ„Â± olarak gÃƒÂ¶rmesine dayanÃ„Â±r. Bu duruma gÃƒÂ¶re bir savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndaki dÃƒÂ¼Ã…?mana zarar verdiÃ„?inde kendine ve tÃƒÂ¼m sevdiklerine zarar verecektir, ÃƒÂ§ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ her zarar gÃƒÂ¶ren insan aynÃ„Â± zamanda tÃƒÂ¼m insanlÃ„Â±Ã„?a ve insanlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n tek tek tÃƒÂ¼m ÃƒÂ¼yelerine de verilmiÃ…? sayÃ„Â±lÃ„Â±r. O nedenle bir samuray eÃ„?er bu sÃ„Â±ra ulaÃ…?Ã„Â±r ve onun gereÃ„?ince hayatÃ„Â±nÃ„Â± Ã…?ekillendirirse, sadece karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±ndaki insanla dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?mek, baÃ…?ka insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶receÃ„?i zararÃ„Â± ÃƒÂ¶nlemek iÃƒÂ§in gerekli ise dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…?ecektir. Bu durumda bile rakibinin olabilecek en az zararÃ„Â± gÃƒÂ¶rmesini ÃƒÂ¶nlemek iÃƒÂ§in ÃƒÂ§aba harcayacaktÃ„Â±r. Ve dÃƒÂ¶vÃƒÂ¼Ã…? yeteneÃ„?ini de sorunlarÃ„Â± etrafÃ„Â±na en az zararÃ„Â± vererek ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zmeyi baÃ…?arabilecek bir Ã…?ekilde geliÃ…?tirecektir. Bu yolu takip eden bir savaÃ…?ÃƒÂ§Ã„Â± iÃƒÂ§in bir savaÃ…?Ã„Â± sadece kendi ordusunda deÃ„?il rakip ordudaki ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼ sayÃ„Â±sÃ„Â±nÃ„Â±n da olabildiÃ„?ince az olacak Ã…?ekilde kazanmak ÃƒÂ¶nemli olacaktÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle bir samurayÃ„Â±n ulaÃ…?abileceÃ„?i son aÃ…?ama ise, etraflarÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nyaya zarar verecek insanlarÃ„Â±, onlarÃ„Â± ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼rmeden ve ne fiziksel ne de bedensel olarak yaralamadan, DÃƒÂ¼nyaya zarar vermeyecek hale getirmektir. Bu kolay deÃ„?ildir ama bu yolu benimsemiÃ…? bir samuray bunu yapabilecek hale gelmek iÃƒÂ§in ÃƒÂ§aba sarfedecektir.

15) DaÃ„?lar

Fantastik Edebiyatta DaÃ„?lar: DaÃ„?lar kimi zaman denizlerden bile daha aÃ…?Ã„Â±lmaz engeller, kimi zaman kaÃƒÂ§acak kiÃ…?iler iÃƒÂ§in yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±naklar kimi zaman da iÃƒÂ§lerinde sÃ„Â±rlar barÃ„Â±ndÃ„Â±ran gizemli yerlerdir. DaÃ„?larda geÃƒÂ§en maceraler, kahramanlarÃ„Â±nÃ„Â± bir Ã…?ekilde daÃ„?lara yÃƒÂ¶nlendiren maceralar fantastik edebiyatta sÃ„Â±kÃƒÂ§a rastlanan hikaye tÃƒÂ¼rleridir. Ãƒ?zellikle yakÃ„Â±nlarÃ„Â±nda bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve etkileyici bir daÃ„?Ã„Â±n olduÃ„?u bÃƒÂ¶lgelerde bu tÃƒÂ¼r hikayelere daha fazla rastlanÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle durumlarda kimi zaman sÃƒÂ¶z konusu daÃ„? adeta hayat kazanarak kimi zaman onlarÃ„Â± koruyan, kimi zaman cezalandÃ„Â±ran, insanlarÃ„Â±n sevdikleri, korktuklarÃ„Â±, bazen de kÃ„Â±zdÃ„Â±klarÃ„Â± bir varlÃ„Â±k haline gelir.

AÃ…?Ã„Â±lmasÃ„Â± Gereken DaÃ„?lar: Zaman zaman tek baÃ…?larÃ„Â±na dikilebildikleri gibi, bazen de daÃ„?lar sÃ„Â±ra sÃ„Â±ra uzanÃ„Â±p arkalarÃ„Â±ndaki yerlere gitmeyi ÃƒÂ§ok zor hale getirebilirler. Ãƒ?zellikle belli mevsimlerde daha da yoÃ„?unlaÃ…?an fÃ„Â±rtÃ„Â±nalar, ya da dondurucu hale gelen hava daÃ„?Ã„Â± geÃƒÂ§meyi iyice imkansÃ„Â±z hale getirebilir. Kimi zaman daÃ„? geÃƒÂ§en kiÃ…?iyi engellemek ister gibi etrafÃ„Â±ndaki fÃ„Â±rtÃ„Â±nalarÃ„Â± yÃƒÂ¶netir. Hatta bazen yer sarsÃ„Â±ntÃ„Â±larÃ„Â±, daÃ„?larÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinden eteklere doÃ„?ru akan dereler, hatta kimi zaman daÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki hayvanlar ve bitkiler bile karÃ…?Ã„Â±ya geÃƒÂ§ilmesini engellemeye ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?Ã„Â±rlar. Bunun tersi bir durum da olabilir. Bu durumda daÃ„? sadece sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?ilerin geÃƒÂ§mesi iÃƒÂ§in normalde o mevsimde hiÃƒÂ§ bitmeden devam etmesi gereken fÃ„Â±rtÃ„Â±nalarÃ„Â±n kesilmesini saÃ„?layabilecek. GeÃƒÂ§en kiÃ…?ilerin ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nlerine su kaynaklarÃ„Â± hatta yiyebilecekleri kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k bitkiler ÃƒÂ§Ã„Â±karabilecektir. Bazen daÃ„?Ã„Â±n ruhunu temsil eden bir hayvanÃ„Â±n doÃ„?rudan daÃ„?Ã„Â± geÃƒÂ§mek isteyenlere yol gÃƒÂ¶stermesi de mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r.

SÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±lan DaÃ„?lar: DaÃ„?larÃ„Â±n kendilerinden daha gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼ insanlardan ya da zeki varlÃ„Â±klardan kaÃƒÂ§anlara sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nak olduÃ„?u hikayeler belki de iÃƒÂ§inde daÃ„? ÃƒÂ¶gesi olan diÃ„?er tÃƒÂ¼m hikayelerden daha fazla anlatÃ„Â±lÃ„Â±r. Ãƒ?zellikle daÃ„?a sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nan kiÃ…?i daÃ„?Ã„Â±n civarÃ„Â±nda yaÃ…?Ã„Â±yorsa, daÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerinde sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nabileceÃ„?i yerleri daha iyi bilecek, onu izleyen kiÃ…?i ise daÃ„?Ã„Â± bilmiyorsa daÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki tehlikelerden haberdar olmayacaktÃ„Â±r. Bu durumda bir bakÃ„Â±ma daÃ„? ona sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanÃ„Â± koruyacaktÃ„Â±r. Bu doÃ„?al koruma durumuna bazen daÃ„?Ã„Â±n bir tÃƒÂ¼r kiÃ…?ilik kazanÃ„Â±p da kendisine sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanÃ„Â± koruduÃ„?una iliÃ…?kin ÃƒÂ¶gelerin de halk edebiyatÃ„Â±na eklenmesi mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ãƒ?zellikle sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanlar daÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki yaÃ…?ama, ormanlara, hayvanlara, taÃ…?lara belki daÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerinde ÃƒÂ¶zel bir anlamÃ„Â± olan yerlere saygÃ„Â± duyar ve onlara zarar vermemek, hatta bazen korumak iÃƒÂ§in ÃƒÂ¶zen gÃƒÂ¶sterir. SÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nan kiÃ…?iyi bulmak isteyenler ise daÃ„?a verdikleri zararÃ„Â± ÃƒÂ¶nemsemezlerse bu durumda daÃ„?Ã„Â±n bir tÃƒÂ¼r bilinÃƒÂ§ kazanÃ„Â±p kendisine sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanlarÃ„Â± korumasÃ„Â± daha mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bu durumlarÃ„Â±n dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda
daÃ„?Ã„Â±n kÃƒÂ¶ylerini yok eden bir selden, yangÃ„Â±ndan, hastalÃ„Â±ktan, kÃ„Â±sacasÃ„Â± daÃ„?Ã„Â±n bir parÃƒÂ§asÃ„Â± olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± doÃ„?anÃ„Â±n kaÃƒÂ§anlarÃ„Â±n da sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±naÃ„?Ã„Â± olmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Bu durumda da kimi zaman daÃ„? sÃƒÂ¶z konusu felaketin ona sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nanlara ulaÃ…?mamasÃ„Â± iÃƒÂ§in bilinÃƒÂ§li olarak ÃƒÂ§aba harcayabilir.

Gizemli DaÃ„?lar: Ãƒ?zellikle tepesi bulutlarla kaplÃ„Â± dev bir daÃ„? insanlarÃ„Â±n gezegenimizin gizemlerini ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde bile hala insanlarda gizem duygusu uyandÃ„Â±rabilmektedir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde hala ÃƒÂ¼lkelerindeki ve kimi zaman da DÃƒÂ¼nyadaki belli baÃ…?lÃ„Â± daÃ„?larÃ„Â± keÃ…?fetmeye devam etmektedir. Bu insanlarÃ„Â±n zorluklarÃ„Â± anlattÃ„Â±klarÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde fantastik olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±labilecek ÃƒÂ¶geler bulunabilmektedir. Dev hayvanlar, fÃ„Â±rtÃ„Â±nanÃ„Â±n ortasÃ„Â±nda duyulan sesler bÃƒÂ¶yle hikayelerin iÃƒÂ§inde yer alabilmektedir. Bu hikayelerin daha eski dÃƒÂ¶nemlere ait olanlarÃ„Â± ÃƒÂ§oÃ„?unlukla ÃƒÂ§ok daha ÃƒÂ§eÃ…?itli fantastik ÃƒÂ¶geler iÃƒÂ§erirler. DaÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde kurulu Ã…?ehirler, bazen orada yaÃ…?ayan kutsal varlÃ„Â±klar, daÃ„?Ã„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki maÃ„?ralar yoluyla yer altÃ„Â±na aÃƒÂ§Ã„Â±lan tÃƒÂ¼neller, suyunu iÃƒÂ§eni bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leyen gÃƒÂ¶ller bu tÃƒÂ¼r hikayelerde rastlanabilecek ÃƒÂ¶gelerdir. Kimi zamanda daÃ„?lar kimi zaman bir kasabanÃ„Â±n yakalandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hastalÃ„Â±Ã„?Ã„Â± iyileÃ…?tirecek bitkileri, kimi zaman bir bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ gerÃƒÂ§ekleÃ…?tirmek iÃƒÂ§in gerekli taÃ…?larÃ„Â± barÃ„Â±ndÃ„Â±rabilir. Bazen de kimi ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel ÃƒÂ¶zelliÃ„?e sahip varlÃ„Â±klarÃ„Â±n hapsedildiÃ„?i yerler daÃ„?lar olabilir. Bu durumda daÃ„?a giden kiÃ…?i sÃƒÂ¶z konusu varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼r kalmasÃ„Â±na neden olabilir. Kimi zaman sÃƒÂ¶z konusu varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± durdurmanÃ„Â±n tek yolu onu bir Ã…?ekilde tekrar daÃ„?a getirip yeniden hapsetmektir.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

Ã…?u an itibari ile ansiklopedide 64 madde var. Son maddeleri yazÃ„Â±yorum.

16) GenÃƒÂ§lik

Fantastik Edebiyatta GenÃƒÂ§lik: Sadece fantastik edebiyatta deÃ„?il ÃƒÂ§oÃ„?u edebiyat eserinde genÃƒÂ§lik ÃƒÂ§oÃ„?unlukla ÃƒÂ¶ncelikle kadÃ„Â±nlar sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda gÃƒÂ¼zellik (bkz GÃƒÂ¼zellik), erkekler sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda da ÃƒÂ§eviklik ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§le bir tutulur. Tabii erkekler iÃƒÂ§in genÃƒÂ§liÃ„?in verdiÃ„?i yakÃ„Â±Ã…?Ã„Â±klÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n kadÃ„Â±nlar iÃƒÂ§inse gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼n ve ÃƒÂ§evikliÃ„?inde kimi zaman ÃƒÂ¶nemi vardÃ„Â±r. Bu ikisinin yanÃ„Â± sÃ„Â±ra kimi zaman daha hÃ„Â±zla karar vermek, daha korkusuz olmak gibi baÃ…?ka ÃƒÂ¶zellikler de genÃƒÂ§likle bir tutulabilir. Her ne kadar yaÃ…?lÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n ve kimi zaman hayatÃ„Â±n baÃ…?ka dÃƒÂ¶nemlerinin de edebiyat eserleri iÃƒÂ§inde ÃƒÂ¶vÃƒÂ¼len bir takÃ„Â±m ÃƒÂ¶zellikleri olsa da genÃƒÂ§lik genellikle hayatÃ„Â±n en ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶zlenen dÃƒÂ¶nemi olarak tasvir edilir. Ã„Â°ÃƒÂ§inde fantastik olmayan edebiyat eserlerinden farklÃ„Â± olarak fantastik edebiyatta hayatÃ„Â±n bu ÃƒÂ¶zlenen dÃƒÂ¶nemine yeniden ulaÃ…?ma ÃƒÂ§abasÃ„Â± yoÃ„?un olarak iÃ…?lenmiÃ…?tir. Yeniden genÃƒÂ§liÃ„?ine dÃƒÂ¶nebilmek, elinde olan genÃƒÂ§liÃ„?ini kaybetmek, ya da sÃƒÂ¼rekli genÃƒÂ§ kalma gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼, ya da baÃ…?ka Ã…?ekilde ifade edersek ebedi genÃƒÂ§liÃ„?i elde etmek fantastik edebiyatta genÃƒÂ§liÃ„?in iÃ…?leniÃ…? tarzlarÃ„Â± arasÃ„Â±nda ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kan ÃƒÂ¶geler olarak yazÃ„Â±labilir.

GenÃƒÂ§liÃ„?ini Kaybetmek: Bu ÃƒÂ¶ge aslÃ„Â±nda fantastik edebiyat dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki eserlerde de rastlanabilen bir durumdur. Bir ilaÃƒÂ§, bir hastalÃ„Â±k, bir kaza ya da bazen onlarÃ„Â±n bedenlerini etkilemeyen ama zihnen ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kerten bir olay kimi zaman insanlardan genÃƒÂ§liklerini alabilir. GenÃƒÂ§liÃ„?in alÃ„Â±nmasÃ„Â± kimi zaman bedenin ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kmesi, gÃƒÂ¼zelliÃ„?in, gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼n, ÃƒÂ§evikliÃ„?in fiziksel olarak kaybolmasÃ„Â± Ã…?eklinde olmasÃ„Â± olabilir. Ya da bedenen kiÃ…?i aynÃ„Â± kalsa da zihnen bir ÃƒÂ§ÃƒÂ¶kÃƒÂ¼Ã…? Ã…?eklinde de olaibilir. Fantastik edebiyatta diÃ„?er edebiyat tÃƒÂ¼rlerinden farklÃ„Â± olarak genÃƒÂ§lik insanlarÃ„Â±n ve elbette insan olmayan varlÃ„Â±klardan doÃ„?al olmayan yollarla da alÃ„Â±nabilir. Kimi zaman baÃ…?ka bir insan ya da baÃ…?ka bir varlÃ„Â±k kendisi genÃƒÂ§leÃ…?ebilmek iÃƒÂ§in diÃ„?er insan ya da varlÃ„Â±klarÃ„Â±n elinden genÃƒÂ§liÃ„?ini alÃ„Â±r. Kimi zaman insanlar ya da baÃ…?ka varlÃ„Â±klar ellerindeki bazen onlara ikinci defa verilmiÃ…? genÃƒÂ§liÃ„?in kÃ„Â±ymetini bilmedikleri iÃƒÂ§in kimi zaman doÃ„?ayÃ„Â± kontrol eden bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ onlarÃ„Â±n elinden genÃƒÂ§liÃ„?i alÃ„Â±r. Ãƒ?oÃ„?u hikayede elindeki genÃƒÂ§liÃ„?i kaybetmek ÃƒÂ¶zellikle ikinci defa eline verilmiÃ…?se korkutucu bir olay olarak tasvir edilir.

GenÃƒÂ§liÃ„?i Yeniden Kazanmak: GenÃƒÂ§liÃ„?i yeniden kazanmak da genÃƒÂ§liÃ„?i kaybetmek gibi fantastik olmayan edebiyatta da sÃ„Â±kÃƒÂ§a iÃ…?lenen bir durumdur. Yine benzer Ã…?ekilde kimi zaman bu bedenin genÃƒÂ§likteki haline dÃƒÂ¶nmesi, kimi zaman beden aynÃ„Â± kalsa da zihnen genÃƒÂ§likteki duruma dÃƒÂ¶nmek Ã…?eklinde olabilir. Ã„Â°laÃƒÂ§lar, iÃƒÂ§inde yÃ„Â±kÃ„Â±nÃ„Â±lan gÃƒÂ¶ller, belli yiyecekleri yemek ya da yememek yÃ„Â±llar boyunca ve gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde de bir tÃƒÂ¼r genÃƒÂ§leÃ…?me yolu olarak tasvir edilmektedir. Ki bu ÃƒÂ¶geler fantastik edebiyatta da yer almaktadÃ„Â±r. Fantastik edebiyat bunlara insanlarÃ„Â± genÃƒÂ§leÃ…?tiren bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼leri, bir avuÃƒÂ§ suyundan iÃƒÂ§ince insanÃ„Â± genÃƒÂ§leÃ…?tiren Ã„Â±rmaklarÃ„Â± ve bunun gibi insanlarÃ„Â± genÃƒÂ§leÃ…?tiren tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ baÃ…?ka fantastik ÃƒÂ¶geyi eklemiÃ…?tir. Belki bunlarÃ„Â±n iÃƒÂ§inde ÃƒÂ¶zellikle bahsedilmesi gereken genÃƒÂ§leÃ…?mek iÃƒÂ§in bir bedel ÃƒÂ¶denmesi gereken durumlardÃ„Â±r. Kimi zaman bu sevilen bir insanÃ„Â±n hayatÃ„Â±, kimi zaman yukarÃ„Â±da da belirtildiÃ„?i gibi onun genÃƒÂ§liÃ„?i olabilir. Kimi zaman vampirlerin durumunda olduÃ„?u gibi (bkz vampirler) , genÃƒÂ§ kalabilmek iÃƒÂ§in hayatÃ„Â±n kendisinden bile vazgeÃƒÂ§mek gerekebilir.

Sonsuz GenÃƒÂ§lik: Sonsuz genÃƒÂ§lik iki Ã…?ekilde olabilir. Birincisi bir insanÃ„Â±n ya da varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n belki bir ÃƒÂ§ocukluk dÃƒÂ¶neminden sonra bir gÃƒÂ¼n bitecek hayatÃ„Â±nÃ„Â±n sonuna kadar sÃƒÂ¼rekli genÃƒÂ§ kalmasÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu durumda onu genÃƒÂ§leÃ…?tiren her ne ise ona ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼msÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼k vermez. Ã„Â°kincisi ise genÃƒÂ§lik ile ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼msÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼n aynÃ„Â± anda verilmesidir. Ancak bu durumun sadece ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼sÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼n verildiÃ„?i durumdan farklÃ„Â± olduÃ„?unu belirtmek gerekir. (bkz Ãƒ?lÃƒÂ¼msÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼k ) Gerek mitolojiler, gerekse modern fantastik edebiyat eserlerinde sonsuz genÃƒÂ§liÃ„?in arayÃ„Â±Ã…?Ã„Â± sÃ„Â±kÃƒÂ§a iÃ…?lenen bir durumdur. Kimi zaman bÃƒÂ¶yle bir genÃƒÂ§liÃ„?i elde etmenin yolu bir defa bir ÃƒÂ§eÃ…?menin suyunu iÃƒÂ§mekle ya da kendi ÃƒÂ¼zerinde yapÃ„Â±lan bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile elde edilebilir. Kimi zaman ise bu sadece bir sÃƒÂ¼reliÃ„?ine genÃƒÂ§liÃ„?i geri verebilen bir iÃƒÂ§ecek ya da yemek, ya da sÃƒÂ¼rekli tekrarlanmasÃ„Â± gereken bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile gerÃƒÂ§ekleÃ…?ir. Bu durumda genÃƒÂ§liÃ„?in sonsuz olabilmesi sÃƒÂ¶z konusu insanÃ„Â±n ya da varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n sÃƒÂ¼rekli ÃƒÂ§abasÃ„Â±nÃ„Â± gerektirecektir.

17) Adalar

Fantastik Edebiyatta Adalar: Adalar biz karada yaÃ…?ayan insanlarÃ„Â±n her gÃƒÂ¼n alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z Ã…?ekilde yÃƒÂ¼rÃƒÂ¼yerek gidemeyeceÃ„?imiz yerlerdir. Onlara ulaÃ…?mak iÃƒÂ§in, baÃ…?ka hiÃƒÂ§bir zorluk yoksa bile en azÃ„Â±ndan yÃƒÂ¼zmek, baÃ…?ka Ã…?ekilde ifade edersek sÃ„Â±radan bir insanÃ„Â±n ÃƒÂ§ok da konforlu bulmayacaÃ„?Ã„Â± Ã…?ekilde oraya gitmek gerekir. Ya da yÃƒÂ¼zen ve bizi denizin ortasÃ„Â±nda Ã„Â±slanmaktan koruyacak bir araÃƒÂ§ yapmak gerekir. Ancak bu araÃƒÂ§ta sÃƒÂ¶z konusu deniz ne kadar sakin olursa olsun yine de devrilme, batma tehlikesi taÃ…?Ã„Â±r. En azÃ„Â±nda altÃ„Â±mÃ„Â±zda sÃƒÂ¼rekli hareket eden deniz yÃƒÂ¼zeyi bize sÃƒÂ¼rekli tuhaf bir zeminin ÃƒÂ¼zerinde seyahat etmediÃ„?imizi hatÃ„Â±rlatacaktÃ„Â±r. Bu nedenle belki de karalarÃ„Â±n en yakÃ„Â±nlarÃ„Â±ndaki adalar bile kimi zaman gizemli yerler olmayÃ„Â± ve de fantastik halk hikayelerinde kendilerine yer edinmeyi baÃ…?arabilmektedir. Ancak bazen sÃƒÂ¼rekli kÃ„Â±yÃ„Â±larÃ„Â±na ÃƒÂ§arpan dalgalar, etrafÃ„Â±nda durmadan devam eden fÃ„Â±rtÃ„Â±nalÃ„Â± ada, ya da en yakÃ„Â±n karadan bir hali uzakta olmalarÃ„Â± onlarÃ„Â± ÃƒÂ§ok daha gizemli hale getirebilir. Elbette tÃƒÂ¼m bunlarÃ„Â±n yanÃ„Â±nda adalar ayrÃ„Â±ca insanlarÃ„Â±n belki gÃƒÂ¼nlerdir katlandÃ„Â±klarÃ„Â± zorluklarÃ„Â±n ardÃ„Â±ndan denizin ortasÃ„Â±nda bulduklarÃ„Â± bir tÃƒÂ¼r sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nak, ya da etrafÃ„Â±ndaki denizin iÃƒÂ§inden ÃƒÂ§Ã„Â±kÃ„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â± imkansÃ„Â±z hale getirdiÃ„?i bir tÃƒÂ¼r hapishane haline gelebilirler. Fantastik olmayan hikayelerde de bu tÃƒÂ¼r durumlara sÃ„Â±kÃƒÂ§a rastlanÃ„Â±r. Fantastik edebiyar eserleri de bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶geler iÃƒÂ§erebilirler.

AdalarÃ„Â±n Gizemleri: Bazen adalarÃ„Â±n gizemlerinin ilk hissedildiÃ„?i anlar daha adaya ayak basmadan ÃƒÂ¶nce baÃ…?lar. AdanÃ„Â±n etrafÃ„Â±ndaki rÃƒÂ¼zgar, dalgalar, bazen hayvanlarÃ„Â±n her zamankinden farklÃ„Â± davranÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±, hatta bazen adaya ayak basmamak ya da yaklaÃ…?mamak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§aba harcamamalarÃ„Â±, bazen kayalarÃ„Â±n ÃƒÂ¼stÃƒÂ¼nde ya da aÃ„?aÃƒÂ§lardan gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼len bir iÃ…?aret adanÃ„Â±n tuhaf olduÃ„?unu gÃƒÂ¶sterebilir. Ada adeta bir kimlik kazanmÃ„Â±Ã…? ve etrafÃ„Â±ndaki insanlarÃ„Â± kendisine yaklaÃ…?mamasÃ„Â± iÃƒÂ§in uyarÃ„Â±yor, ya da kendisine ÃƒÂ§aÃ„?Ã„Â±rÃ„Â±yor olabilir. Bu tÃƒÂ¼r adalara ayak basanlar, eÃ„?er zorunluluktan adaya ÃƒÂ§Ã„Â±kmamÃ„Â±Ã…?larsa, ayak basma nedenleri adada rastlanan bir hazineyi bulmak olabilir. Bu tÃƒÂ¼r hazineler bazen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ ÃƒÂ¶zelliklere sahip hazineler, ÃƒÂ¶rneÃ„?in bazen suyundan iÃƒÂ§ince ebedi genÃƒÂ§lik kazanÃ„Â±lacak bir dere olabilir. (bkz genÃƒÂ§lik ) Kimi zaman ada adeta bir kimlik kazanarak, hazinenin bulunmamasÃ„Â±, ya da bulunmasÃ„Â± iÃƒÂ§in uÃ„?raÃ…?Ã„Â±r. Bazen de adanÃ„Â±n amacÃ„Â± hazineyi belli ÃƒÂ¶zelliklere sahip doÃ„?ru kiÃ…?inin bulmasÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu durumda hazineyi arayan kiÃ…?iler bir tÃƒÂ¼r sÃ„Â±nav vermek zorunda kalabilirler. Bazen de adalar gizli deneylerin yapÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, karadaki birilerinden saklanmak isteyenlerin yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± yerler olabilir. Kimi zamanda ÃƒÂ¶zellikle denizin ÃƒÂ§ok aÃƒÂ§Ã„Â±klarÃ„Â±nda yer alÃ„Â±yorlarsa uzun zaman ÃƒÂ¶nce yok olduÃ„?u sanÃ„Â±lan ya da hiÃƒÂ§ var olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± zannedilen canlÃ„Â±larÃ„Â±n ya da medeniyetlerin var olduÃ„?u yerler olabilirler.

Hapishane ya da SÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nak Adalar: Ada ÃƒÂ¶ncelikle yukarÃ„Â±da belirtildiÃ„?i gibi, karada var olan bir Ã…?eyden kaÃƒÂ§anlarÃ„Â±n sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir yer olabilir. Ã„Â°kinci seÃƒÂ§enek ise adanÃ„Â±n denizin ya da okyanusun kendisinden biraz olsun kurtulmak isteyenlerin sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir yer olmasÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu durumda sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?iler fantastik ya da fantastik olmayan hikayelerde, temiz su ve yiyecek bulmak, belki gemilerini tamir etmek istiyor olabilirler. Fantastik hikayelerde bunlara ek olarak denizdeki onlarÃ„Â± takip eden bir canavardan kaÃƒÂ§mak, ya da denizin kiÃ…?ilik kazanÃ„Â±p kendisinin onlarÃ„Â± yok etmek istediÃ„?i durumlarda, bir sÃƒÂ¼re iÃƒÂ§in olsun denizden uzaklaÃ…?mak iÃƒÂ§in adalara sÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±labilir. Kimi zamanda adalar insanlarÃ„Â±n ya da bir takÃ„Â±m varlÃ„Â±klarÃ„Â±n hapsedildiÃ„?i yerlerdir. GÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde de adalarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerinde kurulu birÃƒÂ§ok hapishane vardÃ„Â±r. Fantastik olan ve olmayan birÃƒÂ§ok hikayede bu tÃƒÂ¼r hapishaneler konu edilir. Ãƒ?oÃ„?u zaman bu tÃƒÂ¼r hikayelerde adanÃ„Â±n adÃ„Â± ile hapishanenin adÃ„Â± aynÃ„Â±dÃ„Â±r, ÃƒÂ§ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ ÃƒÂ¼zerinde bir takÃ„Â±m binalar olsa da aslÃ„Â±nda tÃƒÂ¼m ada hapishane iÃ…?levi gÃƒÂ¶rmektedir. Bazen adanÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerine bir bina inÃ…?aa etmek ya da insanlarÃ„Â±n kaÃƒÂ§mamasÃ„Â± iÃƒÂ§in ek ÃƒÂ¶nlem almaya bile gerek olmadan onlarÃ„Â± adaya bÃ„Â±rakÃ„Â±p gidilebilir. Ada o kadar uzaktadÃ„Â±r, en yakÃ„Â±n karaya ulaÃ…?mak ÃƒÂ¶yle zordur ki, sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?i adada ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼rce dolaÃ…?sa bile adadan kaÃƒÂ§masÃ„Â± neredeyse imkansÃ„Â±zdÃ„Â±r. Elbette bu tÃƒÂ¼r bir kaderi paylaÃ…?anlar insan dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda varlÃ„Â±klar da olabilir. Ãƒ?oÃ„?u zaman bu tÃƒÂ¼r insan ya da varlÃ„Â±klar adaya bir gÃƒÂ¼n tesadÃƒÂ¼fen ayak basÃ„Â±p onlarÃ„Â± kurtaracak birilerini, ya da bir Ã…?eyleri beklerler.

1 Cool

Kitaplar

Fantastik Edebiyatta Kitaplar: KitaplarÃ„Â±n ÃƒÂ¶zellikle fantastik halk edebiyatÃ„Â±ndaki anlamÃ„Â±nÃ„Â± fark etmek iÃƒÂ§in Orta Ãƒ?aÃ„? ve ÃƒÂ¶ncesinde kitaplarÃ„Â±n halk iÃƒÂ§in sahip olduÃ„?u anlamÃ„Â± bilmek faydalÃ„Â± olabilir. MatbaanÃ„Â±n var olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ya da ÃƒÂ§ok sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â± Ã…?ekilde var olduÃ„?u bu dÃƒÂ¶nemlerde yazÃ„Â±lÃ„Â± bir Ã…?eyler bulmak mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olsa bile, sayfa sayÃ„Â±sÃ„Â± 20-30 u geÃƒÂ§en kitaplarÃ„Â± bulmak ÃƒÂ§ok kolay deÃ„?ildi muhtemelen. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile var olan kitaplar ÃƒÂ§ok deÃ„?erliydi. Muhtemelen bazÃ„Â±larÃ„Â± gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde en deÃ„?erli mÃƒÂ¼cevherler kadar deÃ„?erliydi. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile bir kitaba dokunabilen bir insan hele bunu ilk defa yapÃ„Â±yorsa muhtemelen bu deÃ„?erin ve de ÃƒÂ§ok az rastlanan bir Ã…?eye dokunuyor olmanÃ„Â±n verdiÃ„?i gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde muhtemelen ÃƒÂ§ok az insanÃ„Â±n yaÃ…?ayacaÃ„?Ã„Â± bir heyecan duygusu yaÃ…?Ã„Â±yordu o gÃƒÂ¼nlerde. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile kitaplarÃ„Â±n genellikle iÃƒÂ§lerinde tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ gizemler barÃ„Â±ndÃ„Â±ran nesneler olarak hayal edilmesi beklenecek bir durumdu. Ãƒ?yle ki iÃƒÂ§lerindeki ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin en inanÃ„Â±lmayacak bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mlerinde bile bir anlam aramak, gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±na iliÃ…?kin anlatÃ„Â±lan bir Ã…?eyler bulmaya ÃƒÂ§abalamak muhtemelen o zamanlarda ÃƒÂ§ok daha fazla rastlanan bir davranÃ„Â±Ã…? tarzÃ„Â±ydÃ„Â±. O gÃƒÂ¼nlerin bir kÃ„Â±smÃ„Â± ÃƒÂ¶zel bir ÃƒÂ¼n kazanmÃ„Â±Ã…? gizemli kitaplarÃ„Â±nÃ„Â±n bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde de fantastik edebiyatta yer alabilmektedir. Ã„Â°ÃƒÂ§lerinde sÃ„Â±rlar barÃ„Â±ndÃ„Â±ran kitaplarÃ„Â±n fantastik edebiyatÃ„Â±n en sÃ„Â±k rastlanan kitap ÃƒÂ¶gesi olduÃ„?u savunulabilir. Bunun dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bazen kitabÃ„Â±n bizzat kendisi bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ taÃ…?Ã„Â±r. Onu elinde tutan kiÃ…?iyi felakete sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼kler ya da onu kurtarÃ„Â±r. KitaplarÃ„Â±n kendi gizemleri muhtemelen fantastik edebiyatta rastlanan kitaplara iliÃ…?kin ikinci gizemli ÃƒÂ¶gedir. Bu iki ÃƒÂ¶genin bir arada kullanÃ„Â±lmasÃ„Â± da rastlanÃ„Â±labilen bir durumdur.

Kitaplarda YazÃ„Â±lÃ„Â± Gizemler: Kimi zaman daha ÃƒÂ¶nce bilinmeyen bir hayvana iliÃ…?kin bilgiler, tuhaf belki de bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼lÃƒÂ¼ bir aletin nasÃ„Â±l ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±rÃ„Â±lacaÃ„?Ã„Â±, bir hastalÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n nasÃ„Â±l geÃƒÂ§irileceÃ„?i, bir lanetin nasÃ„Â±l kalkacaÃ„?Ã„Â±, bazen de geÃƒÂ§miÃ…?te olan olaylar ya da geleceÃ„?e iliÃ…?kin kehanetler kitaplarda rastlanÃ„Â±labilecek bilgilerdir. Bu bilgiler kimi zaman aÃƒÂ§Ã„Â±kÃƒÂ§a yazabilir. Kimi zamanda kitabÃ„Â±n iÃƒÂ§inde sÃ„Â±radan gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin ya da yazÃ„Â±larÃ„Â±n dikkatli bakÃ„Â±lÃ„Â±nca fark edilen ayrÃ„Â±ntÃ„Â±larÃ„Â±nda gizlidir. Bazen kitaptaki harfler bildiÃ„?imiz harflerden farklÃ„Â± gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼kÃƒÂ¼r, ya da kitap sembollerle doludur. Bu durumda kitabÃ„Â± okuyan kiÃ…?inin ÃƒÂ¶nce harflerin nasÃ„Â±l okunacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± ya da Ã…?ekillerin anlamÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zmelidir. Bazen de kitabÃ„Â±n son sayfasÃ„Â± gibi gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen sayfa aslÃ„Â±nda son sayfa deÃ„?ildir. Bir Ã…?ekilde belki bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ile gizlenmiÃ…? baÃ…?ka sayfalar vardÃ„Â±r. Ya da aslÃ„Â±nda boÃ…? gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼ken, ya da sÃ„Â±radan bir Ã…?eyler anlatÃ„Â±lan sayfalarda, ÃƒÂ¼zerine ÃƒÂ¶zel bir madde sÃƒÂ¼rÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nde, ÃƒÂ¶zel bir Ã„Â±Ã…?Ã„Â±k altÃ„Â±nda bakÃ„Â±nca, ÃƒÂ¶zel bir gÃƒÂ¶zlÃƒÂ¼kle bakÃ„Â±nca, ya da doÃ„?ru zamanda veya doÃ„?ru yerde okuyunca gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nen farklÃ„Â± bilgiler vardÃ„Â±r. Bazen de kitaplar bir Ã…?ekilde onu okuyan farklÃ„Â± insanlarÃ„Â±n farklÃ„Â± bilgiler edinmesini ya da farklÃ„Â± anlamlar ÃƒÂ§Ã„Â±karmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lar. Bazen kitaplar farklÃ„Â± zamanlarda iÃƒÂ§lerinde yazanlarÃ„Â± deÃ„?iÃ…?tirerek onu okuyanÃ„Â±n tam da o an gerekli olan bilgiyi edinmesini ya da anlamÃ„Â± ÃƒÂ§Ã„Â±karmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layabilir.

KitaplarÃ„Â±n Gizemleri: BazÃ„Â± gizem ÃƒÂ¶geleri kitaplarÃ„Â±n iÃƒÂ§lerinde yazan bilgileri gizlemek ya da bir yazÃ„Â±nÃ„Â±n tam doÃ„?ru anda yazÃ„Â±lmasÃ„Â± iÃƒÂ§in kitabÃ„Â±n sahip olduÃ„?u gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lerdir. Bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶gelerin bazÃ„Â± ÃƒÂ¶rnekleri yukarÃ„Â±da bulunuyor. Ancak bazen kitaplarÃ„Â±n bir insanÃ„Â±n ya da insan dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki varlÃ„Â±klarÃ„Â±n yanÃ„Â±nda bulunmasÃ„Â± bile bir tÃƒÂ¼r gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ ya da bela haline gelebilir. Kitap insanÃ„Â±n duygularÃ„Â±nÃ„Â± bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼sel yolla Ã…?ekillendirebilir. Ya da okumaya gerek kalmadan bir Ã…?ekilde yazÃ„Â±larÃ„Â±n zihninde belirmesini saÃ„?layabilir. Bazen de kitaplarÃ„Â±n iÃƒÂ§inde yazan yazÃ„Â±larÃ„Â± okumak bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ya da gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ harekete geÃƒÂ§irebilir. Ya da onu okuyan insanÃ„Â±n bir tÃƒÂ¼r duygusal ya da bazen fiziksel deÃ„?iÃ…?ime uÃ„?ramasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layabilir. Ãƒ?stelik de bazen bu deÃ„?iÃ…?im kitapta okunan sÃƒÂ¶z konusu yazÃ„Â±nÃ„Â±n konusu ile tamamen ilgisiz bir deÃ„?iÃ…?im de olabilir. Bazen de bir kitabÃ„Â±n belirli bir sayfasÃ„Â±na bakmak hatta sayfayÃ„Â± aÃƒÂ§mak bile bir tÃƒÂ¼r deÃ„?iÃ…?imi baÃ…?latabilir. Bazen de kitapta yazanlar gerÃƒÂ§ek yaÃ…?amÃ„Â± yansÃ„Â±tabilir. KitabÃ„Â± aÃƒÂ§an ve okuyan kiÃ…?i aslÃ„Â±nda bir yandan okurken bir yandan okuduklarÃ„Â±nÃ„Â±n gerÃƒÂ§ekleÃ…?mesini saÃ„?lÃ„Â±yordur. Bazen de bizzat ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n iÃƒÂ§ine girerek yazÃ„Â±lanlarÃ„Â±n deÃ„?iÃ…?mesini, ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n bambaÃ…?ka bir sonla bitmesini saÃ„?layabilir. Bazen de kitap bir Ã…?ekilde onu okuyanlarÃ„Â±n kendisine yeni ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler eklemesine, bÃƒÂ¶ylece gerÃƒÂ§ekleÃ…?ecek bir olayÃ„Â±n sonunun nasÃ„Â±l biteceÃ„?ine karar vermelerine izin verebilir.

19) Ãƒ?ÃƒÂ¶ller

Fantastik Edebiyatta Ãƒ?ÃƒÂ¶ller: Ãƒ?ÃƒÂ¶llerin insanlarÃ„Â±n gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nde uyandÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ilk izlenim uÃƒÂ§suz bucaksÃ„Â±z ÃƒÂ¼zerinde yaÃ…?am olmayan dÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼klerdir. Elbette kimi bu dÃƒÂ¼zlÃƒÂ¼klerde kimi zaman tepeler olabilir. Ama bu fiziksel varlÃ„Â±klarÃ„Â±n bile ÃƒÂ¶mÃƒÂ¼rleri sÃƒÂ¼rekli Ã„Â±sÃ„Â±nan ve soÃ„?uyan hava, ÃƒÂ§ÃƒÂ¶l rÃƒÂ¼zgarlarÃ„Â± ve sÃƒÂ¼rekli ÃƒÂ¼zerlerine savrulan kumlarÃ„Â±n sonucunda uzun sÃƒÂ¼reli olmaz. Ãƒ?ÃƒÂ¶lde var olmaya devam edebilmek, bir fiziksel yapÃ„Â± iÃƒÂ§in bile sÃƒÂ¼rekli devam eden bir savaÃ…? gibidir. Bir bitki, bir hayvan, bir vaha ya da bir medeniyet iÃƒÂ§in bu savaÃ…? ÃƒÂ§ok daha zorludur. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile ÃƒÂ§ÃƒÂ¶l katÃ„Â± bir zemin olmasÃ„Â±na raÃ„?men sÃƒÂ¼rekli hareket eden ve sÃƒÂ¼rekli ÃƒÂ¼zerindekilerle savaÃ…?an dolayÃ„Â±sÃ„Â± ile sÃƒÂ¼rekli tetikte olunmasÃ„Â± gereken bir alan olarak ÃƒÂ§oÃ„?u fantastik ve fantastik olmayan hikayede yer alÃ„Â±r.

Ãƒ?ÃƒÂ¶llerin Ãƒ?zellikleri: Belki de gerek yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z gerekse fantastik DÃƒÂ¼nyalarda en dikkat ÃƒÂ§ekici ÃƒÂ¶zellikleri olan yerler ÃƒÂ§ÃƒÂ¶llerdir. Ã„Â°lk bakÃ„Â±Ã…?ta hiÃƒÂ§bir Ã…?eyin olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerlerdir. Ama ÃƒÂ§ÃƒÂ¶llere gitme fÃ„Â±rsatÃ„Â± bulmuÃ…? insanlar dikkatli bakÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda aslÃ„Â±nda birÃƒÂ§ok Ã…?eyin olduÃ„?u fark edildiÃ„?inden bahsederler. Her Ã…?eyden ÃƒÂ¶nce ayaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â±z altÃ„Â±nda ne olduÃ„?unu bilemezsiniz. Ãƒ?ÃƒÂ¶l koskoca bir Ã…?ehri bile birkaÃƒÂ§ yÃ„Â±l iÃƒÂ§inde kumun altÃ„Â±na gÃƒÂ¶mmÃƒÂ¼Ã…? olabilir. Daha da ilginÃƒÂ§ olanÃ„Â±, aynÃ„Â± ÃƒÂ§ÃƒÂ¶l bir gÃƒÂ¼n Ã…?ehri tekrar ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±karabilir. Aniden ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kan ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lde yaÃ…?ama fÃ„Â±rsatÃ„Â± bulmuÃ…? hayvanlar ve bitkiler, Ã…?aÃ…?Ã„Â±rtÃ„Â±cÃ„Â± derecede geliÃ…?miÃ…? olabilirler. Ãƒ?ÃƒÂ¶l, yaÃ…?amÃ„Â±n geliÃ…?mesini ÃƒÂ¶nleyen bir engel olabileceÃ„?i gibi, bir defa aÃ…?Ã„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda yaÃ…?amÃ„Â± ÃƒÂ§ok daha fazla geliÃ…?tirebilecek bir tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶Ã„?retmen de olabilir. Bu elbette ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lde yaÃ…?amaya karar veren insanlar iÃƒÂ§in de geÃƒÂ§erlidir. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede ÃƒÂ§ÃƒÂ¶l bile gerÃƒÂ§ekten aramaya bilenlere yaÃ…?am iÃƒÂ§n gerekli olanaklarÃ„Â± sunar. Ama onlara ulaÃ…?mak iÃƒÂ§in nasÃ„Â±l arayacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± ve bulduÃ„?unda nasÃ„Â±l kullanacaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± bilmek gerekir. BÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n bunlarÃ„Â±n yanÃ„Â±nda belki bir de ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lde geÃƒÂ§en akÃ…?amlarda baÃ…?ka pek ÃƒÂ§ok yerden ÃƒÂ§ok daha aÃƒÂ§Ã„Â±k bir gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ ve ÃƒÂ§ok daha parlak yÃ„Â±ldÃ„Â±zlarÃ„Â±n izlenebileceÃ„?ini eklemek gerekir. Elbette ÃƒÂ§ÃƒÂ¶llerin baÃ…?ka bir yanÃ„Â±nÃ„Â± da eklemek gerekir. Ãƒ?ÃƒÂ¶ller iÃƒÂ§lerinde seyahat eden insanlarÃ„Â±n var olmayan yerleri, insanlarÃ„Â±, varlÃ„Â±klarÃ„Â± gÃƒÂ¶rmelerini saÃ„?layabilir. Ãƒ?oÃ„?unlukla gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼kleri, gÃƒÂ¶rmek istedikleri yerler, insanlar, varlÃ„Â±klar olacaÃ„?Ã„Â±ndan bunlarÃ„Â± gÃƒÂ¶ren kiÃ…?iler bir an ÃƒÂ¶nce gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼klerine ulaÃ…?mak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§abalayabilir ve ihtiyaÃƒÂ§larÃ„Â± olan enerjiyi harcayabilirler.

Ãƒ?ÃƒÂ¶lde YaÃ…?am: Akla ilk gelebilecek hayvanlarÃ„Â±n ve bitkilerin yanÃ„Â±nda, bunlara fantastik edebiyatÃ„Â±n yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kimi canlÃ„Â±lar eklenebilir. Bu canlÃ„Â±larÃ„Â±n muhtemelen en korkutucu olanlarÃ„Â±, kumun altÃ„Â±nda gizlenip bir anda ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kabilecekler olacaktÃ„Â±r. Kumun hareketliliÃ„?i, onu kullanmasÃ„Â±nÃ„Â± bilen canlÃ„Â±lara son derece bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir avantaj verebilecektir. Ancak aslÃ„Â±nda ÃƒÂ§oÃ„?u canlÃ„Â± iÃƒÂ§in kum iÃƒÂ§inde canlÃ„Â± bir dÃƒÂ¼Ã…?man olmasa bile bir dÃƒÂ¼Ã…?mandÃ„Â±r. Ãƒ?ÃƒÂ¶lde yaÃ…?am sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda vahalardan da bahsetmek gerekir. Vahalar genellikle bir su kaynaÃ„?Ã„Â± ve ÃƒÂ§evresinde bitkilerden oluÃ…?urlar. Kimi zaman hayvanlar da vahalarda bulunabilir, ama ÃƒÂ§oÃ„?u hayvan ve ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lde yaÃ…?ayan insanlar bir vahaya da uzun sÃƒÂ¼re gÃƒÂ¼venilmeyeceÃ„?ini bildiklerinden vahalarda uzun sÃƒÂ¼re kalmazlar. KÃ„Â±saca vahalarÃ„Â±, ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼n bir sÃƒÂ¼re iÃƒÂ§in yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yaÃ…?am adalarÃ„Â± olarak gÃƒÂ¶rebiliriz. Ama ÃƒÂ§ÃƒÂ¶l denizden daha merhametsiz olabilir ve bu adalarÃ„Â± ÃƒÂ§ok daha ÃƒÂ§abuk yok edebilir.

Ãƒ?ÃƒÂ¶l Medeniyetleri: Ãƒ?ÃƒÂ¶lde yaÃ…?ayan insanlar ve zeki varlÃ„Â±klar fantastik edebiyatta sÃ„Â±kÃƒÂ§a yer alÃ„Â±rlar. Bu insanlarÃ„Â±n ve varlÃ„Â±klarÃ„Â±n bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ sÃ„Â±kÃƒÂ§a hareket eder, kimi zaman ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼n dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±ndaki medeniyetle de iletiÃ…?im kurarlar, hatta modern teknolojiden de faydalanabilirler. BazÃ„Â± fantastik edebiyat eserlerinde gerektiÃ„?inde kumun altÃ„Â±nda saklanmayÃ„Â± hatta kumun altÃ„Â±nda hareket etmeyi, bÃƒÂ¶ylece dÃƒÂ¼Ã…?manlarÃ„Â± onlarÃ„Â± gÃƒÂ¶remeden hareket etmeyi baÃ…?arabilirler. Kimi zamanda bÃƒÂ¶yle medeniyetler kÃƒÂ¶yler hatta kimi zaman Ã…?ehirler kurabilirler. Bu kÃƒÂ¶yler ya da Ã…?ehirler ÃƒÂ§oÃ„?unlukla ÃƒÂ§ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼n iÃƒÂ§inde bir Ã…?ekilde ayakta kalmayÃ„Â± baÃ…?armÃ„Â±Ã…? kayalÃ„Â±k bÃƒÂ¶lgelerdedir ve nisbeten korunaklÃ„Â± yerlerdedir. YakÃ„Â±nlarda yine bir Ã…?ekilde korunaklÃ„Â± Ã…?ekilde kalmayÃ„Â± baÃ…?armÃ„Â±Ã…? gÃƒÂ¶ller ve nehirlerin olmasÃ„Â± muhtemeldir. Yine de bÃƒÂ¶yle bir Ã…?ehir bile var olmak iÃƒÂ§in sÃƒÂ¼rekli bir savaÃ…? vermesi gerekebilir, ÃƒÂ§ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ ÃƒÂ§ÃƒÂ¶le hiÃƒÂ§bir zaman tam gÃƒÂ¼ven olmaz. Su kaynaÃ„?Ã„Â±nÃ„Â± ve Ã…?ehri koruyan tÃƒÂ¼m engellerin bir gÃƒÂ¼n ÃƒÂ§ÃƒÂ¶le karÃ…?Ã„Â± kaybetme ihtimali vardÃ„Â±r. Bu nedenle ÃƒÂ§ÃƒÂ¶l kÃƒÂ¶yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n ya da Ã…?ehrinin insanlarÃ„Â± en azÃ„Â±ndan bu yenilgiyi olabildiÃ„?ince ertelemek iÃƒÂ§in sÃƒÂ¶z konusu fiziksel mÃƒÂ¼ttefiklerine destek olmalÃ„Â±dÃ„Â±r.

20) MÃƒÂ¼zik

Fantastik Edebiyatta MÃƒÂ¼zik: MÃƒÂ¼ziÃ„?in fantastik edebiyat gibi ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼n bir alan olduÃ„?unu, fantastik edebiyat eserlerinin iÃƒÂ§inde bulunan mÃƒÂ¼zik ÃƒÂ¶gesinin yanÃ„Â±sÃ„Â±ra, kimi fantastik edebiyat eserlerinin mÃƒÂ¼zik eÃ…?liÃ„?inde zaman zaman sunulabileceÃ„?ini ve bu iki sanat alanÃ„Â±nÃ„Â±n bir arada eserler yaratabileceÃ„?ini ÃƒÂ¶ncelikle belirtmek gerekir. Tek baÃ…?Ã„Â±na tÃƒÂ¼m sÃƒÂ¶zlerden arÃ„Â±ndÃ„Â±rÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? mÃƒÂ¼ziÃ„?in bile en fark edilen etkisi insanlarÃ„Â±n duygularÃ„Â±nÃ„Â± deÃ„?iÃ…?tirebilme etkisidir. AslÃ„Â±nda bu etkinin genel olarak bilinÃƒÂ§li olarak yapÃ„Â±lan bir mÃƒÂ¼zik eseri olarak adlandÃ„Â±rÃ„Â±lmayacak farklÃ„Â± seslerin de sahip olabileceÃ„?ini eklemek gerekir. Genel olarak sesler baÃ…?ka her hangi bir duyudan ÃƒÂ§ok daha fazla duygularÃ„Â±mÃ„Â±zÃ„Â± Ã…?ekillendirir. Belki de bu nedenle mÃƒÂ¼ziÃ„?in duygularÃ„Â± Ã…?ekillendiren yanÃ„Â± diÃ„?er tÃƒÂ¼m yanlarÃ„Â±ndan daha fazla ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±kar. Ã„Â°kincil bir yan da mÃƒÂ¼ziÃ„?in kimi zaman karÃ…?Ã„Â±mÃ„Â±zdaki insanÃ„Â±n ya da varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n o anda ne yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± bize anlatabilen bir araÃƒÂ§ olmasÃ„Â±dÃ„Â±r.

Duygulara HÃƒÂ¼kmeden MÃƒÂ¼zik: Basit bir mÃƒÂ¼ziÃ„?in bile bazen bizi hÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nlendirdiÃ„?i, ya da neÃ…?elendirdiÃ„?ini, ya da aÃ…?Ã„Â±k olduÃ„?umuz bir kiÃ…?iye duyduÃ„?umuz sevgiyi hatÃ„Â±rlattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± anlar olabilir. Fantastik edebiyat kimi zaman mÃƒÂ¼ziÃ„?in etkisini daha da kuvvetlendirerek hikayelerin bir ÃƒÂ¶gesi haline getirir. Kimi zaman mÃƒÂ¼ziÃ„?i dinleyen kiÃ…?i mÃƒÂ¼ziÃ„?i yaratan varlÃ„Â±Ã„?a karÃ…?Ã„Â± koyamadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir aÃ…?kla baÃ„?lanÃ„Â±r. Kimi zaman bu aÃ…?k sadece mÃƒÂ¼zik ÃƒÂ§alÃ„Â±ndÃ„Â±Ã„?Ã„Â± sÃƒÂ¼rece devam eder. Kimi zaman da mÃƒÂ¼zik sussa da onu bir kere dinlemiÃ…? olan kiÃ…?inin zihninin iÃƒÂ§inde devam eder. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile sÃƒÂ¶z konusu kiÃ…?i mÃƒÂ¼ziÃ„?in yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± aÃ…?kÃ„Â± yaÃ…?amaya devam eder. AÃ…?k kadar ÃƒÂ§ok iÃ…?lenmese bile mÃƒÂ¼ziÃ„?in ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin iÃƒÂ§indeki karakterlere ÃƒÂ§alÃ„Â±ndÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, bazen mÃ„Â±rÃ„Â±ldandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± sÃƒÂ¼re boyunca cesaret ya da neÃ…?e verdiÃ„?i durumlara ya da onu dinleyenlerde bazen ne kadar kurtulmak istense de bir tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ engelleyemediÃ„?i bir korku uyandÃ„Â±rdÃ„Â±Ã„?Ã„Â± durumlar olabilir. Bazen de kimi mÃƒÂ¼ziklerin insanlarda, zeki varlÃ„Â±klarda, hatta kimi zaman tÃƒÂ¼m canlÃ„Â±larda, bazen cansÃ„Â±z varlÃ„Â±klarda bile uyandÃ„Â±rdÃ„Â±klarÃ„Â± duygu ÃƒÂ¶yle tarif edilmez ve ÃƒÂ¶yle gÃƒÂ¼zeldir ki, insanlar, zeki varlÃ„Â±klar, hayvanlar ve bitkiler hatta bazen bÃƒÂ¼tÃƒÂ¼n doÃ„?a ne yapÃ„Â±yorsa yapmayÃ„Â± bÃ„Â±rakÃ„Â±r ve bu mÃƒÂ¼ziÃ„?i dinler.

Anlamak Ã„Â°ÃƒÂ§in Dinlenen MÃƒÂ¼zik: Kimi zaman bazÃ„Â± hayvanlarÃ„Â±n hatta bazÃ„Â± zeki varlÃ„Â±klarÃ„Â±n tek iletiÃ…?im kurma yolu mÃƒÂ¼ziktir. BÃƒÂ¶yle bir durumda o hayvanlarÃ„Â±n ya da zeki varlÃ„Â±klarÃ„Â±n iletiÃ…?im kurmak iÃƒÂ§in kullandÃ„Â±klarÃ„Â± mÃƒÂ¼zikle ne anlatmak istedikleri her zaman belli olmaz. Bazen insanlarÃ„Â±n ya da diÃ„?er zeki varlÃ„Â±klarÃ„Â±n ÃƒÂ¶nce mÃƒÂ¼ziÃ„?i nasÃ„Â±l dinleyeceklerini ÃƒÂ¶Ã„?renmeleri gerekir. Kimi zaman sÃƒÂ¶z konusu canlÃ„Â±larÃ„Â± tanÃ„Â±dÃ„Â±kÃƒÂ§a, onlarÃ„Â±n hareketlerini anladÃ„Â±kÃƒÂ§a davranÃ„Â±Ã…?larÃ„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼kÃƒÂ§e kendiliÃ„?inden ÃƒÂ¶Ã„?renilebilir. Bazen de sÃƒÂ¶z konusu mÃƒÂ¼ziÃ„?in anlamÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ¶Ã„?renmek iÃƒÂ§in ÃƒÂ¶zel bir ÃƒÂ§aba gerekir. Bazen de konuÃ…?arak anlaÃ…?abilecek insanlar bazen varlÃ„Â±klar iÃƒÂ§in birbirlerini anlamak iÃƒÂ§in mÃƒÂ¼zik sÃƒÂ¶zlerden ÃƒÂ§ok daha iyi bir yol haline gelebilir. Bunun nedeni bazen mÃƒÂ¼ziÃ„?in belki mÃƒÂ¼zisyenin ya da mÃƒÂ¼zisyenin kullandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ§algÃ„Â±nÃ„Â±n sahip olduÃ„?u ÃƒÂ¶zel bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ olabilir. Ya da bazen hayatÃ„Â±nÃ„Â± mÃƒÂ¼ziÃ„?e adamÃ„Â±Ã…? bir insan ya da varlÃ„Â±k iÃƒÂ§in mÃƒÂ¼zik gerÃƒÂ§ekten kelimelerden ÃƒÂ§ok daha etkin bir iletiÃ…?im kurma yolu haline gelmiÃ…? olabilir. Bazen de mÃƒÂ¼zik iki insanÃ„Â±n ÃƒÂ§evrelerindeki diÃ„?er insanlar onlarÃ„Â± anlamadan iletiÃ…?im kurmalarÃ„Â± iÃƒÂ§in bir yol olabilir. Bu tÃƒÂ¼r bir iletiÃ…?imde kullanÃ„Â±lan mÃƒÂ¼zikler bazen herkesin anlamayacaÃ„?Ã„Â±, ancak mÃƒÂ¼zik doÃ„?ru insanÃ„Â±n ya da varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n anlamÃ„Â±nÃ„Â± ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zeceÃ„?i tÃƒÂ¼rden mÃƒÂ¼zikler olabilir. Hatta bazen bir insan ya da varlÃ„Â±k doÃ„?ru insan ya da varlÃ„Â±k deÃ„?ilse mÃƒÂ¼ziÃ„?i duymasÃ„Â± bile mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olmayabilir. Kimi zamanda mÃƒÂ¼zik birden fazla kimi zaman milyonlarca kiÃ…?inin birbirinden yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± apayrÃ„Â± hikayeleri, sÃƒÂ¶zleri bir araya getiren, beraberce yepyeni ve bambaÃ…?ka bir anlam yaratmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan, bir bakÃ„Â±ma birbirinden baÃ„?Ã„Â±msÃ„Â±z varlÃ„Â±klarÃ„Â± birleÃ…?tiren ve en azÃ„Â±ndan mÃƒÂ¼ziÃ„?in devam ettiÃ„?i sÃƒÂ¼rece sanki birbirlerinin duygularÃ„Â±nÃ„Â±, dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ncelerini hisseden, her biri hala kendi varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± yaÃ…?asa da bir yandan da sanki tek bir varlÃ„Â±kmÃ„Â±Ã…? gibi uyum halinde hareket edebilen, uyum halinde bir eser yaratabilen bir topluluk olmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layan temel gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ olarak hem fantastik hem de fantastik olmayan edebiyat eserlerinde yer alÃ„Â±r.

Forum YÃƒÂ¶neticisi Joined: Mar 12, 2004 Posts: 6496

Evet arkadaÃ…?lar, rutin ve muhtemelen sÃ„Â±kÃ„Â±cÃ„Â± olan ifademizi tekrarlarsak, Ã…?u an itibari ile, 69 maddesi var ansiklopedinin son eklenen beÃ…? maddeyi koyuyorum buraya.. SÃƒÂ¶z bir Ã…?u dersler bitsin, son 40 maddeyi 10ar 10ar ekleyeceÃ„?im, eÃ„?er yeni ve daha da ciddi iÃ…?ler ÃƒÂ§Ã„Â±kmazsa... : ) ) )

Neyse iÃ…?te beÃ…? madde

1) Ãƒ?ocuklar ve Ãƒ?ocukluk

Fantastik Edebiyatta Ãƒ?ocuklar ve Ãƒ?ocukluk: Hemen hemen tÃƒÂ¼m edebiyat eserlerinde ÃƒÂ§ocuk temasÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nde iki duygunun varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan bahsedilebilir. Bu duygulardan ilki yazarlarÃ„Â±n kendi ÃƒÂ§ocukluklarÃ„Â±nÃ„Â± hatÃ„Â±rlamalarÃ„Â± ve hissetmeleri ile oluÃ…?ur. Bu duyguya bir bakÃ„Â±ma, bir ÃƒÂ§ocuÃ„?un gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nden hayata bakÃ„Â±Ã…? olarak dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebiliriz. Ã„Â°kincisi ise ÃƒÂ§evresinde gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ ÃƒÂ§ocuklara baktÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nda hissettiÃ„?i duygudur. Bunu da bir yetiÃ…?kinin gÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nden ÃƒÂ§ocuklara bakÃ„Â±Ã…? olarak dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebiliriz. Ãƒ?oÃ„?u hikayedeki ÃƒÂ§ocuk ÃƒÂ¶geleri bu iki duygudan ya biri ya da ikisinin karÃ„Â±Ã…?Ã„Â±mÃ„Â± ile oluÃ…?turulmuÃ…?tur.

Bir Ãƒ?ocuÃ„?un GÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nden BakÃ„Â±Ã…?: YaÃ…?Ã„Â± ne olursa olsun bir ÃƒÂ§ocuÃ„?un belki de en belirgin ÃƒÂ¶zelliÃ„?i etrafÃ„Â±nda kendisine ÃƒÂ§ok yabancÃ„Â± olan Evreni tanÃ„Â±ma ihtiyacÃ„Â±dÃ„Â±r. Bu ÃƒÂ¶zellik bazen ÃƒÂ§ocukluÃ„?un sonrasÃ„Â±ndaki dÃƒÂ¶nemlerde de devam eder. Bazen de yaÃ…?amÃ„Â±n diÃ„?er ihtiyaÃƒÂ§larÃ„Â± insanÃ„Â±n bu ihtiyacÃ„Â±nÃ„Â±n bazen ÃƒÂ§ocukluk dÃƒÂ¶nemi bile bitmeden bastÃ„Â±rÃ„Â±lmasÃ„Â±na neden olur. Ancak ÃƒÂ§ocuklar, yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â± koÃ…?ullar nasÃ„Â±l olursa olsun en azÃ„Â±ndan belli bir sÃƒÂ¼re boyunca bu keÃ…?fetme duygusunu yaÃ…?arlar. Bu duygu da ÃƒÂ¶zellikle hiÃƒÂ§ tanÃ„Â±madÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z bir DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± okuyarak keÃ…?fetmek istediÃ„?imiz hikayelerde onlarÃ„Â± en tercih edilir karakterler haline getirir. Bu tanÃ„Â±madÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nya aslÃ„Â±nda yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±z DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n bilmediÃ„?imiz bir kÃƒÂ¶Ã…?esi, ya da tarihin bilmediÃ„?imiz bir dÃƒÂ¶nemi, ya da bir yazarÃ„Â±n hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ile yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? fantastik bir DÃƒÂ¼nya olabilir. Ã„Â°kinci ve belki de en ÃƒÂ§ok ÃƒÂ¶ne ÃƒÂ§Ã„Â±karÃ„Â±lan ÃƒÂ¶zellik masumiyettir. Ãƒ?oÃ„?u zaman hayatÃ„Â±n iÃƒÂ§inde verilen mÃƒÂ¼cadelenin insanlarÃ„Â± kirlettiÃ„?i, bu mÃƒÂ¼cadeleye henÃƒÂ¼z girmemiÃ…? ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â±n temiz kaldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±ndan bahsedilir. Daha farklÃ„Â± bir bakÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±sÃ„Â± ile bu masumiyetin aslÃ„Â±nda bir ÃƒÂ§eÃ…?it duygularÃ„Â±nÃ„Â± gizlemeden yaÃ…?ama olarak dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nebiliriz. Elbette ÃƒÂ¼ÃƒÂ§ yaÃ…?Ã„Â±nda bir ÃƒÂ§ocuk bile kimi zaman ÃƒÂ¶fke, nefret, kÃ„Â±skanÃƒÂ§lÃ„Â±k duygularÃ„Â±nÃ„Â± da yaÃ…?ayacaktÃ„Â±r. Ancak hissettiÃ„?i olumlu ve olumsuz tÃƒÂ¼m duygularÃ„Â± muhtemelen o anda ifade edecek, duygusunu bazÃ„Â± anlarda gizlemesi gerektiÃ„?ini fark etmeyecektir. Ãƒ?ocuklarÃ„Â±n bu ÃƒÂ¶zelliÃ„?i onlarÃ„Â±n kimi hikayelerden herkesin ifade etmeye ÃƒÂ§ekindiÃ„?i duygu ve dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nceleri ifade edebilen karakterler olarak yer almalarÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layabilmektedir. Ãƒ?oÃ„?u zaman ÃƒÂ§ocuk ne kadar kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼kse, duygu ve dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ncelerini ifade etmekten o kadar az ÃƒÂ§ekinecektir. EtraflarÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± bilmemeleri ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â±n aynÃ„Â± zamanda kimi zaman kendilerini ciddi Ã…?ekilde etkileyebilecek hatalar yapmalarÃ„Â±na da neden olabilir. YanlÃ„Â±Ã…? aÃƒÂ§Ã„Â±lmamasÃ„Â± gereken bir kutuyu aÃƒÂ§ma, sÃƒÂ¶ylenmemesi gereken bir sÃƒÂ¶zÃƒÂ¼ sÃƒÂ¶yleme, girilmemesi gereken bir yere girme kimi zaman bir anda ÃƒÂ§ocuÃ„?un tÃƒÂ¼m yaÃ…?amÃ„Â±nÃ„Â± deÃ„?iÃ…?tirecek olaylarÃ„Â±n baÃ…?lamasÃ„Â±na neden olabilir. Elbette bu hatalarÃ„Â± herkes yapabilir, ama eÃ„?er yapÃ„Â±lmamasÃ„Â± gereken Ã…?ey yetiÃ…?kin bir insan tarafÃ„Â±ndan rahatlÃ„Â±kla anlaÃ…?Ã„Â±labilecek bir Ã…?eyse, o zaman hikayelerde bu hatayÃ„Â± bir ÃƒÂ§ocuÃ„?a yaptÃ„Â±rma bir yazarÃ„Â±n tercih edebileceÃ„?i bir durumdur. Bu hatalar kimi zaman baÃ…?lÃ„Â± baÃ…?larÃ„Â±na belli ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lere konu oluÃ…?turabilirler

BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼klerin GÃƒÂ¶zÃƒÂ¼nden Ãƒ?ocuklar: Her Ã…?eyden ÃƒÂ¶nce fiziksel olarak kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼ktÃƒÂ¼rler. Bu da kimi zaman baÃ…?lÃ„Â± baÃ…?Ã„Â±na onlarÃ„Â± ilginÃƒÂ§ hikaye ÃƒÂ¶geleri haline getirebilir. BazÃ„Â± hikayeler de ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bir dezavantaj olabileceÃ„?ini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z bu ufaklÃ„Â±k, mesela kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k bir yerden geÃƒÂ§mek gerektiÃ„?inde bir anda avantaj haline gelebilir. Kimi zamanda bazÃ„Â± iÃ…?leri yapmak iÃƒÂ§in fiziksel aÃƒÂ§Ã„Â±dan kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k olmak gerekir. Bunun yanÃ„Â±nda DÃƒÂ¼nya hakkÃ„Â±ndaki bilgileri henÃƒÂ¼z sÃ„Â±nÃ„Â±rlÃ„Â±dÃ„Â±r. Yani zihinleri temizdir. Bu zihinsel temizlik de bazen bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼klerin sahip olmadÃ„Â±klarÃ„Â± bir avantaj haline gelebilir. AkÃ„Â±llarÃ„Â±nda korku ve kuÃ…?ku olmadan ÃƒÂ§ocuklar belirli zihinsel iÃ…?leri bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼klerine gÃƒÂ¶e ÃƒÂ§ok daha rahat Ã…?ekilde yapabilirler. Bu nedenle bazÃ„Â± fantastik hikayelerde belli fantastik aletleri ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§leri de sadece ÃƒÂ§ocuklar kullanabilir. Kendilerine gÃƒÂ¶re sahip olduklarÃ„Â± avantajlarÃ„Â± bir yana bÃ„Â±raktÃ„Â±klarÃ„Â±nda bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼kler iÃƒÂ§in gÃƒÂ¼n gelip de ÃƒÂ§ocukluktan ÃƒÂ§Ã„Â±kacak ve onlarÃ„Â±n yerini alacak kiÃ…?ilerdir. Bu nedenle hem DÃƒÂ¼nyaya hazÃ„Â±rlanmalÃ„Â±, hem de henÃƒÂ¼z karÃ…?Ã„Â±laÃ…?maya hazÃ„Â±r olmadÃ„Â±klarÃ„Â± DÃƒÂ¼nyadan korunmalÃ„Â±dÃ„Â±rlar. Her toplum ÃƒÂ§ocuklar sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda korunma ve hazÃ„Â±rlanma arasÃ„Â±nda bir denge kurmasÃ„Â± gerekir. Ãƒ?ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ hazÃ„Â±rlanmak aynÃ„Â± zamanda bir parÃƒÂ§a belki de henÃƒÂ¼z karÃ…?Ã„Â±laÃ…?Ã„Â±lmaya hazÃ„Â±r olunmayan DÃƒÂ¼nya ile yÃƒÂ¼zleÃ…?mek demektir. Fantastik hikayelerde yaratÃ„Â±lan farklÃ„Â± toplumlar hatta farklÃ„Â± zeki varlÃ„Â±klarÃ„Â±n kendi ÃƒÂ§ocuklarÃ„Â± sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda kurduÃ„?u farklÃ„Â± dengeler, yani farklÃ„Â± boyutlardaki koruma ve hazÃ„Â±rlama anlayÃ„Â±Ã…?larÃ„Â± bu toplumlar ve varlÃ„Â±klarÃ„Â± ilginÃƒÂ§ hale getiren ÃƒÂ¶gelerden biri olabilirler.

2)AÃ…?k

Fantastik Edebiyatta AÃ…?k: AÃ…?k edebiyatÃ„Â±n her alanÃ„Â±nda en ÃƒÂ§ok iÃ…?lenen konulardan birisidir. Muhtemelen bunun nedeni onun insanlar tarafÃ„Â±ndan anlaÃ…?Ã„Â±lmaz doÃ„?asÃ„Â±dÃ„Â±r. DiÃ„?er duygular nisbeten daha kolay aÃƒÂ§Ã„Â±klanabilirken kimi zaman aÃ…?k insana hiÃƒÂ§ yapmak istemeyeceÃ„?i, ya da normalde yapmaya asla cesaret edemeyeceÃ„?i Ã…?eyler yaptÃ„Â±rabilir. Ãƒ?yle ki insan aÃ…?kÃ„Â±n etkisi altÃ„Â±na girmeden ÃƒÂ¶nce ya da bir gÃƒÂ¼n o etkiden ÃƒÂ§Ã„Â±karsa kendisi de bunlarÃ„Â± nasÃ„Â±l yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â±na Ã…?aÃ…?Ã„Â±racaktÃ„Â±r. Ãƒ?stelik de zaman zaman anlaÃ…?Ã„Â±lmazdÃ„Â±r. Bazen her gÃƒÂ¼n yanyana olunan aÃ…?Ã„Â±k olabileceÃ„?i asla aklÃ„Â±na gelmeyecek birisine bir insan birden aÃ…?Ã„Â±k olabilir. Ya da yÃ„Â±llar sonra aÃ…?Ã„Â±k olduÃ„?u kiÃ…?iye bakÃ„Â±p ben nasÃ„Â±l bu insanÃ„Â± sevmiÃ…?im diyebilir. AÃ…?kÃ„Â±n bazen en azÃ„Â±ndan gÃƒÂ¼nlÃƒÂ¼k yaÃ…?amÃ„Â±n mantÃ„Â±Ã„?Ã„Â± sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda kavranamaz Ã…?ekilde baÃ…?layÃ„Â±Ã…?Ã„Â± fantastik edebiyatÃ„Â±n insanlarÃ„Â± ya da zeki varlÃ„Â±klarÃ„Â± birbirlerine adeta sihirli Ã…?ekilde aÃ…?Ã„Â±k olduÃ„?u ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ler oluÃ…?turmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Hatta kimi zaman bÃƒÂ¶yle ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde insanlar ya da baÃ…?ka zeki varlÃ„Â±klar en akla gelmeyecek baÃ…?ka insan ve zeki varlÃ„Â±klara, hayvanlara, bitkilere hatta kimi zaman cansÃ„Â±z varlÃ„Â±klara bile aÃ…?Ã„Â±k olabilmektedirler. Fantastik edebiyatta yer alan, aslÃ„Â±nda aslÃ„Â±nda bildiÃ„?imiz DÃƒÂ¼nyada geÃƒÂ§en bir ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ de olsa bazen halkÃ„Â±n ya da yazarlarÃ„Â±n elinde fantastik hale getirilen aÃ…?ka iliÃ…?kin baÃ…?ka bir tema da birbirlerine kavuÃ…?mak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§alÃ„Â±Ã…?an aÃ…?Ã„Â±klardÃ„Â±r.

AÃ…?Ã„Â±k Olmak: Bu konuda klasik ÃƒÂ¶ge Yunan Mitolojisi tarafÃ„Â±ndan yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r. Bu ÃƒÂ¶genin yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hikayelerde, tÃƒÂ¼m aÃ…?klarÃ„Â± baÃ…?latan aslÃ„Â±nda bir tanrÃ„Â±ÃƒÂ§anÃ„Â±n muzip bir oÃ„?ludur. Bu oÃ„?lan kanatlarÃ„Â± olan ve elinde bir yay ve oklar olan bir ÃƒÂ§ocuktur. FarklÃ„Â± hikayelerde onun oku attÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kiÃ…?inin ilk baktÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kiÃ…?iye, ya da ard arda ok attÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kiÃ…?iler birbirlerine aÃ…?Ã„Â±k olabilmektedirler. Bu ÃƒÂ¶geler ok ve yay ve ÃƒÂ¶zellikle belli ÃƒÂ¼zerinde yapÃ„Â±lan bir sihirin ardÃ„Â±ndan bir insanÃ„Â±n ilk baktÃ„Â±Ã„?Ã„Â± kiÃ…?iye aÃ…?Ã„Â±k olmasÃ„Â± ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± hikayelerde kullanÃ„Â±lan oldukÃƒÂ§a sÃ„Â±k kullanÃ„Â±lmaktadÃ„Â±r. Bazen de ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¼zel bir kÃ„Â±z ya da ÃƒÂ§ok yakÃ„Â±Ã…?Ã„Â±klÃ„Â± olan bir erkek de belki de bu gÃƒÂ¼zelliÃ„?in ya da yakÃ„Â±Ã…?Ã„Â±klÃ„Â±lÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n taÃ…?Ã„Â±dÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir tÃƒÂ¼r sihirli ÃƒÂ¶zelliÃ„?in de yardÃ„Â±mÃ„Â± ile onu gÃƒÂ¶ren herkesin kendisine aÃ…?Ã„Â±k olmasÃ„Â±na neden olabilir ya da istediÃ„?i herkesi kendine aÃ…?Ã„Â±k etmeyi baÃ…?aran bir insan olabilir. Bazen de bazÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler onlarÃ„Â± yapan varlÃ„Â±klarÃ„Â±n ve insanlarÃ„Â±n baÃ…?kalarÃ„Â± onlara baktÃ„Â±kÃƒÂ§a ya da seslerini duydukÃƒÂ§a onlara sevdikleri insanlarÃ„Â±, sevdikleri yerleri, duymak istedikleri sesleri hatÃ„Â±rlatÃ„Â±rlar. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile diÃ„?er insanlar bu varlÃ„Â±klarÃ„Â± ve insanlarÃ„Â± gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼kleri ya da duyduklarÃ„Â± sÃƒÂ¼rece bir tÃƒÂ¼rlÃƒÂ¼ bastÃ„Â±ramadÃ„Â±klarÃ„Â± bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir aÃ…?k duygusu yaÃ…?ayabilirler. Kimi zaman bu duygu sÃƒÂ¶z konusu varlÃ„Â±klar gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lmediÃ„?i ya da sesleri duyulmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â± zaman biter. Kimi zaman da belli bir sÃƒÂ¼re, ya da bazen bir tÃƒÂ¼r bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ ya da bir tÃƒÂ¼r Ã…?ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n etkisini bitirene kadar sÃƒÂ¼rer.

Tuhaf AÃ…?klar: Ãƒ?zellikle fantastik halk edebiyatÃ„Â± hikayelerinde bunlara sÃ„Â±kÃƒÂ§a rastlanÃ„Â±r. Kimi zaman bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve korkulan bir gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼n mesela GÃƒÂ¼neÃ…?’in ya da bir Ã„Â±rmaÃ„?Ã„Â±n baÃ…?ka bir varlÃ„Â±Ã„?a bazen ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¼zel ya da yakÃ„Â±Ã…?Ã„Â±klÃ„Â± bir insana, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bir kadÃ„Â±na aÃ…?Ã„Â±k olmasÃ„Â± sÃƒÂ¶z konusu olabilir. EÃ„?er aÃ…?Ã„Â±k olunan kiÃ…?i bir erkekse ÃƒÂ§oÃ„?u zaman bu kiÃ…?i bir tÃƒÂ¼r ozandÃ„Â±r ve sÃƒÂ¶z konusu varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± sesi ile bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ler. Elbette sÃƒÂ¶z konusu kadÃ„Â±n ya da erkeÃ„?in aÃ…?Ã„Â±k ettiÃ„?i varlÃ„Â±k, bir hayvan ya da bitki, ya da hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ile yaratÃ„Â±lmÃ„Â±Ã…? bir yaratÃ„Â±k da olabilir. Bazen de bir erkek ya da kadÃ„Â±n bir tÃƒÂ¼r varlÃ„Â±Ã„?a, ya da hayvana, ya da bitkiye aÃ…?Ã„Â±k olabilir. Ya da varlÃ„Â±klar, hayvanlar, bitkiler birbirlerine aÃ…?Ã„Â±k olabilir. Ne Ã…?ekilde olursa olsun bu aÃ…?klar, birbirlerinden ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± varlÃ„Â±klar arasÃ„Â±nda olduÃ„?u sÃƒÂ¼rece genellikle aÃ…?Ã„Â±klarÃ„Â±n birbirlerine kavuÃ…?malarÃ„Â± imkansÃ„Â±zdÃ„Â±r. Hele kimi zaman mesela GÃƒÂ¼neÃ…?e aÃ…?Ã„Â±k olunan ya da GÃƒÂ¼neÃ…?in birilerine aÃ…?Ã„Â±k olduÃ„?u durumda aÃ…?Ã„Â±klar hep birbirlerini gÃƒÂ¶rebilirler ama yine de doÃ„?anÃ„Â±n kanunlarÃ„Â± birbirlerine kavuÃ…?malarÃ„Â±nÃ„Â± engeller.

BÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k AÃ…?k Ãƒ?ykÃƒÂ¼leri: Belki de insanlarÃ„Â±n, fantastik edebiyat ya da diÃ„?er edebiyat tÃƒÂ¼rlerinde en ÃƒÂ§ok ilgi duyduklarÃ„Â± ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼ tÃƒÂ¼rlerinin arasÃ„Â±ndadÃ„Â±rlar. Kimi zaman normal Ã…?artlarda birbirlerine kavuÃ…?malarÃ„Â± imkansÃ„Â±z iki varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n birbirlerine kavuÃ…?ma ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r. Ãƒ?rneÃ„?in bir insana aÃ…?Ã„Â±k olan Deniz KÃ„Â±zÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼sÃƒÂ¼ bu tarz ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerden biridir. Ve iki insanÃ„Â±n arasÃ„Â±nda geÃƒÂ§en benzerlerinden farklÃ„Â± olarak da asÃ„Â±l mÃƒÂ¼cadeleyi veren kahraman bir kadÃ„Â±ndÃ„Â±r.
Kimi zaman da birileri tarafÃ„Â±ndan ÃƒÂ§oÃ„?u zaman ailesi tarafÃ„Â±ndan uzaklaÃ…?tÃ„Â±rÃ„Â±lan bir aÃ…?Ã„Â±Ã„?Ã„Â±n peÃ…?ine diÃ„?eri dÃƒÂ¼Ã…?er. Bazen de sÃƒÂ¶z konusu iki aÃ…?Ã„Â±k, evlenmelerine izin vermeyen bir anne baba, ya da baÃ…?ka insanlarÃ„Â± ikna etmek iÃƒÂ§in bir mÃƒÂ¼cadele verirler. Bazen bu mÃƒÂ¼cadele aÃ…?Ã„Â±klardan birinin bir aile ÃƒÂ¼yesinin, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman kÃ„Â±zÃ„Â±n babasÃ„Â±nÃ„Â±n, diÃ„?er aÃ…?Ã„Â±Ã„?a, ÃƒÂ§oÃ„?u zaman erkeÃ„?e yaptÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir sÃ„Â±nav Ã…?eklinde olabilir.

3) Devler

Fantastik Edebiyat: Dev TÃƒÂ¼rkÃƒÂ§e’de kelime anlamÃ„Â± olarak cÃƒÂ¼cenin zÃ„Â±ddÃ„Â± olarak dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼lebilir. CÃƒÂ¼ce normalden daha kÃ„Â±sa boylu, kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k anlamÃ„Â±na gelirken, dev biraz daha farklÃ„Â± olarak genel anlamda ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k anlamÃ„Â±nda kullanÃ„Â±lÃ„Â±r. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile her ne kadar cÃƒÂ¼ce bir dinazor ya da balina insanlara gÃƒÂ¶re yine de dev olabilir. Ancak sÃƒÂ¶z konusu olan insana benzeyen bir canlÃ„Â± ise ve onu normal boydaki bir insanla karÃ…?Ã„Â±laÃ…?tÃ„Â±rÃ„Â±yorsak, dev ile cÃƒÂ¼cenin anlamlarÃ„Â± birbirinin tam karÃ…?Ã„Â±tÃ„Â± sayÃ„Â±labilir. Gerek fantastik halk edebiyatÃ„Â±nda, gerekse modern fantastik edebiyatta devler oldukÃƒÂ§a sÃ„Â±k yer alÃ„Â±rlar. Halk edebiyatÃ„Â±nda, ÃƒÂ¶zellikle efsanelerdeki yerleri modern fantastik edebiyattan bile daha fazladÃ„Â±r. Bunun nedeni belki de devin hayal edilmesi en kolay korku ÃƒÂ¶gelerinden birisi olmasÃ„Â±dÃ„Â±r. SonuÃƒÂ§ olarak ÃƒÂ§oÃ„?u zaman devler sadece boyutlarÃ„Â± dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda tamamen insanlara benzerler. DolayÃ„Â±sÃ„Â± Ã…?ekilleri ve ÃƒÂ¶zellikleri insanlardan ÃƒÂ§ok farklÃ„Â± baÃ…?ka canavarlarla kÃ„Â±yaslandÃ„Â±klarÃ„Â±nda ÃƒÂ§ok daha kolay gÃƒÂ¶z ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼ne getirilebilirler. Belki bu ÃƒÂ¶zellikleri modern fantastik edebiyatÃ„Â±n da genellikle ÃƒÂ§ocuklara yÃƒÂ¶nelik olan hikayelerinde onlarÃ„Â±n daha fazla yer almasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamÃ„Â±Ã…?tÃ„Â±r.

Devlerin Genel Ãƒ?zellikleri: Elbette bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼ktÃƒÂ¼rler. Ne kadar bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k olduklarÃ„Â± hikayelere gÃƒÂ¶re deÃ„?iÃ…?ir. Kimi zaman insandan 2-3 kat, kimi zaman 5-10 kat, kimi zaman 20-30 kat hatta daha da bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k olabilirler. Ãƒ?oÃ„?u hikayelerde kavrama yetenekleri ÃƒÂ§ok geliÃ…?miÃ…? deÃ„?ildir. Bu da onlarla bir mÃƒÂ¼cadeleye giriÃ…?en normal boyutlu insanlara bir avantaj verir. Ãƒ?oÃ„?unlukla hantal bir yapÃ„Â±dadÃ„Â±rlar. Bu hantal yapÃ„Â± onlarÃ„Â±n sÃ„Â±radan bir insana gÃƒÂ¶re hÃ„Â±zlÃ„Â± olmalarÃ„Â±nÃ„Â± engellemez, ÃƒÂ§ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼ sÃ„Â±radan bir insana gÃƒÂ¶re daha az adÃ„Â±m atsalar bile her adÃ„Â±mda aldÃ„Â±klarÃ„Â± mesafe daha fazladÃ„Â±r. Ancak hantallÃ„Â±k onlarÃ„Â±n bir anda beliren bir tehlike karÃ…?Ã„Â±sÃ„Â±nda hÃ„Â±zla tepki vermelerine engel olur. Her ne kadar ÃƒÂ§oÃ„?u zaman vucudlarÃ„Â± insanlara benzese de, bazÃ„Â± hikayelerde insanlardan boylarÃ„Â± dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda bazÃ„Â± farklarÃ„Â± da olabilir. Bu farklardan en meÃ…?huru tek gÃƒÂ¶zlÃƒÂ¼ devlerdir. BazÃ„Â± hikayelerde bu devlere tepegÃƒÂ¶z de denir.

Devlerle SavaÃ…?mak: Gerek fantastik halk edebiyatÃ„Â±nÃ„Â±n, gerekse ÃƒÂ¶zellikle ÃƒÂ§ocuklar iÃƒÂ§in yazÃ„Â±lanlar baÃ…?ta olmak ÃƒÂ¼zere modern fantastik edeiyatÃ„Â±n birÃƒÂ§ok meÃ…?hur kahramanÃ„Â±, devlerle karÃ…?Ã„Â±laÃ…?mÃ„Â±Ã…?, karÃ…?Ã„Â±laÃ…?anlarÃ„Â±n ÃƒÂ¶nemli bir bÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mÃƒÂ¼ de onlarla mÃƒÂ¼cadele etmiÃ…?tir. BÃƒÂ¶yle bir mÃƒÂ¼cadele vermeye karar vermiÃ…? bir karakterin ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede en bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k avantajÃ„Â± deve gÃƒÂ¶re daha geliÃ…?miÃ…? olan zekasÃ„Â±dÃ„Â±r. Hatta kimi zaman halk edebiyatÃ„Â±nda ve de ÃƒÂ§ocuklara yÃƒÂ¶nelik olan modern fantastik edebiyatta bu hikayeler zekanÃ„Â±n fiziksel gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ alt edebileceÃ„?ini anlatmaya yarayan bir tÃƒÂ¼r eÃ„?itim aracÃ„Â± olarak da gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilirler. Devle mÃƒÂ¼cadele eden normal boyutlu bir insanÃ„Â±n ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede sahip olduÃ„?u ikinci avantaj deve gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha ÃƒÂ§evik olmasÃ„Â±dÃ„Â±r. Ã„Â°nsan ve dev aynÃ„Â± tehlikeyi fark ettiÃ„?inde insan ÃƒÂ§ok daha hÃ„Â±zlÃ„Â± tepki verecektir. Bu da ona ÃƒÂ¶zellikle her an beklenmedik bir Ã…?eylerin olabileceÃ„?i savaÃ…? ortamlarÃ„Â±nda bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k bir avantaj saÃ„?lar.

Devlerle Ã„Â°letiÃ…?im Kurmak: Devlerin ÃƒÂ§oÃ„?unlukla insanlarÃ„Â± korkutan canlÃ„Â±lar olarak hikayelerde yer aldÃ„Â±klarÃ„Â± iÃƒÂ§in, devlerle iletiÃ…?im kuran insanlarÃ„Â±n yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± hikayelerin sayÃ„Â±sÃ„Â±, devlerle savaÃ…?an hikayelerin sayÃ„Â±sÃ„Â±na gÃƒÂ¶re daha azdÃ„Â±r. Ancak zaman zaman, sÃ„Â±rf ÃƒÂ§ocuklara, korkulan Ã…?eylerin bazen o kadar da kÃƒÂ¶tÃƒÂ¼ olduklarÃ„Â±nÃ„Â± anlatmak amacÃ„Â± ile bile olsa bu tÃƒÂ¼r hikayeler tÃƒÂ¼r hikayeler yazÃ„Â±labilmektedir. Devlerle iletiÃ…?im kuran bir insan iÃƒÂ§in, devlerin insanlar kadar zeki olmamasÃ„Â± bir dezavantaja dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼r. BazÃ„Â± hikayelerde bu tÃƒÂ¼r bir iletiÃ…?im kurmak isteyen insanlar ÃƒÂ¶ncelikle devi kendisine zarar vermeyeceÃ„?ine inandÃ„Â±rmasÃ„Â± gerekir. BÃƒÂ¶yle hikayelerde kimi zaman insan karakterler, devlerin de insanlardan korktuÃ„?unu keÃ…?federler. BazÃ„Â± hikayelerde devle iletiÃ…?im kuran karakterler onun etrafÃ„Â±ndaki DÃƒÂ¼nyayÃ„Â± da nasÃ„Â±l gÃƒÂ¶rdÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ keÃ…?fetmeye baÃ…?larlar. Bu DÃƒÂ¼nya, normal boyuttaki bir insanÃ„Â±n DÃƒÂ¼nyasÃ„Â±na gÃƒÂ¶re daha kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k bir DÃƒÂ¼nyadÃ„Â±r. Bu nedenle bu tÃƒÂ¼r hikayelerde ÃƒÂ§oÃ„?u zaman devlerin normal boyutta insanlara gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha basit evlerde yaÃ…?adÃ„Â±klarÃ„Â±, daha basit yemekler yiyip basit giysiler yediÃ„?i keÃ…?fedilir. DÃƒÂ¼nya onlarÃ„Â±n daha iyi yaÃ…?amalarÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layacak kadar bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k deÃ„?ildir ÃƒÂ§ÃƒÂ¼nkÃƒÂ¼. BÃƒÂ¶yle bir keÃ…?ife baÃ…?layan bir insan ÃƒÂ§oÃ„?unlukla devlerin aslÃ„Â±nda etraflarÃ„Â±na zarar verme gibi bir isteklerinin olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±, genellikle sadece hayatta kalmak iÃƒÂ§in ÃƒÂ§aba harcadÃ„Â±klarÃ„Â±nÃ„Â± keÃ…?feder. Hatta bazÃ„Â± hikayelerde devler kendilerine zarar verebilecek insanlardan korunmak iÃƒÂ§in saklanÃ„Â±yor olmasÃ„Â± mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r.

4) GÃƒÂ¼neÃ…?

Fantastik Edebiyatta GÃƒÂ¼neÃ…?: GÃƒÂ¼neÃ…? muhtemelen ilk ÃƒÂ§aÃ„?lardan beri insanÃ„Â± en ÃƒÂ§ok etkileyen varlÃ„Â±klardan birisidir. Elbette bu etki havanÃ„Â±n aÃƒÂ§Ã„Â±k olduÃ„?u ve onun gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde daha ÃƒÂ§ok gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼, karanlÃ„Â±k ve aydÃ„Â±nlÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yaratÃ„Â±lmasÃ„Â±ndaki ya da mevsimlerin dÃƒÂ¶nÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼mdeki etkisinin daha ÃƒÂ§ok anlaÃ…?Ã„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± yerlerde daha fazladÃ„Â±r. Onun DÃƒÂ¼nyadaki hayatÃ„Â±n oluÃ…?umda ve devam etmesinde pay sahibi olduÃ„?u etkiyi biraz olsun anlayan toplumlarda GÃƒÂ¼neÃ…?’in bu toplumlarÃ„Â±n yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± fantastik ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerin ÃƒÂ¶nemli ÃƒÂ¶gelerinden birisi olmasÃ„Â± beklenebilir. GÃƒÂ¼neÃ…?, bazen halk hikayelerine kendine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ bir yaÃ…?amÃ„Â± olan bir varlÃ„Â±k olarak girer. Kimi zaman da GÃƒÂ¼neÃ…?’in bir gÃƒÂ¼n yok olabileceÃ„?i korkusu da bu hikayelere yansÃ„Â±yabilir. Modern fantastik hikayelerde de bu tÃƒÂ¼r ÃƒÂ¶geler yer alabilir. Ancak bunlarÃ„Â±n yanÃ„Â±nda DÃƒÂ¼nya’dakinden daha farklÃ„Â± DÃƒÂ¼nyalar tasvir edilirken, kimi zaman birden fazla GÃƒÂ¼neÃ…?i olan ya da DÃƒÂ¼nya’dakinden daha farklÃ„Â± bir GÃƒÂ¼neÃ…?’e sahip DÃƒÂ¼nyalar da bu hikayelerde yer alabilirler.

YaÃ…?ayan GÃƒÂ¼neÃ…?: GÃƒÂ¼neÃ…?’in kendine ÃƒÂ¶zgÃƒÂ¼ bir yaÃ…?amÃ„Â± olduÃ„?unu dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zde ilk olarak akla gelebilecek dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nce onun bir gÃƒÂ¼n ÃƒÂ¶lebileceÃ„?idir. Bu korku aslÃ„Â±nda gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼zÃƒÂ¼n bilimsel gerÃƒÂ§eklerini dikkate aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â±mÃ„Â±zda bile iÃƒÂ§imizde oluÃ…?abilecek bir korkudur. Elbette bilimin bu kadar geliÃ…?mediÃ„?i ÃƒÂ§aÃ„?larda da bÃƒÂ¶ylesi bir korkunun insanlarÃ„Â±n iÃƒÂ§inde yer etmiÃ…? olmasÃ„Â± beklenebilecek bir durumdur. GÃƒÂ¼neÃ…?’in bir gÃƒÂ¼n ÃƒÂ¶lebileceÃ„?i korkusu ÃƒÂ¶ncelikle onun ÃƒÂ¶ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼ ya da belki de neredeyse ÃƒÂ¶lmek ÃƒÂ¼zereyken bir hikayenin kahramanlarÃ„Â±nca kurtarÃ„Â±ldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir hikayeye konu edebilir. Elbette bÃƒÂ¶yle bir hikayede ÃƒÂ¶zellikle GÃƒÂ¼neÃ…? kurtarÃ„Â±lÃ„Â±yorsa, GÃƒÂ¼neÃ…?’in nasÃ„Â±l bir varlÃ„Â±k oldunun da tasvir edilmesi gerekir. Kimi zaman bir Ã…?ekilde gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ne ÃƒÂ§Ã„Â±kmayÃ„Â± baÃ…?aran insanlar onun insana benzeyen bir varlÃ„Â±k olduÃ„?unu fark edebilirler. Modern edebiyatta ise belki de kendince bir bilinci bir varlÃ„Â±k olarak tasvir edilebilir. Hikayeyi yazan yazarÃ„Â±n hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ buna izin veriyorsa, bu varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n yanÃ„Â±na yaklaÃ…?mak gÃƒÂ¶kyÃƒÂ¼zÃƒÂ¼ne ÃƒÂ§Ã„Â±kmayÃ„Â± baÃ…?arabilenler insanlar ya da diÃ„?er zeki varlÃ„Â±klar iÃƒÂ§in iÃƒÂ§in, ya da belki de bu insanlarÃ„Â±n ya da varlÃ„Â±klarÃ„Â±n iÃƒÂ§inde belli bir sÃ„Â±navÃ„Â± geÃƒÂ§en ya da belli ÃƒÂ¶zelliklere sahip olanlar iÃƒÂ§in mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olabilir. Elbette GÃƒÂ¼neÃ…?’in yakÃ„Â±nÃ„Â±na giden bir varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n amacÃ„Â± onu ÃƒÂ¶lÃƒÂ¼mden kurtarmaksa, bunun nasÃ„Â±l yapacaÃ„?Ã„Â± da ayrÃ„Â±ca hikayeyi yaratan kiÃ…?i ya da toplumun hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ ile belirlenecektir. GÃƒÂ¼neÃ…?’in yanÃ„Â±na ÃƒÂ§Ã„Â±kabilen insanÃ„Â±n ya da varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±n bir amacÃ„Â± da onun bilgisinden faydalanmak olabilir. Bir ÃƒÂ§ok fantastik halk edebiyatÃ„Â± hikayelerinde GÃƒÂ¼neÃ…?, DÃƒÂ¼nya’nÃ„Â±n her yerini gÃƒÂ¶ren o nedenle DÃƒÂ¼nya’da olan pek ÃƒÂ§ok Ã…?eyi bilen bir varlÃ„Â±k olarak tasvir edilir. Zaman zaman yer yÃƒÂ¼zÃƒÂ¼nde de GÃƒÂ¼neÃ…?’le bir Ã…?ekilde iletiÃ…?im kurup onun bilgisinden faydalanmayÃ„Â± baÃ…?aranlar olabilir. GÃƒÂ¼neÃ…?’in yaÃ…?am sahibi olan bir varlÃ„Â±k olduÃ„?u dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nÃƒÂ¼ldÃƒÂ¼Ã„?ÃƒÂ¼nde akla gelebilecek diÃ„?er bir korku da onun normalde verdiÃ„?inden daha fazla Ã„Â±sÃ„Â± ve Ã„Â±Ã…?Ã„Â±k saÃƒÂ§masÃ„Â± olabilir. Bu korku yani GÃƒÂ¼neÃ…?’in bir gÃƒÂ¼n her zamankinden daha parlak olabileceÃ„?i korkusu da, yine gÃƒÂ¼nÃƒÂ¼mÃƒÂ¼z biliminin bulgularÃ„Â±nÃ„Â± gÃƒÂ¶z ÃƒÂ¶nÃƒÂ¼nde bulundurduÃ„?umuzda da yine iÃƒÂ§imizde hissedebileceÃ„?imiz bir korkudur. SonuÃƒÂ§ olarak bu durumla karÃ…?Ã„Â±laÃ…?an insanlar iÃƒÂ§in ÃƒÂ§oÃ„?u hikayede ÃƒÂ§ÃƒÂ¶zÃƒÂ¼m, eÃ„?er bir iradesi varsa GÃƒÂ¼neÃ…?le iletiÃ…?im kurmak ve bir Ã…?ekilde onu ikna etmektir. GÃƒÂ¼neÃ…? o kadar bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k ve gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r ki insanÃ„Â±n onu kontrol etmesi neredeyse imkansÃ„Â±z gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼nebilecek bir dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼ncedir. DolayÃ„Â±sÃ„Â± ile insanÃ„Â±n GÃƒÂ¼neÃ…?’in yanÃ„Â±na gidip hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n yarattÃ„Â±Ã„?Ã„Â± bir yÃƒÂ¶ntemle onun DÃƒÂ¼nyadaki yaÃ…?ama zarar verecek kadar sÃ„Â±caklÃ„Â±k vermemesini saÃ„?lamasÃ„Â± da oldukÃƒÂ§a ilginÃƒÂ§ olabilecek bir fantastik edebiyat konusudur.

FarklÃ„Â± GÃƒÂ¼neÃ…?li DÃƒÂ¼nyalar: Akla ilk gelebilecek fark, birden fazla GÃƒÂ¼neÃ…?’i olabilecek DÃƒÂ¼nyalardÃ„Â±r. Bu DÃƒÂ¼nyalarÃ„Â±n ÃƒÂ§ok sÃ„Â±cak olabileceklerini dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nmek mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼ndÃƒÂ¼r. Ancak eÃ„?er GÃƒÂ¼neÃ…?leri yeterince kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼kse o kadar da sÃ„Â±cak olmayabilirler. Bir DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n GÃƒÂ¼neÃ…?inde olabilecek ikinci farklÃ„Â±lÃ„Â±k onun boyutudur. GÃƒÂ¼neÃ…? DÃƒÂ¼nyadakinden ÃƒÂ§ok bÃƒÂ¼yÃƒÂ¼k, ya da ÃƒÂ§ok kÃƒÂ¼ÃƒÂ§ÃƒÂ¼k olabilir. Bu durumda verdiÃ„?i Ã„Â±sÃ„Â± DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n GÃƒÂ¼neÃ…?ine gÃƒÂ¶re ÃƒÂ§ok daha fazla ya da ÃƒÂ§ok daha az olmasÃ„Â± olasÃ„Â±dÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle bir durumda o gezegende yaÃ…?amÃ„Â±n nasÃ„Â±l var olacaÃ„?Ã„Â±, hikayeyi yazan kiÃ…?inin hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼ne baÃ„?lÃ„Â±dÃ„Â±r.

5) Korku

Fantastik Edebiyatta Korku: Korku fantastik edebiyata en fazla yÃƒÂ¶n veren duygulardan biridir. AslÃ„Â±nda insanlarÃ„Â±n bu duyguyu ifade etme ihtiyaÃƒÂ§larÃ„Â± ÃƒÂ¶yle gÃƒÂ¼ÃƒÂ§lÃƒÂ¼dÃƒÂ¼r ki, zaman zaman fantastik ve fantastik olmayan korku ÃƒÂ¶geleri ÃƒÂ¼zerine kurulmuÃ…? hikayeler, korku edebiyatÃ„Â± denilen ayrÃ„Â± bir edebiyatÃ„Â±n parÃƒÂ§asÃ„Â± olarak da gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼lebilmektedir. Korku ÃƒÂ¼zerine kurulmuÃ…? hikayelerin amacÃ„Â± sadece hikayelerdeki karakterleri korku dolu bir ortama sokmak ve bu hikayelerdeki karakterlerin yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â± korku duygusunu tasvir ederken, bu duyguyu hikayeyi okuyan ya da dinleyenlerin de paylaÃ…?masÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?lamak olabilir. Ya da hikayeler korku duygusu doÃ„?asÃ„Â± ÃƒÂ¼zerine dÃƒÂ¼Ã…?ÃƒÂ¼nme ÃƒÂ§abasÃ„Â±nÃ„Â±n ya da bu duygularÃ„Â±n insanlarÃ„Â±n ÃƒÂ¼zerindeki etkisi ÃƒÂ¼zerine kurulan bir hayalin sonucunda da ortaya ÃƒÂ§Ã„Â±kmÃ„Â±Ã…? olabilir. Korku temasÃ„Â±nÃ„Â±n ÃƒÂ¶ykÃƒÂ¼lerde farklÃ„Â± Ã…?ekilde yer aldÃ„Â±Ã„?Ã„Â± ÃƒÂ¶rneklerden birisi insanlarÃ„Â±n korkularÃ„Â± ile yÃƒÂ¼zleÃ…?mesini konu alan hikayelerdir. Bazen de korku duygusunun doÃ„?asÃ„Â± ÃƒÂ¼zerine kurulan bir takÃ„Â±m hayaller hikayelere ilham verilebilir. Bu tÃƒÂ¼r hikayelerde kimi zaman baÃ…?ka duygular sÃƒÂ¶z konusu olduÃ„?unda da rastlanabileceÃ„?i gibi, bazen korku adeta kendi iradesi olan bir varlÃ„Â±k olarak yer alabilir, ya da hayal gÃƒÂ¼cÃƒÂ¼nÃƒÂ¼n belirleyeceÃ„?i bir nedenden dolayÃ„Â± insanlarÃ„Â±n kendilerinden korkmasÃ„Â±na, ya da sadece korku duygusunu hissetmelerine ihtiyaÃƒÂ§ duyan varlÃ„Â±klar hikayelere konu oluÃ…?turabilir.

Korkutan Hikayeler: Bu hikayelerde korku, hikayelerdeki karakterlerin yoÃ„?un olarak yaÃ…?adÃ„Â±Ã„?Ã„Â±, ama genellikle hikayenin dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±na taÃ…?Ã„Â±p onu dinleyenlerin de hissetmesi amaÃƒÂ§lanan bir ÃƒÂ¶gedir. Elbette bunu saÃ„?lamanÃ„Â±n en kolay yollarÃ„Â±ndan biri de, hikayenin insanlarÃ„Â±n kendilerini de onun iÃƒÂ§inde hissetmelerini saÃ„?layacak ÃƒÂ¶geler yerleÃ…?tirmektir. BÃƒÂ¶yle hikayeler eÃ„?er okunuyorlarsa, ses tonu ilgili yerlerde deÃ„?iÃ…?tirilerek ve kimi zaman okunduklarÃ„Â± yerdeki Ã„Â±Ã…?Ã„Â±klar hatta kimi zaman eÃ…?yalar ayarlanarak ya da hikayeyi okumak iÃƒÂ§in en uygun zaman seÃƒÂ§ilerek hikayenin etkisi arttÃ„Â±rÃ„Â±lÃ„Â±r. BÃƒÂ¶yle hikayeler kimi zaman sonlandÃ„Â±klarÃ„Â±nda hikayenin yaratttÃ„Â±Ã„?Ã„Â± korku sonra da adeta havada asÃ„Â±lÃ„Â± kalÃ„Â±r. Hikayeyi okuyan ya da dinleyenlerin bÃƒÂ¶yle bir durumda hikaye bittikten sonra da korkmaya devam etmeleri beklenilebilecek bir durumdur. Ancak bazen hikayelerin sonu, en sonunda hikaye boyunca insanlarÃ„Â±n hissettiÃ„?i korkunun en sonunda daÃ„?Ã„Â±lmasÃ„Â±nÃ„Â± saÃ„?layacak Ã…?ekilde ayarlanÃ„Â±r. Bu ÃƒÂ¶rneÃ„?in, hikayenin sonunda karakterlerin hissettiÃ„?i korkunun aslÃ„Â±nda tamamen yanlÃ„Â±Ã…? anlamadan kaynaklandÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±n ve aslÃ„Â±nda korkulacak bir Ã…?eyin olmadÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â±n anlaÃ…?Ã„Â±lmasÃ„Â± ile saÃ„?lanabilir.

Korku Ã„Â°le YÃƒÂ¼zleÃ…?mek: Fantastik ya da fantastik olmayan hikayelerde bu duyguyu en ÃƒÂ§ok yorumlayan tema muhtemelen korku ile yÃƒÂ¼zleÃ…?me temasÃ„Â±dÃ„Â±r. Hatta bazen bu hikayeler kimi zaman, bir insanÃ„Â±n uzun zamandÃ„Â±r korktuÃ„?u bir yere gitmeye, ya da bir kiÃ…?i ile karÃ…?Ã„Â±laÃ…?maya ya da bir Ã…?eyi yapmaya karar vermeleri ile baÃ…?lar. Bu tÃƒÂ¼r hikayelerin bir kÃ„Â±smÃ„Â±nda karakter iÃƒÂ§in korku ile yÃƒÂ¼zleÃ…?mek korkudan kurtulmak iÃƒÂ§in baÃ…?vurulmasÃ„Â± gereken bir yoldur. Bazen korkunun asÃ„Â±lsÃ„Â±z olduÃ„?u anlaÃ…?Ã„Â±lÃ„Â±r. Korku asÃ„Â±lsÃ„Â±z deÃ„?ilse bile sÃƒÂ¶z konusu kararkter sÃƒÂ¶z konusu tehlike ile mÃƒÂ¼cadele etmeyi daha fazla korku yaÃ…?amaya tercih ediyor olabilir.

Korku CisimleÃ…?irse: Korkunun bir tÃƒÂ¼r yaÃ…?ayan varlÃ„Â±k haline gelmesi, ya da en azÃ„Â±ndan bu duygunun varlÃ„Â±Ã„?Ã„Â±nÃ„Â± tamamen ya da kÃ„Â±smen kontrol eden bir gÃƒÂ¼ÃƒÂ§ de fantastik edebiyatÃ„Â±n kimi hikayelerinde bir ÃƒÂ¶ge olarak yer alabilir. EÃ„?er bÃƒÂ¶yle bir ÃƒÂ¶ge varsa, insanlarÃ„Â±n mÃƒÂ¼mkÃƒÂ¼n olduÃ„?unca fazla korku yaÃ…?amasÃ„Â±nÃ„Â±, ya da sadece kendi iyilikleri, ya da genel olarak Evren’in, ya da DÃƒÂ¼nyanÃ„Â±n iyiliÃ„?i iÃƒÂ§in gerektikÃƒÂ§e korkmalarÃ„Â±nÃ„Â± istiyor olabilir. Korkunun cisimleÃ…?tiÃ„?i fantastik edebiyat ÃƒÂ¶gelerinden birisi de, kimi zaman istediklerinde, kimi zaman da istemeseler bile etraflarÃ„Â±na korku yayan varlÃ„Â±klardÃ„Â±r. Kimi zaman bu varlÃ„Â±klarÃ„Â±n yaydÃ„Â±klarÃ„Â± korku gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼lerinden kaynaklanÃ„Â±r, kimi zaman da bu varlÃ„Â±klar aslÃ„Â±nda korku uyandÃ„Â±rmamasÃ„Â± gereken bir gÃƒÂ¶rÃƒÂ¼ntÃƒÂ¼ye sahip olsalar bile, onlarÃ„Â±n yanÃ„Â±nda bulunanlar nereden kaynaklandÃ„Â±Ã„?Ã„Â± belli olmayan bir korku duygusu hissederler. Belki bu tÃƒÂ¼r bir ÃƒÂ¶geye verilebilecek mizahi bir ÃƒÂ¶rnek, etrafÃ„Â±ndaki kimseyi korkutmak istemese de, kendi iradesi dÃ„Â±Ã…?Ã„Â±nda etrafÃ„Â±na korku yayan ÃƒÂ§izgi film karakteri Casper’dÃ„Â±r.